Η καπιταλιστική κρίση παρασέρνει μαζί της και τα αστικά ιδεολογήματα περί «πολιτιστικής χορηγίας» και «σωτηρίας» του πολιτιστικού τομέα από την «αγορά» και την... «κοινωνία των πολιτών», δηλαδή τους εκπροσώπους του κεφαλαίου. Ιδεολογήματα που «ανθούν» και στη χώρα μας ως «περιτύλιγμα» του στρατηγικού στόχου της ΕΕ για πλήρη εμπορευματοποίηση του πολιτισμού.

Ετσι, στις ΗΠΑ, στη μεγαλύτερη καπιταλιστική οικονομία, όπου ο παραπάνω στόχος έχει επιτευχθεί, όπου δεν υπάρχει υπουργείο Πολιτισμού και όπου κάθε πολιτιστική υποδομή, από μουσεία και βιβλιοθήκες μέχρι πολιτιστικά κέντρα βρίσκονται στο «έλεος» των «φιλάνθρωπων» αστών, μέσα στα τελευταία δύο χρόνια έβαλαν «λουκέτο», μεταξύ άλλων, το Μουσείο του Λας Βέγκας (Las Vegaw Art Museum), το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης και Επιστήμης του Φρέσνο (Καλιφόρνια) και το Θέατρο «Σαίξπηρ» του Μιλγουόκι. Αιτία, σύμφωνα με το πρακτορείο «Bloomberg», η μείωση της χρηματοδότησης των «μη κερδοσκοπικών» πολιτιστικών οργανισμών από τους «χορηγούς».

Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση του ιδρύματος «Giving USA Foundation», ενός οργανισμού που συστάθηκε από επιχειρήσεις στο γνωστό πλαίσιο της «κοινωνικής ευθύνης», το 2009, η ιδιωτική χρηματοδότηση προς το σύνολο των «μη κερδοσκοπικών» φορέων παρουσίασε μείωση κατά 2,4% σε σχέση με το 2008 (12,3 δισ. δολάρια έναντι 12,8 δισ.). Για τους ειδικούς της «πολιτιστικής χορηγίας» στις ΗΠΑ, τα αποτελέσματα της σημερινής κρίσης στον πολιτιστικό τομέα θα είναι τα σοβαρότερα από την κρίση του 1929.

Η «πολιτιστική ευαισθησία» του κεφαλαίου είναι σκέτη υποκρισία...

Προτάσσοντας τον ισχυρισμό ότι το Εθνικό Θέατρο δεν έχει κανένα έλλειμμα, ο καλλιτεχνικός διευθυντής Γιάννης Χουβαρδάς έδωσε χτες στη δημοσιότητα τον απολογισμό της πρώτης τριετίας της θητείας του, το ρεπερτόριο του προσεχούς χειμώνα και απάντησε σε όσα γράφτηκαν και ακούστηκαν πριν την ανανέωση της θητείας του.

Πλήρης και αναλυτικός ο απολογισμός, αλλά σε πολλά σημεία θυμίζει περισσότερο απολογισμό μιας πολυεθνικής - παρά πολιτιστικού οργανισμού. Οσον αφορά στο πρόγραμμα περιστολής των δαπανών και αύξησης των εσόδων στο Εθνικό Θέατρο έγιναν: Περικοπές στα έξοδα παραγωγής των παραστάσεων, εξαντλητική έρευνα αγοράς για προμήθειες και αγορές μέσω ίντερνετ για την αποφυγή μεσαζόντων (όπου συμφέρει). Πλαφόν υπερωριών ανά τμήμα, στο ελάχιστο δυνατό. Συμπίεση δαπανών ΔΕΚΟ στο ελάχιστο δυνατό. Αυστηρός προγραμματισμός και έλεγχος στις αγορές αναλωσίμων (γραφική ύλη, είδη καθαρισμού κλπ.). Ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση γραφικής ύλης και άλλων αναλωσίμων. Αντικατάσταση όλων των ηλεκτρικών λαμπτήρων με λάμπες οικονομίας.

«Διοργανώθηκαν σεμινάρια πυρασφάλειας, πυρόσβεσης και μαθήματα πρώτων βοηθειών, που παρακολούθησε μεγάλο μέρος του προσωπικού. Ξεκίνησε προσπάθεια ανακύκλωσης χαρτιού και μπαταριών. Οι εργαζόμενοι ενεργοποιήθηκαν για εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα».

Καθιερώθηκε η επιλογή χαρακτηριστικού μότο, για το ετήσιο ρεπερτόριο που σηματοδοτεί το περιεχόμενό του. «Αναπτύχθηκε συστηματικά η χορηγία και πραγματοποιήθηκαν συνεργασίες με σημαντικούς φορείς, "που στήριξαν το έργο του θεάτρου", με χρήματα αλλά και με είδος (βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης, φωτοαντιγραφικά μηχανήματα κλπ.)».

Οσον αφορά στις 81 παραστάσεις της τριετίας, έγιναν 57 παραγωγές, 2 συμπαραγωγές, 22 αναγνώσεις. Απασχολήθηκαν 72 σκηνοθέτες, 426 ηθοποιοί. Από τις 57 παραγωγές 10 ήταν αρχαίο δράμα και 13 σύγχρονο ελληνικό ρεπερτόριο.

Στα έσοδα συμπεριλαμβάνονται: Εισπράξεις: Από καλλιτεχνική δραστηριότητα (εισιτήρια, συνδρομές, προγράμματα κλπ. εκδόσεις) 10.103.555 ευρώ. Από δωρεές, χορηγίες, εκμετάλλευση ιδίων περιουσιακών στοιχείων 2.894.285 ευρώ. Επιχορηγήσεις από ΥΠΠΟ-Τ 26.965.361 ευρώ. Σύνολο εσόδων: 39.963.201 ευρώ. Εξοδα: Αμοιβές προσωπικού 26.269.930 ευρώ. Εξοδα παραγωγών 6.917.731 ευρώ. Εξοδα λειτουργίας, συντήρησης, προβολής, εκδόσεων, διοίκησης κλπ. 7.082.766 ευρώ. Σύνολο εξόδων: 40.270.427 ευρώ.

«Ακατανόητο και σημείο των καιρών» χαρακτήρισε τις αντιδράσεις στο αίτημα της Ελληνικής Θεαμάτων να παρουσιάσει ως συμπαραγωγή με το Εθνικό Θέατρο την παράσταση «Τρίτο στεφάνι» (φετινή επιτυχία του Εθνικού). Δηλώνοντας αντίθετη άποψη με το ΔΣ του Εθνικού που απέρριψε τελικά το αίτημα, είπε ότι «το Εθνικό Θέατρο χάνει ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό που θα έμπαινε στο ταμείο του, χωρίς δικό του έξοδο και χωρίς να απασχοληθεί ο μηχανισμός του». Και επικαλούμενος το Εθνικό Θέατρο Αγγλίας που συνάπτει παρόμοιες συμφωνίες, αναρωτήθηκε «ξεπουλάει κι αυτό εθνικά προϊόντα στα μονοπώλια;».

Επειδή το κάνει αυτό το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας, ο Γ. Χουβαρδάς δεν αντιλαμβάνεται ότι προκύπτει ηθικό ζήτημα με μια τέτοια παραχώρηση;

Τέλος, «παραπληροφόρηση» χαρακτήρισε το θέμα της σκηνής «Κοτοπούλη» στο «Ρεξ», που δε θα λειτουργήσει τον προσεχή χειμώνα (λόγω κόστους 1.500.000 ευρώ), ενώ η μίσθωση του «Ρεξ» σε ιδιώτη λήγει το φθινόπωρο. Επιμένει ότι το «Ρεξ» χρήζει ριζικής ανακαίνισης, για την οποία είχε εξασφαλίσει το 2008 χορηγία 500.000 ευρώ από το Ιδρυμα Νιάρχος και 350.000 από το (τότε) ΥΠΕΧΩΔΕ, τα οποία όμως τώρα χάθηκαν.

Το αρχαιότερο δερμάτινο παπούτσι, ηλικίας 5.500 ετών, ανακάλυψαν αρχαιολόγοι σε ένα σπήλαιο στην Αρμενία! Η επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας Αρμενίας έκανε αυτή την εντυπωσιακή, όσο και σημαντική επιστημονικά, ανακάλυψη στην περιοχή Βαγιότζ Ντζορ στα αρμενο-ιρανο-τουρκικά σύνορα, σε ένα σπήλαιο κοντά σε δρόμο, το οποίο ήταν γνωστό στους αρχαιολόγους.

Το παπούτσι είναι, σχεδόν, άψογα διατηρημένο (τα κορδόνια του είναι άθικτα) και είναι περίπου 1.000 χρόνια παλιότερο από τη Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας στην Αίγυπτο και 400 χρόνια παλιότερο από το Στόουνχετζ στη Βρετανία. Χρονολογείται από το 3.500 π.Χ. (χαλκολιθική περίοδος). Εχει κατασκευαστεί από ένα μοναδικό κομμάτι δέρματος ζώου και είναι τέλεια διαμορφωμένο, ώστε να εφαρμόζει στο πόδι. Περιείχε χορτάρι, είτε ως μονωτικό για να κρατά το πόδι ζεστό, είτε για να έχει καλύτερη εφαρμογή στο πόδι, ενώ υπάρχουν κορδόνια τόσο στο πάνω μέρος όσο και στο πίσω, για να συγκρατείται σωστά το πόδι. Είναι νούμερο 37 και είναι άγνωστο αν ανήκει σε άνδρα ή γυναίκα.

Οι σταθερές, ξηρές και ψυχρές συνθήκες του σπηλαίου, καθώς και το παχύ στρώμα από περιττώματα προβάτων βοήθησαν στην άριστη συντήρηση του παπουτσιού μέχρι σήμερα. Γι' αυτό και οι αρχαιολόγοι αρχικά νόμιζαν ότι το παπούτσι δεν ήταν παλαιότερο των 600-700 ετών, αλλά η εξέταση με ραδιενεργό άνθρακα σε εργαστήρια των πανεπιστημίων της Οξφόρδης και της Καλιφόρνιας αποκάλυψε την πραγματική ηλικία του. Συνεπώς είναι κατά μερικές εκατοντάδες χρόνια παλαιότερο από τα υποδήματα που φορούσε ο «Οτζι», τα οποία έχουν χρονολογηθεί μεταξύ των 5.375-5.128 ετών και μέχρι σήμερα θεωρούνταν τα παλαιότερα που είχαν ποτέ βρεθεί σε ευρωπαϊκό έδαφος. Ο «Οτζι» βρέθηκε ως καλοδιατηρημένη μούμια στις παγωμένες ιταλο-αυστριακές Αλπεις, το 1991, και τα παπούτσια του ήταν από δέρμα ελαφιού και αρκούδας.

Με την ταινία του, γερμανικής υπηκοότητας και τουρκικής καταγωγής σκηνοθέτη, Φατίχ Ακίν «Soul Kitchen» (σ.σ. «Κουζίνα με ψυχή» ο τίτλος της ελληνικής διανομής) ανοίγει τη φετινή του «αυλαία» ο θερινός δημοτικός κινηματογράφος της Νίκαιας «Σινέ Νίκαια» στον όμορφο πολιτιστικό χώρο «Μάνος Λοΐζος» στην οδό Θηβών. Η ταινία απέσπασε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο 66ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας, ενώ άνοιξε το 50ό Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το «Σινέ Νίκαια» αποτελεί μια δροσερή έκπληξη για τους λάτρεις των θερινών κινηματογράφων και στα πλεονεκτήματά του είναι το ελεύθερο πάρκινγκ, το πλούσια εξοπλισμένο εντευκτήριό του και η προσιτή τιμή εισιτηρίου (5 ευρώ).

Ο δήμαρχος Νίκαιας, Στέλιος Μπενετάτος, επισημαίνει, ότι «ο θερινός κινηματογράφος, τόπος συναντήσεων και όμορφο στέκι για τους φίλους της έβδομης τέχνης, μέσα από τις ταινίες του δίνει μηνύματα ζωής και προσφέρει στιγμές ποιοτικής διασκέδασης και ψυχαγωγίας, ενάντια σε κάθε είδους πρότυπα που στόχο έχουν να υποβαθμίσουν το πνεύμα και την κουλτούρα μας».

ΜΕ ΤΟΥΣ «SPECIALS» ξεκινά σήμερα στο Θέατρο Βράχων Βύρωνα το διήμερο 2ο Kosmos Festival. Με ιστορία πάνω από τρεις δεκαετίες, οι «Specials» είναι ίσως η πιο επιτυχημένη μπάντα στο χώρο της «σκα» μουσικής. Σήμερα, επίσης, εμφανίζονται η γαλλική reggae/dub μπάντα «Dub Inc» και η «Staff Benda Bilily» από το Κονγκό. Αύριο δίνονται συναυλίες των Βαρκελωνέζων «Ojos De Brujo», του μουσικού αλχημιστή Shantel, της Ισπανίδας Amparo Sanchez και των «Smoking Bandits».

ΤΗ ΜΑΤΑΙΩΣΗ της συναυλίας του Ελβις Κοστέλο (είχε προγραμματισθεί για 3/7, στο Θέατρο του Terra Vibe Park) ανακοίνωσε η διοργανώτρια εταιρεία «Big Star Promotion», αναφέροντας πως «η τρέχουσα δυσμενής οικονομική κατάσταση είχε αποτέλεσμα τη χαμηλή προπώληση εισιτηρίων, καθιστώντας αδύνατη την πραγματοποίησή της». Οι αγοραστές εισιτηρίων να απευθυνθούν στο «Ticket House» (Πανεπιστημίου 42 - στοά) για την επιστροφή του αντιτίμου.