ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Νεφέλες» στην Εφεσο

Η δεύτερη παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου, οι «Νεφέλες» του Αριστοφάνη, ξεκινούν την καλοκαιρινή τους διαδρομή από το Αρχαίο Θέατρο της Εφέσου, στις 4 Ιουλίου, ενώ, στην Επίδαυρο, θα παρουσιαστούν στις 13 και 14 Ιουλίου. Η παράσταση ανεβαίνει σε μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ, σκηνοθεσία Γιάννη Ιορδανίδη, σκηνικά Ανδρέα Σαραντόπουλου, κοστούμια Γιάννη Μετζικώφ, μουσική Φίλιππου Τσαλαχούρη, χορογραφίες Φωκά Ευαγγελινού και φωτισμούς Σπύρου Κάρδαρη. Τον Σωκράτη υποδύεται ο Γιώργος Μοσχίδης και τον Στρεψιάδη ο Γιώργος Αρμένης. Παίζουν επίσης: Ιωσήφ Μαρινάκης, Θανάσης Ευθυμιάδης (Φειδιππίδης), Σωτήρης Τζεβελέκος, Νίκος Μπουσδούκος, Τάκης Χρυσικάκος, Περικλής Καρακωνσταντόγλου, Γιάννης Δεγαίτης, Τάσος Κοντραφούρης. Κορυφαίες Τάνια Τρύπη, Σία Κοσκινά.

Βρισκόμαστε στα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου. Οι Σπαρτιάτες επιτίθενται συχνά στην Αττική. Ο αγρότης Στρεψιάδης που ζει στην Αθήνα εξαιτίας του πολέμου, έχοντας χρέη τα οποία δε θέλει να πληρώσει, πάει στη σχολή του Σωκράτη για να μάθει στα γεράματα τη νέα συνήθεια, να διαστρέφει το δίκαιο. Επειδή όμως δεν αδυνατεί να μάθει τη σοφιστική, στέλνει στη σχολή τον γιο του, τον Φειδιππίδη. Ο «μαθητής» προοδεύει τόσο που όχι μόνο αποστομώνει τους δανειστές του πατέρα του, αλλά δέρνει και τον ίδιο, ισχυριζόμενος πως δικαιούται να τον δέρνει. Ο Στρεψιάδης αγανακτεί και βάζει φωτιά στη σχολή των σοφιστών.

Πλήρες το Ηρώδειο...

Ούτε χρόνος... για σκούπισμα δεν απομένει στο Ηρώδειο, αφού, το θέατρο «καταλήφθηκε» με παραστάσεις και εκτός του προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών.

Η κατάσταση είναι σοβαρή και ίσως να μην αφορά μόνο στον καθαρισμό, αφού προχτές, που το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο εξέτασε αιτήματα για παραστάσεις εκτός φεστιβάλ, τονίστηκε ότι πρέπει να περιοριστούν του χρόνου, ώστε να ελευθερώνεται και λίγο το θέατρο. Φέτος, το Ηρώδειο υφίσταται συνεχή καθημερινή χρήση, με ελάχιστα κενά τον Αύγουστο.

Πάντως, το ΚΑΣ ενέκρινε τα εξής: Συναυλία της Σάρας Μπράιτμαν (3/10). Οι διοργανωτές της συναυλίας ζήτησαν άδεια μετάδοσής της μέσω διαδικτύου. Το ΚΑΣ την ενέκρινε με τον όρο να πληρωθεί πρόσθετο τέλος. Ομως μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν μέθοδοι ελέγχου των μεταδόσεων μέσω διαδικτύου, που σημαίνει ότι κάθε διοργανωτής θα πληρώσει μεν εφάπαξ κάποιο τέλος, αλλά θα κερδίσει τα μέγιστα από τις εκάστοτε μεταδόσεις. Γεγονός που θέτει θέμα πνευματικών δικαιωμάτων και αλλεπάλληλης «εκμετάλλευσης» του μνημείου.

Στις 8/8, η Συμφωνική Ορχήστρα Σόφιας θα ανεβάσει το ορατόριο του Θωμά Μπακαλάκου, «Ορκος Ιπποκράτη». Στις 4/9 ο «Ζορμπάς» του Μίκη Θεοδωράκη από την Εθνική Λυρική Σκηνή, μετά από αίτημα... του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου, ώστε να κλείσει το διεθνές συνέδριό του με παράσταση στο Ηρώδειο. Τον Ιούλιο η Κυπριακή Πρεσβεία διοργανώσει μουσική εκδήλωση για τον αγωνιστή Κυριάκο Μάτση. «Ο Σωκράτης και οι σκιές του», παράσταση θεάτρου σκιών από τη Μέμη Σπυράτου (10-11/8). Συναυλία (Σεπτέμβρης) της Βίκυ Λέανδρος.

Ο Λέμον πάει στον... Παράδεισο

Ο Τζακ Λέμον

Τον φίλο και σπουδαίο -όπως και εκείνος- ομότεχνό του Γουόλτερ Ματάου... θα βρει στον... Παράδεισο ο Τζακ Λέμον. Ο μεγάλος, βραβευμένος με δύο «Οσκαρ», 76χρονος Τζακ Λέμον αποδήμησε χτες, ένα χρόνο μετά το θάνατο του «δίδυμού» του Ματάου. Ο Λένον υπέκυψε από καρκίνο σε κλινική του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια.

Ο ηθοποιός γεννήθηκε στις 8/2/1925 και εμφάνισε ίκτερο, γεγονός που σχολίασε μια μαία λέγοντας «Θεέ μου, είναι κίτρινος σαν λεμόνι (lemon)»! Η χλωμάδα τον καταδίωκε συνέχεια. «Τζακ το λεμόνι», τον φώναζαν οι συμμαθητές του. Παιδί έκανε 13 εγχειρίσεις. Παρά την αδύναμη υγεία του, έγινε ικανότατος δρομέας. Παιδί φούρναρη εγκατέλειψε την οικογενειακή παράδοση για να υπηρετήσει την υποκριτική τέχνη. «Πρέπει να δοκιμάσω, αλλιώς θα αναρωτιέμαι σε όλη μου τη ζωή» είπε στον πατέρα του, ο οποίος του επέτρεψε να γίνει ηθοποιός.

Η καριέρα του Λέμον σημαδεύτηκε από το ντουέτο του με τον Ματάου. Οι δύο τους πρωταγωνίστησαν σε αξέχαστες κωμωδίες: «Κουλουράκι της τύχης», «Παράξενο ζευγάρι», «Πρώτη σελίδα» κ.ά.

Ο κωμικός Λέμον εντυπωσίασε κριτικούς και κοινό το 1962, με τον πρώτο του δραματικό ρόλο στις «Ημέρες κρασιού και λουλουδιών», παίζοντας έναν αλκοολικό (προτάθηκε για πρώτη φορά για το «Οσκαρ»). Επτά φορές προτάθηκε για «Οσκαρ» πρώτου ανδρικού ρόλου ( δύο κωμωδίες και πέντε δράματα). Στον «Κύριο Ρόμπερτς» (1955) πήρε «Οσκαρ» Β' ανδρικού ρόλου. Στο «Σώστε τον τίγρη» (1973) Α' ρόλου. Η πραγματοποίηση αυτής της ταινίας απορρίφθηκε από τα περισσότερα στούντιο. Η «Paramount» τη γύρισε με χαμηλό προϋπολογισμό (1 εκατ. δολ.) και περικόπτοντας την αμοιβή του Λέμον (165 δολ. εβδομαδιαίως).

Ο Λέμον ενσάρκωνε μοναδικά τον καθημερινό άνθρωπο που ξαφνικά δέχεται το χτύπημα κάποιας (φυσικής ή όχι) καταστροφής. Χαρακτηριστική ήταν η ερμηνεία του στις ταινίες του Μπίλι Γουάιλντερ «Μερικοί το προτιμούν καυτό», «Η γκαρσονιέρα», «Ιρμα, αγάπη μου», «Το κουλουράκι της τύχης», «Avanti!», «Η πρώτη σελίδα», «Buddy buddy», αλλά και σε ταινίες άλλων σκηνοθετών, όπως «Ο αγνοούμενος» του Κώστα Γαβρά, η οποία κατήγγειλε τα δικτατορικά καθεστώτα στη Λ. Αμερική.

Η «Ηλέκτρα» περιοδεύει

Ο θίασος «Μορφές» θα παρουσιάσει το καλοκαίρι την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή, σε μετάφραση Ιωάννη Γρυπάρη, σκηνοθεσία Θωμά Κινδύνη, σκηνικά - κοστούμια Πολυτίμης Μαχαίρα, μουσική Ιωάννας Κιρκιλέση. Η παράσταση - όπως ανακοινώθηκε σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου - υπό την αιγίδα του Ομίλου «Ουνέσκο», θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στα πλαίσια των εκδηλώσεων «2001 Ετος Διαλόγου των Πολιτισμών». Επίσης, υπό την αιγίδα του ΥΠΕΞ και της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού οργανώνεται σειρά παραστάσεων ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία.

Παίζουν: Ολγα Πολίτου, Θωμάς Κινδύνης, Ελένη Οικονόμου, Ματίνα Τσιγκούνη, Θοδωρής Ευστρατιάδης, Χρήστος Σύγγελος, Βλασία Βερβέρη, Μαρίζα Παπαδημητρίου, Τηλέμαχος Κρεβάικας, κ.ά.

Η πρεμιέρα της παράστασης θα δοθεί στις 7 του Ιούλη, στην Αρχαία Κόρινθο, σε συνεργασία με το Δήμο Κορίνθου και την τοπική Εφορία Αρχαιοτήτων (είναι η πρώτη μ.Χ. παράσταση αρχαίου δράματος που δίνεται στην αρχαία Κορινθία). Θα ακολουθήσει περιοδεία σε όλη τη χώρα. Η πρώτη παράσταση στην Αθήνα θα δοθεί στις 9 του Ιούλη, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Δήμου Πετρούπολης, στο «Θέατρο Πέτρας». Ακολουθούν: Διεθνές Φεστιβάλ Δήμου Πατρών (20/7), Λεωνίδιο, Μεγαλόπολη, Γύθειο, Κρήτη, κ.ά.

Λογοτεχνική απώλεια

Κηδεύτηκε χτες από το Α` Νεκροταφείο η 76χρονη, πολυγραφότατη (στα αγγλικά, αλλά και στα ελληνικά) αξιόλογη συγγραφέας και μεταφράστρια (στα αγγλικά) σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών, Κέη Τσιτσέλη. Η συγγραφέας γεννήθηκε στη Μασσαλία και άρχισε να μαθαίνει τα ελληνικά σε ηλικία 10 χρόνων, όταν η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Αμερικάνικο Κολέγιο, ενώ στα χρόνια της κατοχής έζησε στην Κεφαλονιά, τόπο καταγωγής του πατέρα της. Στη δεκαετία του '50 ταξιδεύει σε διάφορες χώρες. Το 1957 παντρεύεται και το 1964 εγκαθίσταται στην Αθήνα. Στα Γράμματα εμφανίζεται το 1950, γράφοντας στα αγγλικά. Για μια δεκαετία έγραφε στα αγγλικά. Ετσι το ελληνικό κοινό τη γνώρισε από μεταφράσεις έργων της, τα οποία έχουν εκδοθεί σε αρκετές χώρες.

«Σωκράτης» ο Ρ. Στάινγκερ

Ο σπουδαίος Αμερικανός ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, βραβευμένος με δύο «Οσκαρ», Ροντ Στάινγκερ, θα έρθει στην Αθήνα το Σεπτέμβρη, στα πλαίσια των εκδηλώσεων για το «Ετος Σωκράτη». Αυτό ανακοινώθηκε χτες σε συνέντευξη Τύπου στο ινστιτούτο «Γκαίτε». Ο ηθοποιός θα υποδυθεί το πρόσωπο του αρχαίου φιλοσόφου, στην παγκόσμια πρεμιέρα του έργου «Η Απολογία του Σωκράτη στην "Αυγή του Πολιτισμού"», το οποίο περιλαμβάνει αποσπάσματα από την κατά Πλάτωνα «Απολογία του Σωκράτη». Η παράσταση (θα παιχτεί για δύο μόνο βραδιές στις αρχές του Σεπτέμβρη) είναι ένα πολυθέαμα αφιερωμένο στον Σωκράτη, το οποίο συνδυάζει το λόγο, τη χρήση σύγχρονων οπτικών μέσων και μουσική.

Η σκηνοθεσία είναι του γνωστού Γερμανού σκηνοθέτη ταινιών επιστημονικής φαντασίας και ειδικών εφέ Μπερντ Κάμερμάιερ, ενώ η μουσική (γραμμένη για τη συγκεκριμένη παράσταση) του γνωστού Ελβετού αρπίστα και συνθέτη Αντρέα Βολενβάιντερ. Στην παράσταση θα συμμετέχει η Ελληνίδα ηθοποιός Μαρία Λάμπρου. Την οργάνωση της παράστασης ανέλαβε η εταιρία «Live Art».

Οπερα Καλομοίρη στο Ηρώδειο

Την όπερα του Μανώλη Καλομοίρη «Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος», βασισμένη στην ομώνυμη τραγωδία του Νίκου Καζαντζάκη παρουσιάζουν τα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ (3,4/7, 9μμ) στο Ηρώδειο. Με αυτό το έργο του Ελληνα μουσουργού, του οποίου η δημιουργική πορεία συνδέθηκε με μια συμφωνική μουσική, όπου συμπυκνώνονται τα χαρακτηριστικά της εθνικής παράδοσης, κλείνει ο κύκλος της δημιουργίας (1961) και της ζωής του (1962). Ευδιάκριτα σε κάθε έργο του Μ. Καλομοίρη είναι τα στοιχεία του δημοτικού τραγουδιού και του βυζαντινού μέλους, όχι ως απομιμήσεις, αλλά ως φωτεινό απόθεμα. Στη συγκεκριμένη όπερα το βασικό ζήτημα αφορά στην επιλογή της μουσικής δομής ώστε να ανταποκρίνεται στην ενότητα μουσικής και λόγου και ν' αναδεικνύει τα καίρια νοήματα του έργου του Καζαντζάκη.

Το λυρικό έργο παρουσιάζεται σε μουσική διεύθυνση Βύρωνα Φιδετζή, σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου, σκηνικά Γιώργου Ζιάκα, κοστούμια Γιάννη Μετζικώφ. Ερμηνεύουν οι: Βαγγέλης Χατζησίμος, Μάρθα Αράπη, Τάσσης Χριστογιαννόπουλος, Δημήτρης Σιγαλός, Γιάννης Γιαννίσης, Παντελής Ψύχος κ.α. Συμμετέχουν η Κρατική Χορωδία Βουλγαρίας, η Χορωδία Θεσσαλονίκης και η Παιδική Χορωδία του Εθνικού Ωδείου.

Αρχισαν οι Πανελλήνιοι Μαθητικοί Αγώνες Αρχαίου Δράματος και Σύγχρονου Θεάτρου, που ξεκίνησαν από το θέατρο Παπάγου και συνεχίζονται μέχρι τις 5/7 στο θέατρο «Αλέξης Μινωτής» (Αιγάλεω). Οι Αγώνες Σύγχρονου Θεάτρου διεξάγονται παράλληλα στα θέατρα «Μουσούρη» και «Μπροντγουέι». Στους Αγώνες συμμετέχουν τα σχολεία που διακρίθηκαν με Α` Βραβείο στους Περιφερειακούς Αγώνες. Η ανακοίνωση και η απονομή των βραβείων θα γίνει στις 6/7 στο θέατρο «Αλέξης Μινωτής». Είσοδος ελεύθερη.