ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 20 Ιούνη 2019
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Εφυγε» από τη ζωή ο ζωγράφος Βαγγέλης Δημητρέας

«

Εφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών ο ζωγράφος και ομότιμος καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, Βαγγέλης Δημητρέας. Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί σήμερα Πέμπτη, στις 16.00, στο Νεκροταφείο Καισαριανής και θα είναι πολιτική.

Ο Β. Δημητρέας γεννήθηκε το 1934 στο Μελίσσι Κορινθίας με καταγωγή από τη Μεσσηνιακή Μάνη. Σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών την περίοδο 1958-1963, με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη. Το 1967, παίρνει με διαγωνισμό υποτροφία για τη Γαλλία, η οποία τελικά δεν του δίνεται λόγω πολιτικών φρονημάτων. Φεύγει για το Παρίσι τον Δεκέμβρη του ίδιου έτους και μένει εκεί έως το 1975. Παράλληλα με τη ζωγραφική, παρακολούθησε μαθήματα Κοινωνιολογίας της Τέχνης στη Σορβόννη. Τα χρόνια αυτά τον επηρεάζουν ιδιαίτερα και στη ζωή και το έργο του. Συμμετείχε, καλλιτεχνικά και πολιτικά, στις εκδηλώσεις του Παρισινού Μάη του '68. Σημείωνε χαρακτηριστικά ο ίδιος: «Ηδη από το 1960, τουλάχιστον, προσπαθούσα συνειδητά να κάνω μια κοινωνικότερη ζωγραφική. Δε μου αρκούσε μια "ευαίσθητη" και καλοφτιαγμένη ζωγραφική...».

Η θεωρητική του κατάρτιση του επέτρεψε από νωρίς να συμμετέχει σε συνέδρια με καλλιτεχνικό ή φιλοσοφικό θέμα, να δίνει διαλέξεις και να δημοσιεύει άρθρα και μελέτες σε διάφορα έντυπα, σε Ελλάδα και Γαλλία. Δίδαξε αρχικά (1965-1967) στο Κέντρο Τεχνολογικών Εφαρμογών (ΚΤΕ). Στη συνέχεια, δίδαξε σχέδιο στη Σχολή Βακαλό και στην ΑΣΚΤ (1981-1985). Το 1984 εκλέχθηκε καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, όπου και οργάνωσε - μεταξύ άλλων - τα πρώτα εργαστήρια ζωγραφικής της Σχολής. Από το 2002 ήταν ομότιμος καθηγητής στην ίδια Σχολή.

Το ενδιαφέρον του για την κοινωνική λειτουργία της τέχνης και τον κοινωνικό ρόλο του καλλιτέχνη εκφράστηκε επίσης από νωρίς, με τη συμμετοχή του στην «Ομάδα Τέχνης Α» - διαλύθηκε από τη χούντα - και, αργότερα, στο Κέντρο Εικαστικών Τεχνών (ΚΕΤ), στην «Ομάδα Τέχνης 4+» (ιδρυτικό μέλος) και στην «Ομάδα για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη» (1979-1986). Σχετικά με την κοινωνική λειτουργία της Τέχνης, χαρακτηριστική είναι η παρακάτω τοποθέτησή του:

«Ο Γκόγια είναι από τους ζωγράφους που πέτυχε με το έργο του μια κοινωνικοπολιτική τέχνη. Εντονη. Καθαρή. Με έναν πολύ αξιόπιστο τρόπο. Οπως το πέτυχε και ο Πικάσο στην "Γκουέρνικα", ο Αϊζενστάιν στον κινηματογράφο και ο Μπρεχτ στο θέατρο... Νομίζω ότι και εμείς στη ζωγραφική πρέπει να έχουμε ανάλογες ανησυχίες. Να κάνουμε κοινωνικοπολιτική τέχνη, χωρίς όμως να επαληθεύουμε την άποψη μερικών "ότι είμαστε επιπόλαιοι προπαγανδιστές". Πρέπει να παλέψεις με τη "γλώσσα". Να μαθαίνουμε από τους μεγάλους δασκάλους, που το έχουν ήδη πετύχει. Χωρίς να τους αντιγράφουμε, να παίρνουμε μαθήματα απ' αυτούς».

Παρουσίασε το έργο του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, στη Γαλλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες από το 1969. Εργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου.

Ο Β. Δημητρέας στήριζε το ΚΚΕ τόσο με δημόσιες δηλώσεις στήριξης, όσο και ως μέλος της κριτικής επιτροπής που είχε συγκροτήσει το Κόμμα για το λογότυπο των 100 χρόνων.

  • Το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ), του οποίου ήταν μέλος, με ανακοίνωσή του εκφράζει τη λύπη του για το θάνατο του Β. Δημητρέα, καθώς και τα θερμά του συλλυπητήρια στην σύζυγό του και στους οικείους του. Οπως σημειώνει: «Το ανθρώπινο ήθος, η κοινωνική ευαισθησία και οι πνευματικές ανησυχίες του καθόρισαν και την καλλιτεχνική του πορεία, μαζί με την αδιάπτωτη επιμονή του σε εικαστικές αναζητήσεις».
Μια μουσική παράσταση για τρεις φωνές, τρία πιάνα και πνευστά

Μιλήσαμε με τον Κ. Θωμαΐδη για τη συναυλία του Θ. Μικρούτσικου στο Ηρώδειο το ερχόμενο Σάββατο

Ο Θ. Μικρούτσικος με τον Κ. Θωμαΐδη
Ο Θ. Μικρούτσικος με τον Κ. Θωμαΐδη
Σταυρός του Νότου/Γραμμές των Οριζόντων

Το Σάββατο 29 Ιούνη, στο Ηρώδειο, το κοινό της Αθήνας θα έχει ακόμα μια ευκαιρία να ταξιδέψει στην ποίηση του Νίκου Καββαδία, μέσα από τη μουσική του Θάνου Μικρούτσικου. Μαζί του στη σκηνή θα βρίσκονται οι εξαίρετοι μουσικοί Θοδωρής Οικονόμου και Μάξιμος Δράκος (πιάνο), Θύμιος Παπαδόπουλος (πνευστά) και οι ερμηνευτές Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Θωμαΐδης και Χρήστος Θηβαίος.

Με αφορμή τη συναυλία, ο «Ριζοσπάστης» συνομίλησε με τον Κώστα Θωμαΐδη.

-- Τι είναι αυτό που κάνει την ποίηση του Καββαδία τόσο διαχρονική; Τι είναι αυτό που κατάφερε να αναδείξει η μελοποίηση του Θ. Μικρούτσικου;

-- Ο Νίκος Καββαδίας δεν είναι απλώς ο ποιητής της θάλασσας και των ναυτικών, αυτό δεν είναι παρά το πρώτο επίπεδο ανάγνωσης. Μίλησε για την ελευθερία, για την ανατροπή, για μια ζωή χωρίς συμβάσεις, το όνειρο, την αγάπη, τον έρωτα, την γυναίκα.

Στην «Βάρδια» ο ποιητής είπε: «Λυπήσου αυτούς που δεν ονειρεύονται». Ονειρο για έναν κόσμο καλύτερο, έναν κόσμο χωρίς διακρίσεις, κόσμο που ο καθένας μας θα μπορεί να δημιουργήσει όσα φαντάζεται, όσα λαχταράει. Ο Νίκος Καββαδίας με την ποίησή του μας προτρέπει να προσπαθήσουμε για το αδύνατο.

Ο Θάνος Μικρούτσικος με τη μελοποίηση των ποιημάτων του κατόρθωσε να αναδείξει τα πολλά επίπεδα της ποίησής του. Τέσσερις και βάλε δεκαετίες από την κυκλοφορία του «Σταυρού του Νότου», το καράβι με τα τραγούδια ταξιδεύει πέρα από τις «Γραμμές των Οριζόντων». Ο Θάνος Μικρούτσικος δεν άφησε απροστάτευτο το έργο του στη μάχη με τον χρόνο. Ειναι ο συνθέτης που εξελίσσει τα έργα του μέσα στον χρόνο. Εξάλλου, ό,τι δεν κινείται ξεθωριάζει και ξεχνιέται.

-- Τον Θ. Μικρούτσικο τον γνωρίζετε δεκαετίες...

-- Ο Θάνος με πήρε από το χέρι στα 20 μου χρόνια. Μου δίδαξε να μην βάζω όρια στις καταγεγραμμένες δυνατότητές μου, αλλά με τη μελέτη, την ανάλυση των έργων να υπερβαίνω εμπόδια και να βιώνω τη μουσική με τρόπο ουσιαστικό.

Με βοήθησε να βελτιώσω την τεχνική μου, να απελευθερώσω τις εκφραστικές μου δυνατότητες.

Μαζί του έχω ζήσει ανεπανάληπτες στιγμές. Τον ευχαριστώ για όσα μου έμαθε και για όσα μου μαθαίνει. Είναι ο μέντοράς μου.

  • Προπώληση εισιτηρίων: ticketmaster.gr, greekfestival.gr, εκδοτήρια Ελληνικού Φεστιβάλ (Πανεπιστημίου 39, Στοά Πεσμαζόγλου), ταμεία Ηρώδειου, tameia@greekfestival.gr, ομαδικές κρατήσεις στο tickets@greekfestival.gr
Ο Γιώργος Νταλάρας στο Ηρώδειο

Ο Δ. Κουτσούμπας με τους Σεμίνα Διγενή, Γ. Κιμούλη και Μ. Μητσιά
Ο Δ. Κουτσούμπας με τους Σεμίνα Διγενή, Γ. Κιμούλη και Μ. Μητσιά
Σε ένα κατάμεστο Ηρώδειο, χτες, ο Γιώργος Νταλάρας συνέπραξε με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Σμύρνης, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Χακάν Σενσόι, σε μια μοναδική συναυλία. Η βραδιά στο Ηρώδειο περιελάμβανε επιλογή τραγουδιών Ελλήνων συνθετών, μπαλάντες της Μεσογείου, παραδοσιακά τραγούδια, καθώς και ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα με τραγούδια από τη Μικρά Ασία του Απόστολου Καλδάρα.

Παρευρέθηκε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας. Παρευρέθηκε ακόμα η Σεμίνα Διγενή, δημοσιογράφος και υποψήφια βουλευτής Α' Πειραιά με το ΚΚΕ, όπως και ο ηθοποιός Γ. Κιμούλης.

Στο τραγούδι συμμετείχε η Ασπασία Στρατηγού. Οι ενορχηστρώσεις είναι του Κώστα Γανωσέλη. Με τη Συμφωνική Ορχήστρα εμφανίστηκε και μια ομάδα από σπουδαίους Ελληνες σολίστες. Συμμετείχε η χορωδία «Μελωδοί», υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Ζιάκα.

Με τον Γ. Νταλάρα
Με τον Γ. Νταλάρα
ΚΚΕ
«Ακούραστος στοχαστής, αφήνει σπουδαία παρακαταθήκη»

Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ

Σε ανακοίνωσή του για τον θάνατο του Βαγγέλη Δημητρέα, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τονίζει τα εξής:

«Το ΚΚΕ αποχαιρετά τον ζωγράφο και ομότιμο καθηγητή της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ Βαγγέλη Δημητρέα, που έφυγε από τη ζωή στις 18 Ιούνη αφήνοντας πίσω του σπουδαία παρακαταθήκη καλλιτεχνικού και θεωρητικού έργου. Ο Βαγγέλης Δημητρέας υπήρξε ακούραστος στοχαστής που εμβάθυνε στη μελέτη της κοινωνικής λειτουργίας της τέχνης, ερεύνησε τους όρους για την πλατιά διάδοση της τέχνης και στηλίτευσε την εμπορευματοποίησή της, αποκαλύπτοντας στα κείμενά του ότι η αληθινή ελευθερία της δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τους νόμους του κέρδους και της "αγοράς".

Συνδέοντας πάντα τη θεωρητική μελέτη με τη δράση, συμμετείχε στους κοινωνικούς αγώνες, στήριζε το ΚΚΕ στις εκλογικές αναμετρήσεις και συνεργαζόταν μαζί του συμμετέχοντας μάλιστα πρόσφατα στην κριτική επιτροπή του διαγωνισμού πρωτότυπου λογότυπου για τα 100 χρόνια του. Ως σθεναρός υποστηρικτής της άποψης ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι μορφωμένος θεωρητικά και ενεργός κοινωνικά με τη ζωή και το έργο του, υπήρξε πάντα φάρος για τους σπουδαστές του, αλλά και για τους συναδέλφους του.

Ο Βαγγέλης Δημητρέας μας έδειξε πώς να αντιστεκόμαστε με συναίσθημα και βούληση στην αδικία και την εκμετάλλευση, τη "σφαγή των αδυνάτων", μας έκανε να μπορούμε μέσα στην πνευματική ανυδρία και την ηθική κρίση του καιρού μας να θαυμάζουμε "ένα δέντρο μετά τη βροχή" και έως την τελευταία του πνοή μας δίδαξε την καταλυτική δύναμη που έχει το "επαναστατικό πείσμα" ακόμη και απέναντι στο θάνατο».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ