Η είσοδος της αγγλικής πολυεθνικής Μπράουν εντ Ρουτ στο ναυπηγείο, αποτέλεσε την απαρχή για το κατεδάφισμα σιγά σιγά των εργατικών κατακτήσεων. Κάτι, που ο ίδιος ο νέος διευθύνοντας σύμβουλος και εκπρόσωπος της πολυεθνικής, David Groves,είχε διαμηνύσει, όταν σε συνέντευξή του στο "Βήμα" λίγες μέρες μετά την ανάληψη του μάνατζμεντ, είχε πει ότι πρώτος στόχος είναι η εφαρμογή ευέλικτων μορφών εργασίας!

Τέσσερις μήνες μετά, το σχέδιο "ξήλωμα" των εργασιακών δικαιωμάτων, έχει μπει στο στάδιο υλοποίησης. Πρώτο μέτρο η εφαρμογή της διπλής ειδικότητας και της πολλαπλής απασχόλησης.

"Ο εφαρμοστής για παράδειγμα, όταν δεν έχει πολλή δουλιά, θα πρέπει να πηγαίνει να δουλεύει όπου υπάρχει ανάγκη, όπως στην καθαριότητα των δεξαμενών από τις αμμοβολές", λένε τα διάφορα στελέχη στους εργαζόμενους, προσπαθώντας να τους νουθετήσουν στην αναγκαιότητα κατάργησης των δικαιωμάτων τους. Ηδη στους εργαζόμενους στο ελαφρύ και βαρύ εφαρμογείο και στους τορναδόρους, προτάθηκε από την εταιρία να δουλεύουν 4 ώρες τη μέρα στον καθαρισμό των χώρων, με αμοιβή 50 δρχ. την ώρα!

Οι ηλεκτρολόγοι είναι οι δεύτεροι στη σειρά, που μπήκαν στο στόχαστρο της πολυεθνικής. Να σημειώσουμε ότι 50 ηλεκτρολόγοι απασχολούνταν στις δεξαμενές (4 πλωτές, 2 μόνιμες), στους 17 υποσταθμούς και στα τμήματα γιάρδας, γερανών και μηχανημάτων, σε 24ωρη βάση. Για παράδειγμα, μόνο στις δεξαμενές απασχολούνταν σε κάθε βάρδια 5 άτομα. Τώρα η εταιρία για κάθε βάρδια χρησιμοποιεί μια ομάδα 5 ατόμων, με επικεφαλής έναν προϊστάμενο που θα δουλεύουν σε όλα τα τμήματα! Οι εργαζόμενοι που μένουν "εκτός", έχουν απώλειες εισοδήματος. Το πιο βασικό όμως είναι ότι υπάρχει κίνδυνος τόσο για την ασφάλεια της ζωής των ίδιων, όσο και των εγκαταστάσεων του ναυπηγείου.

Ο κίνδυνος για τις δεξαμενές - καθεμιά αποτελεί και ένα εργοστάσιο, με πάμπολλα μηχανήματα και τάση ρεύματος 22.000 Volt - μεγαλώνει ακόμα περισσότερο, καθώς η πολυεθνική κατάργησε για πρώτη φορά στα χρονικά, τις βάρδιες τα Σαββατοκύριακα, όταν δεν υπάρχει πλοίο.

Το επόμενο βήμα ήταν η εντατικοποίηση και η τρομοκρατία,καθώς η πολυεθνική επανέφερε στο προσκήνιο, τον εσωτερικό κανονισμό που ίσχυε επί Νιάρχου και είχε καθιερωθεί με βασιλικό διάταγμα (24/6/'58)! Μάλιστα η εταιρία απειλεί με ποινή απόλυσης όχι μόνο τους εργαζόμενους που δε δουλεύουν όπου και όπως θέλει, αλλά και τους προϊστάμενους που δεν αστυνομοκρατούν το προσωπικό!

Σύμφωνα με πληροφορίες που "διαρρέουν" διάφορα στελέχη, από το Γενάρη θα φτιαχτεί ομάδα σεκιούριτι, για την καλύτερη αστυνόμευση! Οπως καταγγέλλουν εργαζόμενοι, "γίνεται προσπάθεια να μας επαναφέρουν στις φοβερές εποχές Στουραϊτη, που ήταν επικεφαλής του τρομοκρατικού μηχανισμού του Νιάρχου και ο φόβος και τρόμος των εργαζομένων".

Τελευταίο κρούσμα, το κλείσιμο του ναυπηγείου από την παραμονή των Χριστουγέννων ως την Πρωτοχρονιά, υποχρεώνοντας τους εργαζόμενους να πάρουν τότε, τυχόν ρεπό ή υπόλοιπο άδειας '96 ή ακόμα και μέρος της άδειας του '97.

Για όλα τα παραπάνω η πολυεθνική έχει εξασφαλίσει όχι μόνο τη συναίνεση της πλειοψηφίας του σωματείου, αλλά όπως οι ίδιοι ομολογούν "κάνουμε συζητήσεις με το σωματείο για το πώς θα προχωρήσουν"! Αλλωστε η πλειοψηφία έχει υπογράψει τετράχρονη "εργασιακή ειρήνη", όπως και τη διπλή ειδικότητα.Ο Σ. Βαρθολομαίος,μέλος του ΔΣ του σωματείου και στέλεχος της Εργοστασιακής Επιτροπής, θα τονίσει: "Από το Σεπτέμβρη και μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει τίποτα απ' την πολυεθνική, όσον αφορά επενδύσεις, νέες εργασίες, κυρίως στις κατασκευές, παρά μόνο μέτρα εντατικοποίησης της δουλιάς, με στόχο το χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων. Τόσο η ΠΑΣΚΕ όσο και η ΔΑΚΕ που έχουν την πλειοψηφία του σωματείου, στηρίζουν τις επιλογές της πολυεθνικής και ειδικά η πρώτη εμφανίζεται εργοδοτικότερη από τους Αγγλους. Ακόμα και απεργοσπαστικό μηχανισμό έφτιαξαν στην απεργία της 28ης Νοεμβρίου, αν και την είχαν ψηφίσει και τυπικά συμμετείχαν. Καλούμε τους εργαζόμενους να αντισταθούν, για να μην χάσουμε κεκτημένα, να μην φτάσουμε σε εποχές πίσω και από τον Νιάρχο".

Ντίνα ΝΤΑΒΟΥ

Σαν τη μοναδική λύση που εγγυάται την ανάπτυξη του ναυπηγείου παρουσίαζαν το Σεπτέμβρη του '95, κυβέρνηση και πλειοψηφία του σωματείου "Τρίαινα", τη συμφωνία της ντροπής του 51%-49%. Ωστόσο, σε πρόσφατη ανακοίνωση της "Τρίαινας" αναγκάζονται να παραδεχτούν πως "σήμερα βαδίζουμε σε ένα επικίνδυνα τεντωμένο σκοινί", επιχειρώντας ταυτόχρονα να καλύψουν τις δικές τους ευθύνες για τη σημερινή σκληρή πραγματικότητα, με ευχές για ένα ...ελπιδοφόρο μέλλον.

Το μοναδικό σημείο που έχει προχωρήσει είναι η παράδοση της διαχείρισης του ναυπηγείου στην αγγλική πολυεθνική, με εξαντλητικούς, για την οικονομική επιβίωσή του, όρους. Στο υπέρογκο ποσό των 500 εκατομμυρίων δραχμών ετησίως και την απολαβή ποσοστού 25% επί της διαφοράς των κερδών, ανέρχεται η αμοιβή των Αγγλων! Οι ίδιοι ωστόσο δε δεσμεύονται (δεν υπάρχει η παραμικρή ποινική ρήτρα) ούτε για να φέρουν δουλιές στο ναυπηγείο, ούτε για κερδοφορία του τελευταίου!

Το λεγόμενο επενδυτικό πρόγραμμα έχει μείνει στα χαρτιά. Με βάση τη συμφωνία, περιλάμβανε σε πρώτη φάση επενδύσεις 4,4 δισ. δραχμών, απ' τις οποίες 1 δισ. δρχ. αντιστοιχεί στους εργαζόμενους (μόνο αυτοί πληρώνουν), 1,2 δισ. δρχ. στην ΕΤΒΑ και 2,2 δισ. δρχ. στην κυβέρνηση. Επίσης το επιχειρησιακό σχέδιο,που εκπόνησε ιδιωτική εταιρία και στοίχισε στο ναυπηγείο πάνω από 180 εκατομμύρια δραχμές, τώρα ανακαλύφθηκε πως δεν είναι ολοκληρωμένο και επανεξετάζεται.

Αυτός είναι ένας από τους λόγους που πατά η αρμόδια επιτροπή ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για να αντιδράσει στο επιχειρησιακό σχήμα που η ίδια επέβαλε και προχώρησε η κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από το επιχειρησιακό σχέδιο, προβάλλει ενστάσεις - στο όνομα δήθεν του ανταγωνισμού - στο ζήτημα της διαγραφής των χρεών του ναυπηγείου και την απαγόρευση της δανειοδότησης από κρατικές τράπεζες.

"Πρόοδος" έχει γίνει επίσης και στη συρρίκνωση. Μέχρι σήμερα έχουν υποχρεωθεί να αποχωρήσουν "οικειοθελώς" 765 εργαζόμενοι, ενώ εκκρεμούν ακόμα 250 μετατάξεις σε υπηρεσίες του δημόσιου ή ευρύτερου δημόσιου τομέα. Αναμένεται ακόμα να αποχωρήσουν 150 εργαζόμενοι με πρόωρη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας. Σύμφωνα δε με πληροφορίες, ήδη προετοιμάζεται ένα νέος γύρος "οικειοθελών" απολύσεων,που ωστόσο σκοντάφτει στο πρόβλημα οικονομικής ρευστότητας.

Σε 8,175 δισ. δραχμές ανέρχεται το αντίτιμο που θα πληρώσουν οι εργαζόμενοι για την απόκτηση του 49% των μετοχών. Ηδη πληρώνουν 167.000 δραχμές ο καθένας ετησίως για τη συμμετοχή τους σαν "συνιδιοκτητές" στο επενδυτικό πρόγραμμα, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να έχει μπει καρφίτσα στο ναυπηγείο.

Αυτή τη στιγμή οι μόνες σοβαρές δουλιές που υπάρχουν στο ναυπηγείο είναι η ναυπήγηση των δυο φρεγατών του Πολεμικού Ναυτικού και κάποιες μικρού επιπέδου επισκευαστικές εργασίες. Ωστόσο, εμφανίζεται μια ολοένα και αυξανόμενη είσοδος συνεργείων εργολάβων στους τομείς της αμμοβολής, της καθαριότητας, ακόμα και των κατασκευών!Μάλιστα έφτασαν στο σημείο να τους παραχωρούν για τις δραστηριότητές τους και χώρους για κοντέινερ και γραφεία! Εργολάβοι, που - σύμφωνα με καταγγελίες - χρησιμοποιούν εργαζόμενους σε συνθήκες "μαύρης εργασίας",όπως στην περίπτωση του πλοίου ΔΑΝΑΗ του εφοπλιστή Ποταμιάνου,όπου μετά από έλεγχο του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά αποκαλύφθηκε πως εργάζονταν εκεί 67 εργαζόμενοι ανασφάλιστοι!

Ενα χρόνο μετά την υπογραφή της τυχάρπαστης συμφωνίας του 51%-49% για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και μόλις τέσσερις μήνες μετά την είσοδο της αγγλικής πολυεθνικής "Μπράουν εντ Ρουτ",η αποδιοργάνωση του μεγαλύτερου ναυπηγείου της χώρας είναι πανταχού παρούσα. Συρρίκνωση δραστηριοτήτων, απογύμνωση του ναυπηγείου από ειδικευμένο προσωπικό, άλωσή του από εργολαβικά συμφέροντα, παράδοσή του στα "νύχια" του ιδιώτη μάνατζμεντ είναι τα μέχρι τώρα αποτελέσματα.

Ταυτόχρονα η Ευρωπαϊκή Ενωση εμφανίζεται να ξεκινά ένα νέο γύρο εκβιασμών και πιέσεων, θέτοντας σε αμφισβήτηση και αυτή τη συμφωνία μερικής ιδιωτικοποίησης (αν και ήταν δική της επιλογή) και προωθώντας παραπέρα τον αρχικό της στόχο, δηλαδή ή τη μετατροπή του ναυπηγείου σε καρνάγιο ή την πλήρη ιδιωτικοποίησή του.Πιέσεις, που τροφοδοτούνται και "πατούν" πάνω στην υποτακτική στάση της κυβέρνησης, η οποία με την πολιτική της οδηγεί σε διάλυση όλη τη ναυπηγική βιομηχανία της χώρας.

Στο μεταξύ οι εργαζόμενοι πλήρωσαν και πληρώνουν πολύ ακριβά την πολυδιαφημισμένη, από κυβέρνηση και ηγεσία του σωματείου, συμφωνία και τον ψευδεπίγραφο τίτλο του "μετόχου", με την απώλεια θέσεων εργασίας, με το να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και με χτύπημα των δικαιωμάτων τους.