ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 16 Μάρτη 2005
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«.. ο ήλιος και ο κεραυνός μου στήσανε καρτέρι»

Κηδεύτηκε χτες ο Σταύρος Κουγιουμτζής

Στ. Κουγιουμτζής
Στ. Κουγιουμτζής
Ηταν 12 Μάρτη... όταν ο 73χρονος Σταύρος Κουγιουμτζής ξεκίνησε το στερνό ταξίδι. Σύμπτωση τραγική, καθώς ο ξαφνικός θάνατός του (12/3) έπειτα από καρδιακό επεισόδιο έμελλε να έρθει ακριβώς τη μέρα που αναφέρει το πολυτραγουδισμένο τραγούδι του. Η κηδεία του σπουδαίου λαϊκού συνθέτη έγινε χτες στην Καλαμαριά, δημοτική δαπάνη.

Με το μοναδικό μουσικό ήθος του ο Στ. Κουγιουμτζής δημιούργησε τραγούδια σπάνιας ομορφιάς, που τον καθιέρωσαν σαν ξεχωριστό, βαρύνουσας σημασίας δημιουργό στη νεότερη ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Στη μακρά, γόνιμη πορεία του έγραψε περισσότερα από 200 τραγούδια, που τα περισσότερα έγιναν μεγάλες επιτυχίες, αγκαλιάζοντας πλατιά κοινωνικά στρώματα. Ανάμεσά τους κομμάτια όπως τα «Κάπου νυχτώνει», «Ενας κόμπος η χαρά μου», «Οταν ανθίζουν πασχαλιές», «Τώρα που θα φύγεις», «Μη μου θυμώνεις μάτια μου», «Το σακάκι μου κι αν στάζει», «Ηταν πέντε, ήταν έξι», «Χρόνια σαν βροχή», «Σου στέλνω χαιρετίσματα», «Με έκοψαν με χώρισαν στα δυο», κ.ά.

Μικρασιάτης στην καταγωγή, ο Στ. Κουγιουμτζής γεννήθηκε το 1932 και μεγάλωσε σε μια φτωχογειτονιά στο Επταπύργιο στη Θεσσαλονίκη. Ανδρώθηκε μέσα στην προσφυγιά, στη φτώχεια, στον αγώνα για επιβίωση. Τα πρώτα τραγούδια που τον συγκινούν είναι όσα άκουγε από τους πρόσφυγες. Τα σμυρναίικα, τα τραγούδια του Τσιτσάνη, του Βαμβακάρη και άλλων λαϊκών δημιουργών ρίχνουν τους πρώτους σπόρους στην ψυχή του. Στα 15 του γοητεύεται από το πιάνο και γράφεται στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Παράλληλα με τις μουσικές σπουδές του ακούει και μαγεύεται από τα λαϊκά τραγούδια, ενώ από το 1952 για βιοποριστικούς λόγους εργάζεται ως πιανίστας σε νυχτερινά κέντρα της Θεσσαλονίκης. Το 1960 γράφει το πρώτο του τραγούδι, το «Περιστεράκι», με ερμηνεύτρια την Ζ. Κουρούκλη. Ακολουθούν το «Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά» και το «Μη μου θυμώνεις μάτια μου» (με ερμηνευτή τον Γ. Πουλόπουλο).

Το 1967, στην Αθήνα, ο Στ. Κουγιουμτζής ξεκινά τη συνεργασία του με τον Γιώργο Νταλάρα, ο οποίος ερμηνεύει το πασίγνωστο «Να 'τανε το '21» (στίχοι Σώτιας Τσώτου). Είναι η αρχή μιας σειράς μεγάλων επιτυχιών, οι περισσότερες με τον Γ. Νταλάρα και την Χαρούλα Αλεξίου. Τραγούδια του ερμηνεύουν επίσης οι Αν. Βίσση, Β. Μοσχολιού, Αντ. Καλογιάννης, Γ. Πάριος, Δ. Μητροπάνος, Γ. Καλατζής, Ελ. Αρβανιτάκη, καθώς και η σύντροφος της ζωής του Αιμιλία Κουγιουμτζή. Υπήρξε από τους πρώτους συνθέτες που μελοποίησαν ελληνική ποίηση: Ελύτη, Σεφέρη, Παπαδιαμάντη, Βάρναλη, Σαχτούρη, Χριστιανόπουλου, Ριτσιώνη... Παρότι υπήρξε και εξαιρετικός στιχουργός συνεργάζεται με σπουδαίους στιχουργούς όπως οι Μ. Ελευθερίου, Λ. Παπαδόπουλος, Α. Δασκαλόπουλος, Μ. Μπουρμπούλης, Κ. Βίρβος, κ.ά. Από το 1988 ζούσε στη Θεσσαλονίκη.

  • «Τον αγαπούσα, τον θαύμαζα, τον εμπιστευόμουν απόλυτα», αναφέρει αποχαιρετώντας τον ο Μ. Θεοδωράκης. «Γλυκύτατος μελωδός και γλυκύτατος άνθρωπος, ο Σταύρος Κουγιουμτζής δούλεψε σε όλη του τη ζωή, συχνά μέσα σε αντίξοες συνθήκες, διατηρώντας πάντα την εντιμότητα, αξιοπρέπεια, σεμνότητά του, αλλά και την ποιότητα του έργου του, που μένει για πάντα πολύτιμη κληρονομιά, κυρίως στη νεολαία μας».
  • «Ολοι μας αποχαιρετούμε έναν πολύ μεγάλο συνθέτη, έναν σπουδαίο μουσικό, έναν ξεχωριστό άνθρωπο, που αντίθετα με την εποχή όσο περνούν τα χρόνια τόσο θα μεγαλώνει η αξία του έργου του», αναφέρει ο Γ. Νταλάρας αποχαιρετώντας «τον πνευματικό πατέρα» του. Και σημειώνει πως αφήνει «πίσω του να αιωρούνται στη θολή ατμόσφαιρα των ημερών μας τα φωτεινά τραγούδια του, κομμάτια της ευγενικής και εύθραυστης καρδιάς του».
ΣΧΕΔΙΟ ΝΕΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΥΠΠΟ
Επιστολή - αντίδραση πανεπιστημιακών

«Κινδύνους εγκυμονεί» το σχέδιο του νέου Οργανισμού του ΥΠΠΟ που προωθεί η κυβέρνηση, σύμφωνα με 46 επίτιμους εφόρους Αρχαιοτήτων, καθηγητές Πανεπιστημίου και επιστήμονες αρχαιογνωστικών κλάδων, που συνυπογράφουν ανοιχτή επιστολή προς τον πρωθυπουργό και υπουργό Πολιτισμού, Κ. Καραμανλή.

Οι υπογράφοντες σημειώνουν, μεταξύ άλλων, ότι «το περιεχόμενο του σχεδίου αυτού (σ.σ. του νέου Οργανισμού) μας προβληματίζει ιδιαίτερα και μας αναγκάζει να θεωρήσουμε ότι συντάχθηκε με βιασύνη, χωρίς να έχει προηγηθεί ο απαιτούμενος διάλογος με τα συλλογικά όργανα του υπουργείου, και κυρίως με τους κατεξοχήν αρμοδίους επιστήμονες, στους οποίους η πολιτεία έχει αναθέσει τη μέριμνα και προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας». Ανήσυχοι δηλώνουν οι υπογράφοντες και για την επικείμενη αλλαγή του αρχαιολογικού νόμου.

«Θεωρούμε» συνεχίζουν «εξαιρετικά επικίνδυνη την αλλαγή του θεσμικού καθεστώτος των μουσείων της χώρας, την υποβάθμιση ή και κατάργηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, τη συρρίκνωση των αρμοδιοτήτων των Εφορειών Αρχαιοτήτων και την εκχώρησή τους σε αναρμόδιους φορείς, και κυρίως την εξαγγελθείσα θεσμοθέτηση των 10 Πολιτιστικών Περιφερειακών Διευθύνσεων. Η ρύθμιση αυτή διασπά το ενιαίον της προστασίας των μνημείων, το οποίο αποτελεί βασική αρχή των Διεθνών Συμβάσεων και ανταποκρίνεται στο πνεύμα του Συντάγματος. Πιστεύουμε ότι θα επιτείνει τη γραφειοκρατία και ουδόλως θα συμβάλει στην εξυπηρέτηση του πολίτη».

Τέλος, ζητούν από τον πρωθυπουργό να αναστείλει «τις εσπευσμένες διαδικασίες προώθησης του προς ψήφιση σχεδίου του Οργανισμού του ΥΠΠΟ και του Αρχαιολογικού Νόμου και να μην επιτρέψετε την υποβάθμιση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και την ουσιαστική κατάργηση του ενιαίου τρόπου προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς μας, παρέχοντας τη δυνατότητα να προηγηθεί ο αναγκαίος και απαραίτητος διάλογος με την επιστημονική κοινότητα».

Τα «Μακρινά Ξαδέρφια» συνεχίζουν τις εμφανίσεις τους, κάθε Τετάρτη, στο «Συρμό» (Κολωνού και Οδυσσέως 14, τηλ.: 210-5203.661). Μετά την κυκλοφορία του πρώτου τους δίσκου «Αποδοχή Κληρονομιάς», το συγκρότημα, εμπλουτισμένο με νέα μέλη και εντονότερο ήχο, επανήλθε στη δισκογραφία με το «Περιμένοντας το θείο». Το πρόγραμμα που παρουσιάζουν περιλαμβάνει τραγούδια από τη δισκογραφία τους και επιρροές που έχουν δεχτεί από το ροκ, τη δημοτική παράδοση και από όλες τις «ζωντανές» μουσικές του πλανήτη. Μαζί τους σήμερα, μια ξεχωριστή προσκεκλημένη, η Αρετή Κετιμέ.

Απεργούν οι αρχαιολόγοι

Σε 24ωρη προειδοποιητική απεργία κατεβαίνουν αύριο οι αρχαιολόγοι, αντιδρώντας στις ρυθμίσεις που προωθούνται μέσω του νέου Οργανισμού του ΥΠΠΟ και καταγγέλλοντας τον αποκλεισμό τους από την επιτροπή σύνταξής του.

Σε ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) σημειώνεται ότι με το «ανεπίσημο προσχέδιο» του Οργανισμού «ουσιαστικά διαλύεται η Αρχαιολογική Υπηρεσία και διασπάται ο ενιαίος χαρακτήρας του φορέα προστασίας των μνημείων». Οι αρχαιολόγοι επικεντρώνουν την αντίδρασή τους στη δημιουργία τριών γενικών διευθύνσεων αρχαιοτήτων, «με αποτέλεσμα τον πλήρη αποσυντονισμό της Υπηρεσίας», τη «διάλυση της επιστημονικής διάρθρωσης» της ενιαίας σήμερα Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και τη δημιουργία περιφερειακών υπηρεσιών πολιτισμού, «εξασθενίζοντας έτσι ουσιαστικά το πλαίσιο προστασίας των μνημείων». Ο ΣΕΑ σημειώνει πως το σχέδιο διαλύει τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, «αποκόπτει από το σώμα της Υπηρεσίας τα μεγάλα μουσεία και τα μετατρέπει σε οργανισμούς-ΝΠΔΔ, με προφανές κίνητρο όχι το παιδευτικό έργο αλλά το κέρδος».

Ο ΣΕΑ απαιτεί την άμεση απόσυρση του σχεδίου Οργανισμού, εμμένει στη θέση του περί «ενιαίου φορέα προστασίας των αρχαίων», διεκδικεί την «επαρκή στελέχωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας με προσωπικό όλων των ειδικοτήτων» και αύξηση κονδυλίων για τα μνημεία.

Να σημειωθεί ότι αύριο απεργούν και οι έκτακτοι εργαζόμενοι του ΥΠΠΟ.

Μια μουσική παράσταση, για δυο φωνές, ένα πιάνο και μια κιθάρα σε ρόλο αφηγητή και τραγούδια από τους Βασίλη Τσιτσάνη και Μάνο Χατζιδάκι μέχρι και τους Θανάση Παπακωνσταντίνου και Σταμάτη Κραουνάκη. Σήμερα και την επόμενη Τετάρτη (23/3), οι Δήμητρα Φλούδα (τραγούδι), Νίκος Καρακαλπάκης (τραγούδι), Μιχάλης Γκαρτζόπουλος (πιάνο, φλογέρα), Μάκης Γκαρτζόπουλος (κιθάρα) θα εμφανιστούν στο «Σπίτι Τέχνης Λόλης» (Δεληγιάννη 5, πίσω από το Πάντειο). Ωρα έναρξης 9 μ.μ. Τηλ. 210.9234.806.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ