Την Κυριακή, 1η Ιούλη, περισσότεροι από 100.000 συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία Σόκαλο της πρωτεύουσας της Πόλης του Μεξικού, με αφορμή την επέτειο συμπλήρωσης του ενός χρόνου από την προεδρική εκλογική διαδικασία που εξέλεξε τον Φελίπε Καλντερόν. Μια διαδικασία που για τον αντίπαλό του, πρώην δήμαρχο της πρωτεύουσας Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ-ΑΜΛΟ ήταν απάτη - κλοπή ανάλογη με αυτήν στις αμερικανικές εκλογές του 2000, που έστειλε τον Τζορτζ Ου. Μπους στο Λευκό Οίκο.

Ασχέτως εάν ήταν κλοπή ή όχι η εκλογική διαδικασία και κυρίως τα τεκταινόμενα γύρω από αυτήν και όσα έλαβαν χώρα στο Μεξικό καθ' όλη τη διάρκεια του 2006 με κορυφαία γεγονότα τις λαϊκές εξεγέρσεις και την αιματηρή καταστολή στο Σαν Σαλβαδόρ Ατένκο και στην Οαχάκα, αναδεικνύουν με σαφήνεια το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της μεξικανικής κοινωνίας και συνεπώς της πολιτικής σκηνής: Το Μεξικό είναι ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί ανά πάσα στιγμή. Προς μεγάλη όμως απογοήτευση των πολιτικών όπως του Φελίπε Καλντερόν και του ΑΜΛΟ, αυτό που θα προκαλέσει την έκρηξη δεν είναι η κλοπή ή όχι της προεδρίας, αλλά τα προβλήματα του μεξικανικού λαού, προβλήματα που βυσσοδομούν και φυσικά ο λαϊκός παράγοντας και το λαϊκό κίνημα που βρίσκεται σε διαδικασία σύνθεσης και ανόδου.

Εξάλλου, στη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, το Μεξικό γνώρισε μια σειρά από μεγάλα λαϊκά κινήματα. Ενοπλες εξεγέρσεις στην ύπαιθρο, συγκρούσεις της κυβέρνησης με τα συνδικάτα, αγώνες για τα δικαιώματα των ιθαγενών, απεργίες ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και αγώνες του φοιτητικού κινήματος, έλαβαν χώρα. Μέχρι σήμερα, όμως, κανένας από αυτούς τους μεμονωμένους αγώνες δεν έχει καταφέρει επί της ουσίας να διεκδικήσει την εξουσία σε εθνικό επίπεδο, όμως καθώς φαίνεται η σπορά έχει πέσει και μέσα σε αυτό το πλαίσιο ξεπήδησε και η «Αλλη Καμπάνια», στην οποία πρωτοστατούν τόσο το Κόμμα των Κομμουνιστών του Μεξικού όσο και οι Ζαπατίστας και δεκάδες άλλες λαϊκές οργανώσεις με αντικαπιταλιστικό προσανατολισμό, που αναδύθηκαν μέσα από αγώνες, όπως στις επαρχίες του Μιτσοακάν, του Γκερέρο, της Οαχάκα, στο Σαν Σαλβαδόρ Ατένκο αλλά ακόμα και από τις κοινότητες των μεταναστών στις ΗΠΑ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατη δημοσκόπηση που αναδημοσίευσε η εφημερίδα La Jornada, επισημαίνει ότι εάν οι εκλογές γίνονταν σήμερα, δηλαδή ένα χρόνο μετά, ο ΑΜΛΟ θα επικρατούσε τουλάχιστον με 60%. Με δεδομένο φυσικά ότι η βάση της δημοσκόπησης ήταν η επιλογή μεταξύ των δύο υποψηφίων και ότι ο ΑΜΛΟ αποτελεί την υποτιθέμενη «αριστερή απάντηση». Εξάλλου, και ο ίδιος ο ΑΜΛΟ τεχνηέντως και δημαγωγικά την προβάλλει συνεχώς ενώ δεν είναι τυχαίο ότι στις συγκεντρώσεις του τα πανό με τον Τσε Γκεβάρα, τον Εμιλιάνο Ζαπάτα, τον υποδιοικητή Μάρκος και τον Ούγο Τσάβες δεσπόζουν.

Η εικόνα του ΑΜΛΟ ενισχύεται και από τα «αδιέξοδα» και την πολιτική που εφαρμόζει ο Φελίπε Καλντερόν, μια πολιτική αλά Μπους σε όλα τα επίπεδα παρά το γεγονός ότι προσπαθεί την ίδια στιγμή να αποστασιοποιηθεί από το Λευκό Οίκο καθώς το τείχος που αναγείρουν οι ΗΠΑ στα σύνορα με το Μεξικό και η στρατιωτικοποίησή τους, οι παραστρατιωτικές οργανώσεις που δε φείδονται και σκοτώνουν όσους προσπαθούν να εισέλθουν «παρανόμως» και το εκκρεμές και ακανθώδες θέμα με τους 12.000.000 «χωρίς χαρτιά» μετανάστες στις ΗΠΑ - η πλειοψηφία αυτών είναι Μεξικανοί - έχουν διογκώσει το έτσι και αλλιώς έντονο και βαθύ αντιαμερικανικό συναίσθημα.

Ουκ ολίγα ΜΜΕ στο Μεξικό αλλά και στις ΗΠΑ προειδοποιούν για μια πιθανή πτώση του Καλντερόν, καθώς θεωρείται βέβαιη με τη «στρατηγική του τρόμου» που εφαρμόζει. Οπως τη συμφωνία με τις ΗΠΑ για ένα «Σχέδιο Μεξικό» ανάλογο με αυτό της Κολομβίας, πάντα ενδεδυμένο υπό τον μανδύα της «καταπολέμησης των ναρκωτικών». Τι επισημαίνουν όμως οι αναλυτές; Οτι ο πόλεμος που κήρυξε ενάντια στους «ναρκέμπορους» έχει ανάλογα αποτελέσματα με αυτά του πολέμου του Ιράκ: Πολλαπλασιασμός των θυμάτων, περισσότερη βία, τρόμος.

Αντιστοίχως του επισημαίνουν ότι παρά τα σαφή μηνύματα του μεξικανικού λαού, συνεχίζει την παράδοση του προκατόχου, Βινσέντε Φοξ, και εφαρμόζοντας πιστά τις υποδείξεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου προωθεί σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις με κύρια τη σχεδιαζόμενη ιδιωτικοποίηση του κρατικού μεγαθήριου, δηλαδή της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας PEMEX. Με συνοπτικές διαδικασίες πέρασε το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης και των κοινωνικών υπηρεσιών και συνάμα προωθεί τώρα τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, με το οποίο θα περικοπούν οι συντάξεις εκατομμυρίων εργαζομένων κατά 50%, συντάξεις που οι ανώτερες δεν ξεπερνούσαν τα 600 δολάρια. Αυτή η υποτιθέμενη «σημαντική και ριζική μεταρρύθμιση που θα σώσει το Μεξικό από τη χρεοκοπία» όπως ερίζει ο Καλντερόν δεν πρόκειται να επηρεάσει πάνω από 1% - σύμφωνα με τους οικονομολόγους - τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό!

Τέλος, ένας ακόμη πυλώνας είναι η άγρια καταστολή του λαϊκού κινήματος, καθώς ο Καλντερόν γνωρίζει πολύ καλά ότι πραγματικός αντίπαλός του δεν είναι ο ΑΜΛΟ αλλά το κίνημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο στρατός ποτέ δεν έφυγε από την Οαχάκα όπου στα τέλη του προηγούμενου χρόνου την έπνιξε στο αίμα.

Οι ένοπλες Δυνάμεις ήταν η κύρια δύναμη κρούσης των συγκρούσεων των τελευταίων ημερών, όταν η Λαϊκή Συνέλευση των Λαών της Οαχάκα - ΑΡΡΟ και άλλες λαϊκές οργανώσεις διαδήλωσαν ενάντια στο φεστιβάλ της Guelaguetza, το ετήσιο φεστιβάλ της κουλτούρας των ιθαγενών του Μεξικού, κυρίως των φτωχών επαρχιών του νότου με κύριο αίτημα ένα «λαϊκό φεστιβάλ» και ενάντια στην εμπορευματοποίηση της ινδιάνικης κουλτούρας.

Οι λαϊκές οργανώσεις και το ΑΡΡΟ πορεύτηκαν από το Στάδιο της Οαχάκα με κατεύθυνση προς το Φόρτιν Χιλ, όπου αναμένεται να πραγματοποιηθεί το Φεστιβάλ, όπου όμως ήρθαν αντιμέτωποι με τις δυνάμεις καταστολής, αστυνομία και στρατό, που είχαν στόχο να τους απαγορεύσουν οποιαδήποτε εκδήλωση διαμαρτυρίας. Οι συγκρούσεις ήταν αναπόφευκτες, με αποτέλεσμα τουλάχιστον 50 διαδηλωτές να τραυματιστούν και ακόμη 42 να συλληφθούν. «Ο αγώνας μας δεν πρόκειται να σταματήσει» θα δηλώσει ο εκπρόσωπος του ΑΡΡΟ, Φλορεντίνο Λόπες, εννοώντας όχι μόνο τον αγώνα για το λαϊκό χαρακτήρα του φεστιβάλ. Ο χαρακτήρας το φεστιβάλ αποτελεί μόνο ένα τμήμα των αιτημάτων που έχουν οι λαϊκές οργανώσεις για την επαρχία, που αφορά συνολικά την αλλαγή πλεύσης προς μια «λαϊκή διαχείριση» και συνάμα την εκδίωξη του κυβερνήτη Ουλίσες Ρουίς, το κύριο αίτημα της περσινής λαϊκής εξέγερσης. Εξάλλου, λιγότερο από ένα μήνα πριν για μια ολόκληρη βδομάδα η Οαχάκα σείστηκε εκ νέου από κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις με τη συμπλήρωση του ενός χρόνου από το δολοφονικό χτύπημα των αρχών εναντίον των απεργών δασκάλων στην κεντρική πλατεία στις 14 Ιούνη, με την κάλυψη μάλιστα στρατιωτικών ελικοπτέρων. Καταστολή που αποτέλεσε το σημείο γενίκευσης της εξέγερσης που κράτησε σχεδόν 6 μήνες πριν την πνίξουν στο αίμα με αφορμή μια προβοκάτσια.

Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των συλληφθέντων σε διαδηλώσεις, απεργίες και άλλες κινητοποιήσεις δηλαδή ουσιαστικά πολιτικών κρατουμένων συνεχώς αυξάνεται. Οι διώξεις εναντίον μελών της «Αλλης Καμπάνιας» και άλλων αγωνιστών εντείνονται. Τα εντάλματα σύλληψης εναντίον του υποδιοικητή Μάρκος και άλλων αγωνιστών ενεργοποιήθηκαν εκ νέου, ραδιοφωνικοί σταθμοί διά ασήμαντον αφορμή κλείνουν, ενώ μετά τις βομβιστικές επιθέσεις εναντίον αγωγών της PEMEX από μία «σκοτεινή» οργάνωση το «Λαϊκό Επαναστατικό Στρατό»-EPR μετά από διαταγές του Προέδρου Καλντερόν για την «ασφάλεια της χώρας» ο στρατός πλέον έχει εγκατασταθεί σε πολλά σημεία της χώρας.