Οι φόβοι ότι ο συνδυασμός της διεθνούς καπιταλιστικής ύφεσης και της πιθανής ιμπεριαλιστικής επέμβασης των ΗΠΑ στον Περσικό Κόλπο μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά υφεσιακά προβλήματα και ρωγμές στο οικοδόμημα των πολιτικών λιτότητας, που με τόση επιμέλεια έστησαν τα κόμματα του δικομματισμού τα τελευταία είκοσι χρόνια, εδραιώνονται όλο και περισσότερο στα κυβερνητικά επιτελεία. Παρά όμως τα τραγικά αδιέξοδα και τις διαψεύσεις του μοντέλου της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης των οικονομιών, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εμμένει στις λογικές των μονόδρομων, ενώ ετοιμάζεται να φορτώσει τις μικρές ή μεγάλες συνέπειες της οικονομικής κρίσης στην εργατική τάξη και στα άλλα λαϊκά στρώματα.

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τις χτεσινές δηλώσεις του πρωθυπουργού, Κ. Σημίτη, αμέσως μετά το γεύμα εργασίας που του παρέθεσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Ν. Γκαργκάνας. Ο πρωθυπουργός με τις δηλώσεις του από τη μια (λόγω προεκλογικής περιόδου) προσπάθησε να καθησυχάσει τον ελληνικό λαό, ότι σήμερα δεν υπάρχει πρόβλημα στην ελληνική οικονομία, ενώ από την άλλη (με πρόσχημα την αβεβαιότητα που επικρατεί διεθνώς και τη σχεδιαζόμενη επέμβαση των ΗΠΑ στον Κόλπο) προετοίμαζε την κοινή γνώμη για νέα αντιλαϊκά μέτρα.

Ετσι, επικαλούμενος την κοινή γνώμη, έθεσε ο ίδιος το ερώτημα αν «υπάρχει πρόβλημα στην ελληνική οικονομία», για να δώσει «απλή και ξεκάθαρη - όπως είπε - απάντηση», σύμφωνα με την οποία «δεν υπάρχει πρόβλημα». Ξεκόβοντας τεχνητά την ελληνική από τη διεθνή οικονομία, ο πρωθυπουργός ισχυρίστηκε στη συνέχεια ότι «εκείνο που υπάρχει είναι μια διεθνής αβεβαιότητα». Αβεβαιότητα την οποία απέδωσε στην πτώση των ρυθμών ανάπτυξης στις χώρες της ΕΕ, στη χρηματιστηριακή κρίση στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ και στην άνοδο των τιμών του πετρελαίου. Αν και το τελευταίο στοιχείο συνδέεται με την επικείμενη επέμβαση των ΗΠΑ στο Ιράκ, ο πρωθυπουργός απέφυγε να κάνει και το παραμικρό σχόλιο για μια τέτοια εξέλιξη. Κατά τον πρωθυπουργό, «αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει λόγος, ώστε να θεωρούμε ότι το μέλλον, οι επόμενοι μήνες, ο επόμενος χρόνος θα μας παρουσιάσουν ιδιαίτερα σημαντικά προβλήματα», ενώ απέδωσε την πτώση του ελληνικού ΑΕΠ στην ύφεση στην Ευρώπη, που επηρεάζει τον τουρισμό.

Στη συνέχεια όμως επισήμανε την ανάγκη προσοχής. Τα προβλήματα που κατά τον πρωθυπουργό χρήζουν προσοχής είναι αυτά του υψηλού πληθωρισμού, της πιστωτικής και της δημοσιονομικής επέκτασης, για να μη δημιουργούνται, όπως είπε, αιτίες αστάθειας. Παράλληλα, έδωσε και πάλι διαβεβαιώσεις προς την άρχουσα τάξη ότι η κυβέρνησή του θα συνεχίζει να εφαρμόζει με συνέπεια τις πολιτικές λιτότητας. «Πρέπει να συνεχίσουμε αυτή την πορεία, την οποία είχαμε καθορίσει εδώ και αρκετό καιρό. Μια πορεία σταθερότητας που δίνει ιδιαίτερη σημασία σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης».

Αμετανόητος ο πρωθυπουργός, συνεχίζει να δηλώνει ότι θα συνεχίσει μια πολιτική, η οποία, αργά ή γρήγορα, θα οδηγήσει και την ελληνική οικονομία στην ύφεση. Οι αναφορές του στα προβλήματα του πληθωρισμού και της δημοσιονομικής επέκτασης επιδιώκουν σαφώς να δικαιολογήσουν τις πολιτικές λιτότητας, τις οποίες ήδη ανακοίνωσε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2003, που κατέθεσε χτες στη Βουλή.

Οσο για την επισήμανση της ανάγκης προσοχής για την πιστωτική επέκταση, ο ίδιος ο πρωθυπουργός έρχεται τώρα, μετά τις ανάλογες επισημάνσεις της Τράπεζας της Ελλάδας, να υποδηλώσει το υποκριτικό ενδιαφέρον για τις συνέπειες που θα υπάρξουν στα ελληνικά νοικοκυριά από ένα ξέφρενο, αφειδή τραπεζικό καταναλωτικό δανεισμό. Λες και αυτό δεν είναι το αναγκαίο σύμπτωμα των πολιτικών της «απελευθέρωσης» του τραπεζικού συστήματος... Για μια ακόμη φορά επιχείρησε να παρουσιάσει την πολιτική της κυβέρνησής του ως εγγυητή της ασφαλούς πορείας προς το μέλλον. «Θέλουμε όλοι οι Ελληνες πολίτες να έχουν βεβαιότητα για το μέλλον. Θέλουμε να αισθάνονται σιγουριά», ανέφερε ο Κ. Σημίτης, εμπαίζοντας τον ελληνικό λαό, ο οποίος, λόγω ακριβώς των ακολουθούμενων πολιτικών των ευρωμονόδρομων, βιώνει συνθήκες αστάθειας, ανασφάλειας και αβεβαιότητας.

Κατατέθηκε χτες στη Βουλή το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2003, το οποίο, προβλέπει αυξήσεις μισθών και συντάξεων κάτω του πληθωρισμού, (λόγος γίνεται για ονομαστικές αυξήσεις μισθών 2,5%) μεγάλες περικοπές στους επιχορηγούμενους φορείς, αλλά και σημαντικές φορολογικές επιβαρύνσεις (2,2 δισ. ευρώ νέοι φόροι) ιδιαίτερα στο σκέλος της έμμεσης φορολογίας. Αυτό, βέβαια, το σκληρό σενάριο λιτότητας, σε περίπτωση που εκδηλωθεί η ιμπεριαλιστική επέμβαση των ΗΠΑ στον Περσικό Κόλπο, θα πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων και τη θέση του θα πάρει ένας ακόμη σκληρότερος προϋπολογισμός, στον οποίο θα προβλέπονται επιπλέον περικοπές δαπανών 500 - 600 εκατ. ευρώ, και ακόμα μεγαλύτερες περικοπές μισθών και συντάξεων. Στο υπάρχον προσχέδιο προϋπολογισμού τα έσοδα προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,6% (θα διαμορφωθούν στα 39,2 δισ. ευρώ) οι δαπάνες κατά 5,3% (κατά 6,2% οι πρωτογενείς και 2,2% οι τόκοι του δημόσιου χρέους) και θα διαμορφωθούν στα 39,46 δισ. ευρώ. Παρά το πνεύμα λιτότητας, οι «καθαρές» δανειακές ανάγκες -χωρίς τα χρεολύσια του δημόσιου χρέους- θα ανέλθουν στα 5,5 δισ. ευρώ (1,87 τρισ. δραχμές), λόγω του μεγάλου δανεισμού για τα ολυμπιακά έργα, οι τόκοι του δημόσιου χρέους εκτινάσσονται στα 9,4 δισ. ευρώ, (3,2 τρισ. δρχ.) και τα χρεολύσια στα 21,6 δισ. ευρώ (7,4 τρισ. δρχ.)

Κατακόρυφη πτώση 15,2% σημείωσε τον μήνα Ιούνη του 2002 συγκριτικά με τον Ιούνη του 2001, η συνολική νόμιμη (δημόσια και ιδιωτική) οικοδομική δραστηριότητα, όπως καταγράφεται από τις άδειες που χορηγούν οι αρμόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες του κράτους. Η παραπάνω πτώση, αφορά στον όγκο των οικοδομών. Η μεγαλύτερη πτώση, παρατηρήθηκε στις Περιφέρεις Θεσσαλίας (44,5%) και Αττικής (29,7%), ενώ τη μεγαλύτερη άνοδο εμφάνισαν οι Περιφέρειες Αν. Μακεδονίας - Θράκης (65,9%) και νησιών του Ιονίου (39,3%). Αυτή είναι η εικόνα που προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας (ΕΣΥΕ), που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανεργία και τα εισοδήματα των οικοδόμων και άλλων συναφών με την οικοδομή επαγγελμάτων.

Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία της ΕΣΥΕ, ο όγκος της συνολικής νόμιμης οικοδομικής δραστηριότητας, για το εξάμηνο Γενάρης - Ιούνης 2002, συγκριτικά με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2001, αυξήθηκε μόλις 1,9%, με τη μεγαλύτερη πτώση να καταγράφεται στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (34,8%) και τη μεγαλύτερη άνοδο στα νησιά του Ιονίου (50,3%).

• Σε ό,τι αφορά την ιδιωτική νόμιμη οικοδομική δραστηριότητα, τα στοιχεία της ΕΣΥΕ μας πληροφορούν πως μειώθηκε τόσο το μήνα Ιούνη (13,1%) όσο και στο εξάμηνο Γενάρης - Ιούνης 2002 (0,7%) συγκριτικά με τις αντίστοιχες περσινές περιόδους. Η μεγαλύτερη πτώση, στον όγκο της ιδιωτικής νόμιμης δραστηριότητας για το μήνα Ιούνη καταγράφηκε στην Περιφέρεια της Θεσσαλίας (44,5%) και η μεγαλύτερη άνοδος στην περιφέρεια Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης (64,9%).

Σε νέο «χαμηλό» καταποντίστηκε χτες ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας καθώς μετά τη συνεδρίαση έκλεισε με απώλειες 2,63% στις 1.745,96 μονάδες. Η συντριπτική πλειοψηφία των μετοχών (320) έκλεισαν και πάλι με ζημιές, ενώ για τη διάσωση και μόνο των προσχημάτων 26 μετοχές έκλεισαν με μικρή σε ποσοστό άνοδο της τιμής τους.

Πτωτικά κινήθηκαν και όλοι οι επιμέρους κλάδοι με «πρωταγωνιστή» των κλάδων των ασφαλειών (-4,19%), ο οποίος διατηρεί και τα «σκήπτρα» σε ετήσιες απώλειες με πτώση της τάξης του 72%!