ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Κωμωδίες κοινωνικού σχολιασμού

Το «Θέατρο Τέττιγες» παρουσιάζει στις 29/6 (9.30μ.μ.), στο Θέατρο Πέτρας, στην Πετρούπολη, τις μονόπρακτες κωμωδίες «Η κόρη του παντοπώλου» του Αγγελου Βλάχου και «Ζητείται υπηρέτης» του Μπάμπη Αννινου, σε σκηνοθεσία Λεωνίδα Βαρδαρού.

Πρόκειται για κείμενα γραμμένα στα τέλη του 19ου αιώνα, με έντονη την αίσθηση του κοινωνικού σχολιασμού, μιας και μέσα από τη σάτιρα προσπαθούν να φέρουν τον θεατή του σήμερα πιο κοντά στην κοινωνική κατάσταση του τότε, σε μια εποχή μεταβατική τόσο γλωσσικά όσο και συνολικότερα. Στην «Κόρη του παντοπώλου», ο Αγγελος Βλάχος παρακολουθεί σκωπτικά μια οικογένεια μικροαστών και δε διστάζει μαζί με τους ήρωές του να υπονομεύσει συνολικά τη δομή των σχέσεων που αναπτύσσονται πίσω απ' την κλειστή πόρτα του ελληνικού σπιτιού. Το «Ζητείται υπηρέτης» του Μπάμπη Αννινου έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα σπουδαιότερα έργα της εποχής, καθώς με γλυκόπικρο χιούμορ και έξυπνα γλωσσικά παιχνίδια ξεφεύγει απ' το επίπεδο της κωμωδίας ηθών και «κλείνει το μάτι» στον υποψιασμένο θεατή, μιλώντας του για αναξιοκρατία, ρουσφέτι και ασυδοσία του κρατικού μηχανισμού. Σκηνικά: Τόλης Πολυχρονιάδης, κοστούμια: Ολγα Δημολιάτη, μουσική: Χρήστος Λεοντής, κίνηση: Τάσος Καραχάλιος. Παίζουν: Πάνος Ξενάκης, Κωνσταντίνα Κούτσιου, Λεωνίδας Βαρδαρός, Μιχάλης Θεοδώρου, Γιώργος Σώχος, Βένια Σταματιάδη.

ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΣΤΗ ΡΟΔΟ

Ενδιαφέρον «ταξίδι»

«Σούρια, από την αφήγηση στην αυγή» tου Λοράν Βαν Λάκερ (Βέλγιο, 2006)

Με μια ταινία για το μύθο και την ψυχή συνεχίστηκαν οι προβολές του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ρόδου. Η ταινία «Σούρια, από την αφήγηση στην αυγή» (2006), Βέλγιο, του Λοράν Βαν Λάκερ, μας ταξίδεψε σε μέρη πρωτόγνωρα, όπου ο μύθος ταξιδεύει από χώρα σε χώρα, για να πάει από το Βέλγιο στο Βιετνάμ. Ψάχνει να βρει τα σύνορα του λόγου και τα βρίσκει στον κινηματογράφο, όπου με την αλληλεπίδραση διαφορετικών τεχνών (ποίηση, λογοτεχνία, μουσική κ.λπ.) φτάνουμε ουσιαστικά στην Παράσταση, στο χώρο όπου όλες οι τέχνες συνευρίσκονται σε έναν ενιαίο τόπο, όπου ο λόγος επικοινωνεί με άμεσο τρόπο στην ψυχή του ανθρώπου. Ο σκηνοθέτης καταφέρνει μια χαρά να βρει αυτήν την ισορροπία και να κάνει στην πράξη αυτά που η θεωρία της αφήγησης αναφέρει.

Από την Πορτογαλία, η ταινία «Υπάρχουν ακόμα βοσκοί;» (2006), του Χόρχε Πελικάνο, μιλά για τη δύσκολη ζωή των βοσκών σε αυτή τη χώρα, την τάση να μειώνεται ο αριθμός των βοσκών, τα όνειρά τους, αλλά η αφήγησή του γίνεται φλύαρη και χάνει τη δύναμή της. Πολύ καλή η φωτογραφία της και σε κάποιες στιγμές το μοντάζ δίνει τον κατάλληλο ρυθμό.

Από την Κύπρο η ταινία «Ακάμας» (2006), του Πανίκκου Χρύσανθου, θα μας πάει πίσω, στην ενιαία Κύπρο και στις τάσεις των εθνικιστών, και από τις δύο μεριές, οι οποίες οδήγησαν την επιβολή της δικτατορίας και την εισβολή της Τουρκίας, με οδυνηρές στιγμές, ακόμη και σήμερα. Η ιστορία, μέσα από τη φιλική σχέση ενός Τουρκοκύπριου και ενός Ελληνοκύπριου, περνά αυτός ο προβληματισμός της ειρηνικής συνύπαρξης, με ένα σχετικά αφελή τρόπο, κάτι που αδυνατίζει τη δύναμη της αφήγησής του.

Μένουν ακόμα δύο μέρες για να τελειώσει το Φεστιβάλ, και ήδη έχουμε πάρει πολλές εξαιρετικές εικόνες από πολύ ενδιαφέρουσες ταινίες. Μέχρι σήμερα, η οργάνωση του Φεστιβάλ ήταν εξαιρετική, θα μπορούσαμε να πούμε πρότυπο για μεγάλα Φεστιβάλ και στη χώρα μας.

Γιάννης ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ

ΒΙΒΛΙΟ

Επιλογή άρθρων και συνεντεύξεων του Κ. Κάππου

Μια ενδιαφέρουσα επιλογή από άρθρα, κείμενα και συνεντεύξεις του Κώστα Κάππου κυκλοφόρησε σ' ένα βιβλίο 366 σελίδων, με τίτλο «Η επανάσταση που έρχεται», από τις εκδόσεις «Αλήθεια». Στο βιβλίο συμπεριλαμβάνεται ένα κεφάλαιο για τα γεγονότα μετά τη χούντα και τη δίκη της Χαλκίδας, μέσα από δημοσιεύματα του Τύπου της εποχής, που αφορούσαν στον Κώστα Κάππο. Περιέχονται, επίσης, αναφορές στα γεγονότα του 1989 και μια επιλογή από κείμενα του Κ. Κάππου, που δημοσιεύτηκαν σε πολιτικές εφημερίδες και περιοδικά, σχεδόν μέχρι τον αδόκητο χαμό του, στις 10 Σεπτέμβρη 2005.

Οπως σημειώνει στην αρχή του βιβλίου ο Θανάσης Κάππος, που έκανε και την επιλογή των κειμένων, «η όλη προσπάθεια έχει έναν και μοναδικό σκοπό: Να κρατηθεί ζωντανό ένα μεγάλο κομμάτι από όλα εκείνα που είχε γράψει και το κυριότερο είχε κάνει. Το βιβλίο τού ανήκει ολοκληρωτικά. Είναι κομμάτι της ζωής του. Μιας ζωής που μέχρι την τελευταία στιγμή ήταν αφιερωμένη στην αλήθεια, το δίκιο και την αξιοπρέπεια».

Αντικειμενικά, όμως, και πέρα από τις προθέσεις του Θ. Κάππου, τα κείμενα του Κώστα Κάππου ξαναφέρνουν στο μυαλό και θυμίζουν μια σειρά σοβαρές εξελίξεις και γεγονότα της τελευταίας εικοσαετίας και το κυριότερο, γιατί, αντικειμενικά πλέον, διαβάζονται με άλλο μάτι απ' αυτό της πρωτοδημοσίευσής τους, αφού έχει παρέλθει ικανός χρόνος από τότε, δεν υπάρχουν πλέον οι όποιες συγκυριακές φορτίσεις και η ζωή έχει δώσει, στον έναν ή άλλο βαθμό, τις δικές της απαντήσεις, επιβεβαιώνοντας ή όχι τις όποιες τότε εκτιμήσεις και δικαιώνοντας το ΚΚΕ για μια σειρά κρίσιμα ζητήματα. Μπορούν και πρέπει, επομένως, να αποτελέσουν ένα ερέθισμα προβληματισμού και σκέψης, ιδιαίτερα για όλα όσα απασχόλησαν έντονα τους κομμουνιστές και τους αριστερούς γενικότερα στη χώρα μας την τελευταία εικοσαετία. Ακόμη περισσότερο, επειδή τα γραφτά του Κώστα Κάππου -ανεξάρτητα από το αν συμφωνεί κανείς μαζί τους σε όλα τα σημεία - σφραγίζονται από την προσήλωσή του στην ταξική ανάλυση των φαινομένων.

-- «Ελληνικά Γράμματα»: Τζ. Μάικλ Γουόλτον «Το αρχαίο ελληνικό θέατρο επί σκηνής (εγχειρίδιο για τις παραστάσεις του αρχαίου δράματος στην κλασική εποχή και στους νεότερους χρόνους)» (μετάφραση Κατερίνα Αρβανίτη - Βίκυ Μαντέλη. Μελέτη για τις παραστάσεις του αρχαίου ελληνικού δράματος, τις σωζόμενες τραγωδίες και κωμωδίες, την πλοκή, τα πρόσωπα και χαρακτηριστικά τους, την κριτική μεταγενέστερων - λ.χ. Πλάτων και Αριστοτέλης - τις σκηνικές αναβιώσεις του στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, μέχρι τη δεκαετία του 1980. Περιλαμβάνεται πλούσια βιβλιογραφία). Ελση Σακελλαρίδου «Σύγχρονο γυναικείο θέατρο (Από τη μεταμπρεχτική στη μεταφεμινιστική αναπαράσταση» (μελέτη για τις ιστορικές και θεωρητικές διαδρομές του θεάτρου από γυναίκες δημιουργούς, τη γυναικεία δραματουργία και σκηνοθεσία σε ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ελλάδα και θέματα θεωρίας και πρακτικής. Περιλαμβάνονται βιβλιογραφία και ευρετήρια).

-- «Οδός Πανός»: Μάρκου Δαμασιώτη «Ζακ Μπρελ (Ζώντας λίγο. Ζώντας δυνατά)» (φωτογραφημένη βιο-εργογραφία του σπουδαίου, ριζοσπαστικού Γάλλου τραγουδοποιού, που «έφυγε» πρόωρα).

-- Βασίλης Κ. Μπουφίδης «Το οδοιπορικό του Βασίλη» (αυτοβιογραφία του ΕΑΜίτη αγωνιστή, γεωπόνου, βραβευμένου από το Πανευρωπαϊκό Γεωργοοικονομικό Συνέδριο - το 1972. Β. Κ. Μπουφίδης, Κωνσταντινουπόλεως 87, Αγ. Ανάργυροι, 135 61, Αθήνα, 210-2611.164).

-- Σοκόλης: Ερη Σταυροπούλου «Προτάσεις ανάγνωσης για την πεζογραφία μιας εποχής (Μ. Αλεξανδρόπουλος, Σπ. Πλασκοβίτης, Α. Φραγκιάς, Μ. Χάκκας, Δ. Χατζής)» (λογοτεχνικά μελετήματα της καθηγήτριας Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών).

-- «Περίπλους»: Νίκος Βασταρδής «Θυμάμαι... Ιστορίες μέσα και έξω από την αυλαία» (αναμνήσεις του ηθοποιού από το θέατρο).

-- Καστανιώτης: Ντάνιελ Κέλμαν «Η μέτρηση του χρόνου» (μετάφραση Κώστας Κοσμάς, μυθιστόρημα).

-- «Αλφα πι» (Ροδοκανάκη 18, 82 100 Χίος) Στυλιανού Γ. Βίου «Χιακά σκωπτικά ανέκδοτα και παραδόσεις» (συλλογή χιακών ανεκδότων και λαϊκών παραδόσεων, καταγραμμένα από τον Στ. Βίου στο χιώτικο περιοδικό «Λαογραφία»). Κώστας Αντ. Ναυπλιώτης «Καταρράκτης Χίου (Γλωσσικές και λαογραφικές συσχετίσεις)» (εικονογραφημένη γλωσσολογική και λαογραφική μελέτη για τη Χίο. Περιέχει και αφηγήματα για Χιώτες ναυτικούς). Γιώργη Φράγκου «Billy the Greek και άλλες ναυτικές ιστορίες» (ναυτικές ιστορίες από τον Χιώτη συνταξιούχο καπετάνιο Γ. Φράγκο).

-- «Μελάνι»: Ζούγα Μπανκ «Ο κολυμβητής» (μετάφραση Λένα Σακαλή, μυθιστόρημα). Πέτρος Μπιρμπίλης «Εχω μόνο εσένα» (διηγήματα).

-- «Ροδακιό»: Κωνσταντίνος Μπούρας «Φάος» (ποιητική συλλογή του μηχανικού, θεατρολόγου, μεταφραστή, επιμελητή εκδόσεων, βραβευμένου από το Πανεπιστήμιο Αθηνών για το δοκίμιό του για τον Ανδρέα Κάλβο και σε διεθνή διαγωνισμό γαλλόφωνης ποίησης).

-- Δήμος Βίνιανης - Ιστορικό Μουσείο Βίνιανης και εκδόσεις «Πάραλος»: «Μνήμη Αλέξανδρου Σβώλου (1892 - 1956)» (Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας στη Βίνιανη Ευρυτανίας, το Μάη 2003. Επιμέλεια του καθηγητή Κλεομένη Κουτσούκη).

-- «Ιωλκός»: Ηλίας Αλ. Φιλιππίδης «Κρήτη 1941 (Η «παράδοσή» της από τον Τσόρτσιλ στο Χίτλερ)» (μελέτη που καταρρίπτει τον ισχυρισμό της Βρετανίας ότι επειδή τα στρατεύματά της δεν μπορούσαν να κρατήσουν την Κρήτη την παρέδωσαν στα ναζιστικά, με ευθύνη του Τσόρτσιλ).

-- Α.Α. Λιβάνη: Ζαν-Κλοτ Καριέρ - Μίλος Φόρμαν «Τα φαντάσματα του Γκόγια» (μετάφραση Αγγελος Φιλιππάτος, ιστοριο-βιογραφικό μυθιστόρημα για την εποχή της ισπανικής Ιεράς Εξέτασης, με πρωταγωνιστή τον μέγιστο ζωγράφο Φρανθίσκο Γκόγια, που γυρίστηκε σε ταινία από το Μ. Φόρμαν). Λουίς Μιγκέλ Ρόσα «Ο τελευταίος πάπας» (μετάφραση Μάτα Σαλογιάννη, ιστορικό μυθιστόρημα για τον πάπα Ιωάννη Παύλο - Αλμπίνο Λουτσιάνι). Σαρατσάντρα Τσατοπαντίγια «Ντεβντάς» (μετάφραση Ελισώ Λογοθέτη, μυθιστόρημα).

-- «Μεταίχμιο: Αννα Τζούμα «Εκατό χρόνια νοσταλγίας (το αυτοβιογραφικό αφήγημα «Εθνος» (μελέτη για την έννοια έθνος - εθνική ταυτότητα, μέσα από τον εκάστοτε κρατούντα «κανόνα» της ελληνικής λογοτεχνίας). Γιώργος Μπότσος «Πέτρα, ψαλίδι, χαρτί (τα δικαιώματα του παιδιού σε κόμικς)» (πρωτότυπη παρουσίαση για παιδιά, των άρθρων της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού).

-- Αδελφότητα Τηνίων εν Αθήναις (Ασημ. Φωτήλα 40 και λεωφ. Αλεξάνδρας, 114 72 Αθήνα, 210-8217.361) δρ. Αντώνιος Ιω. Μοσχονάς «Η εκατονταετής ιστορία της Αδελφότητας Τηνίων εν Αθήναις (1876 - 1976)» (η ιστορία του σωματείου. Διάθεση: βιβλιοπωλείο Στρατή Φιλιππότη, Σόλωνος 69).

-- «Πεμπτουσία» (περιοδικό ποικίλης ύλης, τεύχος 6).