Μια φωνή, ηθοποιοί και θεατές, για λευτεριά στην Παλαιστίνη
Ηταν μια παράσταση τομή, με σπάνιο διανοητικό και αισθητικό βάθος, συγκλονιστικά επίκαιρη, η οποία συγκαταλέγεται ήδη στις παραστάσεις που «λάμπρυναν» και διεύρυναν τα όρια της Επιδαύρου και όχι μόνο. Με όχημα την «Ορέστεια», τη μοναδική σωζόμενη τριλογία αρχαίου δράματος και το τελευταίο σωζόμενο έργο του Αισχύλου, που συνέταξε δύο μόλις χρόνια πριν από τον θάνατό του αντανακλώντας πολλές από τις ραγδαίες μεταβολές της εποχής του, ο Τερζόπουλος αναμετριέται με το «βαρύ πυροβολικό» του αρχαίου δράματος και μας παραδίδει μια «Ορέστεια» που δύσκολα θα ξεχαστεί.
Καθετί φανέρωνε βαθιά μελέτη. Μελέτη του Μύθου και της αισχυλικής τραγωδίας σε συνάρτηση με το ιστορικό, κοινωνικό πλαίσιο, της Ιστορίας και των νόμων κίνησής της, της κοινωνίας και των αντιφάσεών της. Αυτός ήταν και ο λόγος που η σύνδεση με τη νεότερη ιστορία και το σήμερα δεν ήταν επιδερμική, βεβιασμένη και εξωτερική, αλλά προέκυπτε φυσικά και πηγαία, καθιστώντας τον θεατή ενεργό συμμέτοχο, να αναλογιστεί, να σκεφτεί, να δει με νέο μάτι όσα του παραδίδονται ως καθιερωμένα.
Ο Τερζόπουλους, μέσω του Αισχύλου, αποκαθηλώνει την κατεστημένη εξουσία φανερώνοντας τη σήψη της, καταδικάζει απερίφραστα τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο με σαφείς αναφορές και στη σφαγή του παλαιστινιακού λαού, επιβεβαιώνοντας τον μπρεχτικό στίχο ότι «και στους νικητές ο φτωχός λαός πέθαινε το ίδιο». Αλλά το πιο δυνατό μέρος της παράστασης, από άποψη του περιεχομένου, είναι το τρίτο μέρος της, εκεί που ξεγυμνώνεται ο ταξικός χαρακτήρας τόσο της δημοκρατίας, που στέλνει τον φτωχό λαό, αμνήμονα στα «υπόγεια», όσο και της δικαιοσύνης, της οποίας οι αποφάσεις υπαγορεύονται από την αναγκαιότητα περάσματος από τη μητριαρχία στην πατριαρχία, αθωώνοντας τον μητροκτόνο Ορέστη. Και αυτός ο «νέος κόσμος» είναι ο εκμεταλλευτικός κόσμος, που φτάνει έως τις μέρες μας και γεννά πολέμους, αδικία και προσφυγιά.
Σε πλήρη αρμονία με αυτό το περιεχόμενο ήταν και η μορφή της παράστασης, με σκηνοθετική ευρηματικότητα, την εξαιρετική μουσική του Παναγιώτη Βελιανίτη και ηθοποιούς που με πολύμηνη, σκληρή δουλειά ανέδειξαν τις μεγάλες εκφραστικές δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος και της φωνής.
Και αυτή η βαθιά πολιτική ανάγνωση του έργου, με τις ανατριχιαστικές στιγμές που παρέπεμπαν στη γενοκτονία των Παλαιστινίων στη Γάζα ακόμα να μας «στοιχειώνουν», οδήγησε το βράδυ του Σαββάτου τους χιλιάδες θεατές μαζί με τους ηθοποιούς να χειροκροτούν στο τέλος της παράστασης και να φωνάζουν ρυθμικά «λευτεριά στην Παλαιστίνη», φανερώνοντας και έτσι τη μεγάλη δύναμη της Τέχνης...
Μιλά στον «Ριζοσπάστη» ο δημιουργός με αφορμή την προβολή του νέου του ντοκιμαντέρ στην Ικαρία
Μιλώντας στον «Ριζοσπάστη» για το νέο του ντοκιμαντέρ ο Λ. Βαρδαρός αναφέρει:
«Αυτοί οι συνηθισμένοι άνθρωποι έκαναν ασυνήθιστα πράγματα στον καιρό τους, που χαρακτηρίζουν ακόμα την πραγματικότητα του πολιτισμού μας όχι μόνο της Ικαρίας αλλά της χώρας μας. Ηταν συνάνθρωποί μας που έζησαν ιδιαίτερες ζωές και η προσφορά τους ήταν σπουδαία.
Τα τέσσερα πρόσωπα του ντοκιμαντέρ είναι:
Αυτή η ταινία δεν ξεκίνησε τώρα, με τα ιστορικά ντοκιμαντέρ πρέπει να ασχοληθείς πολλά χρόνια. Είμαι πολύ χαρούμενος που κατάφερα να τελειώσω αυτό το ντοκιμαντέρ που ξεκίνησα πριν από 25-30 χρόνια. Ηταν πολύ δύσκολο οικονομικά εκείνο το διάστημα να γυρίζεις το υλικό σου σε φιλμ χωρίς χρηματοδότηση, όμως ευτυχώς με βοήθησαν φίλοι να το τελειώσω τώρα.
Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που παίζεται στην πατρίδα μου αυτές τις μέρες. Το ντοκιμαντέρ θα ταξιδέψει στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ της Χαλκίδας και υστέρα θα φιλοξενηθεί στην Αθήνα, αρχικά όπου υπάρχουν Ικαριώτες».
Στην τελευταία περιοδεία του ο θρύλος της τζαζ έχει συνοδοιπόρους τρία κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας μουσικής: Τον πιανίστα Τζέισον Μοράν, καλλιτεχνικό διευθυντή του Kennedy Center για την τζαζ, τον μπασίστα Λάρι Γκρεναντίερ και τον ντράμερ Ερικ Χάρλαντ. Σε μια συμμετοχή - έκπληξη, στη συναυλία του Ηρώδειου συμπράττει μαζί τους με τη λύρα του ο Ελληνας μουσικός Σωκράτης Σινόπουλος.
Ειδική προσκεκλημένη της βραδιάς η Μαρία Φαραντούρη. Ο Λόιντ και η Φαραντούρη συναντήθηκαν για πρώτη φορά στην Καλιφόρνια το 2002. Εκτοτε είναι στενοί φίλοι και συνεργάτες, ενώ η ιστορική συναυλία τους το 2010 στο Ρωμαϊκό Ωδείο αποτέλεσε κορυφαίο μουσικό γεγονός, που καθήλωσε τους θεατές και κυκλοφόρησε σε δίσκο, με τεράστια επιτυχία. Οι δρόμοι της τζαζ διασταυρώνονται με την ελληνική μουσική παράδοση και τον Μίκη Θεοδωράκη, σε μια συναυλία συναρπαστικών μουσικών προσμείξεων κάτω από τη νυχτερινή Ακρόπολη.
Προπώληση εισιτηρίων στα aefestival.gr και more.com.