Δόθηκε και τυπικά η εξουσιοδότηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το Συμβούλιο των υπουργών Πολιτισμού και Παιδείας της ΕΕ, για την εκπροσώπηση της κοινότητας στις διαπραγματεύσεις της ΟΥΝΕΣΚΟ σχετικά με τη σύμβαση περί «πολιτιστικής ποικιλομορφίας».

Το Συμβούλιο πραγματοποιήθηκε στις 15-16/11 (βλ. το ένθετο του «Ρ» 21/11) και μεταξύ των άλλων αποφάσεων (σχετικών με τη «συμβολή» του πολιτισμού στην καπιταλιστική «ανταγωνιστικότητα») ήταν και η παραπάνω «εντολή» προς την Επιτροπή.

Παρότι είναι τυπική αυτή η διαδικασία, το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων για τη σύμβαση της ΟΥΝΕΣΚΟ δεν είναι τυπικό, τουλάχιστον για την ΕΕ. Οι «πανηγυρισμοί» της Βίβιαν Ρέντινγκ, επιτρόπου για την Παιδεία και τον Πολιτισμό, για το «χρόνο ρεκόρ» της εξουσιοδότησης αντικατοπτρίζει την επιτάχυνση των διεργασιών στο εσωτερικό της ΕΕ για μεγαλύτερη πρόσδεση του πολιτισμού στο κεφάλαιο. Στόχος των διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της ΕΕ, «είναι να αναγνωριστούν τα κρατικά δικαιώματα και να διευκρινιστούν τα καθήκοντα στη συντήρηση και προώθηση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και να θεσπιστεί πλαίσιο που να ευνοεί τη διεθνή συνεργασία σε αυτό το πεδίο».

Οσον αφορά στο τι θα διαπραγματευτεί η Επιτροπή, η ανακοίνωση είναι αποκαλυπτική: «Η εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο απαιτεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι η μελλοντική σύμβαση είναι σύμφωνη με το κεκτημένο και τις σχετικές κοινοτικές πολιτικές, για να εξασφαλίσει την πρωτοκαθεδρία του κοινοτικού δικαίου πέρα από τις παροχές της σύμβασης εντός της ΕΕ και για να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα να γίνει συμβαλλόμενο μέρος στη μελλοντική σύμβαση». Δηλαδή, να διασφαλίσει η ΕΕ ότι η βασική της στρατηγική για πρόσδεση του πολιτισμού στις αποφάσεις της Λισαβόνας θα είναι αδιαπραγμάτευτη και αν υιοθετηθεί μια σύμβαση μη συμβατή με το «ευρωπαϊκό κεκτημένο», αυτή η σύμβαση να μην έχει κυρίαρχη νομική ισχύ έναντι του κοινοτικού δικαίου. Δηλαδή, η ΕΕ δεν πάει να διαπραγματευτεί, αλλά να επιβάλει την πολιτιστική πολιτική της.

Μάλιστα, από τις 15 του Νοέμβρη, η ΕΕ υπέβαλε στην ΟΥΝΕΣΚΟ ένα «αρχικό σύνολο σχολίων» στο σχέδιο σύμβασης. Στα ...«σχόλια» αναφέρεται ότι: 1) Η «συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες που εγγυώνται από το διεθνές δίκαιο (...) σε καμία περίπτωση» δεν πρέπει να «αποδυναμωθεί» από τη νέα σύμβαση «στο όνομα του πολιτισμού ή της παράδοσης». Δεδομένου ότι ο ιμπεριαλισμός «υπερασπίζεται» τη διαφορετικότητα ανάλογα με τους γεωπολιτικούς του στόχους, η ΕΕ θα «ερμηνεύει» κατά το δοκούν το πώς και πού «αποδυναμώνονται» τα ανθρώπινα δικαιώματα. 2) «Η αναγνώριση της συγκεκριμένης και διπλής (πολιτιστικής και οικονομικής) φύσης των πολιτιστικών αγαθών και των υπηρεσιών». Δηλαδή, ευθεία υιοθέτηση από τη Σύμβαση της εμπορευματοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και δημιουργίας. 3) «Η αναγνώριση του ρόλου των δημόσιων πολιτικών να προστατεύσουν και να προωθήσουν την πολιτιστική ποικιλομορφία και του κυρίαρχου δικαιώματος των κρατών και άλλων αρμόδιων αρχών από αυτή την άποψη». Φαινομενικά «αθώο» σχόλιο, αλλά ας μη διαφεύγει της προσοχής ότι η ΕΕ δε θέλει και η εθνική πολιτιστική πολιτική των κρατών-μελών να διαφύγει ούτε στο ελάχιστο από τις «προδιαγραφές» της. 4) «Η σημασία της διεθνούς συνεργασίας για να αντιμετωπίσει τις πολιτιστικές ευπάθειες, ειδικότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες». Ουσιαστικά ...νέες αγορές. 5) «Η ανάγκη για επαρκή συνεργασία με άλλα διεθνή όργανα και οργανισμούς που να επιτρέπει μια πλήρως αποτελεσματική εφαρμογή της Συνθήκης διατηρώντας τη νομική βεβαιότητα όσον αφορά στις διεθνείς υποχρεώσεις, στο πλαίσιο της Συνθήκης, καθώς και στο πλαίσιο άλλων διεθνών συμφωνιών». Αυτό βέβαια έρχεται σε ευθεία αντίφαση με την εντολή για υπερίσχυση του κοινοτικού δικαίου έναντι της συνθήκης.