Με αμείωτη ένταση συνεχίζεται η ανισόμετρη ανταλλαγή εμπορευμάτων και υπηρεσιών σε βάρος της χώρας μας. Στο πλαίσιο αυτό η υποτιθέμενη «ισχυρή οικονομία», για την οποία κάνει λόγο η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αναγκάζεται να ξοδεύει ολοένα και μεγαλύτερα ποσά για εισαγόμενα προϊόντα, υπηρεσίες, καθώς και για την πληρωμή τόκων σε ξένους τραπεζίτες - μεγαλοδανειστές του Ελληνικού Δημοσίου. Οπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, που αφορούν στο 7μηνο Γενάρης - Ιούλης 2003, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών διογκώθηκε κατά 17,6, ενώ το εμπορικό έλλειμμα έφτασε τα 13,2 δισ. ευρώ. Με τέτοιους ρυθμούς συσσώρευσης, το εμπορικό έλλειμμα αναμένεται να ξεπεράσει στο τέλος του έτους το 16% του ΑΕΠ.

Στα στοιχεία της ΤτΕ καταγράφεται και η συντελούμενη λεηλασία παραγωγικών πόρων της χώρας από τους ξένους μεγαλοδανειστές που λυμαίνονται το δημόσιο χρέος της χώρας: Λόγω της εκροής στο εξωτερικό τεράστιων ποσών για τόκους ομολόγων, μερισμάτων και κερδών, το έλλειμμα στο «ισοζύγιο εισοδημάτων» εκτινάχτηκε φέτος στα 1,8 δισ. ευρώ (αύξηση πάνω από 45% σε σύγκριση με το 2002).

Τα στοιχεία της ΤτΕ για το 7μηνο Γενάρης - Ιούλης 2003 εμφανίζουν την εξής κατάσταση:

• Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (δηλαδή οι κάθε δοσοληψίες) διαμορφώθηκε σε 5,77 δισ. ευρώ (από 4,91 δισ. στο επτάμηνο του 2002), καταγράφοντας αύξηση 17,6%.
• Το εμπορικό έλλειμμα έφτασε τα 13,26 δισ. ευρώ (13,08 δισ. πέρσι). Στο ίδιο διάστημα η αξία των εξαγωγών διαμορφώθηκε σε 6,39 δισ. ευρώ (6 δισ. πέρσι) και των εισαγωγών σε 19,66 δισ. (από 19 δισ. το 2002).
• Το έλλειμμα στο ισοζύγιο εισοδημάτων εκτινάχτηκε φέτος σε 1,8 δισ. ευρώ (από 1,24 δισ. το 2002) με ποσοστό αύξησης 45,2% (!). Για «τόκους, μερίσματα και κέρδη» πληρώθηκαν και έφυγαν στο εξωτερικό 2,8 δισ. ευρώ (από 2 δισ. το 2002).
• Θετικό για την Ελλάδα αποβαίνει το ισοζύγιο υπηρεσιών (λόγω τουρισμού), το οποίο φέτος διαμορφώθηκε σε 5,9 δισ. (5,5 δισ. το 2002).
• Τέλος, οι άμεσες επενδύσεις παρουσιάζουν καθαρή εκροή ύψους 580 εκατ. ευρώ (έναντι εκροής 333 εκατ. το 2002 και εισροής 747 εκατ. το 2001). Και στον τομέα αυτό καταγράφεται φυγή ντόπιων και ξένων «επενδυτικών κεφαλαίων» σε χώρες συγκριτικά χαμηλότερου εργατικού κόστους, όπως για παράδειγμα έκαναν οι ιδιοκτήτες της πολυεθνικής «Palco», που άφησαν άνεργες πάνω από 500 εργάτριες.

Στην επικύρωση του «εγκλήματος», δηλαδή της παράδοσης των ΕΛΠΕ στον Λάτση προχώρησε χτες κατά πλειοψηφία η έκτακτη γενική συνέλευση των μετοχών των ΕΛΠΕ. Η συνέλευση πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, το οποίο ήταν περικυκλωμένο από αστυνομικές δυνάμεις, προκειμένου να μην πλησιάσουν οι εργαζόμενοι του Ομίλου, οι οποίοι βρίσκονταν σε 24ωρη απεργία. Η παρουσία ισχυρής αστυνομικής δύναμης, η οποία είχε κληθεί από τη διοίκηση των ΕΛΠΕ καταγγέλθηκε από τους εργαζόμενους που παραβρέθηκαν στη συνέλευση.

Πάρα την επιχείρηση εξωραϊσμού του εγχειρήματος (παράδοσης στο Λάτση) που στήθηκε από τη διοίκηση, αναπάντητα παρέμειναν τα ερωτήματα των εργαζομένων και οι επισημάνσεις τους, ότι η συγχώνευση διά απορροφήσεων της «Πετρόλα» από τα ΕΛΠΕ, είναι προς όφελος του Λάτση και σε βάρος του ελληνικού λαού. Ανάλογη απόφαση, δηλαδή έγκριση της συγχώνευσης, έλαβαν και οι μέτοχοι της «Πετρόλα» κατά τη χτεσινή τους έκτακτη συνέλευση. Ετσι, με την ολοκλήρωση της συγχώνευσης που αναμένεται στο προσεχές διάστημα, ο Λάτσης θα είναι κάτοχος του 25% των ΕΛΠΕ, ο οποίος ήδη από τις αρχές Ιούνη κατέχει το 16,65% των ΕΛΠΕ, ενώ η απορρόφηση της «Πετρόλα» θα ανεβάσει το ποσοστό στο 25%.

Με την επικύρωση της συγχώνευσης κάθε μέτοχος των ΕΛΠΕ θα ανταλλάξει μια ονομαστική με ψήφο μετοχή ονομαστικής αξίας 1,80 ευρώ που κατέχει με μια νέα μετοχή των ΕΛΠΕ αξίας 2,18 ευρώ που θα εκδοθεί μετά τη συγχώνευση. Επίσης, κάθε μέτοχος της «Πετρόλα» θα ανταλλάσσει 1,853066 παλαιές μετοχές ονομαστικής αξίας 2,35 ευρώ, με μία νέα μετοχή των ΕΛΠΕ ονομαστικής αξίας 2,18 ευρώ εκάστη, που θα εκδοθούν μετά τη συγχώνευση. Ακόμη, εγκρίθηκε η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των ΕΛΠΕ κατά το ποσόν των 192.783.425 ευρώ που αντιστοιχεί στο εισφερόμενο μετοχικό κεφάλαιο της «Πετρόλα», καθώς και κατά το ποσό των 2.979.112,92 ευρώ με κεφαλαιοποίηση έκτακτων αποθεματικών. Τέλος, το συνολικό μετοχικό κεφάλαιο των ΕΛΠΕ θα ανέλθει στο ποσό των 665.911.376,12 ευρώ διαιρούμενο σε 305.463.934 μετοχές με ψήφο ονομαστικής αξίας 2,18 ευρώ καθεμία.

Στην ενδιάμεση αναθεώρηση του Γ' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης προχωρεί το υπουργείο Οικονομίας, διαδικασία η οποία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2003.

Αυτά προκύπτουν από εγκύκλιο του υπουργείου που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα. Στόχος της αναθεώρησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων που απατρίζουν το Γ' ΚΠΣ, είναι η αναδιανομή πόρων σε έργα και δράσεις τα οποία «τρέχουν» με αντίστοιχες περικοπές πόρων από έργα και δράσεις τα οποία έχουν σημειώσει χαμηλές επιδόσεις. Οπως αναφέρεται και στην εγκύκλιο, με το κριτήριο αυτό θα γίνει και η κατανομή του αποθεματικού επίδοσης ύψους 945 εκατ. ευρώ, το οποίο θα δοθεί με κριτήριο τις μέχρι σήμερα επιδόσεις. Για την ενδιάμεση αναθεώρηση προβλέπεται μια συνθέτη διαδικασία με την υποβολή εκθέσεων αξιολόγησης των έργων από τις ιδιωτικές εταιρίες που τα επιβλέπουν, σύνταξη προσωρινών και οριστικών σχεδιών από τις Διαχειριστικές Αρχές των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, με τελικό αποδέκτη την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία είναι και η αρμόδια για να αποδεχτεί ή μη τις προτεινόμενες αλλαγές.

Τον βραδύτερο ρυθμό ανάπτυξης θα εμφανίσει η ευρωζώνη το 2003 και 2004 σε σχέση με τα δύο άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα του πλανήτη, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Οι δυσοίωνες αυτές προβλέψεις για τις οικονομίες των χωρών της ευρωζώνης, διατυπώνονται στην εξαμηνιαία έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που παρουσιάστηκε χτες στο Ντουμπάι των Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων, όπου διεξάγονται φέτος οι εργασίες του ΔΝΤ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των συντακτών της έκθεσης, ο ρυθμός ανάπτυξης:

• Για την ευρωζώνη αναθεωρείται προς τα κάτω και άρα έχουμε συνέχιση της ύφεσης. Προβλέπεται άνοδος μόλις 0,5% για το 2003 (έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 1,1% του ΑΕΠ) και 1,9% για το 2004 έναντι 2,3% που προέβλεπε τον προηγούμενο Απρίλη.
• Για τις ΗΠΑ η εικόνα παρουσιάζεται πιο ευνοϊκή, καθώς εκτιμάται ότι ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα ανέλθει στο 2,6% και 3,9% το 2003 και 2004.
• Για την Ιαπωνία, οι συντάκτες της έκθεσης, προβλέπουν άνοδο 2% και 1,4% το τρέχον και τον επόμενο έτος.
• Τέλος, για την παγκόσμια οικονομία το ΔΝΤ θεωρεί ότι βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης με ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,2% για το 2003 και 4,1% για το 2004. Ομως, οι συντάκτες της έκθεσης, σπεύδουν να χαρακτηρίσουν την ανάκαμψη αυτή «εύθραυστη» και «άνιση».

Εξ άλλου, τόσο ο πρόεδρος του ΔΝΤ Χορστ Κέλερ, όσο και ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου Κένεθ Ρόγκοφ, με δηλώσεις τους τάχθηκαν υπέρ της τροποποίησης της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας στην ευρωζώνη, με υιοθέτηση ελαστικότερων κριτηρίων για το επιτρεπόμενο ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματος 3%. Θέση η οποία προφανώς συνδέεται με τη συνεχιζόμενη κατάσταση ύφεσης στην οικονομία της ευρωζώνης, ενώ πολλοί οικονομολόγοι στο παρελθόν αλλά και σήμερα, θεωρούν ότι για την οικονομική επιβράδυνση στην ευρωζώνη, σημαντική ευθύνη φέρει η σφιχτή δημοσιονομική πολιτική, η οποία περιορίζει τις επενδύσεις αλλά και τη ζήτηση.