ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 26 Νοέμβρη 2004
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΕΥΡΩΕΝΩΣΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Υπεράνω όλων το «κοινοτικό κεκτημένο»!

Πώς θα ...«διαπραγματευτεί» η ΕΕ τη σύμβαση της ΟΥΝΕΣΚΟ για την «πολιτιστική ποικιλομορφία»

Δόθηκε και τυπικά η εξουσιοδότηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το Συμβούλιο των υπουργών Πολιτισμού και Παιδείας της ΕΕ, για την εκπροσώπηση της κοινότητας στις διαπραγματεύσεις της ΟΥΝΕΣΚΟ σχετικά με τη σύμβαση περί «πολιτιστικής ποικιλομορφίας».

Το Συμβούλιο πραγματοποιήθηκε στις 15-16/11 (βλ. το ένθετο του «Ρ» 21/11) και μεταξύ των άλλων αποφάσεων (σχετικών με τη «συμβολή» του πολιτισμού στην καπιταλιστική «ανταγωνιστικότητα») ήταν και η παραπάνω «εντολή» προς την Επιτροπή.

Παρότι είναι τυπική αυτή η διαδικασία, το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων για τη σύμβαση της ΟΥΝΕΣΚΟ δεν είναι τυπικό, τουλάχιστον για την ΕΕ. Οι «πανηγυρισμοί» της Βίβιαν Ρέντινγκ, επιτρόπου για την Παιδεία και τον Πολιτισμό, για το «χρόνο ρεκόρ» της εξουσιοδότησης αντικατοπτρίζει την επιτάχυνση των διεργασιών στο εσωτερικό της ΕΕ για μεγαλύτερη πρόσδεση του πολιτισμού στο κεφάλαιο. Στόχος των διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της ΕΕ, «είναι να αναγνωριστούν τα κρατικά δικαιώματα και να διευκρινιστούν τα καθήκοντα στη συντήρηση και προώθηση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και να θεσπιστεί πλαίσιο που να ευνοεί τη διεθνή συνεργασία σε αυτό το πεδίο».

Οσον αφορά στο τι θα διαπραγματευτεί η Επιτροπή, η ανακοίνωση είναι αποκαλυπτική: «Η εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο απαιτεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι η μελλοντική σύμβαση είναι σύμφωνη με το κεκτημένο και τις σχετικές κοινοτικές πολιτικές, για να εξασφαλίσει την πρωτοκαθεδρία του κοινοτικού δικαίου πέρα από τις παροχές της σύμβασης εντός της ΕΕ και για να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα να γίνει συμβαλλόμενο μέρος στη μελλοντική σύμβαση». Δηλαδή, να διασφαλίσει η ΕΕ ότι η βασική της στρατηγική για πρόσδεση του πολιτισμού στις αποφάσεις της Λισαβόνας θα είναι αδιαπραγμάτευτη και αν υιοθετηθεί μια σύμβαση μη συμβατή με το «ευρωπαϊκό κεκτημένο», αυτή η σύμβαση να μην έχει κυρίαρχη νομική ισχύ έναντι του κοινοτικού δικαίου. Δηλαδή, η ΕΕ δεν πάει να διαπραγματευτεί, αλλά να επιβάλει την πολιτιστική πολιτική της.

Μάλιστα, από τις 15 του Νοέμβρη, η ΕΕ υπέβαλε στην ΟΥΝΕΣΚΟ ένα «αρχικό σύνολο σχολίων» στο σχέδιο σύμβασης. Στα ...«σχόλια» αναφέρεται ότι: 1) Η «συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες που εγγυώνται από το διεθνές δίκαιο (...) σε καμία περίπτωση» δεν πρέπει να «αποδυναμωθεί» από τη νέα σύμβαση «στο όνομα του πολιτισμού ή της παράδοσης». Δεδομένου ότι ο ιμπεριαλισμός «υπερασπίζεται» τη διαφορετικότητα ανάλογα με τους γεωπολιτικούς του στόχους, η ΕΕ θα «ερμηνεύει» κατά το δοκούν το πώς και πού «αποδυναμώνονται» τα ανθρώπινα δικαιώματα. 2) «Η αναγνώριση της συγκεκριμένης και διπλής (πολιτιστικής και οικονομικής) φύσης των πολιτιστικών αγαθών και των υπηρεσιών». Δηλαδή, ευθεία υιοθέτηση από τη Σύμβαση της εμπορευματοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και δημιουργίας. 3) «Η αναγνώριση του ρόλου των δημόσιων πολιτικών να προστατεύσουν και να προωθήσουν την πολιτιστική ποικιλομορφία και του κυρίαρχου δικαιώματος των κρατών και άλλων αρμόδιων αρχών από αυτή την άποψη». Φαινομενικά «αθώο» σχόλιο, αλλά ας μη διαφεύγει της προσοχής ότι η ΕΕ δε θέλει και η εθνική πολιτιστική πολιτική των κρατών-μελών να διαφύγει ούτε στο ελάχιστο από τις «προδιαγραφές» της. 4) «Η σημασία της διεθνούς συνεργασίας για να αντιμετωπίσει τις πολιτιστικές ευπάθειες, ειδικότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες». Ουσιαστικά ...νέες αγορές. 5) «Η ανάγκη για επαρκή συνεργασία με άλλα διεθνή όργανα και οργανισμούς που να επιτρέπει μια πλήρως αποτελεσματική εφαρμογή της Συνθήκης διατηρώντας τη νομική βεβαιότητα όσον αφορά στις διεθνείς υποχρεώσεις, στο πλαίσιο της Συνθήκης, καθώς και στο πλαίσιο άλλων διεθνών συμφωνιών». Αυτό βέβαια έρχεται σε ευθεία αντίφαση με την εντολή για υπερίσχυση του κοινοτικού δικαίου έναντι της συνθήκης.

Ολα τα γλυπτά του Παρθενώνα

Αρκετές εκδόσεις υπάρχουν για τον Παρθενώνα και τα σωζόμενα επί αυτού γλυπτά. Για πρώτη φορά, όμως, διεθνώς και στην Ελλάδα, κυκλοφορεί ένα βιβλίο που «ενοποιεί» εικονογραφικά, σχεδόν, το σύνολο των γλυπτών του μνημείου, δηλαδή τα γλυπτά που βρίσκονται στην Ακρόπολη, στο Βρετανικό Μουσείο και στο Λούβρο. Αναφερόμαστε στο επιστημονικού επιπέδου, πραγματικά καλαίσθητο, δίγλωσσο (ελληνικά, αγγλικά), λεύκωμα «Τα ΓΛΥΠΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ (Ακρόπολη - Βρετανικό Μουσείο - Λούβρο)», της διευθύντριας του Μουσείου Ακροπόλεως, προϊσταμένης της Α΄ Εφορείας Προϊστορικών - Κλασικών Αρχαιοτήτων, Αλκηστης Χωρέμη - Σπετσιέρη, το οποίο παρουσίασε χτες στο Κέντρο Μελετών Ακρόπολης η «Εφεσος» (235 σελίδες).

Πρόκειται για «βιβλίο παιδείας και πολιτισμού, βιβλίο αναφοράς από τον επιστημονικό κόσμο, αφιερωμένο σε όσους έχουν εργαστεί στον Παρθενώνα», όπως σημείωσε ο Νίκος Κ. Χατζηγεωργίου, ο οποίος πρότεινε αυτή την προσπάθεια εκδοτικής «συνένωσης» όλων των υπαρχόντων «παρθενώνειων γλυπτών» και τη συγγραφή των κειμένων από την Α. Χωρέμη και επιμελήθηκε τα κείμενα. Προσπάθεια δύσκολη, που ευοδώθηκε με τη διάθεση από το Βρετανικό Μουσείο διαφανειών με τα Μάρμαρα που βρίσκονται σ' αυτό (ο Ελγιν έκλεψε το 60% όλου του γλυπτού διακόσμου του μνημείου), διαφανειών από το Λούβρο με τα γλυπτά που βρίσκονται σ' αυτό και με φωτογράφιση των γλυπτών που βρίσκονται στην Ακρόπολη, από τον ειδικευμένο στις αρχαιότητες, εξαιρετικό φωτογράφο Σωκράτη Μαυρομμάτη.

Η Αλ. Χωρέμη ένιωσε «δέος», όπως είπε, με την πρόταση να γράψει για το σύνολο των γλυπτών, αλλά δέχτηκε την πρόταση ως «πρόκληση», θεωρώντας ότι «ήταν μια κατάλληλη στιγμή να παρουσιαστεί όλος ο όγκος των γλυπτών του μνημείου, όχι ως μεμονωμένων έργων Τέχνης, αλλά ως αναπόσπαστων στοιχείων του μνημείου. Να αναδειχτεί το τεράστιο πρόβλημα της διασποράς τους και να υπογραμμιστεί το αίτημα της πλειοψηφίας, αλλά και το χρέος όλης της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας για επανένωση όλων των γλυπτών».

Η Α. Χωρέμη, μετά από ολιγόλογο πρόλογο, μια σύντομη ιστόρηση της ανά τους αιώνες παρουσίας κτιρίων στον ιερό βράχο (τα πρώτα λείψανα στις κλιτύς του λόφου χρονολογούνται το 3000 π.Χ.), της οικοδόμησης του Παρθενώνα (438-432π.Χ) και των γλυπτών του, με τρία κεφάλαια παρουσιάζει αναλυτικά τη θεματολογία και μορφολογία των γλυπτών. Το πρώτο κεφάλαιο αφορά στις μετόπες και των τεσσάρων πλευρών του ναού. Το δεύτερο στα αετώματα (ανατολικό, δυτικό). Το τρίτο στη ζωφόρο. Το βιβλίο κλείνει με επίλογο και ελληνική και ξένη βιβλιογραφία.

Εκκρεμούν τα «θα»

Εκκρεμούν τα φορολογικά αιτήματα των εκδοτών - βιβλιοπωλών, παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών σε ανακοίνωσή της σημειώνει, ότι «έξι μήνες πριν, στην ομιλία του στην Πλατεία Πρωτομαγιάς, ο πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, υποσχόταν στους ανθρώπους του βιβλίου "τον εξορθολογισμό των φορολογικών ρυθμίσεων που αφορούν το βιβλίο ευρύτερα, μέσα από διάλογο με τους αρμόδιους και τους ενδιαφερόμενους φορείς"».

Οι εκδότες σημειώνουν ότι «ο διάλογος έγινε - τουλάχιστον όσον αφορά στην εκ μέρους μας προσπάθεια επίτευξής του - με αποκορύφωμα τη συνάντηση που πραγματοποίησαν στις 23/11, στη Βουλή, οι εκπρόσωποι των εκδοτών και βιβλιοπωλών με βουλευτές όλων των κομμάτων. Παρά ταύτα, το μοναδικό μας αίτημα για ένταξη εκδοτών και βιβλιοπωλών σε ένα μεταβατικό τριετές στάδιο και την εναλλακτική εφαρμογή των συντελεστών για όσους το επιθυμούν, εκκρεμεί». Και καταλήγουν: «το λόγο τώρα έχει ο πρωθυπουργός».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ