Στα σκαριά βρίσκεται από χτες μια ακόμα μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, η οποία έρχεται να ολοκληρώσει το έργο της απελθούσας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Ακόμη και τα «κλισέ» που χρησιμοποιεί σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ (απλοποίηση διαδικασιών, σταθερότητα, διαφάνεια κ.ά.) παραπέμπουν στη συνθηματολογία των προκατόχων τους. Οι βασικές κατευθύνσεις τους κινούνται στον άξονα της περαιτέρω φοροελάφρυνσης των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων - στο όνομα της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας - και στην ακόμη μεγαλύτερη φορολογική αφαίμαξη των λαϊκών εισοδημάτων.

Ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφης, μιλώντας χτες στην πρώτη συνεδρίαση της «Επιτροπής για τη φορολογική μεταρρύθμιση», είπε ότι το νέο φορολογικό σύστημα «θα πρέπει να είναι καινοτόμο και ρηξικέλευθο και να στηρίζεται στο πρόγραμμα που παρουσιάσαμε στον ελληνικό λαό». Τόσο από το προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ όσο και από τις δημόσιες δηλώσεις των κυβερνητικών παραγόντων προκύπτει ανάγλυφα η κατεύθυνση σε ό,τι αφορά τους ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους. Για την ώρα αποφεύγουν να ανοίξουν τα χαρτιά τους σε ό,τι αφορά τη φορολογία των μισθωτών και συνταξιούχων και για τα καυτά ζητήματα που απασχολούν τους ΕΒΕ της χώρας. Η βασική κατεύθυνση πάντως είναι το πετσόκομμα του συνόλου σχεδόν των εκπτώσεων φόρου για τις δαπάνες των νοικοκυριών που άφησε όρθιες η προηγούμενη κυβέρνηση. Στο στόχαστρο, ανάμεσα σε άλλα, μπαίνουν οι δαπάνες για τα νοίκια πρώτης κατοικίας, τα δίδακτρα για φροντιστήρια, τα έξοδα για τις μικροδαπάνες του νοικοκυριού. Η κυβέρνηση προβάλλει την αύξηση στο αφορολόγητο όριο και την αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας, που να σημειωθεί ότι δεν έχει τιμαριθμοποιηθεί και παραμένει αμετάβλητη στο επίπεδο του 2003.

Οι βασικές κατευθύνσεις που θα «συζητηθούν» στο πλαίσιο της «Επιτροπής» και θα πάρουν τη μορφή νομοσχεδίου (αναμένεται για το τέλος Σεπτέμβρη του 2004) είναι οι παρακάτω:

• Φορολογία κερδών επιχειρήσεων: Δεδομένη είναι η θέση τους για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες. Σκοπεύουν να δώσουν και σωρεία άλλων «διευκολύνσεων», όπως την κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων που δεν έχουν «ανταποδοτικό χαρακτήρα», των φόρων που επιβάλλονται στις διαφημίσεις, κάτι που αξίωσαν οι μεγαλοβιομήχανοι κ.ά.
• Φορολογία προσωπικών εισοδημάτων: Δεδομένη είναι η μείωση του ανώτατου συντελεστή (στο 35% από 40% σήμερα) που αγγίζει τα υψηλά εισοδήματα. Από κει και πέρα δρομολογείται η κατάργηση πολλών φοροεκπτώσεων με την ταυτόχρονη αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας.
• Φορολογία ΕΒΕ: Εδώ τον πρώτο λόγο έχουν τα «ήξεις -αφήξεις». Ολα δείχνουν ότι τα πρόστιμα και τα διάφορα φοροχαράτσια θα ξαναμπούν στην ημερήσια διάταξη με τη μια ή την άλλη μορφή, προκειμένου να αναπληρώσουν τις φοροαπώλειες από το μεγάλο κεφάλαιο. Τουλάχιστον ύποπτες είναι οι διαρροές σύμφωνα με τις οποίες «καταργούνται» οι φορολογικοί έλεγχοι πάνω στις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα τέτοια μέτρο θα συνοδευτεί με την επιβολή πλαφόν στα φορολογητέα εισοδήματα των επαγγελματιών αυτών... Η κυβέρνηση από την πλευρά της προβάλλει την ενοποίηση της φορολογικής κλίμακας με αυτή που ισχύει για τους μισθωτούς - συνταξιούχους.
• Φορολογία ακίνητης περιουσίας: Το συγκεκριμένο εξετάζεται στο πλαίσιο της μετατροπής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε παράλληλο φοροεισπρακτικό μηχανισμό με την ταυτόχρονη μείωση των επιχορηγήσεων των ΟΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Πέντε υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες ρυθμίζονται ζητήματα που άπτονται της εφαρμογής του πρόσφατου νόμου που ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση και διέπει τη λειτουργία του πλανόδιου εμπορίου και των λαϊκών αγορών έδωσε χτες στη δημοσιότητα το υπουργείο Ανάπτυξης. Οι συγκεκριμένες αποφάσεις ρυθμίζουν θέματα που έχουν να κάνουν με τη σύσταση των κλιμακίων ελέγχου, με τα προβλεπόμενα πρόστιμα για παραβάσεις και τη διαδικασία επιβολής τους, και θέματα διακίνησης προϊόντων από την παραγωγή μέχρι το λιανεμπόριο.

Μεταξύ άλλων καθορίζονται αισθητά, μέχρι και υπερτριπλάσια, υψηλότερα πρόστιμα σε σχέση με εκείνα που πρόβλεπε αρχικά ο νόμος. Τα πρόστιμα βάσει της σχετικής υπουργικής απόφασης ξεκινούν από 300 ευρώ και φτάνουν μέχρι 1.000 ευρώ, τόσο για τους πλανόδιους εμπόρους όσο και για τους πωλητές λαϊκών αγορών και αφορούν παραβάσεις που έχουν να κάνουν με έλλειψη άδειας, αυθαίρετη αλλαγή χώρου, μη τήρηση ωραρίου, μη ύπαρξη του προβλεπόμενου τριπλότυπου δελτίου αποστολής και γενικά παραστατικών και τιμολογίων στην περίπτωση των λαϊκών αγορών κ.α.

Επίσης, προβλέπεται πρόστιμο από 100 μέχρι και 5.000 ευρώ σε περίπτωση μη χορήγησης των πληροφοριών που ζητούν τα κλιμάκια ελέγχου, απόκρυψης στοιχείων ή χορήγησης ανακριβών στοιχείων εν γνώσει του εμπόρου και γενικά σε περίπτωση παρακώλυσης της δουλιάς των ελεγκτών. Τα πρόστιμα επιβάλλονται άμεσα με τη βεβαίωσή τους από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα κατά τη διάρκεια του ελέγχου.

Ας σημειωθεί ότι εκκρεμούν ακόμη δύο Προεδρικά Διατάγματα που αφορούν τη διαδικασία έκδοσης αδειών για τις λαϊκές αγορές και το πλανόδιο εμπόριο. Με εγκύκλιο του υφυπουργού Ανάπτυξης Γ. Παπαθανασίου μέχρι την έκδοση των δύο διαταγμάτων θα ισχύουν οι παλιές άδειες.