Με άφθονη μουσική και άφθονο κινηματογράφο, θα γιορτάσει την 50χρονη προσφορά της η «Ταινιοθήκη της Ελλάδος», το μοναδικό «καταφύγιο» και «θεραπευτήριο» της κινηματογραφικής κληρονομιάς μας.

Οπως είπε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου, με αφορμή τις εκδηλώσεις για τα 50χρονά της, ο γενικός διευθυντής της, Θ. Αδαμόπουλος, η Ταινιοθήκη, από τη φύση της δουλιάς της - έρευνα, συλλογή, διάσωση, συντήρηση, αποκατάσταση, αρχειοθέτηση και φύλαξη της εθνικής κινηματογραφίας - δεν έχει μεγάλη παρουσία προς τα έξω. Κενό, που η επέτειος μπορεί να αποτελέσει καλή αφορμή για τη συμπλήρωσή του. Ενεργοί συμπαραστάτες στις εκδηλώσεις είναι το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, μέσω του εναλλακτικού του δικτύου διανομής, «Filmcenter 2000» και η «Ορχήστρα των Χρωμάτων».

Οι εκδηλώσεις ξεκινούν αύριο με μια βραδιά στο «Απόλλων - Renault - Filmcenter 2000», όπου, εκτός από χαιρετισμούς εκπροσώπων και φίλων της Ταινιοθήκης, θα προβληθούν και δύο σπάνιες ταινίες, αποκαταστημένες πλήρως από το τμήμα Συντήρησης και Αποκατάστασης της Ταινιοθήκης (το μοναδικό στην Ελλάδα): «Οι περιπέτειες του Βιλάρ» (1924) του Ζοζέφ Χεπ και η «Κοινωνική σαπίλα» (1931) του Στέλιου Τατασσόπουλου. Εκτός από την ιστορική σημασία τους, οι ταινίες αποτελούν τοπογραφικά ντοκουμέντα μιας ολόκληρης εποχής (τα εξωτερικά πλάνα του Χεπ δίνουν εικόνες της Αθήνας του '20), αλλά και ιδεολογικά (η ταξικότητα της ταινίας του Τατασσόπουλου άργησε να επαναληφθεί στον ελληνικό κινηματογράφο). Οι ταινίες θα συνοδευτούν μουσικά από τους Χρήστο Ζερμπίνα και Βαλεντίνο Μπέικοφ με κομμάτια ειδικά γραμμένα για την εκδήλωση.

Ακολουθούν: Από τις 24/11, στο «ΤΡΙΑΝΟΝ - Filmcenter 2000» θα ξεκινήσει το αφιέρωμα «Η γαλλική Nouvelle Vague και οι επιρροές της στον ελληνικό κινηματογράφο». Οπως σημειώθηκε στη συνέντευξη, η Ταινιοθήκη λειτούργησε ως «φάρος» της Nouvelle Vague για τους Ελληνες θεατές. Το αφιέρωμα περιλαμβάνει τους χαρακτηριστικότερους ξένους εκπροσώπους του κινήματος και ταινίες Ελλήνων δημιουργών που επηρεάστηκαν από αυτό. Το αφιέρωμα θα «ντύσει» μουσικά το συγκρότημα «TRES LENT» με μουσική επιμέλεια της «Ορχήστρας των Χρωμάτων».

Η Ταινιοθήκη ετοιμάζει για τους επόμενους μήνες ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα: 15/12 αφιέρωμα στο νέο ρώσικο κινηματογράφο, που, όπως επισημάνθηκε, παρά τα τεράστια προβλήματα, εξακολουθεί να δίνει καινούρια πράγματα. 9-15 Φλεβάρη, αφιέρωμα στο βωβό κινηματογράφο με ηχητικό «χαλί» από την «Ορχήστρα των Χρωμάτων». Στις 24 και 25/3/2001, η Ταινιοθήκη θα γιορτάσει την επέτειο με πρωτότυπο τρόπο, προβάλλοντας ένα κινηματογραφικό «άλμπουμ» ιστορικών στιγμών με ταινίες επικαίρων και με μουσικό «σχολιασμό». Ο Απρίλης θα είναι ο μήνας του αμερικάνικου κινηματογράφου, οπότε σε συνεργασία της Ταινιοθήκης με τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου θα προβληθούν συντηρημένες κόπιες από τον Μουρνάου μέχρι τον Σκορτσέζε.

Τέλος, όσον αφορά στο κτιριακό πρόβλημα της Ταινιοθήκης, αν και το Μέγαρο Δεληγιώργη φαίνεται πως θα της διασωθεί, η Ταινιοθήκη θα μετακομίσει στο κινηματογράφο «Λαΐς», του οποίου η αγορά θα ολοκληρωθεί από την Ταινιοθήκη (με χρηματοδότηση του ΥΠΠΟ) για να ξεκινήσει η ανακαίνισή του. Πάντως, η Ταινιοθήκη θέλει «για την ιστορία» και μια γωνιά στο νεοκλασικού της οδού Κανάρη, αφού ταυτίστηκαν στο πέρασμα του χρόνου.

Μέσα στο γιορτασμό του «Ετους Σεφέρη», αλλά κόντρα στο «ρεύμα» μιας - συνήθως άκριτης - προσπάθειας για δοξαστική «αγιοποίηση» και «μυθοποίηση» όχι μόνον της ποίησής του αυτής καθεαυτής, αλλά συνολικά του βίου του νομπελίστα ποιητή, ήρθε μια τολμηρή, μια «αιρετική» βιογραφική μελέτη να ρίξει «φως» σε άγνωστες ή ελάχιστα γνωστές πλευρές του ατομικού του βίου και κυρίως σε συσκοτισμένες, αποσιωπημένες, μισοξεχασμένες, ωραιοποιημένες του πολιτικού του βίου. Αναφερόμαστε στο βιβλίο του Μιχάλη Πιτσιλιδή «Οι σκοτεινές πλευρές του Γιώργου Σεφέρη», το οποίο παρουσιάστηκε χτες από τις εκδόσεις «Αρχιπέλαγος», με ομιλητές τον συγγραφέα και τον εκδότη Οδυσσέα Χατζόπουλο. Πρόκειται για ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί ως μια άλλη «ματιά» στην περίπτωση Σεφέρη, να γίνει αντικείμενο ουσιαστικού διαλόγου, αφετηρία και για άλλες βιογραφικές έρευνες, που να καταγράφουν πλήρως το πραγματικό ιδεολογικό, κοινωνικό, πολιτικό και ποιητικό «πρόσωπο» του Γ. Σεφέρη.

Ο Μ. Πιτσιλιδής, ως «ερασιτέχνης ερευνητής», χωρίς φόβο αλλά με πάθος, έψαξε και κατέγραψε κακές πλευρές της ζωής του (την αυστηρότητα του πατέρα του, καθηγητή του Διεθνούς Δικαίου στα Πανεπιστήμια της Αθήνας και της Χάγης, τη σχέση του και το ματαιωμένο γάμο του στο Παρίσι με μια Γαλλίδα, που υπήρξε ο έρωτας της ζωής του, την ψυχολογική κατάθλιψη που πέρασε στο Παρίσι στα 1926-'27, την προσπάθειά του για ευνοϊκή αντιμετώπισή του ως υπαλλήλου του ΥΠΕΞ). Σοβαρότατα είναι τα στοιχεία που παραθέτει ο συγγραφέας για την άμετρη, προκλητική, συστηματική προβολή του Σεφέρη στη δεκαετία του '30 «ως του μόνου μεγάλου νέου ποιητή», από τα «όργανα» του Κατσίμπαλη (Ανδ. Καραντώνη, Γ. Θεοτοκά, το περιοδικό «Νέα Γράμματα»). «Οργανα», τα οποία, ταυτοχρόνως, μηδένιζαν τον Καβάφη, εξευτέλιζαν τον Ρίτσο λόγω των ιδεών του και όποιον κριτικό επαινούσε την ποίησή του (λ.χ., Βάσος Βαρίκας), περιφρονώντας ακόμα και το γεγονός ότι ο «Επιτάφιος» (1934) σε έκδοση του «Ριζοσπάστη» ήταν η μόνη συλλογή που μέχρι τότε είχε πουλήσει σχεδόν 10.000 αντίτυπα και θα ακολουθούσαν κι άλλα αν δεν τα έκαιγε το καθεστώς Μεταξά.

Ο συγγραφέας ερευνά και αποκαλύπτει: Την πολιτική στάση του Γ. Σεφέρη επί μεταξικής δικτατορίας (ήταν διευθυντής Τύπου του ΥΠΕΞ και ασκούσε σκληρή λογοκρισία στον ξένο Τύπο, επέβλεψε δε τις 184 εκδόσεις που προπαγάνδιζαν το καθεστώς στο εξωτερικό). Σημειώνει το γεγονός ότι ο Σεφέρης ποτέ δεν αποκάλεσε «δικτατορία» ούτε το μεταξικό καθεστώς ούτε την απριλιανή χούντα. Εξετάζει το «σκοτεινό» ρόλο του στο Κυπριακό («το ΥΠΕΞ κρατά μέχρι σήμερα ως "εφτασφράγιστο μυστικό" όσα έγγραφα σχετίζονται με το διπλωματικό ρόλο του Σεφέρη όσο υπηρετούσε στην Κύπρο»), αναφέρεται στις έντονες φήμες που υπήρξαν τότε ότι «πούλησε το Κυπριακό για να πάρει το Νόμπελ» (1963). Την περίεργη σύμπτωση ότι ενώ το Νόμπελ είχε αποφασιστεί να το πάρει εκείνη τη χρονιά ο Πάμπλο Νερούδα, πέντε μέρες πριν τη δημοσιοποίηση των Νόμπελ η επιτροπή ανακοίνωσε στον Νερούδα ότι δε θα του δοθεί το βραβείο. Τη μη τοποθέτησή του ενάντια στη χούντα. Την άρνησή του στις 21/4/67, μέρα που πέθανε η γυναίκα του Κοσμά Πολίτη και ο ίδιος συνελήφθη, να βοηθήσει ώστε να επιτραπεί στο μεγάλο συγγραφέα να παραστεί στην κηδεία της γυναίκας του. Την άρνησή του να βοηθήσει ώστε να πάψουν να βασανίζουν τον άρρωστο-κρατούμενο σε νοσοκομείο Γιάννη Ρίτσο. Την άρνησή του να βοηθήσει την προσπάθεια του Μίκη Θεοδωράκη να δοθεί μια συναυλία-διαμαρτυρία κατά της χούντας. Αρνήσεις με επιχείρημα ότι «αν βοηθήσει θα του ζητήσουν ανταλλάγματα». Αλλά και την προσπάθειά του να δικαιολογήσει τη στάση του απέναντι στα δικτατορικά καθεστώτα και στο Κυπριακό, λέγοντας «εγώ δημόσιος υπάλληλος ήμουνα, τι μπορούσα να κάνω;».