Σε βαθιά ομφαλοσκόπηση εισέρχεται μετά και το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών το ΠΑΣΟΚ, με τα κορυφαία στελέχη του να προσπαθούν να απαλλαχτούν από τις «ευθύνες» και πολύ περισσότερο τις συνέπειες της νέας ήττας με τη διεύρυνση της διαφοράς σε βάρος του ΠΑΣΟΚ να ξεπερνάει το 9%.

Την ίδια στιγμή λοιπόν που ο Γ. Παπανδρέου, το βράδυ των εκλογών υποστήριζε ότι το ΠΑΣΟΚ πήρε ένα «θαυμάσιο» αποτέλεσμα, χτες βουλευτές του κόμματός του δήλωναν ότι πρόκειται για ένα «μη ικανοποιητικό αποτέλεσμα», ενώ υπήρξαν και φωνές που μίλησαν για «μεγάλη ήττα».

Στο ΠΑΣΟΚ υποστηρίζουν ότι το κόμμα πρέπει να «αναζητήσει τις ρίζες του» και να προχωρήσει σε «επανασύνδεση» με τις «ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες», ενώ ο Γ. Παπανδρέου κάνοντας μια πρώτη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, ανέφερε ότι «η επόμενη μέρα είναι μέρα μιας νέας αφετηρίας, ενός νέου κύκλου» για το ΠΑΣΟΚ.

Μια νέα «αφετηρία», η οποία αρχίζει και τελειώνει με την «ανασυγκρότηση» και «ανανέωση» του ΠΑΣΟΚ και αφήνει στο... απυρόβλητο την αντιλαϊκή πολιτική που συνεχίζει να στηρίζει και να πρεσβεύει το κόμμα και το καθιστά άκρως συντηρητικό. Αλλά ακόμα κι αυτή η «ανανέωση», που σύμφωνα με τον Γ. Παπανδρέου θα περνούσε μέσα από την πορεία προς το συνέδριο το οποίο ο ίδιος είχε προσδιορίσει για το Φθινόπωρο, ήδη από χτες, με δηλώσεις του άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μεταφερθεί για αργότερα...

Ο επικεφαλής του εκλογικού αγώνα του ΠΑΣΟΚ Ε. Βενιζέλος, χτες έσπευσε να... διαχωρίσει τη θέση του από τον πρόεδρο του κόμματος δηλώνοντας ότι «το εκλογικό αποτέλεσμα, όπως διαμορφώθηκε, δεν είναι ούτε ευχάριστο ούτε ικανοποιητικό για το ΠΑΣΟΚ».

Ο ίδιος, όμως αμέσως μετά πρόσθεσε ότι «δεν είναι απαγορευτικό για την πορεία ανασυγκρότησης του κινήματος που πρέπει να είναι ανασυγκρότηση πολιτική, ιδεολογική και οργανωτική». Ο ίδιος, σημείωσε ότι ο Γ. Παπανδρέου «έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων», αλλά με νόημα και στέλνοντας ξεκάθαρο μήνυμα στο Γ. Παπανδρέου τόνισε ότι «η υπόθεση αυτή δεν είναι υπόθεση προσωπική ή μοναχική. Είναι μια υπόθεση συλλογική, μαζική».

Από την πλευρά της η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Β. Παπανδρέου, απέδωσε την ήττα του κόμματος και στο «μεγάλο ποσοστό αποχής» που προήλθε όπως υποστήριξε «κυρίως από ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι βρίσκονται σε αναμονή περιμένοντας να δουν πώς θα ανασυγκροτηθεί το ΠΑΣΟΚ, πώς θα ξεκαθαρίσει το ιδεολογικό και πολιτικό του στίγμα». Η Β. Παπανδρέου, συγχρόνως θυμήθηκε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει «δυσαρεστήσει πολλούς» και έχει «κάνει λάθη», παράλληλα με το... «τεράστιο έργο» του όπως ισχυρίστηκε και απέδωσε το αποτέλεσμα του ΠΑΣΟΚ στο «θυμό των πολιτών που δεν έχει εκτονωθεί»...

Ο προβληματισμός, και η εσωστρέφεια εκφράστηκε όμως και από άλλα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι με δηλώσεις του χτες άφησαν πολλές αιχμές. «Η απόσταση συνθηκών νίκης που έχουμε να διανύσουμε είναι μεγάλη», είπε ο Γ. Παπαντωνίου, ενώ ο Κ. Κουλούρης σε συνέντευξή του δήλωσε ότι «είναι μια μεγάλη ήττα η οποία γίνεται για δεύτερη φορά μέσα σε τρεις μήνες» και αναφερόμενος στην ανανέωση του κόμματος ανέφερε: «Πρέπει να ξαναβρούμε τη σχέση μας με την κοινωνία».

Εξάλλου χτες το απόγευμα ο Γ. Παπανδρέου, προέδρευσε σε συνεδρίαση με τους εκλεγμένους και υποψήφιους ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ, και αμέσως μετά με δηλώσεις του ουσιαστικά επιδοκίμασε για μια ακόμα φορά το εκλογικό αποτέλεσμα του κόμματος και ισχυρίστηκε ότι η νέα ευρωομάδα του ΠΑΣΟΚ «θα παλέψει για μια κοινωνική Ευρώπη, της απασχόλησης».

Ο Γ. Παπανδρέου έθεσε επικεφαλής της ευρωομάδας του ΠΑΣΟΚ τον Λαμπρινίδη, ο οποίος όμως ζήτησε να μην αναλάβει άμεσα τα καθήκοντά του λόγω υποχρεώσεών του... και τη θέση αυτή μετά από ψηφοφορία κατέλαβε προσωρινά η Μ. Ξενογιαννακοπούλου.

Την ίδια στιγμή ο Γ. Παπανδρέου αφού είχε κληθεί να σχολιάσει τη δήλωση του Ε. Βενιζέλου ότι η υπόθεση της ανανέωσης «δεν είναι προσωπική» αλλά «συλλογική», ανέφερε ότι υπάρχει «εντολή από το λαό», υποστήριξε ότι θα κάνει πράξη τη «συμμετοχική δημοκρατία», συμπλήρωσε ότι στη νέα πορεία «όλοι έχουν ρόλο», ότι «το κίνημα δεν είναι κανενός», αλλά σημείωσε, πως πρέπει όλοι να ξεχάσουν ότι θα «ασχολούνται και θα έχουν το δικό τους κομμάτι» μέσα στο ΠΑΣΟΚ.

Παράλληλα, ο Γ. Παπανδρέου εξήγγειλε τη συμμετοχή του σε περιφερειακές συνδιασκέψεις του ΠΑΣΟΚ, στις οποίες θα γίνουν οι αποτιμήσεις των εκλογικών αποτελεσμάτων.

Οι απώλειες του ΑΚΕΛ στις ευρωεκλογές - σε σχέση με το ποσοστό των βουλευτικών εκλογών του 2001 - οφείλονται και στη στάση του απέναντι στο «σχέδιο Ανάν». Ενα μέρος από το ποσοστό που έχασε πήγε στην ΕΔΕΚ και ένα μέρος στο ΔΗΚΟ, σχηματισμοί που είπαν σαφές «όχι». Τα παραπάνω παραδέχτηκε χτες ο ΓΓ του κόμματος, Δημήτρης Χριστόφιας, σε δημοσιογράφους.

Συγκεκριμένα, η Κυπριακή Δημοκρατία ανέδειξε χτες και επίσημα τους πρώτους έξι ευρωβουλευτές της. Από το ΔΗΣΥ (με ποσοστό τώρα 28,22% ενώ είχε 34% το 2001) εκλέχτηκαν οι Γιάννης Κασουλίδης και Παναγιώτης Δημητρίου. Από το ΑΚΕΛ (27,89% τώρα και 34,7% το 2001) οι Αδάμος Αδάμου και Κυριάκος Τριανταφυλλίδης. Από το ΔΗΚΟ (17,12% τώρα και 14,84% το 2001, ήτοι άνοδος 2,28% και με τον ηγέτη του κόμματος, Τάσσο Παπαδόπουλο, απόντα την προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ) ο Μάριος Ματσάκης. Και από το «Συνασπισμό για την Ευρώπη» (10,80%) ο Γιαννάκης Μάτσης. Σημειώστε για τον τελευταίο σχηματισμό ότι πρόκειται για στελέχη του ΔΗΣΥ που κατέβηκαν χωριστά στις εκλογές αυτές, από αντίδραση στην ηγεσία του κόμματος και διακηρύσσοντας το «όχι» στο «σχέδιο Ανάν». Η ΕΔΕΚ αν και συγκέντρωσε ποσοστό 10,79% (6,51% το 2001, ήτοι άνοδος 4,28%) δεν κατόρθωσε να εκλέξει ευρωβουλευτή.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Δημήτρης Χριστόφιας, εξέφρασε έκπληξη και δυσαρέσκεια για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, κάνοντας λόγο «για αδυναμία του ΑΚΕΛ». Πρόσθεσε ότι μετά την ανάλυση των λόγων που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα, η ηγεσία δε θα διστάσει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν. «Δε θέλω να καλύψω ποσώς την αδυναμία του ΑΚΕΛ ή την έκπληξη που όλοι μας έχουμε ζήσει αυτές τις ώρες με το αποτέλεσμα που έχει ανακοινωθεί, γιατί κανένας μα κανένας δεν ανέμενε ένα τέτοιο αποτέλεσμα», ανέφερε.

Οπως είπε ο Δ. Χριστόφιας, με τις δημοσκοπήσεις όλοι, είτε ήταν αναλυτές, είτε ήταν πολιτικοί παράγοντες, έφερναν το ΑΚΕΛ πρώτη δύναμη. «Και όμως, είναι η έκπληξη αυτή, την οποία πρέπει να μελετήσουμε όλοι πολύ πολύ σοβαρά και συγκεκριμένα», τόνισε. «Αυτό το αποτέλεσμα για την ανάδειξη των Κυπρίων ευρωβουλευτών ασφαλώς δε μας ικανοποιεί», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι «δεν είναι αυτό που αναμέναμε και δεν είναι και αυτό που έδειχναν οι διάφορες μετρήσεις».

Συνέχισε: «Παρά το γεγονός ότι το ΑΚΕΛ τελικά κατόρθωσε να κερδίσει δύο έδρες στην Ευρωβουλή, το συγκεκριμένο αποτέλεσμα αφίσταται των ποσοστών που συνήθως το κόμμα μας παίρνει σε εκλογικές αναμετρήσεις». Απέδωσε αυτό το αποτέλεσμα σε σειρά παραγόντων, που έχουν να κάνουν με την ιδιομορφία των εκλογών αυτών, όπως ένα αίσθημα εφησυχασμού λόγω του ότι με τα ποσοστά του ΑΚΕΛ θεωρούνταν από τον κόσμο της Αριστεράς δεδομένες οι δύο έδρες, τη μεγάλη αποχή, την ευαισθησία ενός μέρους του εκλογικού σώματος να μην περιέλθει και τρίτη έδρα στο χώρο της συντηρητικής Δεξιάς, αλλά και το γεγονός ότι ένα μέρος του εκλογικού σώματος της Αριστεράς δεν αισθάνεται ιδιαίτερα ευτυχές με τις μέχρι σήμερα επιπτώσεις της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ κυρίως στον οικονομικο-κοινωνικό τομέα.

«Τα Σώματα του ΑΚΕΛ θα μελετήσουν όλους τους λόγους και η ηγεσία αυτού του κόμματος δε θα διστάσει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν», είπε. Ερωτηθείς αν οι εξελίξεις στο Κυπριακό έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση του αποτελέσματος, ο Δ. Χριστόφιας αναφέρθηκε σε πολιτικούς λόγους, οι οποίοι αφορούν και στο Κυπριακό και οι οποίοι θα αναλυθούν και παραδέχτηκε ότι οι εξελίξεις στο Κυπριακό έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση του αποτελέσματος.

Σε παρατήρηση ότι οι χειρισμοί του ΑΚΕΛ στη διάρκεια της περιόδου του δημοψηφίσματος μπορεί να μην ικανοποίησαν τους ψηφοφόρους του κόμματος, ο Δ. Χριστόφιας εξήγησε ότι, όπως δείχνουν τα πράγματα, από το ποσοστό που έχασε το ΑΚΕΛ, ένα μέρος πήγε στην ΕΔΕΚ και ένα μέρος στο ΔΗΚΟ. «Η ΕΔΕΚ είπε τσεκουράτο "όχι", το ΔΗΚΟ είπε δυο φορές τσεκουράτο "όχι"», πρόσθεσε. Επισήμανε ακόμη ότι το ΑΚΕΛ, με τη θέση που πήρε στο Κυπριακό, είχε δυσαρεστημένο κόσμο που ήταν φανατικός υπέρ του «ναι», και είχε δυσαρεστημένο κόσμο υπέρ του «όχι».

• Στο μεταξύ, σχεδόν βέβαιη θεωρείται η υπερψήφιση από τα μέλη του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης (συνεδριάζει στην Κωνσταντινούπολη) της τουρκικής εισήγησης για μετονομασία της τουρκοκυπριακής κοινότητας σε «Τουρκοκυπριακή Πολιτεία». Οι εργασίες της 31ης Συνόδου του Οργανισμού σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών άρχισαν χτες. Το ψήφισμα που προωθεί η Τουρκία ζητά την οικονομική ενίσχυση των Τουρκοκυπρίων, για να εξέλθουν από τη «διεθνή απομόνωση».