ΤΕΧΕΡΑΝΗ.--

«Καλύτερο πνεύμα συνεργασίας» κάλεσε την ιρανική ηγεσία να επιδείξει ο επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, Μοχάμαντ αλ Μπάρανταϊ, επαναλαμβάνοντας, για άλλη μια φορά, την πρότασή του για υπογραφή του συμπληρωματικού Πρωτοκόλλου της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων, που θα επιτρέψει τις αιφνιδιαστικές και διεξοδικές επιθεωρήσεις των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Σε μια πρώτη αντίδραση, ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ, Χαμίντ Ρεζά Ασεφί, δήλωνε ότι η ιρανική ηγεσία δε συναινεί, προς το παρόν τουλάχιστον, σε καμία περαιτέρω δέσμευση παρά μόνο σε όσες υποχρεώσεις της προκύπτουν αποκλειστικά και μόνο από τη Συνθήκη.

Την ίδια ώρα, ο Ιρανός κυβερνητικός εκπρόσωπος ανακοίνωνε ότι οι ιρανικές αρχές διαθέτουν πλέον τα στοιχεία των συλληφθέντων μελών της «αλ Κάιντα», αλλά δεν τα έδωσε στη δημοσιότητα. Αντίθετα, δημοσιοποίησε τα ονόματα 25 φοιτητών που συνελήφθησαν στις διαδηλώσεις της περασμένης βδομάδας και κρίθηκαν προφυλακιστέοι μετά από 48ωρη καθιστική διαμαρτυρία των φοιτητικών συλλόγων και των συγγενών τους έξω από την έδρα των αρχών ασφαλείας. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, κρατούνται τουλάχιστον άλλοι 450 φοιτητές. Η ιρανική ηγεσία απαγόρευσε την πραγματοποίηση διαδηλώσεων έξω από τα πανεπιστήμια, ενόψει της 4ης επετείου των φοιτητικών αιματηρών κινητοποιήσεων του Ιούλη του 1999 και άφησε στην κρίση των αρχών του εκάστοτε πανεπιστημίου τη διενέργεια επετειακών εκδηλώσεων εντός των κτιρίων.

Την υποστήριξή του στους Ιρανούς φοιτητές εξέφρασε, χτες, μετά τον Πρόεδρο Μπους και ο Βρετανός πρωθυπουργός υποστηρίζοντας ότι είναι «απαραίτητο να στηρίζει κανείς όσους αγωνίζονται για την ελευθερία». Ο Μπλερ, όμως, συμπλήρωσε ότι «είναι διαφορετικό θέμα το τι είδους υποστήριξη εννοεί ο καθένας». Περί υποστήριξης «όσων αγωνίζονται για την ελευθερία στο Ιράν» μίλησε και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, τονίζοντας ότι η Ουάσιγτκον «δεν έχει επιθετικές βλέψεις κατά του Ιράν». Την ίδια στιγμή, στο Παρίσι προφυλακιστέα κρίθηκε η σύζυγος του ηγέτη των αντιπολιτευόμενων Μουτζαχεντίν του Λαού, Μαριάμ Ρατζαβί.

ΑΓΚΥΡΑ.--

Το πρώτο και ουσιαστικότερο βήμα για τη μετατροπή των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ) σε επαγγελματικό/μισθοφορικό στράτευμα έγινε προχτές, Κυριακή. Πρόκειται για τη μείωση της θητείας των κληρωτών, που θα αρχίσει να ισχύει από τις 15 του Ιούλη, και προβλήθηκε μάλιστα ως «φιλολαϊκό» μέτρο από μεγάλο μέρος του τουρκικού Τύπου αλλά και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία. Η απόφαση υποβλήθηκε απλώς προς έγκριση στην κυβέρνηση, η οποία και ...υπάκουσε πάραυτα.

Οι Ενοπλες Δυνάμεις της Τουρκίας επισήμως υπολογίζονται σε περί τις 650.000, ωστόσο στην πραγματικότητα προσεγγίζουν τις 800.000. Πρόκειται για τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ -συγκρίσιμο μόνο με αυτόν των ΗΠΑ -και έναν από τους μεγαλύτερους στον κόσμο. Η μείωση της δύναμης των ΤΕΔ, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, αγγίζει το 17% (85.000 άνδρες).

Οι ΤΕΔ εκπληρώνουν έτσι «μ' ένα σμπάρο» αρκετούς στόχους του επιτελείου: Αφ' ενός, μειώνουν τον αριθμό και τον προϋπολογισμό (;) τους, πράγμα που συμπεριλαμβανόταν στα «κριτήρια ένταξης» στην ΕΕ, αφ' ετέρου δε ικανοποιούν την απαίτηση του ΝΑΤΟ για «ελαστικά δομημένες και μεγάλης ευελιξίας» δυνάμεις, ικανές να αναπτυχθούν οπουδήποτε σε σύντομο χρονικό διάστημα, κατά το νέο «δόγμα» του Βορειοατλαντικού Συμφώνου.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Zaman», η μείωση των «συμβατικών απειλών» που έθετε το Σύμφωνο της Βαρσοβίας (κατά την ψυχροπολεμική λογική) αλλά και το γεγονός ότι εξέλιπε πλέον η απειλή του «αυτονομιστικού κινήματος» - το κουρδικό ΡΚΚ/KADEK - ήταν από τους παράγοντες που έπαιξαν ρόλο στην «έναρξη της διαδικασίας αναδιαμόρφωσης», αναφέρει η ανακοίνωση των ΤΕΔ. Δεδηλωμένος στόχος, «η μετατροπή σε έναν επαγγελματικό στρατό» των σωμάτων αυτών, με «υψηλό βαθμό εξειδίκευσης»...

Οσο κι αν ο τουρκικός κατασταλτικός μηχανισμός παριστάνει πως «εκσυγχρονίζεται» και προχωρά σε «εκδημοκρατισμό», δεν αλλάζει συνήθειες. Δύο ενδεικτικά περιστατικά των τελευταίων ημερών:

• Ο βασανισμός επί 8ωρο που κατέληξε στο βιασμό της Γκουλμπαχάρ Γκουντούζ, μέλους της Επιτροπής Γυναικών του DEHAP, κόμματος των Κούρδων (υπό νομικό διωγμό) και σύμμαχου του EMEP
• Η βίαιη επίθεση των αρχών σε δύο εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για το γεγονός αυτό, στο Ντιάρμπακιρ όσο και στην Κωνσταντινούπολη, με την αστυνομία να χρησιμοποιεί άγρια βία κατά ειρηνικών διαδηλώσεων και να συλλαμβάνει τουλάχιστον 70 άτομα...