22 γυναίκες καταθέτουν αυτά που έζησαν από τη δεκαετία του 1930 έως το 1949. Αυτές οι γυναίκες είδαν τους άνδρες τους, τους αδελφούς και τις αδελφές τους, τους γονείς τους να παίρνουν τον δρόμο της φυλακής, της εξορίας, κάποτε και του εκτελεστικού αποσπάσματος. Ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο, του αγώνα, πάλεψαν, ονειρεύτηκαν καλύτερες μέρες για εκείνες και τα παιδιά τους και δεν σταμάτησαν να αγωνίζονται μέχρι τέλους. Υπέφεραν και άντεξαν στην περίοδο της «λευκής τρομοκρατίας» και μετέπειτα στα ξερονήσια και τις φυλακές. Αυτές οι γυναίκες πέρασαν από την αφάνεια στο προσκήνιο της Ιστορίας, συνδεόμενες με την πιο πρωτοπόρα ιδεολογία και τα πιο υψηλά ιδανικά...
Κλείνουμε με ένα απόσπασμα από την πρόσφατη συνέντευξη του σκηνοθέτη στον «Ριζοσπάστη»: «Αγαπώ όλη αυτήν τη γενιά. Αντρες και γυναίκες έκαναν την υπέρβαση και μας έδειξαν πώς πρέπει να ζούμε. Τους άκουσα και συζήτησα μαζί τους. Και όλοι αυτοί μου έδωσαν πολλά στοιχεία, ώστε να μπορώ κι εγώ να υπάρχω σαν άνθρωπος και να μπορώ να τα μεταφέρω και σε άλλους ανθρώπους και στα παιδιά μου...».
Σε μια μικρή σερβική πόλη, ένας πατέρας χάνει την κηδεμονία των παιδιών του, όταν κάποιοι εκπρόσωποι των κοινωνικών υπηρεσιών αποφασίζουν ότι είναι πολύ φτωχός ώστε να τους παρέχει μια αξιοπρεπή ζωή. Απελπισμένος, αποφασίζει να πάει με τα πόδια μέχρι το Βελιγράδι προκειμένου να παλέψει για το δικαίωμά του να μεγαλώσει τα παιδιά του.
Η ταινία στηρίζεται σε αληθινή ιστορία και καταδεικνύει τις σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες στη Σερβία, αν και θα μπορούσε να έχει γυριστεί οπουδήποτε στον κόσμο. Τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται, η φτώχεια, η γραφειοκρατία, το δικαίωμα του ανθρώπου να ζήσει και να μεγαλώσει τα παιδιά του σε ανθρώπινες συνθήκες, η πατρική αγάπη που δεν γνωρίζει όρια, η αξιοπρέπεια του ανθρώπου που δεν το βάζει κάτω παρά τις αντιξοότητες, είναι οικουμενικά. Ο Γκολούμποβιτς, θα λέγαμε, χτίζει την ταινία του στον στίχο του Καβάφη «Η Ιθάκη σ' έδωσε τ' ωραίο ταξίδι. Χωρίς αυτήν δεν θα 'βγαινες στον δρόμο». Εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στο ταξίδι του ήρωα του. Εκεί βρίσκεται και όλη η ουσία της ιστορίας. Ο πατέρας στο ταξίδι του βρίσκει περισσότερους συμμάχους στη φύση παρά στο ανθρώπινο είδος, χαρακτηριστικό που επιβεβαιώνεται και τη στιγμή της επιστροφής από το Βελιγράδι στο σπίτι του. Γνωρίζει ότι μόνος του δεν έχει τη δύναμη να αντιπαρατεθεί με το σύστημα, αλλά δεν είναι αυτός ο στόχος του, θέλει μόνο να ζήσει ξανά με τα παιδιά του.
Ο Γκόραν Μπογκντάν στον πρωταγωνιστικό ρόλο είναι αφοπλιστικός. Ο Αλεξάνταρ Ιλιτς στη φωτογραφία αποτυπώνει την οξύτητα στην εικόνα της φτωχής ζωής και των κατεστραμμένων τοπίων της σερβικής επαρχίας.
«Τα ρόδια του Ναγκόρνο Καραμπάχ» είναι μία κινηματογραφική καταγραφή του ξεριζωμού και της περιπλάνησης των κατοίκων του Ναγκόρνο Καραμπάχ, που μετρούν χιλιάδες νεκρούς τις τελευταίες δεκαετίες...
Αναμφισβήτητα ο Θωμάς Σιδέρης έκανε μια πολύ δύσκολη και ενδελεχή περιπλάνηση στην εμπόλεμη ζώνη του Ναγκόρνο Καραμπάχ και κάλυψε με τον φακό του έναν κρίκο της αιματοβαμμένης αλυσίδας ενός πολέμου που δυστυχώς συνεχίζεται στις μέρες μας. Το ντοκιμαντέρ χωρίζεται σε 13 κεφάλαια. «Οι άνθρωποι κινούνται σε ρευστούς γεωγραφικούς χώρους, κανένας δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν ο χώρος αυτός είναι ο δικός του χώρος ή ο χώρος του άλλου». Ο σκηνοθέτης δεν χρησιμοποιεί αφηγητή, αφήνει τις μαρτυρίες, και από τις δύο πλευρές, να γίνουν ο κύριος αφηγητής του ντοκιμαντέρ. Αυτό δυστυχώς δεν βοηθάει τον θεατή να κατανοήσει τα αίτια, αλλά ούτε και τη χρονική έκταση του πολέμου στο πλήρες εύρος της. Λείπει η ιστορική τεκμηρίωση που θα τον έκανε πραγματικό κοινωνό των μαρτυριών που παρακολουθεί. Παρότι εκφράζει ένα οικουμενικό μήνυμα για την προσφυγιά με το έργο του, δεν καταφέρνει να αναδείξει γιατί γίνεται αυτός ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος και για ποια συμφέροντα ματώνουν οι λαοί της περιοχής.
Εκδήλωση αφιερωμένη στον κομμουνιστή, αγωνιστή εικαστικό, το Σάββατο 2 Απρίλη, στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας
Στην εκδήλωση θα μιλήσουν η Σεβαστή Λίτση, ο Νίκος Σκεντέρης, πανεπιστημιακός, η Αννα Σπανοπούλου, φιλόλογος και ιστορικός Τέχνης, η Συραγώ Τσιάρα, ιστορικός Τέχνης και αναπ. διευθύντρια Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης - Πειραματικού Κέντρου Τεχνών MOMus. Την εκδήλωση θα συντονίσει ο Θεοφάνης Τακούδης. Xαιρετισμό θα απευθύνει η Αννυ Ψάρρα.
Μετά το τέλος της εκδήλωσης θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση από την Συραγώ Τσιάρα στην ενότητα «Αγωνιστικότητα» της μόνιμης συλλογής Γ.Ι. Κατσίγρα που φιλοξενεί έργα του Δημήτρη Κατσικογιάννη, τα οποία φιλοτέχνησε την περίοδο της φυλάκισής του.
Ο Δημήτρης Κατσικογιάννης γεννήθηκε στις 21 Ιούνη του 1915 στην Καρυά Ολύμπου. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών και το 1939 πήρε υποτροφία για το Παρίσι.
Στην περίοδο της Κατοχής ξαναγυρνά στο χωριό του και οργανώνεται στο ΚΚΕ και το ΕΑΜ. «Ηδη, όταν φτάσαμε εμείς το '41, ήταν οι πρώτοι αντάρτες στο βουνό και η Κομματική Οργάνωση μου είπε: Θέλεις να δεις αντάρτη; Και είπα βέβαια... Ηταν αυτοί οι πρώτοι που βγήκανε... Εμείς μέναμε μέσα στο χωριό και αναλάβαμε το Τμήμα της Διαφώτισης και αρχίσαμε να κάνουμε προκηρύξεις στα γερμανικά και τα γαλλικά. Τα τμήματα τα οποία είχαν τη δυνατότητα να κατεβαίνουν κάτω στην Ελασσόνα, την Τσαριτσάνη και τα ρίχναν ανάμεσα στις γραμμές των Ιταλών και των Γερμανών. Στην περιοχή που ήταν ελεύθερη δεν υπήρχε κανένας ανοργάνωτος. Υπήρχε μια τέτοια ζέση μέσα στο λαό και τέτοια κινητικότητα που ήταν κάτι το καταπληκτικό...».
Στα χρόνια της μεγάλης ταξικής αναμέτρησης εντάσσεται στις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Το 1952 ύστερα από φυλάκιση δύο χρόνων καταδικάστηκε ισόβια για τη δράση του. Φυλακίζεται στην Κέρκυρα, στα Τρίκαλα, στη Λάρισα, στην Αλικαρνασσό και ξανά στην Κέρκυρα. Αλλά και εκείνα τα δύσκολα χρόνια δεν σταματά να ζωγραφίζει. Τα χρώματα για τη ζωγραφική του τα έφτιαχνε μόνος του, αγοράζοντας μόνο, και αυτό κρυφά, λινέλαιο και μπογιές. Πολλά έργα του κατάσχονται και άλλα καίγονται από τους δεσμοφύλακές του.
Αποφυλακίστηκε το 1961 με κατεστραμμένη υγεία. Το 1964 παντρεύτηκε την Λέγκω, της οποίας η συμβολή στην καλλιτεχνική δημιουργία του καλλιτέχνη υπήρξε τεράστια. Μέχρι το τέλος της ζωής του δεν σταμάτησε να δημιουργεί έργα εμπνευσμένα από μεγάλες ιστορικές στιγμές και τους αγώνες των λαών για το δίκιο και την ειρήνη.