Ολέθρια αποδεικνύονται, όσο περνά ο καιρός, τα αποτελέσματα της επέμβασης που εξαπέλυσαν το 2011 οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις στη Λιβύη, ανατρέποντας τον πρώην σύμμαχό τους Μουαμάρ Καντάφι, όταν αυτός θέλησε να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους των συμφωνιών με τα ενεργειακά μονοπώλια και να ανοιχτεί και σε ρωσικά και κινέζικα.

Τα θέατρα συγκρούσεων είναι υπαρκτά σχεδόν σε κάθε μεγάλο αστικό κέντρο και ιδιαίτερα στη Βεγγάζη, όπου από τα μέσα Μάη μαίνεται η «Επιχείρηση Αξιοπρέπεια» του κοσμικού ε.α. στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ που λέει πως θα «καθαρίσει» τη Λιβύη από τους ακραίους ισλαμιστές οργανώσεων της «Αλ Κάιντα» και τους Λίβυους «Αδελφούς Μουσουλμάνους» που ελέγχουν το «Γενικό Κογκρέσο». Ο Χάφταρ, που φαίνεται να μπαίνει επικεφαλής τμήματος της αστικής τάξης, αλλού από αυτό που εξέφρασαν οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι», δεν κρύβει τη συμπάθειά του για τον νεοεκλεγέντα Αιγύπτιο πρόεδρο στρατάρχη Σίσι, που επίσης κλιμακώνει τη σύγκρουση με τους Αιγύπτιους «Αδελφούς Μουσουλμάνους» και τους μισθοφόρους της «Αλ Κάιντα» που δρουν κυρίως στη Χερσόνησο του Σινά.

Σε εξέλιξη παραμένει, την ίδια ώρα, και η κόντρα ανάμεσα στον υπηρεσιακό πρωθυπουργό Αμπντάλα αλ Θίνι και τον πρόσφατα διορισμένο ισλαμιστή επιχειρηματία Αχμεντ Μάιτικ από το «Γενικό Κογκρέσο», με τον πρώτο να έχει ήδη προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο, θεωρώντας την τοποθέτηση του «διαδόχου» του παράνομη και άκυρη. Η τελεσίδικη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναμένεται τη Δευτέρα, με όλες τις ενδείξεις να τείνουν σε ετυμηγορία που θα χαρακτηρίζει παράνομη την αμφισβητούμενη «εκλογή» Μάιτικ.

Στο μεταξύ, η χώρα φαίνεται να «ζει» εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο από τα αποθεματικά της Κεντρικής Τράπεζας σε εσωτερικό και εξωτερικό. Οι μισθοί για 1.500.000 δημόσιους υπαλλήλους (σε πληθυσμό μόλις 6.000.000 ατόμων) και μερικών χιλιάδων ένοπλων «τιμητών» της ανατροπής Καντάφι, κατ' εντολήν της «μεταβατικής» κυβέρνησης και του «Γενικού Κογκρέσου» καταβάλλονται με το ζόρι (βλέπε ανταπόκριση πρακτορείου «Ρόιτερς» στις 3/6/14 «Libyan currency under pressure as chaos, budget crisis deepen»), ενώ έχουν αυξήσει τις δαπάνες του προϋπολογισμού κατά 250% από το 2010.

Οι εξαγωγές πετρελαίου εξανεμίζονται. Για πρώτη φορά από την επέμβαση του 2011 απειλείται η συνέχιση ακόμη και αυτής της ελάχιστης ημερήσιας παραγωγής των 150.000 βαρελιών (από τα 1.400.000 βαρέλια τη μέρα που παράγονταν ως τον περασμένο Ιούλη, οπότε αυτονομιστές ισλαμιστές της Βεγγάζης άρχισαν την κατάληψη σε περιοχές γεωτρήσεων, πλατφόρμες και τερματικούς σταθμούς πετρελαίου). Οι ληστείες, οι απαγωγές, οι φόνοι και τα βασανιστήρια πολιτών, αλλά και ξένων διπλωματών, εργαζομένων σε διεθνείς οργανισμούς αρωγής και δημοσιογράφων είναι στην ημερήσια διάταξη, ενώ η πρωτεύουσα Τρίπολη μετατρέπεται σε «άγρια δύση», από συμμορίες κάθε λογής, αμέσως μετά τη δύση του ήλιου (al-monitor.com, 2/6/14, «Libya my failing country»).

Συνάμα, η ακρίβεια μετατρέπει σε είδος πολυτελείας βασικά τρόφιμα που εισάγονται από Τυνησία, Τουρκία και ευρωπαϊκές χώρες λόγω της μικρής λιβυκής αγροτο-κτηνοτροφικής παραγωγής. Η υποτίμηση του δηναρίου και το «στέγνωμα» πολλών επιχειρήσεων και τραπεζών από ξένα νομίσματα, ακόμη και δηνάρια σφίγγει τη θηλιά γύρω από το λαιμό μικρομεσαίων, ακόμη και μεσοαστικών στρωμάτων. Ταυτόχρονα μέρος της αστικής τάξης και ξένα μονοπώλια ασκούν πιέσεις για κατάργηση της δωρεάν Παιδείας και Υγείας και άρση των κρατικών επιδοτήσεων που θεσπίστηκαν επί Καντάφι και διατηρούν ως σήμερα χαμηλά μερικά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως το ψωμί (που εξακολουθεί να κοστίζει δύο σεντς) και τα καύσιμα (με το γέμισμα του ντεπόζιτου αυτοκινήτου να κοστίζει λιγότερο από πέντε δολάρια).

Και ενώ μαίνεται ο πόλεμος ανάμεσα στις μερίδες της αστικής τάξης, έχουν προκηρυχτεί πρόωρες γενικές εκλογές στις 25 Ιούνη.

Γειτονικές χώρες παρακολουθούν την ξέφρενη κούρσα αποσταθεροποίησης της Λιβύης πότε με ανησυχία, πότε με υστερόβουλο ενδιαφέρον καθώς μυρίζονται νέες «ευκαιρίες» για την προώθηση και δικών τους συμφερόντων.

Ορισμένοι βλέπουν Αιγύπτιους ή και Αλγερινούς στρατιωτικούς πίσω από την «Επιχείρηση Αξιοπρέπεια» του ε.α. στρατηγού Χάφταρ (που φημολογείται πως σχετίζεται με τη CIA κατά τη δεκαετία 1990 ως 2011 όταν βρισκόταν «εξόριστος» στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ). Αλλοι δεν αποκλείουν ακόμη και την ανάμειξη των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ και ισχυρών χωρών της ΕΕ, που βλέπουν καχύποπτα τους μισθοφόρους της «Αλ Κάιντα», που αρχικά είχαν χρησιμοποιήσει για να ανατρέψουν την κυβέρνηση Καντάφι.

Στο μεταξύ η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) παίρνει τα μέτρα της. Εκπρόσωπος της UNHCR παραδέχθηκε την Τρίτη πως έχει ήδη ξεκινήσει συνομιλίες με την κυβέρνηση της Τυνησίας για το ενδεχόμενο να στηθούν προσφυγικοί καταυλισμοί στη μεθόριο Τυνησίας - Λιβύης για την αντιμετώπιση χιλιάδων Λίβυων που μπορεί να αναγκαστούν, μέσα στους επόμενους μήνες, να εγκαταλείψουν μαζικά τις εστίες τους εξαιτίας μιας ακόμη μεγαλύτερης κλιμάκωσης των συγκρούσεων.

Χαρακτηριστική είναι και η στάση των ΗΠΑ. Στα τέλη Μάη εξέδωσαν οδηγία, καλώντας όσους Αμερικανούς βρίσκονται στη Λιβύη να εγκαταλείψουν άμεσα τη χώρα. Ταυτόχρονα, ειδικές δυνάμεις του αμερικανικού στρατού σταμάτησαν την εκπαίδευση δυνάμεων του λιβυκού «στρατού», μετά την κλοπή μεγάλου φορτίου αμερικανικών όπλων και πολεμοφοδίων από ενόπλους. Επιπλέον, το Πεντάγωνο έθεσε σε κατάσταση ετοιμότητας τους 200 Αμερικανούς πεζοναύτες που βρίσκονται στη βάση Σιγκονέλα της Σικελίας, σε περίπτωση εκκένωσης της αμερικανικής πρεσβείας στην Τρίπολη και έστειλε στην Ανατολική Μεσόγειο, απέναντι από τις λιβυκές ακτές, το σκάφος αμφίβιων επιχειρήσεων «USS BATAAN» που διαθέτει τουλάχιστον 1.000 πεζοναύτες, ελικόπτερα και αεροπλάνα.

Οι κινήσεις αυτές προφανώς και δεν αποβλέπουν στην προστασία του λιβυκού λαού. Ολες οι δυνάμεις του αμερικανικού και ευρωενωσιακού ιμπεριαλισμού παραμονεύουν για να αποσπάσουν, είτε μαζί, είτε ακόμη και σε αντιπαράθεση, ακόμη ένα κομμάτι από τον τεράστιο πλούτο της χώρας, διαδικασία που εγκαινιάστηκε με την επέμβαση το 2011.

Ενδιαφέρουσες εξελίξεις στο μεσανατολικό ζήτημα προκαλεί η ορκωμοσία της παλαιστινιακής κυβέρνησης ενότητας την περασμένη Δευτέρα στη Ραμάλα, περίπου έξι βδομάδες μετά τη συμφωνία «Χαμάς» και «Φατάχ» για κοινό κυβερνητικό σχήμα, πρώτη φορά από το 2007, με στόχο τη διεξαγωγή παλαιστινιακών βουλευτικών και προεδρικών εκλογών στα παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Οχθης και της Λωρίδας της Γάζας ως το τέλος τρέχοντος χρόνου.

Η παλαιστινιακή κυβέρνηση, που απαρτίζεται κυρίως από 17 τεχνοκράτες με πρωθυπουργό τον Ράμι Χαμντάλα, προκάλεσε άμεση δυσφορία στο Ισραήλ, αφού ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου ήλπιζε πως οι παλιές πολιτικές και ρητορικές τακτικές σε βάρος της «τρομοκρατικής Χαμάς» θα αρκούσαν, και αυτή τη φορά, για να αποθαρρύνουν δηλώσεις υποστήριξης Αμερικανών και Ευρωενωσιακών ιμπεριαλιστών. Ωστόσο, οι επανειλημμένες παλινωδίες της ισραηλινής κυβέρνησης, οι συνεχείς ανακοινώσεις για κλιμάκωση της οικοδόμησης χιλιάδων εβραϊκών εποικισμών στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και κυρίως ο τορπιλισμός της τελευταίας διαπραγματευτικής πρωτοβουλίας του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι, που έληξε άδοξα στα τέλη Απρίλη, μετά από υποτιθέμενες προσπάθειες εννιά μηνών, δεν επέφεραν τα αναμενόμενα, όπως εδώ και τόσες δεκαετίες.

Ευρωενωσιακοί αξιωματούχοι αντιμετώπισαν θετικά τη νέα παλαιστινιακή κυβέρνηση, χαρακτηρίζοντάς την «σημαντικό στάδιο στη διαδικασία παλαιστινιακής συμφιλίωσης». Ο εκπρόσωπος του σινικού υπουργείου Εξωτερικών στο Πεκίνο εκτίμησε ότι θα μπορούσε να συμβάλει στον ισραηλινο-παλαιστινιακό διάλογο για την εξεύρεση ειρηνευτικής λύσης. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών υπογράμμιζε ότι η Μόσχα «θα συνεργαστεί ενεργά για την ανάπτυξη και την ενίσχυση των παραδοσιακά φιλικών ρωσο-παλαιστινιακών σχέσεων σε διάφορα επίπεδα», αναγγέλλοντας συνάντηση του Παλαιστίνιου Προέδρου Μαχμούτ Αμπάς με τον Πρόεδρο Πούτιν ως το τέλος του μήνα στη Ρωσία. Ακόμη και ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, με την ιδιότητα του ειδικού απεσταλμένου του κουαρτέτου για τη Μέση Ανατολή, έσπευσε να στηρίξει την παλαιστινιακή κυβέρνηση, σημειώνοντας τη δέσμευσή της «να σεβαστεί διεθνείς συμφωνίες, συνθήκες και πρωτοβουλίες στις οποίες είχε προσχωρήσει και η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης».

Ομως η μεγαλύτερη «έκπληξη» (αν και αναμενόμενη...) ήρθε για τους Ισραηλινούς από τις ΗΠΑ, που η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζεν Πσάκι ξεκαθάρισε ότι η Ουάσιγκτον προτίθεται να συνεργαστεί με τη νέα παλαιστινιακή κυβέρνηση εθνικής ενότητας και θα συνεχίσει να καταβάλει βοήθεια στην Παλαιστινιακή Αρχή, «παρακολουθώντας στενά τις πολιτικές της».

Μπροστά σε αυτές τις αντιδράσεις, το Ισραήλ απέφυγε σε πρώτο στάδιο θεαματικές κινήσεις που έκανε στο παρελθόν, όπως π.χ. στέρηση των εσόδων της Παλαιστινιακής Αρχής από τη συλλογή δασμών και φόρων. Επανέλαβε όμως τις αιματηρές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας, με πρόσχημα «την ασφάλεια του Ισραήλ», τις τρομοκρατικές εφόδους σε σπίτια Παλαιστίνιων χωρικών της Δυτικής Οχθης και ανακοίνωσε νέα σχέδια για την οικοδόμηση συνολικά 1.800 νέων κατοικιών σε εβραϊκούς εποικισμούς κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών της Δυτικής Οχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ.

Οι Παλαιστίνιοι αντέδρασαν, ανακοινώνοντας ότι θα προσφύγουν τις επόμενες μέρες στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, απαιτώντας την έκδοση καταδικαστικών αποφάσεων για το Ισραήλ.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο αγώνας του παλαιστινιακού λαού για ανεξάρτητο και βιώσιμο κράτος με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ απέχει πολύ ακόμα από τη δικαίωσή του, κάτι που προϋποθέτει να μην περάσουν τα συνολικά ιμπεριαλιστικά σχέδια στην ευρύτερη περιοχή.