Με αφορμή την αύξηση των κρουσμάτων COVID-19 και στην Ηπειρο τις τελευταίες μέρες, ο «Ριζοσπάστης» συζητά με τους συνδικαλιστές υγειονομικούς Γιώργο Πρέντζα, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Εργαζομένων Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων και του Γενικού Συμβουλίου της ΠΟΕΔΗΝ, και Κώστα Κύρλα, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Εργαζομένων Γενικού Νοσοκομείου Πρέβεζας και του Γενικού Συμβουλίου της ΟΕΝΓΕ, για την κατάσταση του δημόσιου συστήματος Υγείας σε Ηπειρο, Κέρκυρα, Λευκάδα και τις επιπτώσεις του «νέου ΕΣΥ».

-- Σε τι κατάσταση βρίσκονται σήμερα οι δημόσιες δομές Υγείας στην Ηπειρο;

-- Γ. Πρέντζας: Διαχρονικά και ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας δεν έχει υπάρξει καμία ουσιαστική ενδυνάμωση σε υποδομές, προσωπικό και λειτουργίες στο σύνολο των νοσοκομείων της περιοχής. Είναι ενδεικτικό ότι μπήκαν μόνο κάποια κοντέινερ για τη στέγαση των ΤΕΠ COVID σε κάποια νοσοκομεία, στο μέσο της πανδημίας, ενώ ΜΕΘ COVID αναπτύχθηκαν μόνο στα Γιάννενα.

Αυτό που άλλαξε προς το χειρότερο είναι η «αύξηση» της στελέχωσης των νοσοκομείων με συμβασιούχους - πίσω φυσικά από τις πραγματικές ανάγκες - επειδή κοστίζουν λιγότερο στο κράτος. Ειδικά για το ΠΓΝΙ, αναφερόμαστε σε ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο - μεγαθήριο, το οποίο το 2019 ήταν πρώτο πανελλαδικά σε επισκεψιμότητα, με 420.000 ασθενείς. Το 50% των ασθενών έρχεται από τη Δυτική Ελλάδα και την Αλβανία, για χειρουργεία, στεφανιογραφίες, ΜΕΘ κ.λπ.

Χαρακτηριστική είναι η κατάσταση και στα άλλα νοσοκομεία. Στο ΓΝ «Χατζηκώστα» στα Γιάννενα, μέχρι τώρα, εν μέσω πανδημίας, υπήρχε μόνο ένας πνευμονολόγος - μόλις πρόσφατα έγιναν δύο. Στη Λευκάδα δεν υπάρχει κανένας αναισθησιολόγος, μόνο μεταφερόμενοι από τα Γιάννενα. Στην Αρτα, μόνο μετά τις παραιτήσεις των 3 μόλις παθολόγων υποχρεώθηκαν διοίκηση και υπουργείο να προσλάβουν παθολόγους.

Δραματική είναι η υποβάθμιση από τη μείωση του προσωπικού. Συγκεκριμένα, έχουμε 300 συνταξιοδοτήσεις υγειονομικών για φέτος στα νοσοκομεία της Ηπείρου, χωρίς σχεδιασμό αντικατάστασης, 300 εργαζόμενους σε αναστολή εργασίας - από τους οποίους έχει αντικατασταθεί μόλις το 10% - και 300 περίπου απολύσεις έμπειρων συμβασιούχων καθαριότητας. Αυτή είναι η εικόνα του υγειονομικού εγκλήματος που συντελείται στην προοπτική του «νέου ΕΣΥ».

Η λειτουργία ειδικά του ΠΓΝΙ ως «νοσοκομείου μίας νόσου - κέντρου αναφοράς» έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην περίθαλψη, σοβαρό περιορισμό σε χειρουργεία, δυσλειτουργία στα ΤΕΠ. Σήμερα, που είναι πια πολύ έντονη η πίεση να αντιμετωπιστούν τα χρονίζοντα περιστατικά, αλλά ξαναφουντώνει και η πανδημία, η απόπειρα να ξανανοίξουν ΜΕΘ και ΜΕΘ COVID είναι αδύνατη.

Η υποβαθμισμένη πριν την πανδημία Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, σε όλους τους νομούς, έχει διαλυθεί εντελώς, καθώς το ιατρικό προσωπικό έχει μεταφερθεί σε μεγάλο ποσοστό στα νοσοκομεία. Κι αυτό σε μία ορεινή περιοχή όπως η Ηπειρος, όπου τα Κέντρα Υγείας αγροτικού τύπου παίζουν καταλυτικό ρόλο.

Κ. Κύρλας: Οι δημόσιες δομές Υγείας στην περιοχή της Πρέβεζας βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή. Το Νοσοκομείο Πρέβεζας στεγάζεται σε ένα παλιό, φθαρμένο κτίριο, με απαρχαιωμένο εξοπλισμό, και το προσωπικό του, ειδικά το μόνιμο, είναι ελάχιστο, γερασμένο και εξουθενωμένο.

Από την άλλη, στο νοσοκομείο της «τουριστικής» Λευκάδας η πολιτική «κόστους - οφέλους» όλων των κυβερνήσεων παρουσιάζει την άλλη όψη του ίδιου αντιλαϊκού νομίσματος, καθώς εκεί οικοδομήθηκε ένα νέο νοσοκομείο, με εντυπωσιακές κτιριακές εγκαταστάσεις και ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, όπου όμως η πλειοψηφία των εργαζομένων εργάζονται με ελαστικές σχέσεις εργασίας.

Στο συγκεκριμένο νοσοκομείο, τμήματα που επιφέρουν έσοδα (π.χ. χειρουργείο καταρράκτη) αναβαθμίζονται, την ώρα που νευραλγικά τμήματα όπως η Παθολογική κλινική και η κλινική COVID είναι σοβαρά υποστελεχωμένα, ειδικά σε ιατρικό προσωπικό. Παλιό και νέο νοσοκομείο λειτουργούν μακριά από τις σύγχρονες ανάγκες υγείας του λαού και τσαλαπατώντας τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων. Επίσης, δραματική είναι η έλλειψη προσωπικού στην Κέρκυρα.

-- Τι θα σημάνει για τα δημόσια νοσοκομεία της περιοχής και τις ανάγκες υγείας του λαού η προώθηση του «νέου ΕΣΥ»;

-- Γ. Πρ.: Θα σημάνει την παραπέρα εμβάθυνση της εμπορευματοποίηση των νοσοκομείων, της λειτουργίας τους ως ΑΕ. Τα κριτήρια οικονομικής αποδοτικότητας του ΟΔΙΠΥ ΑΕ θα κρίνουν τη διατήρηση, συρρίκνωση, αλλαγή χρήσης ή κλείσιμο νοσοκομείων και κλινικών.

Η τύχη του ΓΝ «Χατζηκώστα», για παράδειγμα, είναι άγνωστη. Πιθανώς θα λειτουργεί ως Κέντρο Υγείας ή ως «εξειδικευμένη» υπηρεσία. Η προσέλευση όμως και εκεί χιλιάδων ασθενών τον χρόνο αναδεικνύει τις αυξημένες ανάγκες υγείας στην περιοχή. Τα υπόλοιπα περιφερειακά γενικά νοσοκομεία, Αρτας, Θεσπρωτίας κ.λπ., θα μπουν άμεσα κι αυτά στην προκρούστεια κλίνη της «αξιολόγησης».

Το ΠΓΝΙ έχει κάνει άλματα προς την κατεύθυνση λειτουργίας ως ΑΕ, κυρίως επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Εχει ενταχθεί από το 2018 πιλοτικά στα 18 νοσοκομεία υπό την ΚΕΤΕΚΝΥ ΑΕ για την εφαρμογή των DRG. Εχει αυτοτελές «γραφείο ποιότητας», που ελέγχει ήδη τους στόχους αποδοτικότητας που βάζουν τα τμήματα με βάση τα κριτήρια του νεοσύστατου ΟΔIΠΥ ΑΕ.

Ηδη οι υγειονομικοί «εξοικειώνονται» να λειτουργούν με τη λογική του «κόστους - οφέλους», παρά με επιστημονικά κριτήρια. Το ΠΓΝΙ αναπτύσσει ραγδαία εξειδικευμένες λειτουργίες (χτίστηκε νέο κτίριο εκατοντάδων κλινών) που ενδιαφέρουν τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες (εξωσωματική, οφθαλμολογικά χειρουργεία, καρδιολογικά - ιατρικός τουρισμός). Το διάστημα 2016 - 2019 έχει αυξήσει κατά 40% την λειτουργία των απογευματινών ιατρείων.

Από την άλλη, τα έργα στο νοσοκομείο, η αγορά εξοπλισμού, προσλήψεις συμβασιούχων, όλο και περισσότερο μετατίθενται στην ευθύνη της Περιφέρειας Ηπείρου και στα διάφορα πακέτα ΕΣΠΑ, «ελαφρύνοντας» τον κρατικό προϋπολογισμό για να επιδοτεί πιο ελεύθερα τους μεγάλους ομίλους.

Κ. Κ.: Το «νέο ΕΣΥ» αποτελεί συνέχεια της πολιτικής που ακολούθησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο νέος υγειονομικός χάρτης που προετοιμάζει η κυβέρνηση της ΝΔ προβλέπει μαζική είσοδο των ΣΔΙΤ στις δημόσιες δομές, αρχικά με έμφαση στις πρωτοβάθμιες υπηρεσίες, που είναι παντελώς υποβαθμισμένες, καθώς και κλείσιμο τμημάτων και συγχωνεύσεις νοσοκομείων.

Αυτό ουσιαστικά στην περιοχή μας μεταφράζεται σε εξαφάνιση όλων των Κέντρων Υγείας της περιοχής και σε συγχώνευση του Νοσοκομείου Πρέβεζας με εκείνο της Λευκάδας, διοικητικά καταρχήν.

Αυτή η εξέλιξη θα πλήξει ανεπανόρθωτα την ήδη υποβαθμισμένη υγειονομική περίθαλψη του λαού της περιοχής. Με την επισκεψιμότητα του Νοσοκομείου Πρέβεζας να ανέρχεται σε πάνω από 72.000 ασθενείς το 2019 και αντίστοιχα του Νοσοκομείου Λευκάδας σε πάνω από 63.000, ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί τι θα σημαίνει το κλείσιμο ή η υποβάθμιση σε ΚΥ ενός εκ των δύο νοσοκομείων.

-- Οι αγώνες των υγειονομικών έχουν παίξει σημαντικό ρόλο αυτό το διάστημα και στην προστασία της υγείας του λαού. Ποια είναι η πείρα από αυτούς τους αγώνες;

-- Γ. Πρ.: Η δυναμική δράση των ταξικών σωματείων στο ΓΝ Πρέβεζας και στο ΓΝ Λευκάδας σηματοδότησε σε όλη την Ηπειρο ποιος είναι ο δρόμος για τους αγωνιζόμενους υγειονομικούς. Αλλά και στα υπόλοιπα νοσοκομεία, οι κομμουνιστές υγειονομικοί και άλλοι αγωνιστές έδωσαν μάχη για να εξασφαλιστούν η περίθαλψη των ασθενών, η ασφάλεια των υγειονομικών, ο εμβολιασμός. Δεν επέτρεψαν να περάσει η τρομοκρατία, η υποταγή. Σε αυτό ρόλο έπαιξε και η στήριξη των Εργατικών Κέντρων.

Η πανδημία γενικά λειτούργησε καταλυτικά ώστε να πεταχτεί και το τελευταίο φύλλο συκής του εργοδοτικού συνδικαλισμού. Οπου είναι πλειοψηφία ΔΑΚΕ και ΠΑΣΚΕ, βάλανε στον πάγο την λειτουργία των σωματείων, κηρύσσοντας «διακοπή λόγω πανδημίας», με την ύπουλη αλλά σημαντική συνδρομή των συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ, που σηκώσανε τη σημαία τού «θα λογαριαστούμε μετά».

Ομως η πείρα δείχνει ότι μπορούν να παραμεριστούν και να οργανωθεί ο αγώνας. Είναι σημαντική η πείρα από την οργάνωση της δράσης εκατοντάδων συμβασιούχων σε ΠΓΝΙ και «Χατζηκώστα», οι οποίοι πήραν αγωνιστικές πρωτοβουλίες, στο ΠΓΝΙ συγκρότησαν Επιτροπή Αγώνα, προσπερνώντας την άρνηση πολλές φορές της πλειοψηφίας του Συλλόγου Εργαζομένων. Η μάχη βέβαια συνεχίζεται, ενάντια στο «νέο ΕΣΥ» και στο σύνολο της πολιτικής κυβερνήσεων - ΕΕ για την Υγεία - εμπόρευμα.

Κ. Κ.: Οι εργαζόμενοι των νοσοκομείων και των πρωτοβάθμιων δομών δίνουμε όλα αυτά τα χρόνια μια διαρκή μάχη ώστε να μην υλοποιηθούν οι αντιλαϊκές πολιτικές στην Υγεία. Ειδικά οι Σύλλογοι Εργαζομένων των Νοσοκομείων Πρέβεζας και Λευκάδας, μαζί με μια σειρά άλλα σωματεία εργαζομένων, καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια ευρύτερη συσπείρωση με επίκεντρο το θέμα της λαϊκής Υγείας στην περιοχή.

Επεξεργαστήκαμε ένα πλαίσιο πάλης που περιλάμβανε την ανάγκη ανέγερσης νέου, δημόσιου - δωρεάν νοσοκομείου στην πόλη της Πρέβεζας, στη βάση του οποίου πραγματοποιήθηκαν σημαντικές κινητοποιήσεις. Αποσπάσαμε ορισμένες κατακτήσεις (προσλήψεις προσωπικού), αποκρούσαμε προς το παρόν αρνητικές εξελίξεις (συγχωνεύσεις κ.λπ.).

Και στα δύο νοσοκομεία συγκρουστήκαμε με τις διοικήσεις των νοσοκομείων, αλλά και τις δυνάμεις τους εργοδοτικού συνδικαλισμού, ειδικά στη Λευκάδα. Μοναδική τους «δράση» έχουν την καλλιέργεια ηττοπάθειας, χαμηλών απαιτήσεων και την επίθεση στις δυνάμεις της πλειοψηφίας των Συλλόγων. Η συσπείρωση των Συλλόγων Εργαζομένων με το ΠΑΜΕ και η πρωτοπόρα δράση ενοχλούν ιδιαίτερα.

Βρισκόμαστε στο επίκεντρο της πανδημίας και καθημερινά δίνουμε μια διπλή μάχη: Να περιθάλψουμε τους ασθενείς μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και ταυτόχρονα να αποκρουστούν οι προωθούμενες αλλαγές, να αναδειχθούν οι πραγματικές δυνατότητες για υψηλού επιπέδου, δημόσια, δωρεάν Υγεία για όλο τον λαό, στο ύψος των σύγχρονων επιτευγμάτων της επιστήμης και τεχνολογίας, και όχι με βάση τα όρια «αντοχής» της καπιταλιστικής οικονομίας.