ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 7 Δεκέμβρη 2004
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Σίγησε η «ηφαιστειακή» ψυχή του

Κηδεύεται σήμερα ο λαϊκός συνθέτης Θόδωρος Δερβενιώτης

Μια αγέρωχη «βουνοκορφή», σπαρμένη με αθάνατες μουσικές δημιουργίες, υπήρξε για το αυθεντικό λαϊκό μας τραγούδι ο 82χρονος Θόδωρος Δερβενιώτης, ο οποίος έχασε, το περασμένο Σάββατο, τη μάχη με τον καρκίνο. Η κηδεία του θα γίνει σήμερα, στις 4 μ.μ., από το A' Νεκροταφείο, δημοσία δαπάνη. Ο αγαπημένος «μπαρμπα - Θόδωρος» για όσους είχαν την τύχη να τον γνωρίζουν ή να συνεργαστούν μαζί του, εκτός από σπουδαίος, πολυγραφότατος δημιουργός, υπήρξε ένας άνθρωπος που ξεχώριζε για το αγωνιστικό και καλλιτεχνικό ήθος του, την απλότητα, σεμνότητα και ευγένειά του. Στην πενηντάχρονη «διαδρομή» του στη λαϊκή μας μουσική, έγραψε εκατοντάδες τραγούδια, πολλά από τα οποία είναι διαχρονικές επιτυχίες. Παράλληλα, ανέπτυξε πλούσια αγωνιστική δράση, για την οποία φυλακίστηκε και εξορίστηκε. Εδρασε μέσα από το ΕΑΜ, την ΕΠΟΝ, τον ΕΛΑΣ, το ΚΚΕ, στο οποίο εντάχθηκε το 1942, μένοντας αταλάντευτος στην πίστη του, σ' όλη του τη ζωή. Πλούσια ήταν και η συνδικαλιστική δράση του. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες της Ενωσης Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδας και για πολλά χρόνια πρόεδρός της.

Γεννημένος το 1922 στη Ζαγορά Βόλου, ο Θ. Δερβενιώτης πολύ μικρός «μυήθηκε» στη μουσική από τον παππού του, που είχε κομπανία, και τον συνεργάτη του Γιάννη Βισβίκη, ο οποίος του δίδαξε λαούτο και βυζαντινή και ευρωπαϊκή μουσική. Το 1937 κάνει την παρθενική του εμφάνιση σαν λαουτιέρης και τραγουδιστής. Ακολουθούν τα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης. «Στο ΕΑΜ μπήκα από τους πρώτους», αφηγείται στο βιβλίο των Ν. Γεωργιάδη - Τ. Ραχματούλινα, «Ο Θόδωρος Δερβενιώτης και το μετεμφυλιακό τραγούδι». «Μετά ιδρύθηκε η ΕΠΟΝ. Μόλις ιδρύθηκε, μπήκα στην ΕΠΟΝ, μερικούς μήνες αργότερα μπήκα και στο Κόμμα...». Αναπτύσσει κομματική δράση στη Ζαγορά και αναλαμβάνει καπετάνιος εφεδρικού λόχου του ΕΛΑΣ. Για τη δράση του διώκεται και εξορίζεται στα Κύθηρα, στη Ζάκυνθο και στη Μακρόνησο. Εκεί, λόγω των μουσικών του γνώσεων, του αναθέτουν τη διεύθυνση της χορωδίας του Β` Τάγματος.

«Σημαδεμένος» από τους εμφυλιακούς και μετεμφυλιακούς κατατρεγμούς και την αναγκαστική εσωτερική μετανάστευση, ο Θ. Δερβενιώτης αναδεικνύεται σε κορυφαίο συνθέτη του μετεμφυλιακού τραγουδιού. Τραγουδιού με ταξική συνείδηση, εκφραστή των παθών, αλλά και αξιών του λαού.

Η λαμπρή πορεία του δημιουργού, που με τα τραγούδια του στήριξε την καριέρα πολλών μεγάλων ερμηνευτών, ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Συνεργάστηκε με όλες τις μεγάλες φωνές: Στ. Καζαντζίδη (ερμήνευσε περίπου 95 τραγούδια του Δερβενιώτη), Τσαουσάκη, Καίτη Γκρέυ, Πόλυ Πάνου, Γιώτα Λύδια, Πάνο Γαβαλά, Στράτο Διονυσίου, Γρηγόρη Μπιθικώτση, Λ. Χαλκιά, Σπ. Ζαγοραίο, Β. Περπινιάδη, Τ. Βοσκόπουλο, Γ. Νταλάρα, Μ. Μητσιά κ.ά. Επίσης, συνεργάστηκε με όλους τους κορυφαίους στιχουργούς της εποχής (Τσάντα, Κολοκοτρώνη, Παπαγιαννοπούλου, Βίρβο κ.ά.). Η πιο στενή συνεργασία του ήταν με τον Κώστα Βίρβο, με τον οποίο υπογράφουν εκατοντάδες τραγούδια κοινωνικού περιεχομένου. Ανάμεσα στις πολλές και μεγάλες επιτυχίες του είναι: «Αλλα μου λέν' τα μάτια σου», «Ενα σφάλμα έκανα», «Παράπονα και κλάματα», «Πάρε τα χνάρια» κ.ά.

Παράλληλα, ο Θ. Δερβενιώτης, ως μαέστρος, επιμελήθηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 μέχρι και τις αρχές του 1970, τις ορχήστρες στις ηχογραφήσεις που γίνονταν στα στούντιο στη Ριζούπολη, με αποτέλεσμα το λαμπερό χαρακτηριστικό ήχο της εποχής. Γνώστης της παραδοσιακής, αλλά και ευρωπαϊκής μουσικής, ήταν από τους λίγους λαϊκούς συνθέτες - δασκάλους. Η αγωνία του να μεταδώσει τις γνώσεις του στους νεότερους και η μεγάλη αγάπη του για την παραδοσιακή και λαϊκή μουσική, για τις κλίμακες και τους δρόμους της, τον οδήγησαν στην ίδρυση της πρώτης σχολής λαϊκής μουσικής. Τη διατήρησε επί δεκαετίες και από αυτήν αποφοίτησαν πάρα πολλοί ερμηνευτές, μουσικοσυνθέτες και στιχουργοί.

Αποχαιρετώντας τον, μας έρχονται στο νου τα λόγια του, από παλιότερη συνέντευξή του στο «Ρ»: «Αναπολώντας, λέω ότι αυτό το ηφαίστειο που υπήρχε μέσα μου ικανοποιήθηκε. Εφτιαξα ένα έργο που θ' αφήσω πίσω μου... Οπως αισθάνεται ένας καλός γονιός που βλέπει τα παιδιά του και τα λατρεύει, έτσι αισθάνεται κι ένας δημιουργός που κάνει πνευματικά παιδιά, τα οποία θα ζήσουν, ίσως, για χρόνια. Η δουλιά του πνεύματος, αν είναι καλή, μένει. Γι' αυτό φωνάζουμε και γκρινιάζουμε για το κατάντημα του λαϊκού τραγουδιού, ότι δεν είναι τραγούδια αυτά που βγαίνουν σήμερα. Κυκλοφορούν τη Δευτέρα, το Σάββατο χάνονται...».

  • Οι εργαζόμενοι στο «Ριζοσπάστη», στη μνήμη του Ανθρώπου και Δημιουργού Θ. Δερβενιώτη, αντί για στεφάνι, προσφέρουν 200 ευρώ προς τιμήν του 17ου Συνέδριου του ΚΚΕ.
  • Συλλυπητήρια για το θάνατο του Θ. Δερβενιώτη απέστειλε η ηγεσία του ΥΠΠΟ.
ΥΠΠΟκουτοπονηριές

Την αγανάκτηση και την έντονη διαμαρτυρία σκοπεύει να εκφράσει το ΔΣ του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών για τη νέα κυρίαρχη «λογική» του ΥΠΠΟ που διαφαίνεται με το διορισμό των νέων γνωμοδοτικών επιτροπών του που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα. Κυρίαρχο ζήτημα για το ΔΣ του ΣΕΗ είναι η κατάργηση των φορέων από τις επιτροπές αυτές που θεωρείται αναγκαία και ικανή συνθήκη της κατά το δυνατόν αντικειμενικότερης κρίσης των θεμάτων που διαχειρίζεται η κάθε επιτροπή. Το ΣΕΗ θα απευθυνθεί μέσω της ΠΟΘΑ σε όλα τα σωματεία, προκειμένου να συντονίσουν τις ενέργειές τους με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς.

Πράγματι είναι ένα σοβαρό θέμα που αποδεικνύει την πολιτική που σκοπεύει να ακολουθήσει το ΥΠΠΟ σε ζητήματα πολιτισμού. Από την άλλη - όπως λέει και μια παροιμία «Ο λύκος το τρίχωμα αλλάζει, αλλά το χούι δεν το αλλάζει». Αδιάφορη η ηγεσία του ΥΠΠΟ με τις δυνατότητες που μπορεί να έχει κάποιος, αρκεί να τον θεωρεί «δικό» της, όπως κάνει το εκάστοτε σύστημα, τον τοποθετεί σε θέσεις που θα νιώθει ασφαλής ότι θα προασπίζεται τις επιλογές του.

Ο καθένας από αυτούς που επέλεξε το ΥΠΠΟ μπορεί να είναι άξιος και ικανός ακόμη και ταλαντούχος στην τέχνη του, αυτό όμως δε σημαίνει ότι είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε αυξημένων απαιτήσεων θέση. Ωστόσο προκειμένου να προλάβει αντιδράσεις, το ΥΠΠΟ επιστράτευσε και μια «πονηριά». Μέσα σε ετερόκλητες ομάδες τοποθέτησε και σε τρομακτική μειοψηφία ανθρώπους που διαθέτουν ή δύσκολα μπορείς να αμφισβητήσεις την ανάλογη ικανότητά τους.

Οι γνωμοδοτικές επιτροπές

Τα μέλη των γνωμοδοτικών επιτροπών είναι: Γνωμοδοτική Επιτροπή Θεάτρου: Γιώργος Λαζαρίδης, Λευτέρης Βογιατζής, Κώστας Ασημακόπουλος, Αθηνά Παππά, Πέπη Μεταλλείδου, Πέτρος Φυσσούν, Τάσος Ζωγράφος.

Χορού: Μαίρη Μιχαηλίδου, Λία Μελετοπούλου, Μίρκα Ψαροπούλου, Πένυ Μελά, Φώτης Μεταξόπουλος.

Δραματικών Σχολών: Σωτήρης Μουστάκας, Αντιγόνη Κανάκη, Δημήτρης Ζανίδης, Λευτέρης Ελευθεριάδης, Μαρία Αλιφέρη.

Σχολών Χορού: Παυλίνα Βερέμη, Γιάννης Ζέρβας, Κωνσταντίνος Ρήγος, Βίκυ Μαραγκοπούλου, Ερση Πίττα.

Επιτροπές κρατικών βραβείων συγγραφής θεατρικού έργου (δόκιμοι συγγραφείς): Κώστας Παπαπέτρου, Σωτήρης Μουστάκας, Βέρα Ζαβιτσιάνου, Βιβέτα Τσιούνη, Κώστας Βουτσάς. Για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς: Γιώργος Σίσκος, Κώστας Φέρρης, Γιώργος Κατσαρός, Ελένη Ερήμου, Τιτίκα Στασινοπούλου. Για συγγραφή παιδικού θεατρικού έργου: Μαριάννα Τόλη, Γιάννης Ζουγανέλης, Νίκος Κούκης, Χρήστος Χαλαζιάς, Θέτις Χορτιάτη.

Επιτροπή τιμητικών συντάξεων καλλιτεχνών - λογοτεχνών: Λάκης Μιχαηλίδης, Γιώργος Χατζηνάσιος, Μανώλης Μητσιάς, Νέλλη Μισιρλή, Γιολάντα Πατεράκη, Κώστας Τουρνάς, Πολυχρόνης Πολυχρονόπουλος, Μπεάτα Ασημακοπούλου, Νίκος Γαλανός, Αγγέλα Λύτρα, Σοφία Σπυράτου.

Το νέο ΔΣ της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης αποτελούν: Αποστολία Παπαδαμάκη, Βασιλική Μπαρμπούση, Ευγενία Μανωλίδου, Γεώργιος Μπόλας, Ισίδωρος Σιδέρης. Ενώ το νέο ΔΣ του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών: Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ, Κωνσταντίνος Καραμπέτσης, Αικατερίνη Μαγκλή, Βέρα Μπόλθο, Πίρκο Ρεϊνεσάλο (Φινλανδία), Πολ Μίφσουντ (Μάλτα), Βικτόρια Ραλκόζι - Χόρβατ (Ουγγαρία), Σαράντης Καργάκος, Παναγιώτης Καλτσής, Λίλα Μαραγκού, Τάκης Μαυρωτάς.

Συλλυπητήριο της Αλ. Παπαρήγα

Συλλυπητήριο τηλεγράφημα για την απώλεια του λαϊκού δημιουργού Θόδωρου Δερβενιώτη απέστειλε στην οικογένειά του, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ