ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 26 Ιούνη 2005
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΡΩΣΙΑ
H σημερινή πολιτική κατάσταση και η διέξοδος

Συνέντευξη του Β. Τιούλκιν, Α` Γραμματέα της ΚΕ του ΚΕΚΡ - ΚΚΡ, στην ιστοσελίδα του κόμματος

Και με τη διακυβέρνηση Πούτιν οξύνθηκαν τα λαϊκά προβλήματα. Στιγμιότυπο με γυναίκες, που συλλέγουν το ...φαγητό τους από κάποια χωματερή
Και με τη διακυβέρνηση Πούτιν οξύνθηκαν τα λαϊκά προβλήματα. Στιγμιότυπο με γυναίκες, που συλλέγουν το ...φαγητό τους από κάποια χωματερή
Τις τελευταίες βδομάδες, μπροστά στο αντιπολιτευτικό, αριστερό και κομμουνιστικό κίνημα της Ρωσίας, μπαίνει έντονα το ζήτημα της αξιολόγησης της πολιτικής γραμμής του Προέδρου Πούτιν και των πολιτικών συμμαχιών στις σημερινές συνθήκες. Μια μερίδα της λεγόμενης «πατριωτικής» αντιπολίτευσης προβάλλει έντονα το στοιχείο των αντιστάσεων που προβάλλει το καθεστώς Πούτιν στις πιέσεις που δέχεται από ισχυρότερα ιμπεριαλιστικά κέντρα και καλεί σε «συμμαχία» μαζί του και με το λεγόμενο «πατριωτικό» κεφάλαιο της Ρωσίας. Από την άλλη, κυρίως οι δυνάμεις της «δημοκρατικής» αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα μετά την καταδίκη του μεγαλοεπιχειρηματία Χοντορκόφσκι, εστιάζουν την προσοχή τους στην καταπάτηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων, στην ενίσχυση του αυταρχισμού και της αστυνομοκρατίας και καλούν σε μια συμμαχία ολόκληρης της αντιπολίτευσης για την ανατροπή του Πούτιν.

Οι δύο αυτές πολιτικές γραμμές προβληματίζουν και απαιτούν από το κομμουνιστικό κίνημα της Ρωσίας να πάρει θέση. Στη θέση του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας - Κόμματος των Κομμουνιστών της Ρωσίας (ΚΕΚΡ - ΚΚΡ) αναφέρεται, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Βίκτωρ Τιούλκιν, Α` Γραμματέας της ΚΕ του ΚΕΚΡ - ΚΚΡ και βουλευτής της Κρατικής Δούμας, που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του συγκεκριμένου κόμματος. Παρακάτω παρουσιάζουμε εκτενή αποσπάσματά της:

Ο Β. Τιούλκιν
Ο Β. Τιούλκιν

Κομμουνιστικό κίνημα χωρίς επιρροή στην εργατική τάξη είναι παραλογισμός

-- Ποια η θέση σας, σχετικά με τις συζητήσεις στους αριστερούς κύκλους για τη σχέση ανάμεσα στον «πατριωτισμό» και τη «δουλικότητα» του σύγχρονου ρωσικού κεφαλαίου, όπως και για την ύπαρξη πατριωτικών στοιχείων στην πολιτική του Πούτιν;

-- Πρέπει να γίνει κατανοητό πως ο Πούτιν λογικά συνεχίζει τη γραμμή του Γιέλτσιν στο σύγχρονο στάδιο. Ο Γιέλτσιν διέλυσε το σοσιαλιστικό σύστημα, καταστέλλοντας και διώκοντας τα Σοβιέτ και με όλες τις μεθόδους προώθησε την ατομική ιδιοκτησία και τις καπιταλιστικές σχέσεις. Το κύριο καθήκον του ήταν η καταστροφή και το πέρασμα στο δρόμο του καπιταλισμού. Το καθήκον του Πούτιν είναι να κρατήσει αυτά που έγιναν, να βάλει τάξη στις δικές του γραμμές, να επιβάλει μια συγκεκριμένη πειθαρχία, πιθανόν να κάνει και κάποιο βήμα προς τα πίσω για να ενισχύσει τις θέσεις του. Ομως, και οι δύο τους, πιστά και ειλικρινά, υπηρετούν την τάξη των καπιταλιστών, που έχει ενωθεί κάτω από το σύνθημα: «Καμία επανεξέταση των αποτελεσμάτων των ιδιωτικοποιήσεων». Μαζί πέρασαν στην απέναντι πλευρά και δεν έχει κανένα νόημα γι' αυτούς η επιστροφή προς τα πίσω.

-- Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν κάποια στοιχεία πατριωτισμού στην πολιτική του Πούτιν, που στο σημερινό στάδιο θα πρέπει να στηριχτούν ως κάτι το θετικό από τις αριστερές δυνάμεις; Τι εκτιμάτε για την άποψη των λεγόμενων «κόκκινων πουτινιστών», που θεωρούν πως τα θετικά στην πολιτική του Πούτιν είναι περισσότερα από τα αρνητικά;

-- Η αντικειμενική ανάλυση των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των καθηκόντων ανάπτυξης του αγώνα δείχνει πως, αντίθετα, ο Πούτιν κινείται στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της δικτατορίας του κεφαλαίου. Επί Πούτιν, συνεχίζεται η γρήγορη μεταβίβαση στα ιδιωτικά χέρια της κρατικής ιδιοκτησίας που ακόμα έχει απομείνει (μέσα στο 2005 προβλέπεται η ιδιωτικοποίηση, καθώς κι η πώληση του κρατικού μεριδίου των μετοχών περίπου 8 χιλιάδων επιχειρήσεων), αυξάνεται η κοινωνική αδικία (ο συντελεστής του συσχετισμού των εισοδημάτων του 10% των πιο πλούσιων πολιτών προς τα εισοδήματα του 10% των πιο φτωχών, αυξήθηκε, από 10 φορές που ήταν το 2000, στις 15 φορές το 2004). Το σύνθημα «Δεν προβλέπεται αναθεώρηση της ιδιωτικοποίησης» επιβεβαιώθηκε με συγκεκριμένα νομοθετικά βήματα: Την ανακοίνωση ουσιαστικής «οικονομικής αμνηστίας», μέσω της μείωσης των προθεσμιών παραγραφής αδικημάτων για υποθέσεις αγοραπωλησίας από 10 χρόνια στα 3. Εφαρμόστηκε ίδια κλίμακα φορολογίας των εισοδημάτων για τους εργαζόμενους και για την ολιγαρχία (...) Μειώνονται οι φόροι των επιχειρηματιών, υποσχέθηκαν να καταργήσουν το φόρο για την κληρονομιά και να απλοποιήσουν τη διαδικασία της νομιμοποίησης των κεφαλαίων στη Ρωσία, ανεξάρτητα από τους πόρους προέλευσης (διά της απλής διαδικασίας πληρωμής του φόρου του 13%).

Ταυτόχρονα μ' αυτό, επιχειρούνται συνολικά μέτρα για την αποτροπή της δυνατότητας οργανωμένης αντίστασης των εργαζομένων. Εγκρίθηκε νέος Εργατικός Κώδικας, που περιορίζει τα δικαιώματα των συνδικάτων και των μισθωτών εργατών. Μεταρρυθμίζεται το πολιτικό σύστημα, στην κατεύθυνση του περιορισμού των δυνατοτήτων αγώνα των οργανώσεων των εργαζομένων. Αλλάζει ο νόμος για τις εκλογές και τα δημοψηφίσματα, αποκόβοντας από τη συμμετοχή στην οργάνωσή τους τους εκπροσώπους των φτωχών τάξεων κ.ά. Γι' αυτό και η βασική ουσία στην πολιτική του Πούτιν είναι αντεργατική κι ευρύτερα αντιλαϊκή.

Και μόνο δευτερεύουσας σημασίας είναι αν υποστηρίζει το «εθνικό» κεφάλαιο κι εμποδίζει το ξένο κεφάλαιο. Να σημειώσουμε, μάλιστα, ότι εδώ η πολιτική του Πούτιν είναι ασυνεπής. Αυτό εξηγείται πιο πολύ με την έλλειψη αυτοτέλειας και την εξάρτηση (οικονομική και πολιτική) της Ρωσίας, κι επομένως της εξουσίας, από το παγκόσμιο κεφαλαίο. Για παράδειγμα, αποτρέποντας το μονοπώλιο της «Ζίμενς» να καταβροχθίσει τη ναυαρχίδα της ρωσικής μηχανουργίας, τη μετοχική εταιρία «Σιλοβίε Μασίνι», ο Πούτιν, αμέσως, υποσχέθηκε στη «Ζίμενς» συμβόλαιο για την προμήθεια στη Ρωσία 60 ταχυκίνητων ηλεκτρικών τρένων, ποσού άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και αυτό γίνεται, τη στιγμή που υπάρχουν αναλογικά σχέδια κι επιτυχείς δοκιμές στον τομέα αυτό της κατασκευαστικής επιχείρησης «Ρουμπίν». Και τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πολλά.

Η Ρωσία μπροστά σε «πορτοκαλί επανάσταση»;

-- Είναι πιθανόν η δυσφορία από την πολιτική του Πούτιν να χρησιμοποιηθεί από ορισμένες δυνάμεις για την πραγματοποίηση στη Ρωσία μια ανάλογης της «πορτοκαλί επανάστασης»;

-- Οσο παράξενο κι αν φανεί, στη χώρα έχει ήδη γίνει μια «πορτοκαλί επανάσταση». Λόγος γίνεται για το ότι «πορτοκαλί» δεν είναι οι επαναστάσεις, αλλά οι αλλαγές των κυρίαρχων ομάδων ή των προσώπων στην εξουσία, με την ανάλογη ξένη καθοδήγηση και τη χρησιμοποίηση των ώριμων διαθέσεων, της δυσφορίας του λαού. Ηταν το 1999, όταν η δημοτικότητα του Γιέλτσιν άγγιζε το 0% και η δυσαρέσκεια ήταν έκδηλη σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας, από τους «κάτω» έως τη χρηματιστηριακή ολιγαρχία. Η αλλαγή έγινε χωρίς πορτοκαλί κασκόλ, αλλά με τη συμμετοχή του ίδιου του Γιέλτσιν. Η «οικογένεια» τράβηξε ταχυδακτυλουργικά τον Πούτιν κι ο λαός απέκτησε για κάποιο διάστημα αυτό που ήθελε. Εναν νεαρό, ξεμέθυστο, αθλητικό, πατριωτικό, συγκρατημένο και σκεπτικό πρόεδρο, στη θέση του απεχθούς παλαβού.

-- Είναι πιθανή μια νέα τροποποίηση της «βελούδινης επανάστασης», παίρνοντας υπόψη τη δημιουργία μετώπων της «αριστερο-δεξιάς» αντιπολίτευσης και την ετοιμότητα να τεθεί επικεφαλής ενός τέτοιου μετώπου, ένας τέτοιος πολιτικός, όπως είναι ο Μιχαήλ Κασιάνοφ;

-- Σήμερα, αν αναρωτηθούμε σε ποιον είναι χρήσιμη μια τέτοια «ενιαία» αντιπολίτευση με επικεφαλής τον Κασιάνοφ (σημ. μτφρ.: πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας από το 2000 έως το 2004) ή ανάλογοι πολιτικοί, θα απαντούσα πως είναι χρήσιμη στον Πούτιν (...)

Μέτρο «διαπαιδαγώγησης» των καπιταλιστών

-- Πώς είδατε τη δίκη και τη βαριά ποινή στην υπόθεση Χοντορκόφσκι - Λέμπεντεφ;

-- Αυτήν τη δίκη θα πρέπει να την εξετάσουμε ως ένα αναγκαίο μέτρο διαπαιδαγώγησης για την παράταξη όλων των εκπροσώπων του κεφαλαίου, που τους εξηγεί το ποιος τη δεδομένη στιγμή είναι ο εκφραστής των ταξικών τους συμφερόντων. Μ' άλλα λόγια, κι όσο αν φανεί παράξενο, η συγκεκριμένη δίκη έγινε πρώτα απ' όλα υπέρ των συμφερόντων της ίδιας της ρώσικης αστικής τάξης. Ούτε εγώ, ούτε εσείς, ούτε κανείς άλλος μπορεί να πιστέψει πως μόνον ο Χοντορκόφσκι ήταν ο κακός επιχειρηματίας, που δεν πλήρωνε τους φόρους του ή έκανε κομπίνες κατά την περίοδο των ιδιωτικοποιήσεων. Φυσικά και όχι! Ομως, στους άλλους δόθηκε οικονομική αμνηστία, ενώ ο Χοντορκόφσκι τιμωρήθηκε προς παραδειγματισμό, ώστε να ισχυροποιηθεί η πειθαρχία των γραμμών τους (...)

Για την ενότητα

-- Τι μπορείτε να πείτε, σχετικά με τις συμβουλές που δίνονται από διάφορους συντρόφους, όπου οι μεν προτείνουν να υποστηρίξουμε την πατριωτική γραμμή του Πούτιν, προβάλλοντας ταυτόχρονα και κομμουνιστικά αιτήματα, ενώ άλλοι καλούν να οργανώσουμε ένα ενιαίο μέτωπο της «αριστερό-δεξιάς» αντιπολίτευσης, στον αγώνα ενάντια στον Πούτιν;

-- Στους πρώτους πρέπει να πούμε ότι ουσιαστικά εκτελούν την πατριωτική σονάτα, που έχει γράψει το Γραφείο του Προέδρου. Μάλιστα, πιστεύω πως μπορούν άνετα να υπολογίζουν σε κάποιο αξίωμα «κοινωνικού συμβούλου» του Προέδρου (...) Σ' ό,τι αφορά τους δεύτερους, ήδη σημειώσαμε πως ένας τέτοιος συνδυασμός θα είναι η πιο επιθυμητή αντιπολίτευση για τους ανθρώπους του Προέδρου. Μια ενωμένη αντιπολίτευση στη σύνθεση του κύκνου, του αστακού και του ψαριού πλήρως ικανοποιεί τη σημερινή εξουσία. Κι αυτό γιατί οι προπαγανδιστές της βάφουν με την ίδια μπογιά τους κομμουνιστές, τους εθνικιστές, τους φιλελεύθερους, τους τρομοκράτες, τους ολιγάρχες, εντάσσοντας τους πάντες στην «ενιαία αντιπολίτευση».

Γι' αυτό και το καθήκον της ενότητας για τους κομμουνιστές, πρώτα απ' όλα έχει να κάνει με την ενότητά τους με την τάξη τους, με τις εργαζόμενες μάζες και ιδιαίτερα μ' εκείνες τις οργανώσεις, που υπερασπίζονται τα συμφέροντα των ανθρώπων της εργασίας. Θα επαναλάβουμε πως το βασικό συμπέρασμα για τους κομμουνιστές πρέπει να είναι πως κομμουνιστικό κίνημα χωρίς επιρροή στην εργατική τάξη είναι παραλογισμός. Κι ακριβώς σ' αυτήν την κατάσταση βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό οι δυνάμεις των κομμουνιστικών κομμάτων στο έδαφος της πρώην ΕΣΣΔ.

Σήμερα με επιτυχία εμποδίζουν τους κομμουνιστές να υλοποιήσουν αυτήν τη λειτουργία. Κι εδώ χρησιμοποιούν ως ιδιόμορφο ανάχωμα τα συμβιβασμένα συνδικάτα, που πρόσφατα υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας με το κόμμα της εξουσίας, είτε επιδιώκουν να σπρώξουν τους κομμουνιστές στην «ενιαία» αντιπολίτευση, είτε, αντίθετα, στις γραμμές των υπερασπιστών του «πατριώτη» Πούτιν. Ομως, εμείς πρέπει να προωθήσουμε τη δική μας υπόθεση.


Ι. Π.


Πίσω από τις ευρωαντιθέσεις...

Τα τραντάγματα από το φιάσκο της Συνόδου Κορυφής της υπαρκτής Ευρωπαϊκής Ενωσης συνεχίζονται σε πλάτος και σε βάθος. Πολλοί οι εκκολαπτόμενοι «τακτοποιητές» προσπαθούν να δώσουν την ορθή κατ' αυτούς κατεύθυνση για την υπέρβαση της κρίσης. Ομως αυτή εξακολουθεί να υπάρχει πεισματικά και να προκαλεί ιδιαίτερα τις αριστερές Ιερεμιάδες. Ωστόσο, πέρα απ' όλες αυτές τις προσπάθειες κατευνασμού, το πρόβλημα υπάρχει και θα υπάρχει ως ανεξίτηλη βούλα να χαρακτηρίζει τον ευρωενωσίτικο δρόμο.

Στο πλαίσιο των ευρωαντιφάσεων παρατηρείται η έντονη τάση κάθε χώρα - μέλος να λειτουργήσει ως ανεξάρτητη προκειμένου να τακτοποιήσει τις εσωτερικές της αντιδράσεις. Αυτό σημαίνει κατά μία πλευρά την επιβολή στο λαό της θέλησης του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών. Η επιβολή γίνεται με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με την ιδιαιτερότητα της κάθε χώρας. Η άλλη πλευρά είναι η προσπάθεια τακτοποίησης των έντονων διαφορών στο εσωτερικό του ευρωκαπιταλισμού. Παρουσιάζονται δηλαδή δύο βασικές πλευρές που η οριστική τακτοποίησή τους δείχνει να είναι ανέφικτη. Το φιάσκο του δημοψηφίσματος σε Γαλλία και Ολλανδία φαίνεται να υπήρξε η αφορμή να βγουν στην επιφάνεια αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των ισχυρών ευρωενωσίτικων καπιταλιστικών κρατών. Μετά το άνοιγμα στο απόστημα ερωτάται πόσο το περιεχόμενό του θα δηλητηριάσει το ευρωενωσίτικο σώμα. Πόσο δηλαδή θα μπορέσουν να τακτοποιηθούν οι εσωκαπιταλιστικές διαφορές και πόσο θα επιβληθούν στους ευρωπαϊκούς λαούς. Το εγχείρημα είναι τεράστιο και το φινάλε αμφίβολο.

Ας μην ξεχνιέται ότι οι διαφορές στη δυναμικότητα, στο επίπεδο οικονομίας, στην εσωτερική προέλευση και στη σημερινή κατάσταση κάθε λαού, από τις πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες έως τις χώρες του ανεπτυγμένου δυτικοευρωπαϊκού καπιταλισμού, είναι τεράστιες. Το βάρος είναι μεγάλο και οι πιθανότητες δρόμων πολλές. Αυτό που όπως και να έχει σημαδεύει ως πρώτο συμπέρασμα το πανευρωπαϊκό λαϊκό κίνημα είναι η ανάγκη οργανωμένης αντίστασης, άρνησης και ανατροπής. Σ' αυτό το ζήτημα ο ιδιαίτερος τρόπος ενεργειών σε κάθε χώρα έχει ιδιαίτερη σημασία στη δημιουργία ενιαίας ευρωπαϊκής λαϊκής παρουσίας. Με αφορμή την ευρωενωσίτικη κρίση αναδείχτηκε ένα ενδογενές πρόβλημα που έγινε λυσσώδης προσπάθεια να θεωρηθεί ξεπερασμένο. Πρόκειται για τις συνεχώς αναγεννώμενες αντιφάσεις της λειτουργίας του κεφαλαίου και πόσο συνυφασμένες είναι ως βασικό στοιχείο της ύπαρξής του.

Αυτή είναι η ρίζα των ευρωενωσίτικων καπιταλιστικών ανταγωνισμών που η οξύτητά τους τείνει να οδηγήσει στην εγκατάλειψη των βασικών πλευρών οργάνωσης και λειτουργίας έως και τη διάλυση. Το πρόβλημα επομένως ήταν αναμενόμενο σε κάποια κατάλληλη συγκυρία για εκείνους που γνωρίζουν την επαναστατική διαλεκτική. Αυτό που μένει να προσέχεται βήμα - βήμα είναι η εξέλιξη του φαινομένου και οι λαϊκές αντιδράσεις. Στην Ελλάδα η ευρωενωσίτικη κρίση και η προσπάθεια επιβολής της θέλησης του κεφαλαίου εκδηλώνεται με το ξεκίνημα που άρχισε για τη διάλυση των υπόλοιπων εργασιακών σχέσεων και την ανοιχτή επιβολή καθεστώτος εργασίας του 19ου αιώνα. Με αιχμή τον ΟΤΕ και τις τράπεζες σήμερα κι αύριο τις υπόλοιπες ΔΕΚΟ επιχειρείται το εργατικό κίνημα να τοποθετηθεί στην κλίνη του Προκρούστη. Η μανία της κυβέρνησης θα γίνεται πιο σκληρή, αποφασιστική κι επικίνδυνη όσο οι οικονομικές δυσκολίες μεγαλώνουν με επιπρόσθετη δυσκολία την οικονομική δυσπραγία των Βρυξελλών. Ο ελληνικός καπιταλισμός σε άρρηκτη ζεύξη με το δυτικοευρωπαϊκό κεφάλαιο δείχνει αποφασισμένος να επιβάλει το νέο καθεστώς σε συνθήκες που θεωρεί κατάλληλες. Εάν θα μπορέσει τελικά να το πετύχει είναι ένα στοίχημα που αφορά και το εργατικό και ευρύτερα λαϊκό κίνημα.


Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ