Θέατρο "Αλσος"

Αγγελου Πυριόχου - Πάνου Χατζηκουτσέλη: "Ψίθυροι κοιλιάς"

Σκηνοθεσία: Κώστας Αρζόγλου

Σκηνικά - κοστούμια: Δέσποινα Βολίδη

Μουσική: Νίκος Στρατηγός

Χορογραφίες: Δημήτρης Παπάζογλου

Συνεχίζοντας την παράδοση των πλούσιων παραγωγών και των επιτυχιών, το "Αλσος" παρουσιάζει μία από τις καλύτερες καλοκαιρινές παραστάσεις, σε κείμενα Αγγελου Πυριόχου και Πάνου Χατζηκουτσέλη. Οι "Ψίθυροι κοιλιάς" είναι, στην ουσία, μια ιδιότυπη μουσική σάτιρα, η οποία δίδεται μέσω μιας προσεγμένης τεχνικής της παρωδίας. Οι συγγραφείς, κατά τη συνήθειά τους, εκφράζουν και διατυπώνουν ακανθώδεις κοινωνικοπολιτικούς προβληματισμούς που προβάλλονται δι' ανατροπών της εν γένει γλωσσικής καθημερινότητας και του ειδικού λεκτικού στερεότυπου. Ο έξυπνος χειρισμός της ανατροπής δημιουργεί ομοίως έξυπνες σκηνικές καταστάσεις και στοιχειοθετεί μια καθολική χιουμοριστική υφολογία που απευθύνεται - επιτέλους! - σε πολίτες α κατηγορίας.

Σε συνδυασμό με το λεπτομερώς φροντισμένο σκηνικό και το άρτιο ενδυματολογικό μέρος της ταλαντούχου Δέσποινας Βολίδη, τα κείμενα των Α. Πυριόχου, Π. Χατζηκουτσέλη καθοδηγούν τους ηθοποιούς που δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Οι συγγραφείς δημιουργούν ολοκληρωμένους ρόλους - χαρακτήρες, τους οποίους αναδεικνύει το ιδιαίτερο κοστούμι που φτιάχνει για τον καθένα η Δέσποινα Βολίδη. Κατ' αυτόν τον τρόπο, γίνεται εμφανέστερη η φιλοσοφία συλλήψεως του ρόλου και "γράφεται" καθαρότερα πάνω στη σκηνή η διαπλοκή των χαρακτήρων. Η κοσμοαντίληψη, την οποία εκπροσωπούν άλλωστε οι ρόλοι, διαγράφεται αιχμηρά μέσα από καταστάσεις αντιπαραθέσεων που προβληματίζουν γύρω από καυτά ζητήματα της επικαιρότητας (αλλά και κάθε επικαιρότητας), την οποία σατιρίζουν εύστοχα οι συγγραφείς και τονίζει επίσης η σκηνογράφος. Τα κείμενα της παράστασης διηγούνται "γαργαλιστικά" την ιστορία μιας βασικής αντιπαλότητας και αμάχης ανάμεσα στις μειονότητες και τους "καθώς πρέπει" αστούς (ένα είδος Γουέστ Σάιντ Στόρι), γεγονός που υπογραμμίζεται, με τον ίδιο "γελαστικό" τρόπο από τη "διήγηση" του σκηνικού: Η αγέρωχη έπαυλη των ζάμπλουτων αστών βλέπει κατάφατσα στον καταυλισμό των Τσιγγάνων, με επίκεντρο το ξεδιάντροπα παιχνιδιάρικο τσαντίρι με τις κόκκινες καρδούλες της Τσιγγανοπούλας, που τη λένε ενδεικτικά Κερατώ.

Σε τελευταία ανάλυση, το όλο θέαμα και η θεματική στην παράσταση του "Αλσους" στηρίζεται στα κείμενα και στα σκηνικά - κοστούμια που "δένουν" μεταξύ τους αρμονικά. Ωστόσο, οι ηθοποιοί της παράστασης κινούνται και μιλάνε με άνεση και ζωντάνια. Ο Πάνος Χατζηκουτσέλης, μπλαζέ, αλλά οξύτατος, δημιουργεί υποκριτικό οξύμωρο, συνδέοντας το βαρύθυμο με το ξεκαρδιστικό, στο ρόλο του Αρχηγού της Γύφτικης Οικογένειας, ενώ ως βιομήχανος ο Τάσος Κωστής λειτουργεί επιτυχώς αντιστικτικά. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για την Βίλμα Τσακίρη (γυναίκα αρχηγού) και τη Λυδία Λένωση (γυναίκα βιομηχάνου), ενώ επισημαίνουμε την ξεχωριστή παρουσία του Κώστα Ευριπιώτη (γιος αρχηγού), που μας δείχνει στην παράσταση αυτή μια άλλη πολύ ενδιαφέρουσα πλευρά του εαυτού του, την οποία θα ήταν ευχής έργο να εξακολουθήσει να αναπτύσσει στο εξής. Στο θεματικό του αντίποδα, ο Νίκος Ασημάκης (γιος βιομηχάνου) παίζει με ακρίβεια την αμηχανία του προσώπου της αναφοράς. Η σκηνική του δράση προωθεί, μάλιστα, και προβάλλει το δίδυμο Νίκη Σερέτη (Κερατώ) και Βέτα Μπετίνη (Τερατώ). Η πρώτη, σε φαρσικής προελεύσεως ρόλο, κάνει το κοινό να μειδιά, η δεύτερη εγγράφεται ως ρόλος και ως ηθοποιός στο ξεκαρδιστικό πλέγμα της παρωδίας και κάνει το κοινό να "πεθαίνει στα γέλια". Ο Νίκος Κάπιος (αφηγητής - γέροντας) δεν εκμεταλλεύεται αρκούντως τους αβανταδόρικους ρόλους του, αντίθετα από την Μπέτυ Μοσχονά (Φλορέτα χάνει λάδι), που θυμίζει τον παλιό καλό καιρό, ασχέτως αν "παρήλθον οι χρόνοι εκείνοι".

Αξίζει όμως να σταθούμε σε μια συμμετοχή, που πιστεύω ότι ανήκει στις "δυνατές" στιγμές του θεάτρου, χειμώνα - καλοκαίρι: Πρόκειται για την παρουσία του Αλμπέρτο Εσκενάζι στο ρόλο του "μεταλλαγμένου σε λευκό" τραγουδιστή Λούτσιο Ντάλα μεσημέρι. Μετά από μεγάλο διάστημα σιωπής, ο ηθοποιός επιστρέφει στη σκηνή και την κάνει κυριολεκτικά "άνω - κάτω". Δε νομίζω να τον είχαμε δει ποτέ έτσι και γενικότερα δε νομίζω, τουλάχιστον σε καλοκαιρινές παραστάσεις, να είχαμε την τύχη στα θερινά θέατρα της Αθήνας (δε μιλάμε για θέατρα τύπου "Ηρώδειο" κλπ.) να δούμε τόσο ζωντανό παίξιμο, τόσο διάχυτο, σχεδόν εωσφορικό κέφι, τόσο σοβαρή αναμέτρηση με το κοινό και, εντέλει, τόση διάθεση εκ μέρους ενός ηθοποιού να δημιουργήσει (και το δημιουργεί) πλήρες σκηνικό πρόσωπο. Μακάρι να συνεχίσει.

Αν η σκηνοθεσία δεν έκανε σε καίρια σημεία "κοιλιά" και αν ο εξαιρετικός χορογράφος Δημήτρης Παπάζογλου δεν έμοιαζε κάπως χορογραφικά αποστασιοποιημένος από την παράσταση αυτή, θα μπορούσαμε αβίαστα να μιλήσουμε για άρτια δημιουργία.

Κριτική

Μαρίκα ΘΩΜΑΔΑΚΗ

Δημήτρη Πιστικού: "Ο Ανθρωπος που ερχόταν από το νερό"

Σκηνοθεσία: Λεωνίδας Λοϊζίδης

Σκηνικά - κοστούμια: Δέσποινα Βολίδη

Μουσική: Δημήτρης Σταθακόπουλος

Στην παραλία της Φρεαττύδας, στον Πειραιά, διαδραματίζεται η ιστορία μιας δίκης, όπως την περιγράφει ο Δημήτρης Πιστικός στο έργο του "Ο Ανθρωπος που ερχόταν από το νερό". Στον ίδιο χώρο στήνει την παράστασή του ο Λοϊζίδης, εκμεταλλευόμενος το φυσικό τοπίο και κυρίως τη θάλασσα, το νερό, από όπου έρχεται ο υπόδικος να δικαστεί.

Η παράσταση φέρνει έντονη την υπογραφή του ταλαντούχου σκηνοθέτη Λεωνίδα Λοϊζίδη, που προσθέτει στο ήδη πλούσιο ενεργητικό του την τεράστια επιτυχία της συγκεκριμένης παράστασης του Πειραιά. Μάστορας του σκηνικού ρυθμού, στα μέτρα πάντα που δίνει ο θεατρικός λόγος, ο Λ. Λοϊζίδης ποιεί ήθος μαζί με τους ηθοποιούς του, που κινούνται σύμφωνα με αυστηρούς και ταυτόχρονα ευέλικτους σκηνοθετικούς κώδικες.

Οι κώδικες που επιβάλλει συνήθως ο Λεωνίδας Λοϊζίδης υπαγορεύονται από τον ιδιαίτερο κάθε φορά χωροχρόνο του έργου, γι' αυτό και δεν παρουσιάζεται ποτέ το φαινόμενο της χαλαρότητας στις παραστάσεις του σκηνοθέτη. Με το εκάστοτε ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει, ο Λεωνίδας Λοϊζίδης δημιουργεί σκηνικές μονάδες, που αναπτύσσονται ελεύθερα πάνω στη σκηνή, ακολουθώντας την αρχή της ομαδικής λειτουργίας.

Αυτό σημαίνει ότι η ελευθερία του ενός απλώνεται μέχρι εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου ηθοποιού - ρόλου. Εξάλλου, ο εμπνευσμένος αυτός σκηνοθέτης, που ανεβαίνει πολύ γρήγορα στην εκτίμηση του κοινού, στηρίζει τη σκηνοθετική του φιλοσοφία στο γεγονός ότι πρέπει να "δέσει" όλους τους συντελεστές μιας παράστασης, θεραπεύοντας στην ανάγκη ακόμα και ατέλειες κάποιου παράγοντα. Ο Λοϊζίδης κατορθώνει το, κατά γενική ομολογία, ακατόρθωτο:

Παντρεύει αρμονικά τα πιο δυσανάλογα στοιχεία, είτε μιλάμε για ηθοποιούς, είτε για το χώρο με τα αντικείμενά του, είτε τη μουσική κ.ο.κ. Εχω μάλιστα παρατηρήσει ότι στις περισσότερες παραστάσεις του συνεργάζεται σχεδόν αποκλειστικά με μιαν εξίσου ταλαντούχα σκηνογράφο - ενδυματολόγο, την Δέσποινα Βολίδη. Στην παράσταση του Πειραιά, η Δέσποινα Βολίδη δημιουργεί για άλλη μια φορά τον κατάλληλο χώρο, λειτουργικό και αρμονικό στην αισθητική του σύλληψη.

Σε συνδυασμό με τα άψογα, στη γραμμή και στο χρώμα, κοστούμια των ηθοποιών, ο χώρος μπροστά στη θάλασσα κατορθώνει να σε ταξιδέψει στο χρόνο...

Ο ευρηματικός και ευέλικτος μύθος της "Ειρήνης",που κρατά σταθερά τα αλληγορικά νοήματα, δίνει ξανά το "παρών" με το Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου (ΘΟΚ), ξεκινώντας από το αρχαίο θέατρο Επιδαύρου. Με την κωμωδία του Αριστοφάνη "Ειρήνη",ο ΘΟΚ θα εκπροσωπήσει την Κύπρο στο Φεστιβάλ Επιδαύρου, στις 17 και 18 Ιουλίου. Οι παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν σε μετάφραση Γιάννη Βαρβέρη,σκηνοθεσία Διαγόρα Χρονόπουλου,σκηνικά - κοστούμια Αγγελου Αγγελή,μουσική Μιχάλη Χριστοδουλίδη και χορογραφία Σοφίας Σπυράτου.Παίζουν οι: Σωτήρης Μουστάκας, Κώστας Δημητρίου, Σταύρος Λούρας, Ελενα Παπαδοπούλου, Στέλα Φυρογένη, Χριστίνα Παυλίδου, Αντώνης Κατσαρής κ. ά. Χορός αγροτών: Νεόφυτος Νεοφύτου, Αννίτα Σαντοριναίου, Κυριάκος Ευθυμίου, Ανδρέας Τσουρής κ. ά. Χορός: Κώστας Βήχας, Χρίστος Γρηγοριάδης, Παναγιώτης Θεοδώρου κ. ά. Τραγούδι: Ανδρέας Τσουρής, Αντώνης Κουτρουπής, Παναγιώτης Θεοδώρου.Παίζουν οι μουσικοί: Σπίκνιεφ Ιρζένσκυ (φλάουτο), Νέστωρ Γεωργίου (ακορντεόν), Νεόφυτος Ρούσος (μαντολίνο - φλάουτο), Γιάννης Σαββίδης (κιθάρα). Ο ΘΟΚ θα παρουσιάσει την "Ειρήνη" στο αρχαίο θέατρο Ηλιδας (20/7), στο θέατρο Δάσους (25, 26/7), στο θέατρο Αλσους Βέροιας (29/7), στο 27ο Φεστιβάλ Ολύμπου (1/8) κ. α.

Αφιερωμένη στη μνήμη των θεατρικών συγγραφέων και ηθοποιών, που με την προσφορά τους κράτησαν ολοζώντανη την παράδοση της επιθεώρησης, είναι η εορταστική παράσταση που θα πραγματοποιηθεί αύριο, στις 9.30 μ.μ., στο θέατρο "Αλσος" (Πεδίον Αρεως). Τη βραδιά διοργανώνουν η Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων και το θέατρο "Αλσος", συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση των 100 χρόνων της ΕΕΘΣ.

Θα προλογίσει ο γενικός γραμματέας της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, Γ. Χριστοφιλάκης, ενώ τη βραδιά θα κλείσει με σύντομη ομιλία ο πρόεδρος της ΕΕΘΣ, Κ. Ασημακόπουλος. Στο χώρο θα υπάρχει μεγάλη έκθεση θεατρικών βιβλίων και σπάνιο φωτογραφικό υλικό.

Σκηνή από την "Ειρήνη". Ο Σωτήρης Μουστάκας (Τρυγαίος) και ο Χορός Αγροτών