Στο ιστορικό Σπίτι των Αμπελοκήπων, στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας, στο οποίο στις 23/2/1943, με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ), ιδρύθηκε η ΕΠΟΝ με την ένωση δέκα Νεολαιίστικων Οργανώσεων, οι παλιοί ΕΠΟΝίτες και ΕΠΟΝίτισσες συγκεντρώθηκαν την Κυριακή 28 Φλεβάρη 1999, για να γιορτάσουν την επέτειο της συμπλήρωσης 56 χρόνων από την ίδρυση της.

Η συγκέντρωση, όπως κάθε χρόνο, οργανώθηκε από το "Σύνδεσμο Φίλων του Μουσείου της ΕΠΟΝ", που έχει την ευθύνη της πραγματοποίησης στο σπίτι αυτό, του "Μουσείου της ΕΠΟΝίτικης Εθνικής Αντίστασης".

Οι ΕΠΟΝίτες, που μαζεύτηκαν για να γιορτάσουν τη μέρα αυτή, ήταν μέλη ή και φίλοι όλων των ΕΑΜογενών οργανώσεων που λειτουργούν σήμερα, όπως και τότε η ΕΠΟΝ είχε στους κόλπους της νέους, από όλα τα κοινωνικά στρώματα. Και όπως ήταν φυσικό, θυμήθηκαν και συζήτησαν για τους ένδοξους αγώνες της ΕΠΟΝ στις πόλεις και στα βουνά. Μνημόνευσαν τους συντρόφους τους, που χάθηκαν γεμάτοι νιάτα, δύναμη και υγεία. Απότισαν φόρο τιμής στη μνήμη των συντρόφων τους που "έφυγαν" πρόσφατα, του Γιώργου Τσάμη, μέλους του ΔΣ του Συνδέσμου, του Κυριάκου Τσακίρη, καθώς και της Αγνής Δημητράτου, που πριν λίγους μήνες έσβησε σε ηλικία 106 χρόνων, χήρας του αείμνηστου Παναγή Δημητράτου δάσκαλου, που ήταν τότε ιδιοκτήτης του σπιτιού και που από την εποχή εκείνη είχε ονομαστεί "Το σπίτι της ΕΠΟΝ" και που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές.

Οι σημερινοί, ασπρομάλληδες πια, ΕΠΟΝίτες και ΕΠΟΝίτισσες ξαναθυμήθηκαν τα νιάτα τους και τραγούδησαν τα όμορφα ΕΠΟΝίτικα τραγούδια τους και χόρεψαν με τους αντάρτικους σκοπούς, με την ίδια ζωντάνια και τον ενθουσιασμό που τραγουδούσαν και χόρευαν στα χρόνια της Κατοχής. Τότε που οι ΕΠΟΝίτες "Πολεμούσαν και τραγουδούσαν" και πολύ συχνά σκοτώνονταν ή εκτελούνταν από τον εχθρό.

Ο αντιστασιακός ΦΩΤΗΣ ΣΙΣΜΑΝΙΔΗΣ αναφέρεται σε γραπτό που μας έστειλε, στα δραματικά γεγονότα της Μακρονήσου περιόδου 1948 - '49, που δημοσιεύουμε περιληπτικά: "Πενήντα ένα ολόκληρα χρόνια πέρασαν από τα τραγικά αιμάτινα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην "κολυμπήθρα του Σιλωάμ", όπως βάφτισε ο Π. Κανελλόπουλος το κολαστήριο της Μακρονήσου, και όμως είναι αδύνατο να σβήσουν από τη μνήμη μας...

Οταν κληθήκαμε στρατιώτες, μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας, ένα τρομερό γεγονός μας περίμενε εμάς που πήραμε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και πολεμήσαμε τον φασισμό. Μας στείλανε σε διάφορα στρατόπεδα - "αναμορφωτήρια", με αποκορύφωμα το κάτεργο της Μακρονήσου.

Διοικητής του πρώτου τάγματος (ΑΕΤΟ) του στρατοπέδου το Φλεβάρη του 1948, ήταν ο συνταγματάρχης Γεώργιος Κωνσταντόπουλος, ο οποίος αρνήθηκε να παίξει τον ρόλο του "αναμορφωτή" που του επέβαλαν, εφόσον στο τάγμα αυτό ήμασταν όλοι οι "αμετανόητοι" και ήθελαν πάση θυσία να μας σπάσουν το ηθικό. Ετσι μας έφεραν άλλο Διοικητή τον ταγματάρχη Καραμπέκιο, ο οποίος αφόπλισε από την πρώτη μέρα τους Αλφαμίτες, λέγοντάς τους πως οι κρατούμενοι εδώ είναι άοπλοι και ακίνδυνοι και όποιος θέλει να πολεμήσει να πάει στο μέτωπο(Εμφύλιος). Ομως, μετά από τρεις μέρες τον μετέθεσαν στο δεύτερο τάγμα του στρατοπέδου (ΒΕΤΟ) και τη διοίκηση ανέλαβε ο υπολοχαγός Σαλβαράς, ο οποίος την Κυριακή 29 Φλεβάρη μάς μάζεψε στο θέατρο για... εκκλησιασμό και εκεί άρχισε το κροτάλισμα του πολυβόλου από το πολυβολείο του Διοικητηρίου. Εκείνη την ημέρα μετρήσαμε 17 νεκρούς. Τους πολλούς τραυματίες που είχαμε, οι γιατροί Μπέσηλας, Δ. Αδάμ και Φ. Βέργης, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τους σώσουν. Κηρύξαμε απεργία πείνας και απαιτήσαμε η σημαία του τάγματος να είναι μεσίστια. Ο Καραμπέκιος κάλεσε μια επιτροπή από 5 στρατιώτες για να καταθέσουν για ό,τι έγινε και να καταλογιστούν ευθύνες και ορκίστηκε στη στρατιωτική του τιμή πως οι 5 της επιτροπής δε θα πάθουν τίποτα. Ομως, ο Καραμπέκιος κλήθηκε στο Λαύριο και τέθηκε υπό περιορισμό. Οι δε 5 της επιτροπής συνάδελφοι, πέρασαν αργότερα στρατοδικείο.

Την άλλη μέρα ο συνταγματάρχης Μπαϊρακτάρης με τηλεβόα μάς διέταζε να απομονώσουμε τους καθοδηγητές και όσοι από εμάς είναι Ελληνες να πάνε στον 7ο λόχο. Εμείς δεν κινηθήκαμε μέσα στις σκηνές μας και τότε έδωσε διαταγή, για να βαρέσουν στο ψαχνό. Αρχισε ένα πανδαιμόνιο πυροβολισμών, μπαίνανε μέσα στις σκηνές με τα αυτόματα, πυροβολούσαν κατά πάνω μας και γι' αυτό είχαμε και πολλούς νεκρούς. Βγήκαμε από τις σκηνές μας, συμπτυχθήκαμε στα βράχια και ψάλαμε τον Εθνικό Υμνο...

... Αυτός ήταν ο "Παρθενώνας" και η "Κολυμπήθρα του Σιλωάμ", που όχι μόνο 51 χρόνια, αλλά και αλλά τόσα να περάσουν, δε θα μπορέσουν να σβήσουν από τη μνήμη μας τα μαρτύρια τα ανείπωτα που γινόντουσαν, αλλά ούτε και τους συντρόφους μας που έπεσαν επάνω σ' αυτόν τον κολασμένο βράχο".

Ο ΣΦΕΑ 1967 - 1974 ανακοινώνει ότι δόθηκε και νέα παράταση προθεσμίας έως τις 5/1/2000, για υποβολή αιτήσεων αναγνώρισης ως συντάξιμου του χρόνου κράτησης, εκτόπισης, φυλάκισης και δίωξης, στην περίοδο της δικτατορίας από 21/4/1967 έως 24/7/1974, στους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, όπως ΙΚΑ, ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και λοιποί Οργανισμοί Κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Η σχετική διάταξη περιλαμβάνεται στο άρθρο 73 παράγραφος 3 του Νόμου 2676/1999 (ΦΕΚ Α αρ. 1/5/1999). Στις περιπτώσεις εκπρόθεσμων αιτήσεων που είχαν απορριφθεί στο παρελθόν πρέπει να υποβληθούν ξανά νέες αιτήσεις.

Το ΚΣ της ΠΕΕΠΠ και η Επιτροπή Γυναικών διοργανώνουν εκδήλωση για το γιορτασμό της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας - 8 Μάρτη, την Κυριακή 14-3-99 στις 4 μμ,στην αίθουσα Οικοδόμων, Βερανζέρου 1, πλ. Κάνιγγος, 2ος όροφος. Στο δεύτερο μέρος της γιορτής θα υπάρχει πρόγραμμα καλλιτεχνικό και θα επακολουθήσει γλέντι. Οπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος τον μπουφέ θα τον αναλάβουν από κοινού όλοι οι συμμετέχοντες, με μεζέδες που θα ετοιμάσουν από το σπίτι τους.

Στην Εκλογοαπολογιστική Συνέλευση του Παραρτήματος Πάτρας της ΠΕΑΕΑ που έγινε στις 28-2-99 εκλέχτηκε Εφορευτική Επιτροπή για τη διεξαγωγή αρχαιρεσιών που θα γίνουν την Κυριακή 14/3 και Δευτέρα 15-3-1999. Υποβολή υποψηφιοτήτων θα γίνει την Πέμπτη 11/3 και θα διαρκέσει όλη την ημέρα.

Στο τέλος της Συνέλευσης οι αντιστασιακοί συγκέντρωσαν το ποσό των 40 χιλιάδων δρχ. προσφορά, μέσω της ΝΕ Αχαϊας του ΚΚΕ, για τις Ευρωεκλογές και στη μνήμη των παρακάτω αγωνιστών:

Γεώργιου Βονόρτα (καπετάν Αιτωλός), Κώστα Γκούμα, Καρυδόπουλου Ηλία, Κοκού Χρήστου, Γιάννη Τζώρα, Κώστα Πάσχου, Τάκη Χρυσανθόπουλου, Νίκου Παδέλα, καθώς και για τον αδικοχαμένο ταμία της ΠΕΑΕΑ Ανδρέα Γιαννίρη.

Στο λογαριασμό που ανοίχτηκε στην Εμπορική Τράπεζα, με αριθμ. 45597041, για τη συγκέντρωση χρημάτων που σκοπό έχει την ανέγερση μνημείου με την προτομή του ήρωα Θύμιου Καψή (καπετάν "Ανάποδου") στην Εύβοια, οι προσφορές συνεχίζονται. Εκτός των άλλων καταθετών, ο Σπύρος Παγουλάτος πρόσφερε 50.000 δρχ. και ο Χρήστος Μόκκας 10.000 δρχ.

Γίνεται έκκληση στους αγωνιστές και τις αγωνίστριες να βοηθήσουν στην τιμητική αυτή προσπάθεια.

• Τα παρακάτω Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ διοργανώνουν εκδηλώσεις την Κυριακή 7-3-99:

- ΦΑΛΗΡΟΥ,στις 10.30 πμ,στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Π. Φαλήρου (Λ. Ποσειδώνος 30), προς τιμήν των 56 χρόνων από την ίδρυση της ΕΠΟΝ.

- ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ,στις 11 πμ,στο Δημοτικό Θέατρο "ΕΣΠΕΡΟΣ" (7 Μάρτη και Ηλιουπόλεως), για τη Μάχη της Κοκκινιάς, που έγινε στις 6-7-8 Μάρτη 1944.

- ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ - ΤΡΙΠΟΛΗΣ,στις 11.30 πμ,στη θέση ΒΙΓΛΕΣ Μεγαλόπολης, στη μνήμη των εκεί εκτελεσμένων 212 πατριωτών στις 24-2-44 από τους Γερμανούς.

Τα παρακάτω Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ πραγματοποιούν την Κυριακή 7-3-99 τις εκλογοαπολογιστικές τους Συνελεύσεις:

- ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ,στις 9.30 πμ,στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του δήμου.

- ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ - ΓΕΡΑΚΑ,στις 10 πμ,στο Πνευματικό Κέντρο Αγ. Παρασκευής (Αγίου Ιωάννου 58 Β).

- ΙΛΙΟΥ (Ν. Λιόσια), στις 10 πμ,στο Νέο Δημαρχείο Ιλίου.

- ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (Αττικής), στις 10 πμ,στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου "Βίλλα Στέλλα" (Γαλήνης 1).

- ΠΑΛΑΙΟΥ και ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ,στις 10.30 πμ,στο ΜΕΟ (25ης Μαρτίου 19).

- ΡΑΦΗΝΑΣ,στις 10 πμ,στο Δημοτικό Σχολείο Ραφήνας.

- ΛΑΡΙΣΑΣ,στις 10.30 πμ,στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου Λάρισας.

- ΚΑΒΑΛΑΣ,στις 10 πμ,στα γραφεία του παρ/τος (Αίαντος 2).

- ΛΑΜΙΑΣ,στα γραφεία του παραρτήματος (Καποδιστρίου 5, 4ος όροφος).

- ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ - ΝΕΑΠΟΛΗΣ - ΚΟΛΩΝΑΚΙΟΥ,την Τετάρτη 10-3-99 στις 5 μμ,στα γραφεία του παρ/τος Θεμιστοκλέους 48 (ισόγειο).

Ο Δήμος ΛΑΥΡΙΟΥ,η Πανελλήνια Ενωση Αγωνιστών Μακρονήσου (ΠΕΚΑΜ) και το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ Λαυρίου,τιμώντας τους ηρωικούς νεκρούς και όλους τους αγωνιστές - αγωνίστριες της Μακρονήσου, διοργανώνουν την Κυριακή 7-3-99 στις 10.30 π.μ.,πολιτιστική εκδήλωση στο Λαύριο στο χώρο του μνημείου. Πούλμαν δρομολογούνται για το Λαύριο από την ΠΕΚΑΜ (τηλ: 3824.461), την ΠΕΑΤΑΘ (τηλ: 5817.384) και τα Κεντρικά Γραφεία της ΠΕΑΕΑ (τηλ.: 8234.296, 8222.952, 3844.853), που ξεκινούν από την Πλ. Κάνιγγος στις 8 π.μ.

Την επέτειο των 56 χρόνων από τη μεγαλειώδη μαχητική διαδήλωση του λαού της Αθήνας και του Πειραιά εναντίον της Πολιτικής Επιστράτευσης, που κατ' εντολήν των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής είχε σχεδιάσει η προδοτική κυβέρνηση Λογοθετόπουλου, τιμά η Πανελλήνια Ενωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης (ΠΕΑΕΑ),σήμερα.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης θα αρχίσει στις 11 πμ,με συγκέντρωση στην πλατεία Καρίτση (Χ. Λαδά) για τέλεση επιμνημόσυνης δέησης στο Ναό του Αγίου Γεωργίου (Καρίτση). Στις 11.30,μετάβαση στην πλατεία Κλαυθμώνος, για το Πολιτικό Μνημόσυνο (ομιλία). Τέλος, στις 12 το μεσημέρι,επίσκεψη και κατάθεση στεφάνου, στα υπόγεια της τότε "Κομαντατούρ" (πλ. Κοραή 4), όπου την ημέρα του συλλαλητηρίου, στις άλλες διαδηλώσεις του ίδιου χρόνου, μα και καθ' όλη τη διάρκεια της Κατοχής, γέμιζαν από πατριώτες.

Η ΠΕΑΕΑ καλεί όλους τους αντιστασιακούς, τους φίλους της ηρωικής Εθνικής Αντίστασης και τους πολίτες της Αθήνας και Πειραιά, να πάρουν μέρος στην εκδήλωση. Τα Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ να παραβρεθούν με τα λάβαρά τους.

Από τη συγκέντρωση του Συνδέσμου Φίλων του Μουσείου της ΕΠΟΝ, για τογιορτασμό της επετείου 56 χρόνων της ίδρυσης της ΕΠΟΝ. Στη φωτογραφία παλιοί ΕΠΟΝίτες τραγουδούν αντάρτικα τραγούδια (Φώτο Γ. Λιονάκης).

Για να γλεντήσουν και να τσουγκρίσουν τα ποτήρια τους ακόμη μια φορά, πραγματοποίησαν τη χρονιάτικη συνεστίασή τους οι Επαναπατρισθέντες Πολιτικοί Πρόσφυγες, μέλη της ΠΕΕΠΠ, μαζί με τις οικογένειες και τους φίλους τους, την Κυριακή 23 Φλεβάρη. Και η φετινή συγκέντρωση σημείωσε μεγάλη επιτυχία, καθώς οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ γέμισαν ασφυκτικά τη μεγάλη αίθουσα του κέντρου "ΑΙΓΑΙΟ", στα Πατήσια.

Παραβρέθηκαν αρκετοί αντιπρόσωποι ΕΑΜογενών Ενώσεων, καθώς και ο πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ Ν. Τερζόγλου.

Τη σημασία παρόμοιων συναντήσεων για τη διατήρηση και ανάπτυξη αγωνιστικών παραδόσεων της γενιάς της Εθνικής Αντίστασης, επισήμανε, εκτός των άλλων, στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΠΕΕΠΠ Γρηγόρης Φώτου.Στάθηκε επίσης στην αρνητική στάση της κυβέρνησης απέναντι στα προβλήματα και τα αιτήματα των πολιτικών προσφύγων. Τέλος, υπογράμμισε την ανάγκη ενότητας και συσπείρωσης όλων των επαναπατρισθέντων στις γραμμές της ΠΕΕΠΠ.

(Φωτό: Γ. Λιονάκης)