Μετά την 11 Σεπτέμβρη 2001, κάτι έχει αλλάξει δραματικά στη ...σχέση μυστικών υπηρεσιών και πανεπιστημίων. Σύμφωνα με άρθρο του Michael Gould Wartofsky στο περιοδικό «The Nation», από τη συνήθη πρακτική των παρακολουθήσεων από το Χάρβαρντ έως το UCLA, αλλά και το μικρότερο κολέγιο ή πανεπιστημιακή κοινότητα, σήμερα εξελίσσεται ένα νέο υπερσύγχρονο παρατηρητήριο του «φρουρίου» όπως λέγεται, καθώς... οι «πολεμιστές του τρόμου έχουν επικεντρώσει την προσοχή τους στην "αποτροπή της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης και εγχώριας τρομοκρατίας"».

Εξάλλου έτσι ακριβώς βαπτίστηκε και το νέο νομοσχέδιο που υπερψηφίστηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων, που στόχο έχει όχι φυσικά την «καταπολέμηση της εγχώριας τρομοκρατίας», αλλά την αποτροπή της ριζοσπαστικοποίησης και της δράσης των φοιτητών και των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας. Πρόκειται για μία αποστολή «επτά βημάτων» κατά τον Wartofsky.

Οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι προκάλεσαν την αντίθεση των φοιτητών, αλλά και των ακαδημαϊκών. Αναπόφευκτο ήταν οι αντιπολεμικές οργανώσεις, όπως η Peace & Justice, με έντονη δραστηριότητα στα πανεπιστήμια, να γίνουν ο πρώτος στόχος της αμερικανικής κυβέρνησης.

Από το 2003 έως το 2007, ανεξακρίβωτος αριθμός φοιτητών έχει καταγραφεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του Πενταγώνου με την κωδική ονομασία TALON, δηλαδή «νύχια αρπακτικού» (αυτό το πρόγραμμα σήμερα έχει διευρυνθεί σε Next Generation Identification που συλλέγει σε μια βάση δεδομένων όλα τα βιομετρικά δεδομένα "υπόπτων"). Το 2006 η Αμερικανική Ενωση Πολιτικών Ελευθεριών (ACLU) αποκάλυψε, μέσω του Freedom of Information Act, ότι υπήρχαν τουλάχιστον 186 συγκεκριμένες αναφορές στο πλαίσιο του Talon για «διαδηλώσεις εναντίον του στρατού» στις ΗΠΑ, εκ των οποίων ορισμένες καταλογογραφούνταν ως «αξιόπιστες απειλές» από φοιτητικές οργανώσεις στα Πανεπιστήμια της Καλιφόρνιας, της Σάντα Κρους, στο Πανεπιστήμιο της ΝΥ στο Ολμπανι, στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια και το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού μεταξύ άλλων.

Σε πάνω από 12 πανεπιστήμια και κολέγια, οι αστυνομικοί πλέον έχουν διττό ρόλο, υπηρετώντας και ως πράκτορες του FBI πλήρους απασχόλησης και σύμφωνα με το Campus Law Enforcement Journal υπηρετούν σε πολλές από τις 100 Μεικτές Αντιτρομοκρατικές Δυνάμεις (Joint Terrorism Task Forces). Αυτοί οι αστυνομικοί - πράκτορες έχουν ερευνήσει σπίτια φοιτητών από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας μέχρι το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο και σε μία περίπτωση ανέκριναν ένα γεννημένο στο Ιράκ καθηγητή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης για τις αντιπολεμικές του απόψεις.

Οι πράκτορες του FBI ή αντικαταστάτες τους στα πανεπιστήμια δε χρειάζεται να κάνουν τα πάντα. Οι πρυτάνεις συχνά τούς βοηθούν, δημιουργώντας «ζώνες ελεύθερης έκφρασης», οι οποίες στην πραγματικότητα καταστέλλουν την ελεύθερη έκφραση και τιμωρώντας όλους όσοι τις παραβιάζουν. Εξάλλου, σύμφωνα με την «San Francisco Chronicle», από το 2005 λειτουργεί το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας για την Ανώτατη Εκπαίδευση, το οποίο αποτελείται από 20 προέδρους Πανεπιστημιακών Συγκλήτων σε όλη τη χώρα, οι οποίοι συνεργάζονται με το FBI σε ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια των πανεπιστημίων και την «αντιτρομοκρατία» και κατονομάζουν «απειλές» για τους φοιτητές και το προσωπικό.

Πολλά αστυνομικά τμήματα που λειτουργούν εντός των πανεπιστημίων σταδιακά προσλαμβάνουν τη μορφή στρατοπέδων, γεμάτων όπλα: Διαθέτουν μιαν ευρεία γκάμα οπλισμού, από Τέιζερ (όπλα ακινητοποίησης μέσω ηλεκτροσόκ) και όπλα με σπρέι πιπεριού, μέχρι καραμπίνες και ημιαυτόματα τουφέκια. Η πολιτική αυτή είχε αρχίσει να εφαρμόζεται τη δεκαετία του 1990, με πρόσχημα το λεγόμενο «πόλεμο κατά του εγκλήματος», και κλιμακώθηκε με τον προεδρικό «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Κάθε κρούσμα βίας με τη χρήση όπλων στα πανεπιστήμια - με πιο πρόσφατο το μακελειό στο Βιρτζίνια Τεκ - ρίχνει λάδι στη φωτιά του εξοπλισμού των αστυνομικών μέσα στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Πλέον, τα δύο τρίτα των πανεπιστημίων έχουν οπλίσει τους αστυνομικούς που δρουν στο εσωτερικό τους, σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης. Τα μέσα που χρησιμοποιούν οι αστυνομικοί έως σήμερα είναι τα λεγόμενα «μη-θανάσιμα», όπως οι λαστιχένιες σφαίρες και τα κάνιστρα με σπρέι πιπεριού που χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για την καταστολή φοιτητικών διαδηλώσεων. Και ασφαλώς, χρησιμοποιούνται τα διαμφιλεγόμενα Τέιζερ, που πρόσφατα χαρακτηρίστηκαν ως «μια μορφή βασανισμού» από τα Ηνωμένα Εθνη.

Οι παρακολουθήσεις έχουν εξελιχθεί σε εκρηκτικά αναπτυσσόμενη «βιομηχανία» σε όλη τη χώρα - και, πλέον, βρίσκονται βαθιά μέσα στην καρδιά των αμερικανικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Πράγματι, η ηλεκτρονική παρακολούθηση των φοιτητών και των εργαζομένων στα πανεπιστήμια από το 2001 έχει αυξηθεί εκθετικά. Σε όλο και περισσότερα πανεπιστήμια, κλειστά συστήματα παρακολούθησης με κάμερες καταγράφουν την παραμικρή κίνηση όλων των ανθρώπων που κινούνται μέσα σε αυτά, συχνά από μυστικές ή μη κατονομαζόμενες τοποθεσίες, μερικές φορές ακόμα και μέσα στις τάξεις.

Τα αρχεία των φοιτητών τα τελευταία χρόνια έχουν διατεθεί σε βάσεις δεδομένων για κάθε πιθανό και απίθανο σκοπό, όπως τις αστυνομικές έρευνες, την πιθανή επιστράτευση, ή για ακόμη και γενικευμένη παρακολούθηση. Από το 2001 έως το 2006, σε μια επιχείρηση με κωδική ονομασία Project Strike Back, το υπουργείο Παιδείας μαζί με το FBI ερεύνησαν τους φακέλους 14 εκατομμυρίων φοιτητών που ζήτησαν οικονομική βοήθεια από τις αρμόδιες ομοσπονδιακές αρχές, κάθε χρόνο. Ο στόχος της επιχείρησης, να «εντοπιστούν πρόσωπα με ενδιαφέρον», όπως το έθεσε με άκρα μυστικοπάθεια εκπρόσωπος του FBI, ειδικά όσοι συνδέονται με «δυνητική τρομοκρατική δραστηριότητα».

Με τις ευλογίες της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE), το υπουργείο για την Ασφάλεια της Πατρίδας (DHS) παρακολουθεί στενά όλους τους ξένους φοιτητές και τα πρόσωπα που έχουν συγγενική ή εξαρτημένη σχέση μαζί τους, μέσω του Συστήματος Πληροφόρησης για Φοιτητές και Επισκέπτες (SEVIS). Εως τον Οκτώβρη του 2007, η ICE ανέφερε ότι παρακολουθούσε ενεργά 713.000 ξένους φοιτητές στα πανεπιστήμια, ενώ διατηρούσε πάνω από 4,7 εκατομμύρια ονόματα στη βάση δεδομένων της.

Επιλεγμένοι φοιτητές και καθηγητές θεωρούνται δυνητικοί συνεργάτες των αρχών. Για να εκμεταλλευτεί αυτούς τους δυνητικούς συνεργάτες, το DHS έχει δημιουργήσει το δικό του πρόγραμμα εντός των ανώτατων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, διαμέσου του Γραφείου για τα Προγράμματα Πανεπιστημίων (OUP), που αποσκοπεί, όπως υποστηρίζει, στη «διευκόλυνση της δημιουργίας μιας κουλτούρας προστασίας της εθνικής ασφάλειας μέσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα». Τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής είναι μάλλον εντυπωσιακά: Το DHS έχει επιδοτήσει 439 υποτροφίες από το 2003 σε ομοσπονδιακό επίπεδο, καταβάλλοντας το σύνολο των διδάκτρων για φοιτητές που ταιριάζουν «στις ερευνητικές επιχειρήσεις για την Εθνική Ασφάλεια». Εχει ιδρύσει και χρηματοδοτήσει 6 «κέντρα αριστείας», δηλαδή ερευνητικές εγκαταστάσεις που εκτείνονται σε δεκάδες Πανεπιστήμια από τον Ατλαντικό μέχρι τον Ειρηνικό. Το πιο πρόσφατα ιδρυθέν είναι το «Κέντρο Αριστείας για τη μελέτη της Βίαιης Ριζοσπαστικοποίησης και της Εγχώριας Τρομοκρατίας».

Ασφαλώς η εθνική ασφάλεια δεν είναι απλώς ένα τμήμα, ούτε απλώς ένα νέο δίκτυο παρακολούθησης και αποθήκευσης δεδομένων, αλλά είναι μία τεράστια επιχείρηση. Σύμφωνα με τη «USA Today», οι δαπάνες για την εθνική ασφάλεια είχαν ήδη φτάσει τα 59 δισ. δολάρια ετησίως το 2006, ήτοι είχαν εξαπλασιαστεί από το 2000. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι τα πανεπιστήμια τα τελευταία χρόνια απέκτησαν χωρίς προηγούμενο σχέσεις που διέπονται από τους κανόνες του ιδιωτικού τομέα με τις εταιρείες που έχουν τα περισσότερα να κερδίσουν από την έρευνά τους. Το START, όπως αποκαλείται το Εθνικό Κονσόρτσιουμ για τη Μελέτη και την Αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας, που έχει ιδρύσει το DHS, έχει στο ΔΣ του την εταιρεία «Λόκχιντ Μάρτιν»...