Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές βδομάδες της χρονιάς ξεκινάει σήμερα, με πλήθος ωραίων ταινιών και το Φεστιβάλ της Δράμας, στο οποίο αναφερθήκαμε στο φύλλο της σαββατοκυριακάτικης έκδοσης (16 - 17/10) να βρίσκεται στην «Ταινιοθήκη» έως τις 27 του μήνα. Στο «STUDIO new star art cinema» θα προβάλλεται το ντοκιμαντέρ του Νίκου Παπακώστα «Γεώργιος Καραϊσκάκης στα σύνορα του μύθου». Αφήνουμε εκτός κριτικής το animation «Ο Ρον Χάλασε» και το μπλοκμπάστερ «Venom 2» και αναφερόμαστε επιγραμματικά στο «Ανάμνηση / Memoria» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετακούν, δηλώνοντας «ευθαρσώς» ότι δεν βρήκαμε κανέναν ιδιαίτερο λόγο να δει κανείς σχεδόν 2,5 ώρες την Τίλντα Σουίντον να αναζητά τις «εσωτερικές της φωνές» και τα «μηνύματα που της δίνει το σύμπαν»....

Ο διάσημος φωτογράφος Γιουτζίν Σμιθ καταγράφει και αποκαλύπτει μέσα από τον φακό του τις τραγικές συνέπειες της βιομηχανικής ρύπανσης που προκάλεσε το εργοστάσιο της «Chisso», στη θάλασσα της Μιναμάτα στην Ιαπωνία. Τα βιομηχανικά απόβλητα γεμάτα με υδράργυρο προκάλεσαν μια ανίατη νευρολογική ασθένεια στους κατοίκους, την ασθένεια Μιναμάτα, που μεταξύ άλλων παρέλυε το κεντρικό νευρικό σύστημα, δημιουργούσε ακαμψία και οδηγούσε τελικά στον θάνατο. Ο πικρός απολογισμός της ασθένειας Μιναμάτα υπολογίζεται σε αρκετές χιλιάδες νοσήσεις, θανάτους και τερατογενέσεις στους κατοίκους κατά τη διάρκεια σχεδόν 90 χρόνων από το 1932 μέχρι σήμερα... Ο Σμιθ κλήθηκε να βοηθήσει τους κατοίκους της Μιναμάτα, δημοσιοποιώντας διεθνώς το ζήτημα ώστε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για αποζημίωση των θυμάτων. Πράγματι οι φωτογραφίες και το ρεπορτάζ του Σμιθ, που έμεινε εκεί από το 1971 έως το 1973, βοήθησαν προς αυτή την κατεύθυνση. Μια αληθινή ιστορία που δεν αφήνει «αλώβητα» τα αίτια που σκιαγραφούνται σαφώς στην ταινία.

Η σπονδυλωτή ταινία του Ρασούλοφ αποτελείται από τέσσερις ιστορίες επικεντρωμένες στο ζήτημα της θανατικής ποινής στο σύγχρονο Ιράν. Οι ιστορίες είναι συγκλονιστικές και πολυεπίπεδες μέσα στην απλότητά τους. Η θεματολογία τους είναι διαχρονική και πανανθρώπινη και «αναγκάζει» τον θεατή να κάνει αναγωγή και σε άλλους τόπους και συνθήκες, να προβληματιστεί προσωπικά και συλλογικά για τη θέση που επιλέγει κανείς κάτω από το βάρος τέτοιων «ακραίων συνθηκών». Αν και πλατειάζει, ιδίως στην τελευταία ιστορία του, μπορούμε να μιλήσουμε για μια σπουδαία ταινία, που γυρίστηκε κάτω από αντίξοες συνθήκες, καθώς ο Ρασούλοφ αντιμετωπίζει ποινές φυλάκισης και απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα.

Ο 16χρονος Γιούρι, που ονειρεύεται να γίνει αστροναύτης, κάνει τα αδύνατα δυνατά προκειμένου να αποτρέψει την κατεδάφιση του σπιτιού του, το οποίο βρίσκεται μέσα σε ένα συγκρότημα εργατικών κατοικιών που έχει το όνομα του διάσημου Σοβιετικού κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν. Μια τρυφερή και ανθρώπινη ματιά μιας ζοφερής πραγματικότητας των παρισινών προαστίων. Η απαξίωση, ο ξεριζωμός των κατοίκων τους, οι δύσκολες οικογενειακές σχέσεις, η υπέροχη φιλία μεταξύ των «κατατρεγμένων», η αλληλεγγύη, η δημιουργικότητα και η φαντασία κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, είναι τα σημεία - κλειδιά που απαρτίζουν το «Γκαγκάριν». Προτείνεται για εφήβους και συζήτηση με την οικογένεια.

Τέλη της δεκαετίας του 1960, και η 11χρονη Λουτσία μένει πίσω με την γιαγιά της στη Σικελία, ενώ οι γονείς της μεταναστεύουν στη Γαλλία για να βρουν δουλειά. Καθώς η Λουτσία προσπαθεί να βρει τον νέο της βηματισμό με μέντορα την γιαγιά της, η παιδική της αθωότητα χάνεται υπό το βάρος ενός αποτρόπαιου οικογενειακού μυστικού... Κλασικός ιταλικός κινηματογράφος μιας άλλης εποχής φτιαγμένος στο σήμερα. Μια τρυφερή φωτεινή ταινία, που αντιμετωπίζει διαχρονικά ζητήματα κύρια μέσα από το οπτικό πρίσμα της έφηβης Λουτσία, γυρισμένη στα υπέροχα τοπία της Σικελίας. Αλλη μια ταινία αυτής της βδομάδας που προτείνεται για τους εφήβους και αγγίζει σύγχρονα θέματα.

Βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, η ταινία διαδραματίζεται το καλοκαίρι του 1995, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Σρεμπρένιτσα στη Βοσνία από τον στρατό της Σερβίας. Η Αϊντα εργάζεται ως διερμηνέας για τις δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών που βρίσκονται στην περιοχή...

Η Ζμπάνιτς φτιάχνει ένα ομολογουμένως δυνατό πολιτικό θρίλερ. Επιλέγει, όμως, να αναδείξει μια «πτυχή» από μια τόσο κομβική στιγμή της πρόσφατης ιστορίας των Βαλκανίων και έτσι η μεγάλη εικόνα του διαμελισμού της Γιουγκοσλαβίας, της ιμπεριαλιστικής επέμβασης «χάνεται» από το κάδρο. Ενα προσχεδιασμένο έγκλημα με πολλούς συνεργούς... Γιατί έγινε ο εμφύλιος πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία, πότε ξεκίνησε, από ποιους, ποιοι ωφελήθηκαν, ποιοι ενεπλάκησαν, ποιοι ωφελούνται ακόμα, πώς οι λαοί της Πρώην Ενωμένης Γιουγκοσλαβίας ζούσαν ειρηνικά για δεκαετίες, και πόσα ακόμα ερωτήματα που μένουν αναπάντητα...

• Οι σκηνοθέτες των ταινιών «Μόνη με τα όνειρά της» και «Minamata» έρχονται στην Αθήνα τις επόμενες μέρες. Ο μεν Πάολο Λικάτα θα παραβρεθεί σε προβολές της ταινίας, ο δε Αντριου Λέβιτας θα πραγματοποιήσει σεμινάριο και εικαστική έκθεση στο Ιδρυμα Γουλανδρή.