Πολιτική κρίση έχει προκύψει στο Βανουάτου, που βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής αντιπαράθεσης μεταξύ της Κίνας και της Δύσης στα νησιά του Ειρηνικού, με τον πρωθυπουργό του νησιωτικού κράτους να αντιμετωπίζει ψήφο δυσπιστίας στο Κοινοβούλιο την επόμενη βδομάδα.

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Μπομπ Λαφμάν, πρώην πρωθυπουργός, που έφερε το Βανουάτου πιο κοντά στην Κίνα μέχρι που η κυβέρνησή του έχασε τις πρόωρες εκλογές το 2022, κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας προς την κυβέρνηση το βράδυ της Πέμπτης, συγκεντρώνοντας υπογραφές 29 βουλευτών.

Ο πρωθυπουργός, Αλατόι Καλσακάου, ο οποίος ηγείται της κυβέρνησης συνασπισμού, δήλωσε την Παρασκευή ότι «παραμένει σίγουρος» ότι θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης.

Ωστόσο, ο Καλσακάου, που αντιμετώπισε αντιδράσεις από ορισμένους πολιτικούς μετά την υπογραφή αμυντικού συμφώνου με την Αυστραλία, είπε ότι οι επόμενες 7 μέρες πολιτικών διαπραγματεύσεων ήταν «κρίσιμες».

Το Κοινοβούλιο θα συνέλθει εκ νέου την επόμενη Πέμπτη για την πρόταση μομφής και αν υπερψηφιστεί, θα τοποθετηθεί νέος πρωθυπουργός με ψηφοφορία των βουλευτών.

Να σημειωθεί ότι πριν από μια βδομάδα, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, πραγματοποίησε την πρώτη επίσκεψη Γάλλου ηγέτη στο Βανουάτου - μετά τον Σαρλ ντε Γκολ - και στην ομιλία του προειδοποίησε για έναν «νέο ιμπεριαλισμό» στον Ειρηνικό, εννοώντας την Κίνα. Το Βανουάτου, πρώην γαλλικό και βρετανικό έδαφος, κέρδισε την ανεξαρτησία του το 1980.

Οι ΗΠΑ και οι «σύμμαχοί» τους - Ιαπωνία, Αυστραλία κ.λπ. - επιδιώκουν να αποτρέψουν τα κράτη των νησιών του Ειρηνικού από τη σύναψη «δεσμών ασφαλείας» με το Πεκίνο, εν μέσω οξυμένης αντιπαράθεσης για την Ταϊβάν και μετά την υπογραφή της συμφωνίας ασφαλείας της Κίνας με τα Νησιά του Σολομώντα. Η Ουάσιγκτον θέλει να ανοίξει πρεσβεία στο Βανουάτου.

Πάντως, ενδεικτικό της κόντρας για επιρροή στο νησί είναι το ότι η Ακτοφυλακή των ΗΠΑ έχει αποκλειστεί από την είσοδο στο λιμάνι φέτος, από αλιευτικές περιπολίες.

Από την πλευρά της, η Κίνα είναι σημαντικός δανειστής στο Βανουάτου και έχει «δωρίσει» το κτίριο του Κοινοβουλίου, στάδια και το γραφείο του πρωθυπουργού. Ο μεγαλύτερος πιστωτής του Βανουάτου είναι η τράπεζα EXIM της Κίνας, η οποία αντιπροσωπεύει το 1/3 του χρέους της, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).

Σε μια ακόμη κίνηση που επιδεικνύει τη στενή συμμαχία Βόρειας Κορέας - Κίνας και το κοινό μέτωπο στην εξωτερική πολιτική, η Πιονγιάνγκ επέκρινε την Παρασκευή το νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας, αξίας 345 εκατ. δολαρίων, προς την Ταϊβάν που ανακοίνωσαν πρόσφατα οι ΗΠΑ. Το Κογκρέσο έχει εγκρίνει όπλα συνολικής αξίας έως και 1 δισ. δολαρίων για το νησί ως μέρος του προϋπολογισμού του 2023.

Η Βόρεια Κορέα κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι οδηγούν τις εντάσεις στην περιοχή σε «ένα ακόμη σημείο ανάφλεξης του πολέμου». Το σχέδιό τους είναι μια «επικίνδυνη πολιτική και στρατιωτική πρόκληση» και μια «κατάφωρη παραβίαση» της αρχής της «Μίας Κίνας», δήλωσε ο Μενγκ Γιονγκ Ριμ, γενικός διευθυντής του Τμήματος Κινεζικών Υποθέσεων του ΥΠΕΞ.

«Η περιοχή Ασίας - Ειρηνικού, συμπεριλαμβανομένων της Κορεατικής Χερσονήσου και του Στενού της Ταϊβάν, δεν είναι ούτε θέατρο της στρατιωτικής δραστηριότητας των ΗΠΑ ούτε πεδίο δοκιμών πολέμου», ανέφερε. Ο ίδιος προειδοποίησε τις ΗΠΑ πως «θα πληρώσουν υψηλό τίμημα» αν συνεχίσουν να προκαλούν τα «βασικά συμφέροντα της Κίνας».

Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη βδομάδα κινεζική αντιπροσωπεία βρέθηκε στην Πιονγιάνγκ όπου παρακολούθησε τη στρατιωτική παρέλαση για την 70ή επέτειο του τέλους του κορεατικού πολέμου και συναντήθηκε με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη, Κιμ Γιονγκ Ουν, ο οποίος υποσχέθηκε να αναπτύξει τις σχέσεις των δύο χωρών σε «νέο υψηλό επίπεδο».

Εναν 18χρονο Παλαιστίνιο σκότωσαν πριν από τα χαράματα της Παρασκευής οι ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις στη διάρκεια εισβολής σε προσφυγικό καταυλισμό της πόλης Τουλκαρέμ της Δυτικής Οχθης.

Σύμφωνα με ισραηλινά ΜΜΕ, ο νεαρός πυροβολήθηκε από στρατιώτες με τη δικαιολογία ότι Παλαιστίνιοι έριξαν εναντίον τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς. Αντίθετη εκδοχή παρουσίασε το παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων WAFA, που επικαλούμενο αυτόπτες μάρτυρες, μετέδωσε ότι ο έφηβος ήταν πεσμένος στη γη όταν πυροβολήθηκε εν ψυχρώ από στρατιώτη στο κεφάλι. Ο νεαρός, που μόλις πριν από λίγες βδομάδες είχε αποφοιτήσει από το Λύκειο, διακομίστηκε στο Νοσοκομείο Θάμπετ της Τουλκαρέμ όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του.

Στο σκοτάδι εξακολουθούν να κινούνται εδώ και τρία χρόνια οι υποτιθέμενες έρευνες στον Λίβανο για τους υπαίτιους της ισχυρότατης, πολύνεκρης έκρηξης που σημειώθηκε στις 4 Αυγούστου 2020 στο λιμάνι της Βηρυτού, σε αποθήκη όπου παρέμεναν από το 2013 αφύλακτες, υπό ακατάλληλες συνθήκες, μεγάλες ποσότητες εύφλεκτου νιτρικού αμμωνίου, με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 220 ανθρώπων και τον τραυματισμό άνω των 6.500.

Το γεγονός ότι κανείς αξιωματούχος δεν έχει τιμωρηθεί για τη μεγαλύτερη μη πυρηνική έκρηξη στη νεότερη ιστορία, που κατέστρεψε ολόκληρες συνοικίες της Βηρυτού, προκαλεί οργή στους συγγενείς των αδικοχαμένων θυμάτων αλλά και στον λαό του Λιβάνου. Η Ενωση των οικογενειών των θυμάτων είχε προγραμματίσει για το απόγευμα της Παρασκευής μαζική διαδήλωση μαυροφορεμένων με τελικό προορισμό το λιμάνι της Βηρυτού.

Ο πρώτος δικαστής που επιφορτίσθηκε το 2020 με την έρευνα αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει, αφού απήγγειλε κατηγορίες κατά του πρώην πρωθυπουργού Χασάν Ντιάμπ και τριών πρώην υπουργών. Ο διάδοχός του στην έρευνα, δικαστής Τάρικ Μπιτάρ, στράφηκε με τη σειρά του κατά πολιτικών αξιωματούχων, αλλά το Κοινοβούλιο αρνήθηκε να άρει την ασυλία των βουλευτών κατά των οποίων ασκήθηκε δίωξη, το υπουργείο Εσωτερικών αντιτάχθηκε στην ανάκριση αξιωματούχων και οι δυνάμεις ασφαλείας αρνήθηκαν να εκτελέσουν τα εντάλματα σύλληψης. Ο δικαστής Τ. Μπιτάρ αναγκάσθηκε να διακόψει την έρευνα επί 13 μήνες εξαιτίας των δεκάδων αγωγών εναντίον του εκ μέρους πολιτικών αξιωματούχων και των ασφυκτικών πιέσεων.

Τον περασμένο Γενάρη, ξεκίνησε εκ νέου την έρευνα προκαλώντας γενική κατάπληξη. Τότε, ο γενικός εισαγγελέας άσκησε εναντίον του Μπιτάρ δίωξη για απείθεια, αφού ο δικαστής άσκησε δίωξη κατά σειράς υψηλά ιστάμενων αξιωματούχων, γεγονός πρωτοφανές στην ιστορία του Λιβάνου. Ο γενικός εισαγγελέας διέταξε επίσης την αποφυλάκιση 17 προφυλακισμένων.

Στο φόντο της παρατεταμένης κρίσης στη χώρα, δεκάδες δημοσιογράφοι του κρατικού τηλεοπτικού σταθμού Tele Liban ξεκίνησαν επ' αόριστον απεργία την Πέμπτη, διεκδικώντας την καταβολή δεδουλευμένων και ασφαλιστικών επιδομάτων.

Το βράδυ της Πέμπτης ανακοινώθηκε πως σε δύο ξεχωριστές περιπτώσεις συνελήφθησαν δύο ναύτες του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας.

Οι δύο συλληφθέντες, που υπηρετούν στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, κατηγορούνται για διαβίβαση απόρρητων πληροφοριών στο Πεκίνο.

Ο ένας είναι 22χρονος ναύτης που υπηρετεί σε πολεμικό πλοίο στο Σαν Ντιέγκο και ο άλλος συνελήφθη στη βάση που διατηρεί το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ στην κομητεία Βεντούρα, βόρεια του Λος Αντζελες.

Σύμφωνα με δηλώσεις του υφυπουργού Αμυνας Ματ Ολσεν, που είναι αρμόδιος για θέματα Εθνικής Ασφαλείας, λόγω των πράξεών τους «ευαίσθητες στρατιωτικές πληροφορίες κατέληξαν στα χέρια της (ηγεσίας της) Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας».

Αθώος δήλωσε ο Ντ. Τραμπ, πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, στον δικαστή της Ουάσιγκτον, για τις κατηγορίες ότι συνωμότησε να παραμείνει στην εξουσία παρά την ήττα του στις εκλογές του 2020. Αφέθηκε ελεύθερος με τον όρο να μην μιλήσει με κανέναν για την υπόθεση πλην του δικηγόρου του, με τον ίδιο λίγη ώρα μετά την αποχώρησή του από το δικαστήριο να δηλώνει: «Πρόκειται για δίωξη ενός πολιτικού αντιπάλου. Αυτό δεν έπρεπε ποτέ να συμβεί στην Αμερική». Το σίριαλ αυτό θα έχει και συνέχεια στο τέλος του μήνα.