ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Καπιταλιστικός ανταγωνισμός και μονοπωλιακά κέρδη εκτοξεύουν τις τιμές

Κατακόρυφη αύξηση παραδόσεων φυσικού αερίου στην Ασία, όπου οι τιμές είναι διπλάσιες

Στην υψηλή ζήτηση φυσικού αερίου στις παγκόσμιες αγορές και κυρίως στην Κίνα, σε συνδυασμό με «μια αρκετά ισχυρή οικονομική ανάκαμψη» - η οποία βέβαια ακολουθεί τη σημαντική κρίση του 2020 - απέδωσε, μεταξύ άλλων, τις αυξήσεις των τιμών Ενέργειας ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, σε χτεσινό άρθρο στο προσωπικό του μπλογκ.

Επισημαίνοντας ότι οι ευρωπαϊκές και οι ασιατικές αγορές (κυρίως Κίνα, Ιαπωνία, Ταϊλάνδη, Νότια Κορέα) εξαρτώνται από τους ίδιους προμηθευτές, τονίζει ότι η Κίνα έγινε ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) με αύξηση 20% το 2021, «μια παγκόσμια εξέλιξη που επηρεάζει πολλές χώρες, ανεξάρτητα από τη θέση τους ή τις ρυθμίσεις της αγοράς».

Αντίστοιχα, ο διευθύνων σύμβουλος του ενεργειακού παρόχου της Λετονίας «Latvijas Gaze», Α. Καλβίτις, κάνοντας λόγο για πολλούς παράγοντες που οδηγούν στη σημερινή εκτόξευση των τιμών, επισήμανε: «Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τεράστια έλλειψη φυσικού αερίου επειδή η τιμή στην Ασία είναι διπλάσια, ήδη από τις αρχές του καλοκαιριού. Σχεδόν όλες οι παραδόσεις πηγαίνουν στην Ασία». Ωστόσο, τόνισε, «το άνοιγμα του "Nord Stream 2" μπορεί επίσης να συμβάλει στη σταθεροποίηση» των τιμών.

Ανάλογες επισημάνσεις έκανε πριν από λίγες μέρες και ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Γκ. Σρέντερ, νυν πρόεδρος της ρωσικής πετρελαϊκής εταιρείας «Rosneft» και των εταιρειών «Nord Stream» και «Nord Stream 2», τονίζοντας μάλιστα ότι την ίδια ώρα που η Ουάσιγκτον «ζητά από την Ευρώπη να περιορίσει το εμπόριό της με την Κίνα (...) οι ΗΠΑ έχουν τετραπλασιάσει τις παραδόσεις LNG στην Κίνα τους τελευταίους μήνες».

Η εξάρτηση της ΕΕ από ξένα ορυκτά καύσιμα

Στο μεταξύ, η εξάρτηση της ΕΕ από ξένα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, φυσικό αέριο, πετρέλαιο) αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο - με εισαγωγές αξίας 363 δισ. ευρώ το 2019.

«Αυτή η ισχυρή εξωτερική εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο πρέπει η οικονομία μας να απαλλαγεί από τον άνθρακα», αναφέρει ο Ζ. Μπορέλ, ομολογώντας ταυτόχρονα ότι «η ενεργειακή μετάβαση σίγουρα θα συνοδεύεται από αύξηση της τιμής των ορυκτών καυσίμων». Την ώρα δηλαδή που τα μονοπώλια, με «πράσινη» Ενέργεια ή μη, θα αυξάνουν την κερδοφορία τους, οι λαοί θα καλούνται να πληρώνουν περισσότερα.

Στη δε Νορβηγία - τον μεγαλύτερο παραγωγό πετρελαίου και φυσικού αερίου της Δυτικής Ευρώπης - η έρευνα και η εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου θα συνεχιστούν τα επόμενα τέσσερα χρόνια, όπως ανακοίνωσε η νέα κυβέρνηση μειοψηφίας Εργατικών - Κεντρώου Κόμματος. «Η νορβηγική βιομηχανία πετρελαίου θα αναπτυχθεί, δεν θα διαλυθεί», αναφέρει η κυβερνητική συμφωνία. Εξάλλου, οι Εργατικοί είχαν ξεκαθαρίσει πως η μετάβαση της χώρας σε «πράσινη» Ενέργεια θα γίνει σταδιακά.

«Κλειδί» στις σχέσεις ΕΕ - Ρωσίας

Παράλληλα με τα παραπάνω, ο Μπορέλ έστρεψε τα «βέλη» του προς τη Ρωσία, παραδεχόμενος μεν πως η Μόσχα εκπληρώνει τις συμβατικές της υποχρεώσεις για παραδόσεις φυσικού αερίου, «αλλά δεν βάζει επιπλέον αέριο στο ευρωπαϊκό σύστημα, όπως θα μπορούσε να κάνει, συμβάλλοντας στην αύξηση των τιμών».

Επισήμανε ότι «η ενεργειακή μας εξάρτηση είναι ένα από τα βασικά ζητήματα που διαμορφώνουν τις σχέσεις μας με τη Ρωσία» και γι' αυτό τα κράτη - μέλη θα πρέπει να έχουν πιο «συνεκτική» προσέγγιση απέναντι στη Ρωσία. Εξάλλου, «η ΕΕ εξαρτάται από τη Ρωσία για εισαγωγές ορυκτών καυσίμων αλλά η ρωσική οικονομία και το ρωσικό κράτος χρειάζονται επίσης τα έσοδα των ενεργειακών εισαγωγών μας», πρόσθεσε.

Πάντως, ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Αλ. Νόβακ, μιλώντας χτες στη Βδομάδα Ρωσικής Ενέργειας, είπε ότι «κανείς δεν έχει προσεγγίσει επίσημα το υπουργείο Ενέργειας ή τη ρωσική κυβέρνηση» για επιπλέον παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ξεκαθάρισε πως η «Gazprom», ο μοναδικός εξαγωγέας της χώρας, εκπληρώνει όλες τις υποχρεώσεις της βάσει συμβολαίων και πως αν κάποιες χώρες χρειαστούν επιπλέον ποσότητες «θα εξετάσει επιλογές προμήθειας ανάλογα με τη διαθέσιμη παραγωγική ικανότητα».

Υπενθυμίζεται εξάλλου ότι μία μέρα πριν, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, είχε αναφέρει ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να αυξήσει τις παραδόσεις φυσικού αερίου «εάν μας ζητήσουν να τις αυξήσουμε και άλλο», ενώ «διαφήμισε» τα οφέλη από το κλείσιμο σταθερών συμβολαίων με τους ρωσικούς ομίλους, προβάλλοντας το παράδειγμα της Γερμανίας.

Παράλληλα η Ρωσία πιέζει για άμεση λειτουργία του αγωγού «Nord Stream 2» που καταλήγει στη Βόρεια Γερμανία, ο οποίος αναμένεται να αδειοδοτηθεί από την αρμόδια ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή. Η μια γραμμή του αγωγού έχει σχεδόν γεμίσει και η Ρωσία αναμένει αδειοδότηση ώστε να λειτουργήσει πριν από το τέλος του έτους.

Πού οφείλεται το νέο κύμα ακρίβειας;

Η άνοδος των τιμών, η ακρίβεια, είναι μία μόνο πλευρά απ' τη γενικευμένη επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων. Δίπλα σ' αυτήν, η ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, οι χαμηλοί μισθοί, η ανεργία, το τσάκισμα των εργασιακών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, η υπέρογκη φορολογία του λαού, όλα μαζί κατατρώνε το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων. Αυτές είναι οι «ράγες» πάνω στις οποίες κινήθηκαν και θα συνεχίσουν να κινούνται όλες οι αστικές κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ και συνδυασμών τους, επειδή η ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων είναι προϋπόθεση για την κερδοφορία του κεφαλαίου.

(...) Τελικά, η λεγόμενη «ακρίβεια» είναι σήμερα ένα από τα «αντίτιμα» που πληρώνουμε για την ανάπτυξη του κεφαλαίου (...) Στις σημερινές συνθήκες, οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο εφαρμόζουν γενικευμένα επεκτατική πολιτική, προκειμένου να ξεπεραστεί η κρίση που εκφράστηκε την τελευταία διετία μαζί με την πανδημία (...) Εργαλεία της είναι η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων από το αστικό κράτος με τεράστια ποσά, μέσω απευθείας χρηματοδοτήσεων, ευκολιών δανειοδότησης, διαγραφής επιχειρηματικών χρεών και άλλων μορφών. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκεται να εξασφαλιστεί ένας νέος κύκλος κερδοφόρων επενδύσεων (...) Με αυτό το κριτήριο αξιοποιούνται τα 30,5 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης από την κυβέρνηση της ΝΔ. Με το ίδιο κριτήριο προτείνει να αξιοποιηθούν και ο ΣΥΡΙΖΑ.

* * *

Η άνοδος των τιμών που τσακίζει το εισόδημα των οικογενειών μας, τροφοδοτείται από την ίδια τη λειτουργία του καπιταλισμού:

Απ' την ίδια τη φάση του καπιταλιστικού κύκλου. Η επαναφορά στην ανάπτυξη επαναφέρει τις τιμές που στη φάση της κρίσης είχαν μειωθεί.
Από τα κρατικά πακέτα στήριξης διεθνώς όπως του Ταμείου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η άνοδος της χρηματοδότησης των μονοπωλίων τροφοδοτεί την άνοδο του πληθωρισμού, αφού ο όγκος των εμπορευμάτων που παράγονται και πωλούνται δεν αυξάνεται αντίστοιχα. Από το τέλος του 2019 μέχρι το 2021, η «μάζα του χρήματος» στην ΕΕ έχει σχεδόν διπλασιαστεί, από 6 στα 12 τρισ. ευρώ. Την ίδια περίοδο η αξία των παραγόμενων εμπορευμάτων (με όρους ΑΕΠ) μειώθηκε κατά 660 δισ. ευρώ.
Από τη διατήρηση της φορολογίας σε είδη κατανάλωσης σε υψηλά επίπεδα όπως στα τρόφιμα, στα καύσιμα κ.ά. Η αφαίμαξη των οικογενειών μας μέσω της φορολογίας εγγυάται στο αστικό κράτος επαρκή έσοδα για να συνεχίσει να τροφοδοτεί τα μονοπώλια με νέες φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις.
Από τη στρατηγική του «Πράσινου New Deal» που φορτώνει στις πλάτες μας το δυσβάσταχτο κόστος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τους ρύπους που εκλύει η κάθε βιομηχανία μέσω του «χρηματιστηρίου ρύπων», το κόστος των καπιταλιστών για την αγορά «πράσινης» τεχνολογίας (βλ. «υπεραποσβέσεις»), ακόμα και το κόστος ταφής και διαχείρισης των απορριμμάτων.
Από την προνομιακή θέση μιας σειράς μονοπωλίων στην αγορά, όπως των πετρελαιοπαραγωγών, όπου μέσα από τα παζάρια και τους ανταγωνισμούς τους ορίζουν πόσο πετρέλαιο θα παραχθεί (βλ. ΟΠΕΚ), επηρεάζοντας την τιμή του. Κατ' επέκταση, επηρεάζουν το σύνολο της καπιταλιστικής παραγωγής, αφού το πετρέλαιο αποτελεί το κύριο καύσιμο. Τέτοιου είδους «παρεμβάσεις» συναντώνται σε πολλούς κλάδους, όπως στη φαρμακοβιομηχανία, στην Πληροφορική κ.α.

* * *

Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει το πώς αποτυπώνεται το φαινόμενο του πληθωρισμού στο έργο του Λεβ Σεγκάλ «Βασικές Αρχές Πολιτικής Οικονομίας», που γράφτηκε το 1934, εν μέσω σφοδρότατης καπιταλιστικής κρίσης, πριν το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου: «Η έκδοση χαρτονομίσματος σε ποσότητα ανώτερη από αυτή που είναι αναγκαία στην κυκλοφορία λέγεται πληθωρισμός. Στον πληθωρισμό είναι αναπόφευκτη η υποτίμηση του χαρτονομίσματος και η ανατίμηση των εμπορευμάτων. (...) Η συστολή της κυκλοφορίας των εμπορευμάτων περιορίζει το ποσό του αναγκαίου χρήματος, το χαρτονόμισμα, όμως, δεν αποσύρεται από την κυκλοφορία. (...) (ταυτόχρονα) όσο πιο γρήγορα κυκλοφορεί το χρήμα, τόσο λιγότερο χρειάζεται (...) Η σπουδαιότερη συνέπειά του (πληθωρισμού) είναι η πτώση του πραγματικού μισθού. Αν και ο μισθός σε χαρτονόμισμα αυξάνεται, η αύξησή του είναι πολύ βραδύτερη από την αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων. Γι' αυτό ο εργάτης με τον πληθωρισμό αγοράζει όλο και λιγότερα εμπορεύματα και δεν κατορθώνει ν' αποκαταστήσει την εργατική του δύναμη, ο πραγματικός μισθός πέφτει. (...) Η τάση αυτή της αστικής τάξης, να βρει διέξοδο στην κρίση σε βάρος της εργατικής τάξης, είναι η κύρια αιτία του πληθωρισμού».

(Ολόκληρο το άρθρο στο «odigitis.gr», απ' όπου αναδημοσιεύεται)

ΓΑΛΛΙΑ

Τραγικό τέλος για κυνηγημένους μετανάστες

«Ζοζεφίν: Είναι γειτόνισσά μας εδώ και 15 χρόνια. Κι όμως ακόμα δεν έχει χαρτιά»: Πλακάτ διαδηλωτών από την διαμαρτυρία στην Σεν-Ζαν-ντε-Λουζ, μετά τον νέο τραγικό θάνατο μεταναστών

Τραγικό θάνατο βρήκαν τρεις μετανάστες από την Αλγερία, που την Τρίτη χτυπήθηκαν από ταχεία αμαξοστοιχία του τοπικού σιδηροδρόμου TER στη νοτιοδυτική Γαλλία, κοντά στα σύνορα με την Ισπανία.

Σύμφωνα με μαρτυρία άλλου μετανάστη, από το νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν σοβαρά τραυματισμένος, οι 4 άνδρες ακολουθούσαν τις ράγες του τρένου, επιχειρώντας να συνεχίσουν την πορεία τους διαφεύγοντας αστυνομικούς ελέγχους. Κατάκοποι όπως ήταν, κάποια στιγμή αποκοιμήθηκαν και δεν αντιλήφθηκαν καθόλου το συρμό που πλησίαζε απειλητικά... με αποτέλεσμα την τραγωδία που έχουμε ζήσει πολλές φορές και στη χώρα μας, με μετανάστες που ακολουθούν τις γραμμές του τρένου.

Την Τετάρτη, στην κοντινή πόλη Σεν-Ζαν-ντε-Λουζ, οργανώθηκε διαδήλωση αλληλεγγύης στους κατατρεγμένους μετανάστες, με συνθήματα όπως «Επαγρυπνούμε, διαδηλώνουμε, εξοργιζόμαστε, μοιραζόμαστε το θυμό και τον πόνο μας».