ΔΙΕΘΝΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΔΙΕΘΝΗ

ΡΩΣΙΑ

Δυναμώνει ο αγώνας για φτηνή λαϊκή στέγη

Εντείνονται οι αντιδράσεις με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές ενάντια στην αντιλαϊκή δημοτική μεταρρύθμιση

Associated Press

Πληθαίνουν οι άστεγοι στη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία

Ο ρωσικός χειμώνας δεν αστειεύεται! Το απέδειξε και φέτος, αφήνοντας νεκρούς εκατοντάδες άστεγους στις ρωσικές μεγαλουπόλεις. Οι Ρώσοι πλέον λένε πως, όπως ο δρυοκολάπτης είναι ο «υγειονόμος» του δάσους, έτσι κι ο χειμώνας είναι ο «υγειονόμος» της μεγαλούπολης, αφού «καθαρίζει» όσους η κοινωνία έχει βάλει σήμερα στο περιθώριο. Οσο σκληρή κι αν ακούγεται αυτή η διαπίστωση, αξίζει κανείς να δει πίσω από αυτήν! Δηλαδή, ότι αυτό συμβαίνει σε μια χώρα που πριν 15 χρόνια δεν υπήρχαν άστεγοι, όπου κάθε εργαζόμενος είχε τη δυνατότητα να αποκτήσει δωρεάν ή φθηνή στέγη, όπου οι ανάγκες για τη χρήση της ήταν επίσης πάμφθηνες. Αντίθετα σήμερα η στέγη από φθηνό λαϊκό αγαθό έχει μετατραπεί σε έναν ακόμη παράγοντα αύξησης της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Η «κορυφή του παγόβουνου» αυτής της αντιλαϊκής πολιτικής είναι σήμερα το διαδεδομένο φαινόμενο των χιλιάδων αστέγων στις ρωσικές πόλεις. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στη Ρωσία το 2006 υπάρχουν περίπου 4,2 εκατομμύρια άστεγοι. Το μεγάλο κεφάλαιο, «αχόρταγο» από τα γεννοφάσκια του, ετοιμάζεται να εισβάλει πλέον ακόμη περισσότερο στον τομέα των δημοτικών υπηρεσιών, με τη μεταρρύθμιση που εφαρμόζει η κυβέρνηση Πούτιν-Φραντκόφ.

Στόχος τους η πλήρης εμπορευματοποίηση των δημοτικών υπηρεσιών και η ακόμη μεγαλύτερη αφαίμαξη των λαϊκών εισοδημάτων, που ακόμη σήμερα «υστερεί» σε σχέση με άλλες καπιταλιστικές χώρες. Ομως αυτή τη φορά ο ρωσικός λαός δε φαίνεται διατεθειμένος αμαχητί να αφήσει να περάσει η καπιταλιστική αναδιάρθρωση του τομέα των δημοτικών υπηρεσιών. Από τα μέσα Φλεβάρη 2006 σε δεκάδες πόλεις της Ρωσίας ξεκίνησαν συσκέψεις, πικετοφορίες, συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις ενάντια στη μεταρρύθμιση. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία αυτές οι κινητοποιήσεις διοργανώνονται από Επιτροπές Αγώνα με την ενεργή υποστήριξη των ΚΚ της Ρωσίας.

Επίθεση στο τελευταίο «λαϊκό φρούριο»

«Δε θέλουμε να γίνουμε άστεγοι», γράφει η πικέτα της διαδηλώτριας

Οπως σημειώνει σε άρθρο του στην εφημερίδα «Εργαζόμενη Ρωσία» ο Μπ. Γιατσμενιόφ, Γραμματέας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΚΕΚΡ-ΚΚΡ): «Σήμερα η ανάγκη για στέγη απέκτησε για τους εργαζόμενους της Ρωσίας ιδιαίτερη σημασία. Η κυρίαρχη αστική τάξη της χώρας ξεκίνησε την επίθεση εναντίον του τελευταίου "φρουρίου", της κατοικίας, που έχει μείνει στους μισθωτούς εργάτες από τη σοβιετική περίοδο. Αρχίζουν όχι μόνο να περιορίζουν τη δυνατότητά μας να αποκτήσουμε καινούρια κατοικία, αλλά είναι έτοιμοι να αρχίσουν τις εξώσεις, από τα σπίτια που έχουμε. Στη Ρωσία μπήκε σε εφαρμογή ο νέος "κώδικας κατοικίας", εγκρίθηκαν οι νέοι, πιο σκληροί ομοσπονδιακοί και περιφερειακοί όροι πληρωμής για την κατοικία, καθώς και τα δημοτικά τέλη. Το σύστημα δημοτικών υπηρεσιών παραδίδεται στα ιδιωτικά χέρια. Ετοιμάζεται σχετικός νόμος για την καινούρια φορολογία της κατοικίας. Τον φόρο πρέπει πλέον να τον πληρώνουμε με βάση τον υπολογισμό της αγοραστικής τιμής του σπιτιού. Ετσι η μεταρρύθμιση αυτή απότομα αυξάνει τα έξοδα του πληθυσμού, κι εξολοθρεύει δεκάδες εκατομμύρια εργαζόμενους».

Οπως σημειώνει το στέλεχος του ΚΕΚΡ «στον τομέα δημοτικών υπηρεσιών φουντώνει μια σκληρή και αδιάλλακτη μάχη μεταξύ των ιδιοκτητών της μεγάλης ακίνητης περιουσίας, της κρατικής εξουσίας από τη μία πλευρά, και των φτωχών δημοτών, του εργαζόμενου λαού, από την άλλη. Ο ταξικός αγώνας, που συχνά είναι κρυφός στα εργοστάσια και στα γραφεία των επιχειρήσεων, εδώ γίνεται ολοφάνερος, αποχτάει γενικό κοινωνικό-πολιτικό χαρακτήρα. Πουθενά αλλού δε φαίνεται τόσο καθαρά η διαφορά μεταξύ των κοινωνικών στρωμάτων και ομάδων όπως στις κατοικημένες συνοικίες των πόλεων. Η φημισμένη "Ρουμπλιόφκα" στην περιοχή της Μόσχας, όπως και ο "Μεγάλος Ιστόκ" στην περιοχή του Σβερντλόφσκ, σημαίνουν τον πλούτο και την εξουσία, ενώ οι συνοικίες των παλιών σπιτιών της εποχής του Χρουστσόφ και Μπρέζνιεφ, στις εργατικές συνοικίες, σημαίνουν την απελπισμένη φτώχεια και την αδικία.

Από συγκέντρωση στη Μόσχα

Η κατοικία δεν είναι μονάχα κάποια τετραγωνικά μέτρα. Είναι το ζήτημα της ιδιοκτησίας. Είναι το τεράστιο σύστημα των υποδομών, που χρειάζεται συντήρηση, επισκευή, σημαντικές επενδύσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών καθώς και της Κρατικής Στατιστικής Επιτροπής, το σύστημα δημοτικών υπηρεσιών είναι ένας από τους μεγαλύτερους κλάδους της ρωσικής οικονομίας, όπου υπάρχουν πάνω από 52 χιλιάδες επιχειρήσεις με 4,2 εκατομμύρια εργαζόμενους, που εξυπηρετούν 1.092 πόλεις και 1.872 συνοικισμούς. Τη βάση του κλάδου αποτελεί το σύνολο των χτισμένων κατοικιών της χώρας (σχεδόν 2,9 δισεκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα). Το σύστημα των δημοτικών υπηρεσιών έχει πολύ υψηλό ειδικό βάρος στα βασικά έσοδα της χώρας και φτάνει στο 24% και μόνο για λίγο υστερεί από τον τομέα των μεταφορών (το 29,5%) καθώς και τη βιομηχανία (το 27,4%). Τα έξοδα του πληθυσμού για εξόφληση των δημοτικών τελών είναι το 7,2% από τα όλα καταναλωτικά έξοδα και κατά κάμποσες φορές λιγότερα του μέσου δείκτη της Ευρώπης, που είναι το 27,8%. Τα έξοδα είναι λιγότερα γιατί κατ' αρχήν οι εσωτερικές τιμές της Ρωσίας για το φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια και θέρμανση προς το παρόν είναι πολύ πιο χαμηλές σε σύγκριση με τις ανάλογες τιμές της ΕΕ, και δεύτερον γιατί πάνω από τα 50 εκατομμύρια άνθρωποι στη Ρωσία έχουν δημοτικές ελαφρύνσεις. Αυτά ακριβώς έχει στόχο να αποτελειώσει η αστική εξουσία. Επιδιώκει να φέρει το σύστημα δημοτικών υπηρεσιών στα πλαίσια όσων ισχύουν στις υπόλοιπες δυτικές καπιταλιστικές χώρες και ν' αρπάξει αυτό το τεράστιο κομμάτι της πίτας στην αγορά και να βγάλει τεράστια κέρδη, υπό τον όρο ότι ο πληθυσμός θα καλεστεί να πληρώσει για όλες τις δαπάνες συντήρησης κι εξυπηρέτησης της κατοικίας του».

Απιαστο όνειρο η νέα «απρόσιτη κατοικία»

Πολύ ενδιαφέρον το σκίτσο για την αντιλαϊκή δημοτική μεταρρύθμιση. Ο δημοτικός λέει στον ένοικο δημοτικής κατοικίας: «Θέλεις θέρμανση; Τρίψε τα χέρια σου να ζεσταθείς»

Στο άρθρο του ο Μπ. Γιατσμενιόφ αναφέρεται και στο σημερινό καθεστώς απόκτησης κατοικίας: «Σήμερα οι κυβερνώντες διαφημίζουν κάποια προγράμματα "Προσιτής κατοικίας". Αυτό στην ουσία σημαίνει ότι η κατοικία στη Ρωσία για τις πλατιές μάζες του πληθυσμού έγινε απρόσιτη. Κι αυτή η κατάσταση είναι για κάθε καπιταλιστική χώρα μιας εντελώς νομοτελειακή κατάσταση, αφού αυτή η ανθρώπινη ανάγκη είναι μια αιώνια πηγή κέρδους για τους καπιταλιστές. Και στη Ρωσία ξεκίνησε αυτή η έντονη διαδικασία κατασκευής κι αγοράς διαμερισμάτων. Τα τελευταία 5 χρόνια οι τιμές των διαμερισμάτων αυξάνονται υπερβολικά, και παρατηρείται έντονη οικοδομική δραστηριότητα, πρώτα απ' όλα στις μεγαλουπόλεις, όπου υπάρχουν πιο εύποροι αγοραστές. Χτίζοντας καινούρια, κατά κανόνα, ελίτ σπίτια, ταυτόχρονα διαφημίζουν με κάθε τρόπο τη λεγόμενη "προσιτή κατοικία", προτείνοντας διάφορα σχέδια αγοράς της διά μέσου υποθήκης, άλλων ειδών πιστώσεων, ή ανταλλαγής. Παρ' όλα αυτά το τετραγωνικό μέτρο του κατοικήσιμου χώρου συνεχώς αυξάνεται. Ενα διαμέρισμα 30 τετραγωνικών μέτρων σε μια επαρχιακή πόλη κοστίζει τώρα όχι λιγότερο από 300 χιλιάδες ρούβλια, ενώ σε κάποια μεγαλύτερη, όπως στο Σβερντλόφσκ γύρω στο 1 εκατομμύριο ρούβλια. Η υποθήκη βοηθά όμως και πάλι μόνο όσους έχουν να πληρώσουν, αφού για το σπίτι πρέπει να πληρώσεις αμέσως τουλάχιστον για προκαταβολή το 30% της αξίας του, ενώ τα τραπεζικά δάνεια δίνονται με τόκους πάνω από το 20% ετησίως. Εκτός αυτού, οι απαιτήσεις της τράπεζας προς τον αγοραστή είναι οι εξής: θα πρέπει ο μισθός του να ξεπερνά τις 10 χιλιάδες ρούβλια, να είναι νέος και οι μηνιαίες δόσεις της αποπληρωμής του δανείου να είναι περίπου 7-8 χιλιάδες ρούβλια. Πώς λοιπόν να ανταποκριθείς σ' αυτές τις απαιτήσεις, όταν η πλειοψηφία των εργαζομένων έχουν μισθό που είναι κάτω από το ελάχιστο αναγκαίο όριο κατανάλωσης, που για την περιοχή π.χ. του Σβερντλόφσκ είναι 5.576 ρούβλια. Κι αυτό όταν η ζωή δείχνει ότι μια τριμελής οικογένεια για να τα βγάλει πέρα πρέπει να έχει εισόδημα πάνω από 35-40 χιλιάδες ρούβλια».

Χρυσοπληρωμένες υπηρεσίες

Το στέλεχος του ΚΕΚΡ αναφέρεται στο άρθρο του, στην απόφαση της κυβέρνησης της Ρωσίας με τον τίτλο: «Για την αύξηση των ομοσπονδιακών όρων της πληρωμής του κατοικήσιμου χώρου και των δημοτικών τελών» (που εκδόθηκε στις 29.08.2005). Εκεί αναφέρεται ότι από το 2006 σε όλη τη Ρωσική Ομοσπονδία «οι πληρωμές των βασικών εξόδων για τη συντήρηση και την επισκευή του κατοικήσιμου χώρου και τα δημοτικά τέλη θα επιβαρύνουν σε ποσοστό 100% τους πολίτες». Παρόμοιες αποφάσεις πήραν και οι τοπικές αρχές. «Απο κοντά έρχονται και οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων ενέργειας, των εταιριών πετρελαίου και φυσικού αερίου, που επίσης κάθε χρόνο αποφασίζουν για νέες αυξήσεις των τιμολογίων τους. Τώρα έχουν ένα επιπρόσθετο κίνητρο να αναγκάζουν τον εργαζόμενο να πληρώνει όλο και περισσότερο για να μπορεί να μένει στο διαμέρισμά του», σημειώνει ο Μπ. Γιατσμενιόφ και καλεί τους εργαζόμενους στον αγώνα.

«Οι κομμουνιστές εδώ και καιρό προειδοποίησαν το λαό. Ομως ο κόσμος δε μας πίστευε! Τώρα όλο και μεγαλύτερο κομμάτι αυτών των δυσκολόπιστων καταλαβαίνουν στο πετσί τους ότι η αστική τάξη θέλει να τους στερήσει την κατοικία, να τους στερήσει το δικαίωμα στη ζωή. Μόνο τώρα εκδηλώνεται το ενδιαφέρον για τη συμμετοχή σε κινητοποιήσεις. Κάλλιο, όμως, αργά, παρά ποτέ!», σημειώνει το στέλεχος του ΚΕΚΡ, που καλεί πρώτα απ' όλα τους κομμουνιστές του ΚΕΚΡ και του ΚΚΡΟ να δραστηριοποιηθούν σε κάθε γειτονιά και να φτιάξουν, μαζί με άλλους εργαζόμενους, τη νεολαία και τους συνταξιούχους, τη δική τους επιτροπή αγώνα ενάντια στη δημοτική μεταρρύθμιση!

Ι.Π.-Ε.Β.

«Καταπέλτης» η σύγκριση σοσιαλισμού - καπιταλισμού

Πριν η στέγη ήταν λαϊκό δικαίωμα, σήμερα τείνει να γίνει προνόμιο των λίγων

Στις αρχές του 1990 (δηλαδή, όταν ανατράπηκε ο σοσιαλισμός), οι πολίτες πλήρωναν μόνο το 2% των εξόδων που έκανε το κράτος για τη διατήρηση και επέκταση των συστημάτων αποχέτευσης, ύδρευσης και θέρμανσης, ενώ τώρα οι «καταναλωτές» πληρώνουν το 72% των εξόδων που κάνει το κράτος (οι δήμοι) σ' αυτούς τους τομείς!

Παρά, όμως, την υπερφορολόγηση του λαού, τα δίκτυα βρίσκονται σε άθλια κατάσταση, με αποτέλεσμα σε απώλειες να «χάνεται» το 15% της ηλεκτρικής ενέργειας και το 30% του νερού.

Στη Σοβιετική Ενωση, στα χρόνια του σοσιαλισμού, ο βασικός όγκος των δαπανών για τη συντήρηση της κατοικίας αναλαμβανόταν από το κράτος. Χαρακτηριστικά, το 1989 για κάθε 1 ρούβλι δημοτικών τελών που πλήρωνε ο πολίτης, το κράτος πρόσθετε άλλα 6 ρούβλια κρατικής επιχορήγησης! Αυτό σήμαινε πως στον οικογενειακό προϋπολογισμό των εργαζομένων τα έξοδα για όλα τα δημοτικά τέλη αποτελούσαν περίπου μόλις 1% του οικογενειακού εισοδήματος, ενώ μαζί με τους άλλους λογαριασμούς των κοινωφελών υπηρεσιών (για νερό, ρεύμα, τηλέφωνο) έφταναν το 3% του οικογενειακού εισοδήματος! Το συνταγματικό δικαίωμα για την κατοικία περιλάμβανε και την εξυπηρέτησή της σε πολύ χαμηλές και προσιτές για όλους τιμές.

Κατά τη διάρκεια των καπιταλιστικών μεταρρυθμίσεων, με μεγάλη ταχύτητα άρχισαν να αυξάνουν οι τιμές των δημοτικών τελών. Μόνο την περίοδο 1993 - 1997 είχαμε αυξήσεις κατά 4.506 φορές στα δημοτικά τέλη, 629 φορές στην τιμή του ρεύματος, 982 φορές στις τιμές του νερού και των τελών αποχέτευσης, αύξηση κατά 1.940 φορές στην κεντρική θέρμανση, κατά 2.700 φορές για την κεντρική παροχή ζεστού νερού και 3.254 φορές πιο ακριβό έγινε το φυσικό αέριο. Τα επόμενα χρόνια, μετά την οικονομική κρίση του 1998, οι τιμές συνέχιζαν να αυξάνονται, αλλά με μικρότερη ταχύτητα. Για παράδειγμα, μέσα στο 2000, η πληρωμή των δημοτικών τελών αυξήθηκε σε 44,7%. Το Δεκέμβρη του 2001, σε σύγκριση με το Δεκέμβρη του 2000, τα δημοτικά τέλη ακρίβυναν κατά 56,8%.

Σήμερα, για τα δημοτικά τέλη και τους υπόλοιπους λογαριασμούς, οι εργαζόμενοι πληρώνουν τουλάχιστον το μισό ενός μισθού. Η κυβέρνηση το θεωρεί λίγο, με βάση τα «διεθνή πρότυπα» του καπιταλισμού. Με κυβερνητική απόφαση καταργήθηκαν οι ελαφρύνσεις που είχαν κατηγορίες του πληθυσμού στην καταβολή των δημοτικών τελών. Τα δημοτικά τέλη και οι άλλοι λογαριασμοί αυξήθηκαν από τις αρχές του 2006 κατά 20% έως 50%, ανάλογα με την περιοχή και δόθηκε το δικαίωμα στις δημοτικές αρχές να προχωρούν σε εξώσεις όσων δεν έχουν να πληρώσουν τα δημοτικά τέλη και τους λογαριασμούς του. Οσοι δεν πληρώνουν, θα στέλνονται σε δημοτικά κοινόβια, που θα πρέπει να κατασκευαστούν ειδικά για τους «αναξιοπαθούντες».

Ετσι, αν στα χρόνια του σοσιαλισμού έφταναν οι μέσοι μισθοί 3 χρόνων για να αγοράσεις ένα διαμέρισμα (αν δεν ήθελες να περιμένεις 6 - 8 χρόνια για να το πάρεις δωρεάν), το 1993 χρειαζόσουν τους μέσους μισθούς 15,2 χρόνων και το 1994 ήθελες τους μέσους μισθούς 26,1 χρόνων και το 2006 τους μέσους μισθούς 200 χρόνων!

Σήμερα το 60% των Ρώσων δηλώνουν πως δεν μπορούν, κι ούτε στο άμεσο μέλλον προβλέπεται, όχι να κατορθώσουν να αγοράσουν, αλλά ούτε και να καλυτερέψουν το σπίτι τους.

ΑΝΤΙΛΑΪΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ «ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ»

Στόχος η υποδούλωση των εργαζομένων

Στα τέλη Γενάρη πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα πλατιά σύσκεψη μαζικών φορέων και κομμάτων από όλη τη Ρωσία για την προετοιμασία των κινητοποιήσεων. Παίρνοντας το λόγο, ο Β. Τιούλκιν, Α` Γραμματέας της ΚΕ του ΚΕΚΡ-ΚΚΡ και βουλευτής της Κρατικής Δούμας, αναφέρθηκε στη βαθύτερη στόχευση της αντιλαϊκής μεταρρύθμισης των δημοτικών υπηρεσιών. «Βασικός στόχος της μεταρρύθμισης είναι η υποδούλωση των εργαζομένων. Κι αυτό γιατί όταν τα έξοδα για την κατοικία ξεπερνούν το μισό μισθό, τότε θα είναι δύσκολο να διαμαρτυρηθεί κάποιος στο χώρο της δουλιάς, διότι η απόλυση από τη δουλιά θα σημαίνει και την έξωση από το σπίτι, την απώλεια της στέγης! Βασικός στόχος μας, στην προκειμένη περίπτωση, πρέπει να είναι να μην επιτρέψουμε στο κράτος να παραιτηθεί από την ευθύνη του για τη συντήρηση και λειτουργία της λαϊκής στέγης», συμπλήρωσε ο Β. Τιούλκιν.

Στη συγκέντρωση δόθηκε ο λόγος και στον εκπρόσωπο των δημοτικών αρχών της Μόσχας, που ευθέως κατηγόρησε τους συγκεντρωμένους ότι δεν κάνουν «εποικοδομητικές» προτάσεις, και για το μόνο που ενδιαφέρονται είναι οι διαδηλώσεις. Ιδιαίτερα τον εξόργισαν οι ομιλίες εναντίον του νέου Δημοτικού Κώδικα. Σε κάποια αποστροφή του λόγου του, κι απευθυνόμενους στους συγκεντρωμένους, αναρωτήθηκε: «Μα, θέλετε να μείνουν όλα έτσι όπως είναι τώρα;», για να πάρει την απάντηση από τον Β. Τιούλκιν: «Οχι, θέλουμε να γίνουν όπως ήταν πριν. Δηλαδή, δωρεάν παροχή κατοικίας και πληρωμή συμβολικού χρηματικού ποσού για την παροχή όλων των υπηρεσιών! Κι αυτό μόνο με τον αγώνα μας μπορούμε να το καταφέρουμε!».