Ο «Ριζοσπάστης» συνεχίζει τη δημοσίευση των παρεμβάσεων στην εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ, στις 10 Μάη, με θέμα την πυρασφάλεια και τη δασοπροστασία. Σε αυτό το φύλλο δημοσιεύουμε τις παρεμβάσεις του Ηλία Σταμέλου και του Γιώργου Μελιόπουλου.

Τα οικονομικά συμφέροντα αποτελούν διαχρονικά την πιο εύφλεκτη ύλη στον Υμηττό. Ενα πολύ σημαντικό κομμάτι του έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτες κάτω από τον μανδύα της «Φιλοδασικής Ενωσης Αθηνών», όπου φιγουράρουν γνωστοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου, η οποία το αξιοποιεί και με το αζημίωτο. Στη βάση αυτή προωθείται συστηματικά η μεταφορά ευθυνών στους δήμους και τις εθελοντικές ομάδες, καθήκοντα που δεν τους αναλογούν και δεν έχουν τα μέσα για να τα στηρίξουν, γιατί οι περικοπές στην Τοπική Διοίκηση είναι τεράστιες τα τελευταία χρόνια.

Η ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος για την προστασία του Υμηττού αφήνει τον Υμηττό έρμαιο στις ορέξεις του κεφαλαίου. Υπήρχαν δημοτικές αρχές που πρωτοστάτησαν να εκπέσει το Προεδρικό Διάταγμα (Ηλιούπολη) και επεδίωξαν να χωροθετήσουν εντός της Β' ζώνης Υμηττού (δήμος Βύρωνα τοπικές μονάδες συγκέντρωσης και διαλογής απορριμμάτων).

Εξάλλου, δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που έγιναν προσπάθειες οικοδόμησης του δάσους από την Εκκλησία και με αγώνες του λαού αποτράπηκε.

Το ζήτημα της προστασίας του Υμηττού αποτέλεσε για τους κατοίκους της Καισαριανής πρωτεύον ζήτημα, είναι πάμπολλες οι φορές που κινητοποιήθηκαν για να αποτρέψουν τις καταστροφικές συνέπειες πυρκαγιών.

Η ανάγκη αυτή οδήγησε το 1985 τη δημοτική αρχή με δήμαρχο τον Π. Μακρή να δημιουργήσει την Εθελοντική Δασοπροστασία Δήμου Καισαριανής.

Στόχος ήταν να προστατεύεται σε σταθερή βάση το δάσος με τη συμμετοχή του λαού, να μπορέσει να σταθεί εμπόδιο απέναντι στα οργανωμένα συμφέροντα (Σκοπευτική Εταιρεία, Φιλοδασική Ενωση Αθηνών, μεγαλοεργολάβοι, Πανεπιστημιούπολη, Εκκλησία).

Η δημιουργία της ομάδας άνοιξε έναν κύκλο διεκδικήσεων του λαού και της δημοτικής αρχής σε μέσα και ταυτόχρονα προχώρησε αποφασιστικά η συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες, Δασική Υπηρεσία, Πυροσβεστική.

Εκπαίδευση των εθελοντών σε βασικά πράγματα που αφορούν το δάσος, την προστασία του, την ίδια τους τη συμπεριφορά σε μια πυρκαγιά, την επαγρύπνηση σε προσπάθειες εμπρησμών κ.λπ.

Από την αρχή της ίδρυσης μέχρι σήμερα, ήταν καθαρό στη δράση της ομάδας ότι:

• Σε καμιά περίπτωση δεν θέλουμε να υποκαταστήσουμε τις ευθύνες του κρατικού μηχανισμού στην προστασία του περιβάλλοντος και των δασών.
• Η προσφορά των μελών της ομάδας έχει ως βασικό χαρακτηριστικό της την εθελοντική στράτευση, διέπεται από αξίες όπως η ανιδιοτέλεια, η συλλογικότητα, η κοινωνική αλληλεγγύη, χωρίς καμιά προσδοκία ατομικής ωφέλειας ή ανταπόδοσης της βοήθειας, παρά με μοναδικό γνώμονα να προστατεύσουν τον σημαντικό αυτό πνεύμονα ζωής για όλη την Αττική.
• Ο εθελοντισμός ως κίνημα με λαϊκές μορφές οργάνωσης έχει βαθιές ρίζες, ιδιαίτερα αναπτύχθηκε στις σοσιαλιστικές χώρες.
• Είναι μια δοκιμασμένη στην πράξη μορφή συλλογικής δράσης, αλληλεγγύης και ανθρωπιάς στην Καισαριανή, ιδιαίτερα μετά την εγκατάσταση των προσφύγων το 1922, αλλά και μετέπειτα στα χρόνια της Κατοχής αλλά και τα χρόνια των διώξεων από το μετεμφυλιακό καθεστώς.
• Είναι ξένες προς εμάς οι διάφορες θεωρίες και ιδεολογήματα (περί εθελοντισμού, κοινωνία αλληλεγγύης, κοινωνία συνοχής, περί ευθύνης πολιτών), που θέλουν πρώτα απ' όλα να συγκαλύψουν τον ταξικό χαρακτήρα του συστήματος για τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα που βιώνουν η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα και ιδιαίτερα ορισμένες κοινωνικές ομάδες, όπως ηλικιωμένοι, ανάπηροι, χρόνια πάσχοντες, άνεργοι κ.λπ.
• Είναι ξένη η πολιτική που ασκείται από το αστικό κράτος για «εθελοντές», επειδή θα ασκούν δήθεν κοινωνικό έργο θα «αμείβονται» υποτυπωδώς, χωρίς εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, αλλά θα έχουν αμοιβές (βεβαιώσεις παρακολούθησης, ενισχύσεις για ανάληψη παρόμοιων δραστηριοτήτων κ.λπ.).

Η λαϊκή συμμετοχή στο δήμο μας αποτυπώνεται με την ενεργή συμμετοχή εκατοντάδων εθελοντών σε σταθερή βάση.

Σε χιλιάδες ώρες παρουσίας στο δάσος, επιτήρησης και επαγρύπνησης και η συμβολή στην έγκαιρη αντίληψη εμπρησμών και γρήγορης παρέμβασης που εμπόδισε την επέκταση της φωτιάς.

Πέρα από τους γενικούς στόχους διεκδίκησης, ειδικότερα για τον Υμηττό, παλεύουμε να μετατραπεί σε κρατική περιούσια η ιδιοκτησία που υπάρχει στον Υμηττό, φιλοδασική κ.λπ. Να είμαστε σε ετοιμότητα για την επέκταση των ιδιωτικών οδικών δικτύων στον Υμηττό και τη χάραξη νέων αυτοκινητόδρομων που θα καταστρέψουν το ενιαίο του οικοσυστήματος και θα μειώσουν τη δασοκάλυψη. Να καλυφτούν τα κενά σε προσωπικό όλων των συναρμόδιων φορέων που εμπλέκονται στη δασοπροστασία με μόνιμη και σταθερή εργασία όλων των βαθμίδων, επιστημονικό, εργατοτεχνικό, πυροσβεστικό. Να εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια για έργα που είναι αναγκαία από τις μελέτες αντιπυρικής προστασίας (συντήρηση δασικών δρόμων, μέσων πυρόσβεσης, εξοπλισμός των δήμων και των εθελοντικών ομάδων προκειμένου να μπορούν να συμβάλουν στα μέτρα πρόληψης όλο το χρόνο αλλά και σε περίπτωση πυρκαγιάς).

Μερικά παραδείγματα για το πώς προχώρησε αυτή η παραχώρηση αρμοδιοτήτων στην Τοπική Διοίκηση.

Στη χώρα μας από το 1995 άρχισαν να κατατίθενται οι σχετικές προτάσεις για μεταφορά της πυρόσβεσης στην Τοπική Διοίκηση. Με τον νόμο 3013/2002 συνιστάται Συντονιστικό Οργανο Πολιτικής Προστασίας με επικεφαλής τον δήμαρχο που έχει την ευθύνη της διάθεσης και του συντονισμού δράσης του δυναμικού και των μέσων για την αντιμετώπιση και αποκατάσταση καταστροφών ανάμεσα σε αυτές και των μεγάλων πυρκαγιών. Το 2006 το προεδρείο της ΚΕΔΚΕ κατέθεσε πρόταση προς την τότε κυβέρνηση της ΝΔ για να μεταφερθεί η Πυροσβεστική Υπηρεσία στους δήμους. Με τον Ν. 3852/2010, τον γνωστό σε όλους μας "Καλλικράτη" μεταφέρθηκαν αρμοδιότητες πρόληψης πυρκαγιών και πυρόσβεσης ανάμεσα στην παραχώρηση αρμοδιοτήτων που έχουν να κάνουν με την Υγεία, την Εκπαίδευση, την Προσχολική Αγωγή, το Περιβάλλον κ.λπ., χωρίς βέβαια να δίνονται και τα απαραίτητα κονδύλια. Με το νόμο 4029/2011 καθιερώνεται η ίδρυση εθελοντικών πυροσβεστικών υπηρεσιών σε δήμους, εφόσον αυτοί αναλαμβάνουν να παρέχουν τις κτιριακές εγκαταστάσεις και τους απαραίτητους χώρους, τις απαραίτητες υποδομές, πυροσβεστικά οχήματα και όλο το κόστος λειτουργίας αυτών των υπηρεσιών. Η μοναδική υποχρέωση του Πυροσβεστικού Σώματος θα αφορά την τοποθέτηση 3 μόνιμων υπαλλήλων για θέματα εκπαίδευσης, οργάνωσης και διοίκησης των εθελοντικών υπηρεσιών.

Λίγα χρόνια μετά η «δουλειά» προχώρησε ακόμα περισσότερο: Στο προσχέδιο νόμου που δόθηκε στη δημοσιότητα, πριν από την ψήφιση του Ν. 4249/2014, υπήρχε η πρόβλεψη για την ίδρυση Δημοτικών Πυροσβεστικών Σταθμών Α' ή Β' Τάξης και Κλιμακίων. Ταυτόχρονα, οριζόταν και η διαδικασία της αναδιάρθρωσης των υπηρεσιών του Πυροσβεστικού Σώματος, που θα υλοποιούταν κυρίως με καταργήσεις και συγχωνεύσεις Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και Κλιμακίων.

Οι συγκεκριμένες διατάξεις μπορεί να αφαιρέθηκαν κάτω από τον αγώνα που έδωσε η ΕΑΚΠ στον προαναφερόμενο νόμο, προστέθηκε όμως διάταξη που παρέχει τη δυνατότητα ανάθεσης εργασιών συντήρησης και επισκευής οχημάτων που ανήκουν στη δύναμη των υπηρεσιών του υπουργείου (μεταξύ αυτών και τα πυροσβεστικά και αστυνομικά οχήματα), από τα συνεργεία των οικείων Περιφερειών της Τοπικής Διοίκησης, με χορήγηση μέσων και υλικών όπως ανταλλακτικά, ελαστικά και λιπαντικά. Με άλλες ρυθμίσεις το κόστος λειτουργίας των Πυροσβεστικών Κλιμακίων του Πυροσβεστικού Σώματος το έχουν αναλάβει οι φορείς της Τοπικής Διοίκησης, οι δήμοι στην προκειμένη περίπτωση, που στην περιοχή τους λειτουργούν τέτοια Κλιμάκια. Ακόμα ένα κομμάτι των αναγκών σε υλικοτεχνική υποδομή του Πυροσβεστικού Σώματος που κυρίως αφορά οχήματα, περνά μέσα από τον άλλο φορέα της Τοπικής Διοίκησης, τις Περιφέρειες.

Τα παραπάνω παραδείγματα, που δεν είναι και τα μοναδικά, δείχνουν πώς προωθείται ο κοινός στρατηγικός στόχος κυβέρνησης, ΕΕ, κεφαλαίου, ένα σημαντικό μέρος δηλαδή της πυροπροστασίας που αφορά κυρίως την προστασία των λαϊκών στρωμάτων, να μετατραπεί από υποχρέωση του κεντρικού κράτους σε ανταποδοτικού χαρακτήρα υπηρεσία, τομείς της πυρασφάλειας προληπτικού και κατασταλτικού χαρακτήρα από υποχρέωση του κεντρικού κράτους να γίνει υποχρέωση των φορέων της Τοπικής Διοίκησης.

Τα αποτελέσματα και οι συνέπειες, αρνητικές βέβαια από αυτήν την πολιτική, ήδη φάνηκαν από πιο παλιά και αναφέρθηκαν σε αυτές προηγούμενοι ομιλητές. Εμείς οι πυροσβέστες παλεύουμε στο πλάι του λαού μας για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας.