MotionTeam

Από παλιότερη κινητοποίηση των φοιτητικών συλλόγων στη Θεσσαλονίκη για το θέμα της στέγασης

Το κόστος της ενοικίασης φοιτητικής στέγης εκτινάσσεται ακόμα και πάνω από 40% σε σχέση με πέρυσι (ενδεικτικά, 43% στην Πάτρα, 25% στη Θεσσαλονίκη, 26% στην Αθήνα κ.ο.κ.). Αυτό συμβαίνει μάλιστα, όταν πλέον στη χώρα μας το 30% των νοικοκυριών ζει στο ενοικιοστάσιο, ενώ νοικάρηδες και ιδιοκτήτες επιβαρύνονται με το υψηλότερο κόστος για τη στέγη αναλογικά με το εισόδημά τους συγκριτικά με όλες τις άλλες χώρες της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, που δεν περιλαμβάνουν τα αλλεπάλληλα κύματα της ακρίβειας το τελευταίο 10μηνο, τα ελληνικά νοικοκυριά πληρώνουν περίπου το 40% του εισοδήματός τους για τη στέγη (δόσεις δανείων, ενοικίων, φόροι, λογαριασμοί «κοινής ωφέλειας» κ.ά.). Το ποσοστό αυτό αυξάνεται εξαιτίας της αύξησης του κόστους από τη μια και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος από την άλλη.

Αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα παραπάνω δεδομένα καθιστούν απαγορευτικό το κόστος της στέγασης των σπουδών των παιδιών που έχουν περάσει σε ένα πανεπιστήμιο μακριά από το σπίτι τους. Η εικόνα από τη Θεσσαλονίκη, με ένα campus δεκάδων χιλιάδων φοιτητών, και τις άλλες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας είναι ενδεικτική.

Σε όλες τις πόλεις της Βόρειας Ελλάδας όπου λειτουργούν πανεπιστημιακές σχολές, από τη Θεσσαλονίκη έως την Καστοριά δυτικά και την Ορεστιάδα ανατολικά, οι φοιτητικές εστίες είναι ελάχιστες, υποβαθμισμένες / υποσυντηρημένες και οι χιλιάδες φοιτητές που αναγκάζονται να μετακινηθούν για τις σπουδές τους μακριά από τον τόπο τους, αναζητούν λύση στη δύσκολη εξίσωση. Καλούνται να πληρώσουν πανάκριβα νοίκια για σπίτια «τρύπες» ή «ερείπια» και μαζί με τους λογαριασμούς για ρεύμα και θέρμανση, τηλέφωνο και ίντερνετ, προκύπτει ότι δεν φτάνει ένας μισθός για τα πάγια έξοδα στέγασης.

Στη Θεσσαλονίκη, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, με περίπου 75.000 φοιτητές, διαθέτει θεωρητικά 1.500 κλίνες στις τέσσερις Εστίες, δηλαδή καλύπτει μόνο το 2% των αναγκών. Ποσοστό που γίνεται ακόμη μικρότερο αν σκεφτούμε ότι οι περίπου 500 από αυτές δεν χρησιμοποιούνται κυρίως λόγω ακαταλληλότητας.

Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ) για τους περίπου 20.000 φοιτητές του διαθέτει μόλις 202 κλίνες (1% των αναγκών) και οι Εστίες βρίσκονται μακριά από το Πανεπιστήμιο, στη Νέα Κρήνη της Καλαμαριάς.

Το Διεθνές Πανεπιστήμιο (ΔΙΠΑΕ) με περισσότερους από 15.000 φοιτητές διαθέτει περίπου 200 κλίνες...

Οι τιμές ενοικίων στο σύνολο του πολεοδομικού συγκροτήματος και στις παρυφές του έχουν εκτοξευτεί τόσο που για τους περισσότερους είναι απλησίαστα. Σύμφωνα με στοιχεία από μεσιτικά γραφεία, η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο κυμαίνεται συνήθως στα 8 - 10 ευρώ. Η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας κυμαίνεται στα 8,5 ευρώ/τ.μ. σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 4% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Οι περιοχές της Θεσσαλονίκης με την υψηλότερη ζητούμενη τιμή ενοικίασης είναι το κέντρο της Θεσσαλονίκης, οι Σαράντα Εκκλησιές - Ευαγγελίστρια, η Τριανδρία - Δόξα, περιοχές που παραδοσιακά εξυπηρετούν τον φοιτητικό πληθυσμό και βρίσκονται κοντά στα πανεπιστήμια. Ετσι π.χ. μια γκαρσονιέρα 40 τ.μ. κυμαίνεται από 300 έως και 550 ευρώ ανάλογα με τον όροφο που βρίσκεται. Οι οικονομικότερες περιοχές είναι η Σταυρούπολη και ο Εύοσμος. Η μεγαλύτερη αύξηση ζητούμενης τιμής ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας σε ποσοστό 12% σημειώθηκε στις περιοχές του Ευόσμου και της Νέας Παραλίας.

Τα ενοίκια στον δήμο Θεσσαλονίκης εκτινάχθηκαν από το 2016, ξεπερνώντας το 2020 τα προ κρίσης επίπεδα κατά 38%, με το μέσο ενοίκιο ανά τ.μ. στις αρχές του 2020 να είναι κατά 9% αυξημένο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, κυρίως λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας.

Οι αυξήσεις αυτές, μάλιστα, φαίνεται να είναι εντονότερες σε συγκεκριμένες συνοικίες εκτός του ιστορικού κέντρου της πόλης: Ενδεικτικά, ενώ οι μέσες τιμές ενοικίασης ανά τ.μ. αυξήθηκαν στον δήμο συνολικά κατά 16,7% από το 2016 στο 2020, η αύξηση κατά την ίδια περίοδο στην Ανω Πόλη ήταν 34%, σχεδόν 35% στην Τούμπα και περίπου 54% στη Χαριλάου.

Η αυξημένη ζήτηση για ποιοτικά ακίνητα προς μακροχρόνια μίσθωση σε συνδυασμό με τη χαμηλή για την ώρα υποχώρηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης συνέβαλε σε αυτή την ανοδική πορεία των ενοικίων.

Από την άλλη, η σταθερή ζήτηση ενοικιαζόμενης κατοικίας από σημαντικό ποσοστό του φοιτητικού πληθυσμού που προέρχεται από άλλες περιοχές της χώρας επηρέασε πρακτικές ιδιοκτητών, όπως η αποφυγή/αναβολή ανακαινίσεων του «φοιτητικού» στεγαστικού αποθέματος ή, πιο πρόσφατα, η δραστηριοποίηση μεγάλων επιχειρήσεων στον τομέα της φοιτητικής στέγης.

Παράλληλα, οι μεγάλες ελλείψεις σε φοιτητικές εστίες διαμορφώνουν πεδίο επενδύσεων για τους κατασκευαστικούς ομίλους που προχωρούν μέσω ΣΔΙΤ την κατασκευή 3 νέων συγκροτημάτων φοιτητικών εστιών, που σε καμιά περίπτωση δεν λύνουν το πρόβλημα, αφού και σε αυτή την περίπτωση το κόστος είναι τεράστιο για τις τσέπες των λαϊκών οικογενειών.

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στις άλλες πόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης.

Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας με περισσότερους από 10.000 φοιτητές λειτουργεί Τμήματα σε όλες τις πόλεις της περιοχής και διαθέτει περίπου 500 κλίνες στις εστίες, με πολλά από τα δωμάτια να είναι υποσυντηρημένα, με φθορές, υγρασίες κ.λπ.

Στην Κοζάνη διαθέτει 300 δωμάτια, από τα οποία περίπου 25 είναι μη κατοικήσιμα. Στα Γρεβενά διαθέτει μόλις 67 κλίνες και στη Φλώρινα 126. Στην Καστοριά και την Πτολεμαΐδα δεν υπάρχουν φοιτητικές εστίες. Μάλιστα υπάρχουν περιπτώσεις φοιτητών που σπουδάζουν σε τμήμα της Πτολεμαΐδας και τους έχει δοθεί δωμάτιο στην Κοζάνη, οπότε πρέπει καθημερινά να πηγαινοέρχονται. Σε Κοζάνη και Φλώρινα επειδή η πλειοψηφία των δωματίων είναι εκτός πόλης, οι φοιτητές επιβαρύνονται με το κόστος μεταφοράς.

Την ίδια ώρα, τα ενοίκια τραβούν την ανηφόρα, αφού στην Κοζάνη δεν μπορείς να βρεις σπίτι - τρύπα με λιγότερα από 250 ευρώ.

Στην Ανατολική Μακεδονία - Θράκη, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ) με 26.200 φοιτητές (περίπου 16.000 οι ενεργοί) καλύπτει επίσης ελάχιστο ποσοστό των αναγκών.

Στην Ορεστιάδα διαθέτει φοιτητική Εστία με μόλις 85 κλίνες, στην Αλεξανδρούπολη δεν λειτουργεί εστία και το πανεπιστήμιο νοικιάζει 198 κλίνες σε 6 ξενοδοχεία.

Στην Κομοτηνή οι Εστίες θεωρητικά διαθέτουν 690 κλίνες, από τις οποίες περισσότερες από 200 δεν χρησιμοποιούνται λόγω ακαταλληλότητας. Επιβεβαιωτικά, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, εμφανίζονται 365 δικαιούχοι συν 59 αναπληρωματικοί, ανάμεσα στους οποίους υπάρχουν φοιτητές με μηδενικό οικογενειακό εισόδημα. Και μένουν ελάχιστες αδιάθετες για τους πρωτοετείς φοιτητές. Την ίδια ώρα στην πόλη μια γκαρσονιέρα 25 με 30 τ.μ. κοστίζει από 200 έως 250 ευρώ, ενώ για 45 με 50 τ.μ. ξεφεύγει πάνω από 300 ευρώ.

Στην Ξάνθη οι Εστίες διαθέτουν 568 κλίνες, από τις οποίες οι 85 δεν χρησιμοποιούνται. Και σε αυτές τις ελάχιστες κλίνες τα τελευταία χρόνια καλύπτονται και οι ανάγκες των μεταπτυχιακών φοιτητών, καθώς οι εστίες που χρησιμοποιούνταν για τη στέγαση των μεταπτυχιακών ανακαινίζονται μέσω ΣΔΙΤ. Οπότε και σε αυτή την περίπτωση οι φοιτητές θα κληθούν, στη συνέχεια, να πληρώσουν ενοίκιο.

Υπάρχουν επίσης οι παλιές εστίες όπου λειτουργούσαν περίπου 100 κλίνες και έχουν εγκαταλειφθεί, ενώ θα έδιναν μια μικρή ανάσα, αν όπως διεκδικούν οι φοιτητές, ανακαινιστούν και αξιοποιηθούν για τη στέγασή τους.

Οι χιλιάδες φοιτητές κι εδώ αναζητούν με το κιάλι στέγη, σε μια αγορά που οι τιμές για μια γκαρσονιέρα 30 έως 50 τ.μ. κυμαίνονται από 230 έως και 400 ευρώ σε ορισμένες περιπτώσεις.

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και με το ΔΙΠΑΕ με περίπου 3.500 φοιτητές. Οι Εστίες στην Καβάλα διαθέτουν 220 κλίνες, από τις οποίες οι 20 δεν χρησιμοποιούνται. Η Δράμα δεν διαθέτει Εστίες και οι μόλις τρεις φοιτητές από τους περίπου 600 των δύο Τμημάτων του Πανεπιστημίου, που δικαιούνται δωμάτιο στις εστίες, διαμένουν στην Καβάλα και καθημερινά μετακινούνται δεκάδες χιλιόμετρα. Και σε αυτή την περίπτωση οι τιμές ενοικίασης μιας γκαρσονιέρας κυμαίνονται από 250 έως 350 ευρώ, καθιστώντας δύσκολη την εύρεση στέγης.

Το μεγάλο ζήτημα της στέγασης των φοιτητών αναδεικνύει η Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας και το επόμενο διάστημα πρόκειται να οργανώσει τη διεκδίκηση του δικαιώματος των φοιτητών στη σύγχρονη, δωρεάν στέγαση, παίρνοντας πολύμορφες πρωτοβουλίες.

Ηδη κυκλοφορεί ανακοίνωση - φυλλάδιο της ΚΝΕ με τίτλο «Εστίες για λίγους, ενοίκια "στον θεό"... Το δικαίωμα στις σπουδές δεν μπαίνει σε πλειστηριασμό!».

Η ΚΝΕ τονίζει ότι κανένας φοιτητής δεν είναι μόνος του στην προσπάθεια να στεγάσει τα όνειρά του για σπουδές, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «οι φοιτητές και οι φοιτήτριες έχουν δίπλα τους το ΚΚΕ και την ΚΝΕ, που καταθέτουν προτάσεις και πρωτοστατούν στη διεκδίκηση για σύγχρονη, δωρεάν φοιτητική στέγη για όλους. Εχουν δίπλα τους τους συμφοιτητές τους, τους φοιτητικούς συλλόγους που οργανώνουν τον αγώνα και την αλληλεγγύη, τη φιλοξενία όποιου φοιτητή έχει ανάγκη! Εκατοντάδες φοιτητές μέσα από τέτοιους αγώνες κατάφεραν να πάρουν δωμάτιο στην εστία ή βοηθήθηκαν να βρουν σπίτι, ανάγκασαν το υπουργείο και τις διοικήσεις των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων να διαθέσουν δωμάτια σε ξενοδοχεία για τη στέγαση φοιτητών! Με διεκδίκηση και αλληλεγγύη θα τα καταφέρουμε!».

Παράλληλα επισημαίνει ότι απάντηση στο στεγαστικό πρόβλημα των φοιτητών δίνουν μόνο οι προτάσεις του ΚΚΕ:

Αμεση εισδοχή φοιτητών στις εστίες. Αξιοποίηση αδιάθετων διαμερισμάτων και ξενοδοχείων για τη δωρεάν στέγαση όσων έχουν ανάγκη.

Πλαφόν στις τιμές των ενοικίων. 300 ευρώ μηνιαία επιδότηση για όλους τους φοιτητές που νοικιάζουν. Να καταβληθεί άμεσα το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα για το ακαδημαϊκό έτος 2021 - 2022, να αυξηθεί στα 2.000 ευρώ, με διεύρυνση των δικαιούχων.

Να αξιοποιηθούν η περιουσία των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και κενά κτίρια του Δημοσίου για την κατασκευή νέων σύγχρονων εστιών στην ευθύνη του κράτους, χωρίς ΣΔΙΤ και ενοίκια. Αμεση επισκευή, ανακαίνιση των υπαρχουσών εστιών, ποιοτικές υπηρεσίες, με επαρκή κρατική χρηματοδότηση και μόνιμο προσωπικό, χωρίς εργολάβους.

Δωρεάν σίτιση, μετακίνηση και internet για όλους τους φοιτητές. Μείωση και πλαφόν στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, ένταξη στο Κοινωνικό Τιμολόγιο για τη φοιτητική στέγη. Κατάργηση του ΕΦΚ και του ΦΠΑ σε πετρέλαιο, βενζίνη, φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια. Καμία διακοπή ρεύματος σε όσους δεν μπορούν να ανταποκριθούν στους υπέρογκους λογαριασμούς.

Δικαίωμα μετεγγραφής για όλους τους φοιτητές που το έχουν ανάγκη, με διεύρυνση των οικονομικών - κοινωνικών κριτηρίων, αντιστοίχιση όλων των ομοειδών Τμημάτων, να καταργηθούν οι απαράδεκτοι «κόφτες».

Ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις. Επίδομα ανεργίας στα 600 ευρώ για όλους τους ανέργους.