Απαισιόδοξος ήταν ο επίλογος της παρουσίασης του έργου της Αρχαιολογικής Εταιρείας (συμπλήρωσε 170 χρόνια ζωής τον περασμένο Γενάρη) για το 2006 από τον γγ της, Β. Πετράκο, στην ετήσια παρουσίασή του (22/4).

Ο ακαδημαϊκός απέδωσε την απαισιοδοξία στο ότι «μνημονεύονται πράξεις και γεγονότα που βρίσκονται σε αντίθεση με τις επιστημονικές απόψεις της Εταιρείας» και πολλών ασχολούμενων με τη μελέτη και την προστασία των μνημείων. Γιατί, ενώ «η σημερινή Ελλάδα είναι πολύ πλούσια» σε μνημεία, «δεν ξοδεύει τον πλούτο της σωστά, αλλά νεοπλουτικά. Το αποτέλεσμα είναι να γίνονται σήμερα βλάβες και φθορές τόσες, όσες δεν έγιναν από τους πολέμους, από τη φύση και την ανοησία που δείξαμε από τη στιγμή που γίναμε κράτος».

Ο ομιλητής άσκησε κριτική στην πρακτική επαναφοράς των μνημείων στην αρχαία τους μορφή. Σημείωσε ότι «όπως δεν μπορούμε να γράψουμε ιστορία όταν μας λείπουν οι πηγές. Οπως δεν μπορούμε να γράψουμε τραγωδίες από τα σπαράγματα μερικών παπύρων, δεν είναι επιστημονικώς ηθικό να ξαναφτιάχνουμε μνημεία από τα λείψανά τους (...). Ενα ανακατασκευασμένο μνημείο δεν αποτελεί πρόοδο, αλλά βλάβη ή και καταστροφή».

Ο ομιλητής παρουσίασε τις απώλειες επιστημόνων το 2006, το εκδοτικό και ανασκαφικό έργο της Εταιρείας, όπως στο Τσέπι Μαραθώνα, στη Σκάλα Ωρωπού, στις Μυκήνες, στη Μεσσήνη κ.α.

«Πολυεθνική εκστρατεία» για την επιστροφή αντικειμένων αρχαιοκαπηλίας στις χώρες καταγωγής τους θα προτείνει η Αίγυπτος μετά την απόρριψη του αιτήματός της προς τη Γερμανία για δανεισμό της προτομής της Νεφερτίτης.

Στις 13/4, ο γενικός γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, Ζάκι Χαουάς, έλαβε αρνητική απάντηση από το Βερολίνο, για δανεισμό (για μικρό χρονικό διάστημα) της προτομής της Νεφερτίτης, για μια έκθεση στο Κάιρο. Η προτομή, ύψους 48 εκατοστά, ηλικίας 3.400 ετών, απεικονίζει τη σύζυγο του Φαραώ Ακενατόν (18η Δυναστεία). Η Αίγυπτος θεωρεί ότι αυτό το πολύ σημαντικό εύρημα βγήκε από τη χώρα υπό «αμφιλεγόμενες συνθήκες». Οι Γερμανοί, όμως, ισχυρίζονται ότι έγινε «νόμιμα» το 1913. Εκτοτε, εκτίθεται στο βερολινέζικο Μουσείο Αλτε.

Η Αίγυπτος ξαναζήτησε την προτομή για τα εγκαίνια του νέου Μουσείου κοντά στις Πυραμίδες. Σύμφωνα με δηλώσεις του Χαουάς στην αιγυπτιακή εφημερίδα «Egyptian Mail», «αν το Βερολίνο αρνηθεί αυτήν την επιθυμία της Αιγύπτου, θα αλλάξουμε τους τόνους μας». «Η Αίγυπτος θα μπορούσε να συμμαχήσει με χώρες όπως είναι η Ελλάδα, η Κίνα, η Τουρκία, η Ιταλία, η Ινδία, η Συρία, το Μεξικό και το Ιράκ, ώστε να υπάρξει μια συνάντηση εμπειρογνωμόνων για τη δημιουργία μιας κοινής πολυεθνικής εκστρατείας για την επανάκτηση μοναδικών αρχαιολογικών θησαυρών τους, που παράνομα μεταφέρθηκαν στο εξωτερικό και εκτίθενται σε διάφορα μουσεία του κόσμου».

Πέρυσι, σε ημερίδα στην Αίγυπτο, ο Χαουάς είπε ότι Αίγυπτος και Ελλάδα μπορούν να ξεκινήσουν κοινό αγώνα για την επιστροφή των αρχαιολογικών τους θησαυρών, στον τόπο όπου ανακαλύφθηκαν και δημιουργήθηκαν.

Να σημειωθεί ότι το Διοικητικό Δικαστήριο του Λάτιου στην Ιταλία αποφάσισε να επιστραφεί στη Λιβύη η «Αφροδίτη της Κυρήνης», περίφημο ακέφαλο άγαλμα που βρέθηκε το 1913 (τότε ξεκινά και η υπόθεση της προτομής της Νεφερτίτης) από Ιταλούς αρχαιολόγους στην τότε ιταλική αποικία της Λιβύης. Το 2002 η ιταλική κυβέρνηση υπέγραψε διάταγμα για την επιστροφή του αγάλματος στη Λιβύη, όμως, κάποια «ένωση για την προάσπιση της κληρονομιάς Ιτάλια Νόστρα»(!) κατέθεσε ένσταση στο Διοικητικό Δικαστήριο, ζητώντας την ακύρωση της απόφασης. Ωστόσο, το δικαστήριο αποφάσισε ότι «η περιοχή όπου βρέθηκε ήταν τότε λιβυκό έδαφος» και «δεν μπορεί να αναγνωριστεί ως αντικείμενο που βρέθηκε σε ιταλικό έδαφος».

Το μαρμάρινο άγαλμα (2ος μ.Χ. αιώνας) βρέθηκε στις ανασκαφές ιταλικής ομάδας αρχαιολόγων. Οι Ιταλοί το ονόμασαν «Αφροδίτη της Κυρήνης», λόγω της γειτονικής πόλης που ίδρυσαν οι Ελληνες το 630 π.Χ. και βρίσκεται στο μουσείο Παλάτσο Μάσιμο της Ρώμης. Αυτή η κίνηση της Ιταλίας, αν και δε συνδέεται φανερά, γίνεται στο φόντο της διεκδίκησης των ιταλικών αρχαιοτήτων από το μουσείο «Γκετί».

«Ο Τζιόρτζιο ντε Κίρικο και η Ελλάδα. Ταξίδι μέσα από τη μνήμη» τιτλοφορείται η έκθεση που παρουσιάζεται (έως 30/6) στην «Αθηναΐδα» (Καστοριάς 34-36, Βοτανικός) και πραγματοποιείται σε συνεργασία με το ίδρυμα «Ντε Κίρικο» της Ρώμης. Τριάντα πέντε έργα ζωγραφικής και γλυπτικής («Η άποψη της Αθήνας», «Ο ζωγράφος», «Ο ποιητής και ο ζωγράφος», «Ο αστρολόγος», «Η αρμονία της μοναξιάς», «Ορφέας», «Οι αρχαιολόγοι» κ.ά.) αποκαλύπτουν το στίγμα του σημαντικού δημιουργού. Οπως σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης, Τάκης Μαυρωτάς «...η εξοικείωση του ντε Κίρικο με την αρχαία Ελλάδα, όπως και με την κλασική ιταλική τέχνη, υποστηρίζει την εξέλιξη του εικονογραφικού του σύμπαντος. Ο μύθος στο έργο του συναντά τη σύγχρονη εποχή, καθώς ο καλλιτέχνης προσπαθεί να γεφυρώσει το χρόνο με την ιστορία». Σημειώνουμε ότι στον ίδιο χώρο εκτίθενται δημιουργίες της καθηγήτριας της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Ρώμης, Π. Μολινάρι, με τίτλο «Το μυστικό φως της Ελλάδας».

• «Μεταβάσεις» τιτλοφορείται η έκθεση ζωγραφικής του Αντώνη Απέργη (από 3/5) στον «Εικαστικό Κύκλο» (Χαρ. Τρικούπη 121). Στα έργα του ο καλλιτέχνης διαπραγματεύεται το μετέωρο και ακατοχύρωτο, με συμβολισμούς και αλληγορίες που προσφέρει ο διάλογος παρελθόντος - παρόντος, φύσης - αντικειμένων, που αποτυπώνουν την καθημερινή χρήση και τη βιωματική εμπειρία των ανθρώπων.