Στο στόχαστρο της κυβέρνησης είναι και το κουπόνι, κύρια πηγή εσόδων του ΚΚΕ

Το προσχέδιο έχει ήδη φτάσει στα γραφεία των κομμάτων και οι παρατηρήσεις τους - όπως δήλωσε η υπουργός - θα ληφθούν υπόψη για τη σύνταξη του νομοσχεδίου, το οποίο θα συζητηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής. Σύμφωνα με την ίδια, το προσχέδιο που παρουσιάστηκε αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τις απόψεις των κομμάτων της Βουλής και της Ευρωβουλής, όπως αυτές διατυπώθηκαν στις πέντε συνεδριάσεις της Διακομματικής Επιτροπής που προηγήθηκαν μέσα στο χρόνο, ωστόσο μία απλή ανάγνωση καταδεικνύει ότι τουλάχιστον οι σημαντικές διαφοροποιήσεις του ΚΚΕ (αλλά και ορισμένες του ΔΗΚΚΙ) δεν ελήφθησαν υπόψη.

Αυτές αφορούν συγκεκριμένα:

- Στη νέα σύνθεση της επιτροπής ελέγχου των εκλογικών δαπανών των κομμάτων και των υποψηφίων βουλευτών, στην οποία εκτός από τους εκπροσώπους των κομμάτων θα συμμετέχουν και ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί. Με το πρόσχημα ότι «ο ελεγχόμενος δεν πρέπει να ελέγχει τον εαυτό του», η κυβέρνηση δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής στη χώρα, αναθέτοντας πτυχές της δράσης της στη δικαστική εξουσία. Και είναι προφανές ότι η αξιοποίηση αυτών των προϋποθέσεων δε θα αποβούν σε βάρος των κομμάτων της εξουσίας.

- Στην υποχρέωση των κομμάτων να καταγράφονται ονομαστικά όλοι όσοι χρηματοδοτούν πολιτικά κόμματα (με ποσό πάνω από 300.000 δραχμές σε κόμματα και πάνω από 50.000 σε βουλευτές), ενώ «επιβάλλεται η διακίνηση του μεγαλύτερου μέρους των εσόδων και των εξόδων των κομμάτων να γίνεται από τραπεζικούς λογαριασμούς». Κάτι που ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας «μαύρης λίστας», η οποία σε ιδιαίτερες πολιτικές συνθήκες μπορεί να «αξιοποιηθεί» σε βάρος αυτών των ανθρώπων.

- Στη μείωση κατά 50% της εκλογικής επιχορήγησης προς τα κόμματα, ως αντιστάθμισμα του δωρεάν ραδιοτηλεοπτικού χρόνου που θα τους δοθεί. Η συγκεκριμένη ρύθμιση κατ' αρχάς δυσκολεύει τα κόμματα εκείνα που έχουν αναπτύξει πιο άμεσους τρόπους ενημέρωσης των εργαζομένων για τις απόψεις τους και που δεν έχουν άλλα έσοδα για να προβληθούν. Παράλληλα, διατηρεί την ανισότιμη προβολή των κομμάτων, αφού αυτή γίνεται με βάση την αναλογική εκπροσώπηση. Η ανισότιμη προβολή ενισχύεται και από το γεγονός ότι ισχύει η απαγόρευση ανάρτησης αφισών, πανό και αεροπανό, το πιο πρόσφορο μέσο για τα μικρότερα κόμματα να δημοσιοποιήσουν τις απόψεις τους. Η προβολή των πολιτικών μηνυμάτων, κατά την προεκλογική περίοδο, θα γίνεται στο 10% των χώρων που διαθέτουν γενικά οι δήμοι για τη διαφήμιση, το οποίο θα κατανέμεται και πάλι αναλογικά.

Σύμφωνα με το προσχέδιο νόμου, η χρηματοδότηση των κομμάτων παραμένει δημόσια και ιδιωτική. Απαγορεύεται η χρηματοδότηση από νομικά πρόσωπα και επιτρέπεται μόνο από φυσικά. Η χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων από το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5 εκατομμύρια (έναντι 10 εκατομμυρίων που ίσχυε), ενώ το αντίστοιχο ποσό για τους υποψήφιους βουλευτές δεν μπορεί να ξεπερνά το 1 εκατομμύριο. Να σημειώσουμε, ωστόσο, ότι στο άρθρο 8, όπου ορίζεται ποιοι απαγορεύεται να χρηματοδοτούν κόμματα και βουλευτές, δεν περιλαμβάνονται φυσικά πρόσωπα που κατέχουν ραδιοτηλεοπτικά μέσα.

Σε ό,τι αφορά στην τακτική χρηματοδότηση στα κόμματα της Βουλής, κατανέμεται το 80% αυτής (αντιστοιχεί στο 1,02 των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού). Στα κόμματα που εκπροσωπούνται στην Ευρωβουλή κατανέμεται το 10%. Το υπόλοιπο 10% κατανέμεται στα κόμματα που είχαν καταρτίσει συνδυασμούς στο 70% των εκλογικών περιφερειών της χώρας και συγκέντρωσαν αριθμό ψήφων ίσο με το 1,5% του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων.

Κατά την προεκλογική περίοδο, οι υποψήφιοι βουλευτές περιορίζονται σε μία μόνο εμφάνιση σε κάθε ραδιοτηλεοπτικό μέσο εθνικής εμβέλειας και σε δύο σε τοπικά μέσα. Εξαιρούνται οι υποψήφιοι που ορίζονται ως εκπρόσωποι κομμάτων και λαμβάνουν μέρος στις διακομματικές πολιτικές συζητήσεις, καθώς και οι υπουργοί και υφυπουργοί για περιπτώσεις έκτακτων αναγκών. Τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα υποχρεούνται να διαθέσουν μόνο δωρεάν χρόνο στα κόμματα για την προβολή των διαφημιστικών προεκλογικών μηνυμάτων τους.

Επίσης, καταργούνται τα εκλογικά κέντρα των υποψηφίων βουλευτών, διατηρούνται μόνο των κομμάτων. Οι υποψήφιοι βουλευτές που θα παραβιάσουν τους όρους της προεκλογικής περιόδου απειλούνται και με έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα.

Να σημειώσουμε, τέλος, ότι σε κάθε νομό συστήνεται επιτροπή με διακομματική σύνθεση, η οποία θα ελέγχει και θα διαβιβάζει στην κεντρική επιτροπή ελέγχου τυχόν παραβιάσεις των προεκλογικών όρων.