Ξεχωρίζει τη βδομάδα αυτή η ρώσικη «ΕΛΕΝΑ» - που συστήνουμε ανεπιφύλακτα και ακολουθεί η ταινία του Σορεντίνο και του Γκεντιγκιάν. Σε ό,τι αφορά τις άλλες δύο αμερικάνικες παραγωγές, την τρισδιάστατη επιστημονικής φαντασίας του Αντριου Στάντον «JOHNCARTER» και την ταινία τρόμου, αισθητικής «Blair Witch Project» που φέρει τον τίτλο «Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ ΜΕΣΑ ΤΗΣ», καλό θα είναι να μη δώσετε την παραμικρή σημασία ...

Η ίντριγκα σιγοβράζει σαν σε χύτρα ταχύτητας. Η σχολαστική ακρίβεια στην κάθε λήψη, στο κάθε καδράρισμα, κάθε χώρος, κάθε ήχος ακόμα και κάθε μεμονωμένη λέξη από το διάλογο δεν υπάρχουν παρά για να υπογραμμίζουν καταστάσεις και να καταδεικνύουν χαρακτήρες και συμπεριφορές. Τα πάντα είναι εκεί για να ταρακουνούν για τις βαθιές αντιθέσεις, τις αντιφάσεις και την ανισότητα στη χώρα σήμερα. Δεν αργούν να εμφανιστούν στο προσκήνιο και οι επίγονοι του ζεύγους, οι νεότερες γενιές που ο σκηνοθέτης επιλέγει να παρουσιάσει με ισότιμους και καθόλου κολακευτικούς όρους. Ο Σεργκέι, γιος της Ελενα από προηγούμενο γάμο, ζει με την οικογένειά του σε μια βιομηχανική περιοχή, σε ένα μακρινό, απομονωμένο και καταθλιπτικό προάστιο. Στο στενάχωρο διαμέρισμα, με συχνές διακοπές ηλεκτρικού, υπάρχουν μόνιμα εκτεθειμένα τσιπς και φιστίκια. Ζει από τα λεφτά της Ελενα και περνά τη μέρα του μπροστά στην τηλεόραση και παίζοντας βίντεο παιχνίδια με τον έφηβο γιο του Σάσα, που ονειρεύεται να μπει στο Πανεπιστήμιο γιατί διαφορετικά θα τον πάρουν στο στρατό και θα τον στείλουν στο εφιαλτικό μέτωπο της Οσετίας - με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου λοιπόν ... Και το Πανεπιστήμιο πια κοστίζει μια περιουσία, έγινε προνόμιο μόνο των πλουσίων... Αλλά και η κόρη του Βλαντιμίρ από προηγούμενο γάμο, η Κάτια, ζει μια ηδονιστική, παρασιτική ζωή με τα λεφτά του πατέρα της. Ο κάθε γονιός, υπερασπίζεται το δικό του παιδί και κατηγορεί το παιδί του άλλου.

Η σχέση ανάμεσα στον Βλαντιμίρ και την Ελενα φαίνεται ξεκάθαρα ότι καθορίζεται από ταξικές παραμέτρους. Βέβαια και οι δυο τους βολεύονται και έχουν την ανάγκη ο ένας του άλλου. Η Ελενα έχει ανάγκη από τα λεφτά του συζύγου και ο Βλαντιμίρ έχει ανάγκη από συντροφιά, νοσοκόμα και οικονόμο για το σπίτι. Πληθώρα συμβόλων και μεταφορών τοποθετούν τη φαινομενικά απλή ιστορία μιας οικογένειας, στο πλαίσιο των σύγχρονων παραγωγικών σχέσεων και της πάλης των τάξεων κάνοντας αναφορές σε κοινωνικές αλλαγές, ηθική, ήθος, θρησκεία...

Και παντού υπάρχει μια ανοιχτή τηλεόραση που παίζει...

Η Ελενα ζει ανάμεσα στους δύο αυτούς κόσμους και κυκλοφορεί με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Η μουσική του Αμερικανού μινιμαλίστα συνθέτη Φίλιπ Γκλας έρχεται σε κατακόρυφη αντίθεση με τον αφηγηματικό χαρακτήρα της ηχητικής μπάντας, όταν η Ελενα κατευθύνεται στο διαμέρισμα του γιου της, σε αντίθεση με τον Βλαντιμίρ που, μέσα στο πολυτελές του αυτοκίνητο, κυκλοφορεί στο εσωτερικό ενός κλειστού κυκλώματος.

Αδιαμφισβήτητο ταλέντο ο σκηνοθέτης, κάνει κινηματογράφο που δε φοβάται τους αργούς αλλά σίγουρους ρυθμούς που ξεδιπλώνονται σε εκτεταμένα πλάνα σεκάνς, ενώ τα πλάνα φιξ κρύβουν μια εκρηκτική νηφαλιότητα και οι ξεκάθαρες γραμμές και φόρμες προσδίδουν στα πράγματα απόσταση. Με αργό ρυθμό η κάμερα ακολουθεί τις κινήσεις της 60χρονης Ελενα, ώσπου όλα ξεκαθαρίζουν όταν κάθονται να φάνε πρωινό. Η κάμερα και η αδυσώπητη ματιά της στην καθημερινή ρουτίνα παραπέμπει σε χαρακτηριστικά κλασικών θρίλερ νουάρ. Και πράγματι, θα μπορούσε κανείς να βαφτίσει την ταινία «ψευδο-θρίλερ» ...

Συναρπαστικός ο κινηματογράφος του Ζβιάγκιντσεφ, κουβαλά την τεράστια κινηματογραφική παράδοση της χώρας του και συνιστά σπάνια ολική εμπειρία αισθητικής τάξης ...μην το χάσετε!

Παίζουν: Νταντέζντα Μαρκίνα, Αντρέι Σμιρνόφ, Ελενα Λιάντοβα, Αλεξέι Ροζίν, κ.ά.

Παραγωγή: Ρωσία (2011).

Στην τέταρτη, πλημμυρισμένη από μουσική ταινία του ο ναπολιτάνος Πάολο Σορεντίνο ξεδιπλώνει με σαγηνευτικό τρόπο όλες τις κινηματογραφικές του δεξιότητες κατασκευάζοντας μια γοητευτική, στρογγυλεμένη και ισορροπημένη αφήγηση για έναν παράξενο χαρακτήρα. Τον αποτραβηγμένο από την σκηνή, 50χρονο ροκ σταρ Σαγιέν. Βέβαια, κάπου υπάρχει και η υποψία ότι αυτός ο δύστροπος πρωταγωνιστικός ρόλος - που υποδύεται ο Σον Πεν - συντέθηκε με την προοπτική να χαρίσει μελλοντικά στον ηθοποιό ένα Οσκαρ ερμηνείας. Γιατί ο τόσο παράξενος και αποστασιοποιημένος gothic Σαγιέν δεν εντάσσεται σε κανένα συνειρμικό πλαίσιο. Αντανακλά μάλιστα προθέσεις και κίνητρα εικονογραφικά και αφηγηματικά. Η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Σορεντίνο, διάσπαρτη από στιγμές δυνατές, ικανές να προκαλέσουν ειλικρινή συγκίνηση, δίνει την αίσθηση και ότι κάθε τόσο χτυπάει στα τοιχώματα του φλου περιγράμματός της αλλά και ότι, η λογική συνέχεια και η λογική συνέπεια της ιστορίας μάλλον συντέθηκε βήμα το βήμα. Εντάσσεται δε σε μια αφηγηματική δομή που άξονα έχει την αισθητική και την στιλιστική του σκηνοθέτη. Παράδειγμα : το εβραϊκό στοιχείο που εμφανίζεται στο μέσο της ταινίας, πέφτει από το πουθενά και πάνω του, χτίζεται ολόκληρη η ταινία.

Το «ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΧΤΥΠΑΕΙ Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ» είναι δημιουργία από χέρια εστέτ χειροτέχνη και το καλύπτει ένα πέπλο καλοσύνης. Με κάμερα ρευστή, σε αέναη, μαλακή κίνηση, τόνοι και ατμόσφαιρα πολύ ιδιαίτερη ντύνουν την ψυχική κατάσταση κάθε σκηνής. Με την σημαντικότατη συνδρομή της μουσικής του Ντέιβιντ Μπερν που αναγάγει την ισχνή ιστορία σε εμπειρία κινηματογραφική και της προσθέτει βάρος και σοβαρότητα. Πάντως υπάρχουν και στιγμές που λες κι ενώπιόν σου πραγματοποιείται άσκηση στιλ σε διάφορα επίπεδα, οπτικό, φωτογραφικό, ηχητικό, και αρκετές φορές, η αισθητική θυμίζει διαφήμιση. Δεν λείπουν οι στιγμές που δεν βλέπεις παρά ένα παραφουσκωμένο από ματαιοδοξία σχήμα με σχολαστικές εμμονές και πού και πού σημεία αμήχανων σκιών και ανεπαίσθητες, παροδικές ατέλειες.

Ταπεινή και ταυτόχρονα φιλόδοξη η ταινία του Σορεντίνο, ένα road movie που διασχίζοντας την αμερικάνικη ενδοχώρα βλέπει, σχολιάζει, στοχάζεται με έμφυτη ευγένεια και διακριτικότητα. Η ταινία στηρίζεται στον Σον Πεν που δεν σταματά μέχρι να φτάσει στον στόχο με την αποφασιστικότητα του νεοφώτιστου, με γλώσσα σώματος ίδια υπνοβάτη και την βαλίτσα με τις ρόδες, ξεκάθαρη κι ενδιαφέρουσα μεταφορά που οδηγεί στην μεταμόρφωση της τελευταίας σκηνής.

Παίζουν: Σον Πεν, Τζουντ Χιρς, Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, Ιβ Χιούστον κ.ά.

Παραγωγή: Ιταλία, Γαλλία, Ιρλανδία (2011).