Οι δημότες καλούνται να βγάλουν τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (ΝΑ) από το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει αλλά και την κρίση... ταυτότητας που διανύει, αφού μετά από έξι χρόνια λειτουργίας της, ως αιρετός θεσμός, ψάχνει το ρόλο της. Χτες, πρώτη μέρα των εργασιών του ετήσιου τακτικού συνεδρίου της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ), που πραγματοποιείται στην Ξάνθη, κυβέρνηση και νομάρχες συναίνεσαν στην επιβολή τοπικών φόρων ως τη διαδικασία εκείνη που θα αποφέρει έσοδα στο θεσμό. Και μπορεί η ηγεσία της ΕΝΑΕ να ισχυρίζεται ότι με τα επιπλέον αυτά χρήματα που θα εισπράττουν από τους δημότες θα μπορέσουν οι Νομαρχίες να αναλάβουν έναν ουσιαστικό αναπτυξιακό ρόλο, φαίνεται όμως πως αυτός περιορίζεται στην άσκηση κρατικών αρμοδιοτήτων και μόνο. Στη συμμετοχή τους δηλαδή στην υπάρχουσα αντιλαϊκή κυβερνητική πολιτική και με την επιβολή νέων χαρατσιών στους δημότες.

Τη συγκεκριμένη βούληση των Νομαρχών «αξιοποίησε» η υπουργός Εσωτερικών, Βάσω Παπανδρέου, η οποία, στην ομιλία της, ανακοίνωσε την επιστροφή στις Νομαρχίες αρμοδιοτήτων (κυρίως πολεοδομικού) που τους είχαν αφαιρεθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Ταυτόχρονα, εξήγγειλε την εκχώρηση νέων αρμοδιοτήτων με την παράλληλη δυνατότητα των ΝΑ να επιβάλλουν νομαρχιακά ανταποδοτικά τέλη. Με την κυβερνητική αυτή πρόθεση φαίνεται να συμφωνεί απόλυτα η ΕΝΑΕ, καθώς όπως δήλωσε ο πρόεδρός της, Θ. Κατριβάνος, «υποχρέωση του κράτους είναι... η θεσμοθέτηση της δυνατότητας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) να αντλούν πόρους στα πλαίσια του ενιαίου δημοσιονομικού συστήματος».

Η δυνατότητα θέσπισης τοπικών εσόδων προβλέπεται να περιληφθεί στη συνταγματική αναθεώρηση - σύμφωνα με τις δηλώσεις της Β. Παπανδρέου.

Στα πλαίσια βέβαια της συνταγματικής αναθεώρησης, κινείται και ένα άλλο ζήτημα που προβάλλεται, τουλάχιστον, ως φλέγον από τους νομάρχες, αυτό της συνταγματικής κατοχύρωσης του θεσμού. Ο Θ. Κατριβάνος ζήτησε, στη σχετική αναθεώρηση να κατοχυρωθεί ως δεύτερος βαθμός Αυτοδιοίκησης η ΝΑ και να ορίζεται με νόμο η Περιφερειακή Διοίκηση. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, αλλά και τις δηλώσεις της υπουργού, η κυβέρνηση δεν προτίθεται να προχωρήσει στην κατοχύρωση της ΝΑ, αλλά αντίθετα στην κατοχύρωση γενικά δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης, όπου ως δεύτερο εννοεί τη διορισμένη περιφέρεια. Παράλληλα, πετά στο καλάθι των αχρήστων το αίτημα σημαντικής μερίδας των αιρετών να θεσμοθετηθεί η αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.

Αντίθετα, τη στήριξή του στο αίτημα των νομαρχών για συνταγματική κατοχύρωση της ΝΑ εξέφρασε ο πρόεδρος της ΝΔ, Κ. Καραμανλής, που χαιρέτισε στο συνέδριο. Ο ίδιος, «κουβαρντάς» στις υποσχέσεις, δήλωσε τη στήριξή του στα αιτήματα των νομαρχών για πόρους και αρμοδιότητες.

Στο ζήτημα πάντως της συνταγματικής θέσης της ΝΑ στάθηκε και ο Π. Κουκουλόπουλος, ο οποίος επανέλαβε πως «είναι πολυτέλεια οι τρεις βαθμοί Αυτοδιοίκησης». Ο ίδιος «συμμερίστηκε» την ανησυχία που είχαν εκφράσει οι νομάρχες για τον αποκλεισμό τους από τη διαχείριση του Γ' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, ωστόσο αμφότερες πλευρές προσπερνούν το ουσιαστικό - για τον αναπτυξιακό ρόλο που θέλουν να παίξει η Αυτοδιοίκηση - ζήτημα της επιλεξιμότητας, σύμφωνα με την οποία χρηματοδοτούνται μόνο εκείνα τα έργα που αποφέρουν κέρδος. Ο Σπ. Χαλβατζής, που χαιρέτισε εκ μέρους του ΚΚΕ το συνέδριο, το έθεσε εύγλωττα: «Η ΕΕ μας λέει πως δεν είναι επιλέξιμο ένα αθλητικό έργο σε μια λαϊκή συνοικία, αλλά είναι επιλέξιμο ένα γήπεδο γκολφ σε μια τουριστική περιοχή».

Κατά τα άλλα, η υπουργός ανακοίνωσε τη θέσπιση εσόδου των ΝΑ, ως ποσοστού από τα πρόστιμα που επιβάλλουν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί τους (αγορανομία, περιβάλλον). Το ποσοστό αυτό υπολογίζεται να φτάσει το 50%. Η πρόταση αυτή, παράλληλα με τη δυνατότητα θέσπισης τοπικών εσόδων, τη μεταφορά νέων αρμοδιοτήτων και τον εξορθολογισμό των προνοιακών επιδομάτων (αναθεώρηση του τρόπου καταβολής τους), με πιθανότητα να μην καταβάλλονται από τις Νομαρχίες, θα αποτελέσουν σύμφωνα με την υπουργό βάση διαλόγου στα πλαίσια μόνιμης διαρκούς επιτροπής, υπουργείου και ΕΝΑΕ. Παράλληλα προσπέρασε πως η κεντρική εξουσία έχει κλέψει ήδη 40 δισ. δραχμές από τους θεσμοθετημένους πόρους της.

Στην παρέμβασή του στο συνέδριο, ο Σπύρος Χαλβατζής, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ανάμεσα σε άλλα σημείωσε: «Σε κάθε συνέδριο γίνεται από όλους αναφορά ότι η ΤΑ, ιδιαίτερα η ΝΑ, δεν μπορεί να είναι ένας απλός διοικητικός μηχανισμός, υπό τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του κράτους. Δεν μπορεί να είναι επιχείρηση, που η δράση της θα μετριέται με λογιστικούς επιχειρηματικούς δείκτες. Ολοι μιλούν: Για Αυτοδιοίκηση βασικό παράγοντα ανάπτυξης. Εμείς θα συμπληρώναμε: Μιας ανάπτυξης, που έχει ανάγκη η χώρα μας και ο λαός της, με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και όχι τα κέρδη του μεγάλου κεφαλαίου».

«Τα δέκα σημεία του απολογισμού της εισήγησης του κ. Ζαρμπαλά δίνουν την εικόνα της ΝΑ. Με κομψές διατυπώσεις, αναφέρονται τα οξύτατα προβλήματα. Χωρίς να μπει κάποιος σε όλα, και μόνον το γεγονός ότι είναι απαγορευτική οποιαδήποτε δράση της ΝΑ για τον πολιτισμό, δείχνει τι θέλει η κυβέρνηση, το κεντρικό κράτος, από τη ΝΑ. Η πραγματικότητα είναι πολύ χειρότερη».

Αναφερόμενος ειδικότερα στο θέμα του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, σημείωσε: «Οι διαδικασίες που θεσπίστηκαν για το Γ` ΚΠΣ εκεί έχουν το κέντρο τους: Στην εξυπηρέτηση του μεγάλου κεφαλαίου. Κριτήριο, η μέγιστη κερδοσκοπία και η εξυπηρέτηση της περίφημης επιλεξιμότητας, που καθορίζεται από την ΕΕ και όχι από τις ανάγκες που έχει η χώρα και ο λαός μας. Ενας απολογισμός των περίφημων προηγούμενων πακέτων αποδεικνύει τι έγιναν οι προτάσεις της ΤΑ, ποιες ήταν οι επιλογές και οι προτεραιότητες. Διαπιστώνεται εύκολα ότι οι διαδικασίες, δήθεν, συμμετοχής ήταν για το θεαθήναι και σε μεγάλο βαθμό λειτούργησαν σαν μηχανισμοί προώθησης των ΕΟΚικών αντιλήψεων».

Για τη διαμορφούμενη σχέση κράτους - Αυτοδιοίκησης, επισήμανε: «Οι νόμοι, οι ρυθμίσεις που προωθούνται, η αναθεώρηση του Συντάγματος σε ό,τι αφορά την Αυτοδιοίκηση, έχουν σαν βάση τη στήριξη των κατευθύνσεων της ΕΕ, που υλοποιούνται από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, σε αγαστή συνεργασία και στήριξη της ΝΔ και των υπερασπιστών της ΕΕ. Σε κάθε τομέα που αφορά την Αυτοδιοίκηση, αυτό γίνεται φανερό. Το κεντρικό κράτος αποκτά ένα νέο ισχυρότερο κανονιστικό ρόλο, όσον αφορά τον έλεγχο, τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων, τον πλήρη καθορισμό των κατευθύνσεων δράσης του ρόλου και του περιεχομένου της ΤΑ.

Σας είναι γνωστό, καλύτερα από τον καθένα, ότι σήμερα: Η περιφέρεια αποτελεί κυβερνητικό μηχανισμό συγκεντρωτικής εξουσίας με κατεύθυνση: Τον παραπέρα περιορισμό του πεδίου δράσης και συμμετοχής της ΤΑ. Την ένταση της κρατικής παρέμβασης στην ΤΑ, ώστε αυτή να εφαρμόζει χωρίς παρεκκλίσεις το θεσμικό πλαίσιο, που έχει θεσπιστεί γι' αυτήν.

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση πολύ απέχει από το να είναι Αυτοδιοίκηση. Λειτουργεί με το «εντέλλεσθαι» σαν μεσάζων. Οι διαπιστώσεις των εισηγήσεών σας λένε ότι: Σήμερα επιβάλλεται στη ΝΑ να εφαρμόσει μορφές διαχείρισης με κριτήρια την εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών, την ανταποδοτικότητα, την επιχειρηματικότητα. Οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης βρίσκονται στο 6 της χιλίοις του Κρατικού Προϋπολογισμού. Τα τρία τελευταία χρόνια από αυτό το ελάχιστο ποσοστό παρακρατούνται τεράστια ποσά που φτάνουν τα 40 δισ. Οι προϋπολογισμοί της ΝΑ είναι τυπικό χαρτί, που και η μορφή τους είναι καθορισμένη. Οι παρεκκλίσεις απαγορεύονται, αλλιώς επιστρέφονται. Τα οικονομικά απαγορεύουν τη λειτουργία της, ακόμη και σαν απλού διοικητικού μηχανισμού. Το προσωπικό της είναι λειψό. Με διαφορετικές εργασιακές σχέσεις, με διαφορετικούς μισθούς. Η κυβέρνηση ζητά από τη ΝΑ, στα λόγια, βέβαια, να παίξει ουσιαστικό ρόλο. Χωρίς, όμως, αυτή να διαθέτει υλικοτεχνική υποδομή, χωρίς προσωπικό. Χωρίς λόγο ουσιαστικό, αποφασιστικό. Εφαρμόζεται η κατεύθυνση, που αποψιλώνει τη δράση του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Αποψίλωση, που εδραιώνεται με τη συνεχή υπονόμευσή του. Το ζήσαμε στους σεισμούς, στις πλημμύρες, στις φωτιές. Είναι η προώθηση για εφαρμογή μιας κατεύθυνσης με τη συμμετοχή των δυνάμεων της αγοράς στη διακυβέρνηση».

Κλείνοντας, ο Σπ. Χαλβατζής τόνισε:

«Κατά τη γνώμη μας, απαιτείται μια άλλη στάση των αιρετών. Αναγκαία είναι η ενεργοποίηση όλων των δυνάμεων της περιοχής, με την έγκαιρη, έγκυρη, ολοκληρωμένη ενημέρωσή τους. Απαιτεί μια άλλη στάση της ΝΑ στα μεγάλα προβλήματα των εργαζομένων. Στάση ενίσχυσης των αγώνων του για την επίλυση των προβλημάτων του. Η ΝΑ, γενικότερα, έχει τη δική της δύναμη, τους εργαζόμενους. Μόνο αν απεκδυθεί το ένδυμα του απλού διοικητικού μηχανισμού, μόνο αν πραγματικά παίξει τον ουσιαστικό ρόλο της, μπορεί να κατακτήσει τη θέση της σαν παράγοντας ανάπτυξης. Δική σας η επιλογή και η πράξη. Εμείς θα βοηθήσουμε σ' αυτήν την κατεύθυνση».

Στο κενό έπεσε η προσπάθεια της κυβέρνησης να φιμώσει όσους αντιτίθενται στην ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και στα όσα αρνητικά αυτοί συνεπάγονται για το περιβάλλον και τον πολιτισμό μας. Το 1ο Μονομελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας αθώωσε χτες έξι μέλη της Επιτροπής Πρωτοβουλίας Πολιτών εναντίον της διεξαγωγής της Ολυμπιάδας στην Ελλάδα, για τη συμμετοχή τους σε εκδήλωση διαμαρτυρίας στις 3-9-97 έξω από την Ακρόπολη.

Καταθέτοντας ως μάρτυρας υπεράσπισης, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Αντ. Σκυλλάκος, είπε ότι «εκείνο τον καιρό υπήρχε οξύτατη πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα σε αυτούς που ήταν υπέρ της ανάληψης της Ολυμπιάδας και σε αυτούς που ήταν κατά και αυτοί οι τελευταίοι βρέθηκαν κατηγορούμενοι. Το ζήτημα - συνέχισε - είναι αν η αντίθετη άποψη θα διώκεται και θα παραπέμπεται στα δικαστήρια». Τόνισε, επίσης, ότι «σε καμιά περίπτωση οι κατηγορούμενοι δε θα συλλαμβάνονταν αν ήταν υπέρ της ανάληψης της Ολυμπιάδας, αλλά θα έπαιρναν συγχαρητήρια».

Μάρτυρες υπεράσπισης ήταν, ακόμα, ο πανεπιστημιακός καθηγητής Ευτ. Μπιτσάκης («στην Ακρόπολη - είπε - γίνονται πολιτικές εκδηλώσεις και κανείς δεν ενοχλείται. Ενοχλεί κάθε διαμαρτυρία για το 2004, τη στιγμή που η διοργάνωση των Αγώνων είναι μια εμποροπανήγυρη»), η ΕλένηΠορτάλιου («οι κατηγορούμενοι υπερασπίζονταν το περιβάλλον και τους αρχαιολογικούς χώρους»)και η ΜαρίαΖευγώλη («η αστυνομία μάς υπέδειξε να ανοίξουμε το πανό έξω από τον αρχαιολογικό χώρο»).

Οι κατηγορούμενοι Αλ. Βερναδάκης, Γερ. Σκλαβούνος, Ευάγγ. Φωκάς, Νάντη Γεροντάκη, Μαριλένα Ιατρίδου και Γ. Λιέρος υποστήριξαν στις απολογίες τους ότι η δίωξή τους είναι πολιτική. Η εισαγγελέας της έδρας ζήτησε την απαλλαγή όλων των κατηγορουμένων, γιατί, όπως είπε, «εξ αντικειμένου δε στοιχειοθετείται το αδίκημα, εφόσον δεν αναρτήθηκαν τα πανό μέσα στον περιφραγμένο αρχαιολογικό χώρο».

Σε νέα φάση εισέρχεται η κόντρα Ε. Γιαννόπουλου και Β. Κεδίκογλου. Αυτή τη φορά με αφορμή το κτίριο του νέου Εφετείου, όπου ο ανεξάρτητος, πλέον, βουλευτής Ευβοίας εμπλέκει στην υπόθεση και το γραφείο του πρωθυπουργού και κατηγορεί τα μέσα ενημέρωσης ότι αποσιώπησαν τις καταγγελίες του για οικονομικά σκάνδαλα στο νέο Εφετείο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπέκυψαν στις πιέσεις του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, Ε. Γιαννόπουλου.

Στην επίμαχη συνέντευξή του την περασμένη Τετάρτη (6/12/2000), ο Β. Κεδίκογλου κατηγόρησε τον Ε. Γιαννόπουλο για οικονομικό σκάνδαλο παράνομης υπέρβασης προϋπολογισμού από 3,5 δισ. σε 59 δισ. δραχμές στο έργο «αποπεράτωσης οικοδομικών και ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών του Εφετείου και της αίθουσας εορτών Δικαστικού Μεγάρου των Αθηνών».

Ο Β. Κεδίκογλου έκανε λόγο για μνημείο σκανδαλωδών πράξεων, για εξαπάτηση της Βουλής από τον Ε. Γιαννόπουλο, παράβαση της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, χαρακτηριστικό παράδειγμα διαπλοκής εργολάβου και κυβέρνησης μέσω σύμβασής του με το δημόσιο.

«Ολα αυτά, είχε πει πριν τρεις μέρες ο Β. Κεδίκογλου, συμβαίνουν με φορέα το γραφείο του πρωθυπουργού και εκτελεστή τον διαπλεκόμενο, τον θεματοφύλακα των θεσμών, υπουργό Δικαιοσύνης».

Τέλος, ο ανεξάρτητος βουλευτής ζήτησε την παραπομπή του συνόλου της σύμβασης στο Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Εργων, προκειμένου να γίνει σε βάθος έλεγχος.

Ο Β. Κεδίκογλου με χτεσινή ανοιχτή επιστολή προς την ΕΣΗΕΑ διαμαρτύρεται ότι τα μέσα ενημέρωσης υπάκουσαν στις απειλές Γιαννόπουλου, με αποτέλεσμα να αποσιωπηθούν οι καταγγελίες και ζητάει να ληφθούν μέτρα «ως μόνους αρμόδιους "νόμω και έργω" για την αποκατάσταση της βαρύτατα πληγείσης νομιμότητας».

Στις καταγγελίες Κεδίκογλου επανήλθε ο Ε. Γιαννόπουλος, χωρίς να υπεισέλθει στην ουσία των κατηγοριών, αναφέροντας απλώς ότι ο προϋπολογισμός και τα σχέδια του μεγάρου του Εφετείου είναι του ΥΠΕΧΩΔΕ από το 1978, ότι αν δεν παίρνονταν τα κατάλληλα νομοθετικά μέτρα ούτε μετά από πέντε χρόνια θα τελείωνε το έργο και ότι ο προϋπολογισμός εγκρίθηκε ύστερα από ευρεία συζήτηση στη Βουλή.

Τέλος, ο Ε. Γιαννόπουλος ανήγγειλε ότι θα προσφύγει και πάλι στη Δικαιοσύνη, γιατί ο ανεξάρτητος βουλευτής προχώρησε «σε νέα συκοφαντία εναντίον της κυβέρνησης, του υπουργού Δικαιοσύνης και του γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου».

• Το Παράρτημα Λακωνίας της ΠΕΑΕΑ και ο Σύλλογος «ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΓΥΘΕΙΟΥ, προσφορά και θυσία στο βωμό της λευτεριάς» αύριο Κυριακή 10-12-00, στις 11 πμ, θα τιμήσει, όπως κάθε χρόνο, τη μνήμη των 41 πατριωτών που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς το Δεκέμβρη του 1943, στον κάμπο Μαυροβουνίου - Πασσαβά.
• Το ΠαράρτημαΠάτρας της ΠΕΑΕΑ και ο Παμμικρασιατικός Σύνδεσμος, αύριο Κυριακή 10-12-00, στις 10.30 πμ, στην πλατεία Ελευθερίας, διοργανώνουν εκδήλωση για να τιμηθεί η 57η επέτειος του μπλόκου των προσφυγικών που έγινε από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής το Δεκέμβρη του 1943.

Στην αναβολή των εξετάσεων ιατρικών ειδικοτήτων, οδήγησε χτες η μαζική συμμετοχή στις απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στο υπουργείο Υγείας. Οι εργαζόμενοι συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τους με 48ωρη απεργία Δευτέρα και Τρίτη και Γενική Συνέλευση την ερχόμενη Τετάρτη, από την οποία, σύμφωνα με το πνεύμα που επικρατούσε στην προηγούμενη Γενική Συνέλευση, θα προχωρήσουν με 48ωρες απεργίες, μέχρι να ικανοποιηθούν τα θεσμικά και οικονομικά αιτήματά τους. Αιτήματα, που εδώ και έξι χρόνια είναι στις υποσχέσεις. Πριν ένα μήνα, ο υφυπουργός Δ. Θάνος δεσμεύτηκε στους εκπροσώπους του συλλόγου εργαζομένων πως με νομοθετική ρύθμιση θα ικανοποιήσει τα αιτήματά τους. Οι εργαζόμενοι τότε ματαίωσαν την απεργιακή κινητοποίηση που είχαν εξαγγείλει. Την επομένη, όμως, ο υπουργός Αλ. Παπαδόπουλος αρνήθηκε κατηγορηματικά στους εκπροσώπους των εργαζομένων να προχωρήσει σε οποιαδήποτε ρύθμιση.

Ειδική ρύθμιση για τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία επιλογής και πρόσληψης του προσωπικού του Οργανισμού Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής και του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου «Πρόγραμμα Πολιτεία, για τη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης και άλλες διατάξεις». Σύμφωνα με την τροπολογία, το προσωπικό των τριών αυτών οργανισμών για τα προγράμματα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά και τον αλκοολισμό προσλαμβάνεται με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου και αξιολογείται από ειδική επιτροπή του οικείου φορέα, για την απόδοση και το ήθος του, τουλάχιστον μια φορά κάθε διετία. Τυχόν αρνητική κρίση αποτελεί λόγο υποχρεωτικής καταγγελίας της σύμβασης.