Το κρίσιμο ερώτημα σχετικά με την πολιτική κρίση που έχει ξεσπάσει στο Κολόμπο και, κατά αναλυτές, «απειλεί» την 21μηνη εκεχειρία και την «ειρηνευτική διαδικασία» για τον τερματισμό της σύρραξης Σινχαλέζων - Ταμίλ, που έχει κοστίσει 65.000 ζωές τα τελευταία 20 χρόνια, είναι ως πού είναι διατεθειμένη να φτάσει η Πρόεδρος Τσαντρίκα Καμαρατούγκα. Η ηγέτης της Λαϊκής Συμμαχίας - που εκφράζει τα πιο οπισθοδρομικά ένστικτα της εγχώριας αστικής τάξης, καθώς και τους επιχειρηματικούς κύκλους εντός και εκτός Σρι Λάνκα που επωφελούνταν του πολέμου - κατηγορεί τον πρωθυπουργό του Ενωμένου Εθνικού Κόμματος, Ρανίλ Ουϊκρεμεσίγκε, ότι «αγνοεί εσκεμμένα» την «απειλή» που θέτει το σχέδιο της αυτονομιστικής οργάνωσης Τίγρεις των Ταμίλ ΕΕΛΑΜ για την επίλυση του μειονοτικού: η «μειοδοσία» του, λέει, ενδέχεται να αποβεί στην κατίσχυση ενός de facto ομοσπονδιακού κρατικού μοντέλου. Ετσι, καθαίρεσε τους υπουργούς Εσωτερικών, Τύπου και Αμυνας, έβγαλε το στρατό στο δρόμο, κι ανέστειλε τη λειτουργία του Κοινοβουλίου ως τη 19η τρέχοντος.

Στην άλλη πλευρά του πολιτικού δίπολου, ο «ειρηνόφιλος»Ρανίλ Ουϊκρεμεσίγκε, έλαβε προχτές τα εύσημα και τη στήριξη εκ μέρους του Τζορτζ Ουόκερ Μπους, στην Ουάσιγκτον. Η αμερικανική διπλωματία στηρίζει σφόδρα την «ειρηνευτική διαδικασία» - όπως και η ΕΕ: σε αυτήν εξ άλλου «διαμεσολαβεί» μια ευρωπαϊκή χώρα, η Νορβηγία - τόσο λόγω της ύπαρξης σημαντικών λιμανιών στη χώρα, απολύτως κρίσιμων για τις επιχειρήσεις του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού στην περιφέρεια, όσο και λόγω των «επενδυτικών ευκαιριών» σε μια χώρα που το Fortune κατατάσσει ως την «δεύτερη ταχύτερα αναπτυσσόμενη» στη ΝΑ Ασία, με κύριο θέλγητρό της για το ξένο κεφάλαιο το πάμφθηνο εργατικό δυναμικό.

Η Καμαρατούγκα, που προχώρησε σε κινήσεις που οπουδήποτε αλλού θα χαρακτηρίζονταν ξεκάθαρα πραξικοπηματικές αλλά στη Σρι Λάνκα τελούν εντός συνταγματικού πλαισίου - το Σύνταγμα του 1978 περιέχει «ειδικές διατάξεις» που ευνοούν την καταστολή, καθώς αποτελεί προϊόν της προσπάθειας της άρχουσας τάξης να ελέγξει τις λαϊκές κινητοποιήσεις της δεκαετίας εκείνης - διατείνεται ότι η «ειρηνευτική διαδικασία» θα συνεχιστεί με την ίδια στο τιμόνι, ενώ την Παρασκευή δήλωσε ότι ευνοεί τη δημιουργία μιας «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» για την έξοδο από την κρίση. Οι Τίγρεις, στο μεταξύ, έδιναν διαπιστευτήρια «νομιμοφροσύνης» στους ξένους μεσολαβητές και «ανέμεναν», αποφεύγοντας, σε επίπεδο ρητορικής, να κλιμακώσουν την κατάσταση. Στην πράξη έμοιαζαν πάντως να αμφιβάλλουν για το εύρος των περιθωρίων ελιγμών που διαθέτει ο Ουϊκρεμεσίγκε, ενίσχυαν τις στρατιωτικές τους θέσεις και αποθήκευαν εφόδια.

Ο πολιτικός συσχετισμός παραμένει, για πολλούς, αίνιγμα. Αν και το κυβερνών κόμμα του Ουϊκρεμεσίγκε επιχείρησε να δημιουργήσει εντυπώσεις συγκεντρώνοντας χιλιάδες οπαδούς του στο αεροδρόμιο όταν ο πρωθυπουργός επέστρεψε από τις ΗΠΑ, η πλειοψηφία παραμένει σιωπηλή.

Εκλογές στη Γουατεμάλα... Τι σημάδεψε την προεκλογική εκστρατεία; Οι συγκρούσεις και οι βίαιες ταραχές των πρώην μελών των παραστρατιωτικών «ταγμάτων θανάτου», που διεκδικούν τα δεδουλευμένα και φαίνεται ότι αναγεννώνται από τις στάχτες τους, κυρίως ορμώμενοι από την υποψηφιότητα για το προεδρικό αξίωμα, του στρατηγού Εφραίν Ρίος Μοντ. Του ανθρώπου που οι 18 μήνες δικτατορικής διακυβέρνησης, μεταξύ 1980-1982, σήμαναν περίπου 100.000 νεκρούς. Ο Εφραίν Ρίος Μοντ έρχεται τρίτος στις σφυγμομετρήσεις, αλλά τίποτα δεν μπορεί να αποκλείεται, για τον άνθρωπο που κατηγορείται για γενοκτονία και παρ' όλα αυτά είναι πρόεδρος του Κοινοβουλίου...

Εκτός των ταραχών και των συνεχών βίαιων κινητοποιήσεων των παραστρατιωτικών, δολοφονίες και απαγωγές και δημοσιογράφων συνόδευσαν την προεκλογική εκστρατεία.

Η Γουατεμάλα βαδίζει με γεωμετρική πρόοδο προς την πρόκληση μιας νέας τραγωδίας στην Κεντρική Αμερική.

Εξάλλου, η δυναμική και με αξιώσεις εμφάνιση του Ρίος Μοντ και κυρίως η απόφαση των Ανώτατων Δικαστηρίων της Γουατεμάλας που επέτρεψαν την υποψηφιότητά τους, αποτελεί την κορύφωση της διαδικασίας ανατροπής ή αλλιώς κραυγαλέας απόρριψης των βασικών στοιχείων της ειρηνευτικής συμφωνίας, μεταξύ της κυβέρνησης και των ανταρτικών δυνάμεων του UNRG. Με τη συμφωνία, που τερμάτισε τον 36χρονο εμφύλιο πόλεμο, τέθηκε το πλαίσιο όλων των σημαντικών προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων της κοινωνίας της Γουατεμάλας για μια ειρηνευτική διαδικασία, που επτά χρόνια μετά έχουν πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων.

Αυτό είναι το μήνυμα των εκλογών για την ανάδειξη, εκ μέρους των 5 εκατομμυρίων ψηφοφόρων, νέου προέδρου, 158 μελών του Κοινοβουλίου, 331 τοπικών αρχόντων και 20 μελών για το Κοινοβούλιο της Κεντρικής Αμερικής.

Ουσιαστικά, δεν έχει καμία σημασία ποιος θα εκλεγεί, εάν είναι τελικά ο πρώην δήμαρχος της πόλης της Γουατεμάλας, της πρωτεύουσας, και υποψήφιος του ΡΑΝ, Οσκαρ Μπέγκερ ή ο χαρακτηριζόμενος ως «κεντρο-αριστερός» Αλβαρο Κολόμ, ή ο διεμβολισμός των δύο του Ρίος Μοντ, για να τον αντιμετωπίσει στο δεύτερο γύρο στις 28 Δεκεμβρίου. Η εκλογή του Μπέγκερ θα σημάνει ακόμη μεγαλύτερη απαξία της ειρηνευτικής διαδικασίας και τη συνέχιση της συγκεκριμένης οικονομικής πολιτικής. Η εκλογή του Ρίος Μοντ θα σημάνει όλα τα παραπάνω συν το στίγμα της θηριωδίας που σημάδεψε τη δεκαετία του '80. Οσο για τον Κολόμ, ουδείς περιμένει κάτι περισσότερο...

Τα ουσιαστικά προβλήματα, όπως η πείνα, η φτώχεια, η διαφθορά, οι συνεχείς κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η καταρρέουσα οικονομία και κυρίως η ειρηνευτική διαδικασία που βρίσκεται στο χείλος της αβύσσου... ελάχιστα απασχόλησαν ή ακούστηκαν.

Εξάλλου, το προεκλογικό σκηνικό και τις συνεχείς απειλές έχει καταδικάσει με αρκετές ανακοινώσεις της η «Εθνική Επαναστατική Ενότητα της Γουατεμάλας»-URNG, που προτείνει για πρόεδρο τον Ροδρίγο Αστούριας, αλλά είδε τους υποψηφίους της να απειλούνται ή να δολοφονούνται και την πολιτική διαδικασία να στραγγαλίζει κάθε άλλη φωνή. Παρ' όλα αυτά, η τελευταία ανακοίνωση της URNG «επιβεβαιώνει την απόφασή της για την υπεράσπιση της επαναστατικής πρότασης που εμπεριέχεται στο πρόγραμμά μας και στην εκλογική διαδικασία, ως μέσο αγώνα για την υπεράσπιση των συμφερόντων του λαού της Γουατεμάλας, που δε συνάδουν με τα προγράμματα των άλλων κομμάτων».