Καθένας στο είδος του. Κι ο Μάικλ Τζόρνταν ήταν ο Νο 1 στο μπάσκετ. Ηταν ό,τι ο Πελέ για το ποδόσφαιρο. Ο Γκρέτσκι κι ο Χαρλάμοφ στο χόκεϊ επί πάγου. Η Καταρίνα Βιτ στο καλλιτεχνικό πατινάζ. Η Νάντια Κομανέτσι στην ενόργανη γυμναστική. Ο Μπούμπκα στο επί κοντώ. Ο Κασπάροφ στο σκάκι. Ηταν ο κορυφαίος μπασκετμπολίστας όλων των εποχών. Ο άνθρωπος που εξέφρασε κατά τον καλύτερο τρόπο το ιδανικό της αμερικάνικης κοινωνίας. Κορυφαίος στο είδος του και άριστος οικογενειάρχης. Ποτέ δεν προκάλεσε. Μιλούσε μόνο εντός γηπέδου. Η Αμερική κι όλος ο κόσμος του μπάσκετ ήταν στα πόδια του. Προσπέρασε απαρατήρητα. Η δημοσιότητα δεν του πήρε το μυαλό. Το 1993 ενοχλημένος από τη δολοφονία του πατέρα του, εγκατέλειψε για 18 μήνες το άθλημα που αγάπησε. Κι όταν την Τετάρτη, το ΝΒΑ κρέμασε για πάντα στην οροφή του "Σικάγο σέντερ" τη φανέλα με το Νο 23, δεν ονειρεύτηκε τα μεγαλεία και τις απολαύσεις που υποτίθεται ότι του στέρησε η πολύχρονη επαγγελματική καριέρα. "Θα αφιερώσω όλο το χρόνο στα παιδιά και στη γυναίκα μου" απάντησε στη σχετική ερώτηση.

Ο Τζόρνταν εμφανίστηκε στο μπάσκετ, όταν στο ΝΒΑ μεσουρανούσε το άστρο του λευκού Λάρι Μπερντ και του μαύρου Μάτζικ Τζόνσον. Οι Αμερικανοί είχαν χωριστεί στα δύο. Οι μισοί υποστήριζαν τους Μπόστον Σέλτικς κι οι υπόλοιποι τους Λος Αντζελες Λέικερς. Ο Τζόρνταν τους ένωσε. Δεν επέτρεψε σε κανέναν να αμφισβητήσει την κυριαρχία του. Τη δεκαετία του '90, ήταν ο ένας και μοναδικός κυρίαρχος του παιχνιδιού. Κατέκτησε έξι πρωταθλήματα. Αναδείχτηκε δέκα χρονιές κορυφαίος σκόρερ. Πέντε φορές κατέκτησε τον τίτλο του πολυτιμότερου παίκτη. Συμμετείχε σε 11 Ολ Σταρ Γκέιμ. Κέρδισε δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια. Αναδείχτηκε το 1988 καλύτερος αμυντικός του ΝΒΑ, ενώ 8 φορές ψηφίστηκε στην καλύτερη αμυντική πεντάδα. Πρώτος σκόρερ και κορυφαίος αμυντικός. Σκόραρε με όποιον τρόπο ήθελε, αλλά δεν καθόταν να το απολαύσει. Ετρεχε στην άμυνα κι έβγαζε την ψυχή στον προσωπικό του αντίπαλο. "Είναι ο πιο απίστευτος αθλητής που είδα ποτέ στη ζωή μου", παραδέχτηκε ο μοναδικός Μάτζικ Τζόνσον. "Είναι λυπηρό να βλέπεις τον καλύτερο παίκτη στον κόσμο να παίρνει αυτή την απόφαση" δήλωσε ο εκπληκτικός Λάρι Μπερντ.

Ευτυχισμένοι οι παίκτες που αγωνίστηκαν δίπλα του, αλλά κι απέναντί του. Δυστυχισμένοι όσοι φορτώθηκαν την ευθύνη να τον περιορίσουν κάτω από τους 31,5 πόντους, που ήταν ο μέσος όρος στην καριέρα του. Εχουν να λένε ακόμα οι παίκτες του Ολυμπιακού για τη φάση στον τελικό του Μακ Ντόναλντς το 1997 στο Παρίσι, όταν πέρασε σαν σίφουνας ανάμεσα από τρεις και βρήκε στόχο με κλειστά μάτια, με την πλάτη γυρισμένη στο καλάθι.

Την περασμένη περίοδο εισέπραξε από την ομάδα του 32 εκατ. δολάρια και άλλα 47 εκατ. δολ. από διαφημίσεις. Στη μητρόπολη του καπιταλισμού το ταλέντο του πουλήθηκε πανάκριβα. Σύμφωνα με το περιοδικό "Fortune", στα 15 χρόνια καριέρας στο ΝΒΑ ο τζίρος γύρω από το όνομά του ξεπέρασε τα 10 δισ. δολάρια. Μόνο το ΝΒΑ εισέπραξε 165 εκατ. δολ. από επιπλέον εισιτήρια και 366 από τηλεοπτικά δικαιώματα και σηματάκια. Η αθλητική εταιρία "NIKE", η οποία είχε τα αποκλειστικά δικαιώματα σε παπούτσια και φανέλες με το όνομά του, στο διάστημα της συνεργασίας τους είχε εισπράξεις 2,6 δισ. δολ., ενώ την Τετάρτη που ο Τζόρνταν ανακοίνωσε την αποχώρησή του, η μετοχή της στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, σημείωσε πτώση 4%.

Αυτός ήταν ο Τζόρνταν. Ενας και μοναδικός σε όλα. Αντίτυπα θα υπάρξουν τα επόμενα χρόνια. Αλίμονο όμως σ' εκείνον που θα θελήσει να συγκριθεί με τον άνθρωπο που κατάργησε τον νόμο της βαρύτητας και περπάτησε πρώτος στον αέρα.

Γιάννης ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

Πολλές φορές τα φαινόμενα απατούν και τα μέλη του Αθλητικού Σωματείου Ποδοσφαίρου Τυφλών (ΑΣΠΤ) είναι μια απτή πραγματικότητα. Το μειονέκτημα που δημιουργεί η απουσία όρασης φαντάζει ανύπαρκτο μπροστά στη θέλησή τους για ζωή. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τις άλλες κατηγορίες των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Μεγάλο εμπόδιο όλων τους δυστυχώς δεν είναι (όπως ίσως κάποιοι νομίζουν) το εκάστοτε μειονέκτημά τους αλλά η αναλγησία των ιθυνόντων.

Για ευνόητους λόγους μπροστά σε κάμερες και φώτα "τάζουν λαγούς με πετραχήλια", μόλις όμως η δημοσιότητα κοπάσει ξαναπέφτουν σε κατάσταση λήθης. Τις εξαγγελίες τους παίρνει ο αέρας και το ενδιαφέρον τους επιστρέφει στη βιτρίνα κάθε αθλήματος, όπου... εντελώς τυχαία εμπλέκονται επιχειρηματίες και συμφέροντα.

Πριν περίπου έναν χρόνο η πολιτεία επέβαλε με νόμο το διαχωρισμό των αθλητικών σωματείων από τους συνδικαλιστικούς φορείς ώστε να τις ενισχύει οικονομικά. Οι αθλητές με ειδικές ανάγκες συμμορφώθηκαν αλλά αντίκρισμα δεν είδαν. Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε στο "Ρ" ο αντιπρόεδρος του ΑΣΠΤ, Σωτήρης Δέδες: "Δεν έχουμε πάρει ούτε δραχμή. Από την τσέπη μας ή χορηγίες άλλων πλευρών καλύπτουμε βασικές ανάγκες όπως ο εξοπλισμός. Η ΓΓΑ, όχι παπούτσια αλλά ούτε κορδόνια δε μας έχει παραχωρήσει".

Βέβαια αυτό δεν τους πτόησε καθόλου. Αλλωστε είναι άνθρωποι που 'χουν μάθει να κάνουν τις δυσκολίες εφαλτήρια. Ομως σε καμιά περίπτωση οι ευθύνες της πολιτείας δε μειώνονται. Αντίθετα πολλαπλασιάζονται όταν το ρεζιλίκι ξεπερνάει τα σύνορα. Τον Αύγουστο του 1997 η Εθνική ομάδα έπρεπε να μεταβεί στην Ισπανία ώστε να λάβει μέρος στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες με τη συμμετοχή, εκτός της οικοδέσποινας, Ιταλίας, Αγγλίας και Πορτογαλίας.

Η διοργάνωση αποτελούσε πρόκριμα για το Μουντιάλ (στη Βραζιλία) αφού οι δύο πρώτες στην κατάταξη θα δήλωναν παρών στη μεγάλη διοργάνωση. Η ΓΓΑ απαξίωσε και τελικά τα έξοδα, περίπου 3 εκατ. δρχ., πλήρωσαν οι... Ισπανοί!!! Το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα κατέκτησε τη δεύτερη θέση και προκρίθηκε για τα τελικά του Μουντιάλ... Ακόμα και τότε όμως τίποτα δεν άλλαξε. Αν η πολιτεία θα κάλυπτε τα έξοδα για το ταξίδι στη Βραζιλία οι ενδιαφερόμενοι το έμαθαν μια βδομάδα πριν το εναρκτήριο λάκτισμα...

Θέλετε και άλλα παραδείγματα της κυβερνητικής απουσίας, όπως μας τ' ανέφερε ο Σ. Δέδες; "Πέρυσι έγινε στη Γαλλία ένα 5εθνές τουρνουά όπου εκτός από τους "τρικολόρ" και την Εθνική μας πήραν μέρος ακόμα Ιταλία, Αγγλία και Ισπανία. Τα έξοδα πιστώθηκαν και καλύφθηκαν μετά από 6 - 7 μήνες, ύστερα από πολύ πίεσή μας και παρέμβαση της ΕΠΟ. Παρ' όλα αυτά εμείς κατακτήσαμε την πρώτη θέση. Σας πληροφορώ ότι ο ομοσπονδιακός εκλέκτορας, Δημήτρης Στεφανίδης, έχει να πληρωθεί από τον Ιούνη του 1996. Ο μηνιαίος μισθός του είναι (σ. σ. το... εξωφρενικό ποσό) 40.000. Απλώς ο άνθρωπος κάθεται γιατί έχει μεράκι και συνείδηση".

Στις πολεμικές τέχνες βασική φιλοσοφία είναι πως αυτό που μετράει δεν είναι ό,τι φαίνεται αλλά αυτό που υπάρχει. Η θέληση υπερνικάει κάθε εμπόδιο. Και οι "μαχητές της ζωής", δηλαδή οι αθλητές με ειδικές ανάγκες το υλοποιούν. Παρά τις δυσκολίες, συνεχίζουν την προσπάθειά τους. Στο μοναδικό γήπεδο που διαθέτουν (Καλλιθέα) οι τυφλοί ποδοσφαιριστές στην Αθήνα κλοτσούν την μπάλα αλλά και την κυβερνητική αναλγησία.

Οπως επισημαίνει ο αντιπρόεδρος του Αθλητικού Σωματείου Ποδοσφαίρου Τυφλών "για τ' άτομα με ειδικές ανάγκες ο αθλητισμός είναι ζωή. Γίνεται από κέφι και πραγματώνει την έννοια του Ολυμπισμού. Αξία πρώτα έχει η συμμετοχή και μετά η νίκη. Καθήκον της πολιτείας είναι να συνδράμει πραγματικά κάθε τέτοια προσπάθεια και να σταματήσει τις φιλολογικές εξαγγελίες".

Η ζοφερή πραγματικότητα γίνεται ακόμα πιο "μαύρη" από μια σειρά... παιχνίδια και παρασκηνιακές κινήσεις που γίνονται με σκοπό τη χαλιναγώγηση του χώρου. Βλέπετε, εκτός των άλλων, το 2004 θα διεξαχθεί στη χώρα μας και η Παραολυμπιάδα... Θέμα που θα μας απασχολήσει άμεσα.

Γ. ΚΑΝΤΖΙΛΙΕΡΗΣ

Από τη Λαπωνία έως το Ρίο Γκράντε της Αργεντινής και από την Απω Ανατολή μέχρι την Αλάσκα, η είδηση της αποχώρησης του Μάικλ Τζόρνταν από την ενεργό δράση, επισκίασε, έστω και για ένα 24ωρο, τα σημαντικότερα αθλητικά, και όχι μόνο, γεγονότα του πλανήτη. Οι συγκρίσεις με τον Κλίντον, λόγω επικαιρότητας, ήταν αναπόφευκτες. Οι Αμερικανοί θα προτιμούσαν να είχε παραιτηθεί ο Κλίντον και να έπαιζε μπάσκετ ο Τζόρνταν, σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα "Λα Ρεπούμπλικα". Οι Γερμανοί επισημαίνουν ότι ήταν τόσο μεγάλος, που οι Αμερικανοί ξέχασαν ότι είναι μαύρος, ενώ οι Ελβετοί, ως ειδικοί, έκριναν την οικονομική πλευρά του θέματος και διέγνωσαν ότι κέρδισε τόσα πολλά στην καριέρα του, που θα μπορούσε να αγοράζει 365 γήπεδα μπάσκετ το χρόνο. Δεν έλειψαν βέβαια και οι υπερβολές. Μήπως, όμως, ο ίδιος ο Τζόρνταν, συγκρινόμενος με τον υπόλοιπο κόσμο του μπάσκετ, δεν ήταν... εκτός πραγματικότητας;

"ΕΛ ΠΑΪΣ" (Ισπανία): "Ούτε η υπόθεση Κλίντον, ούτε οι αντιπαραθέσεις με το Ιράκ... Το σημαντικότερο νέο της χρονιάς, είναι ότι ο Μάικλ Τζόρνταν κρέμασε τα λαστιχένια του παπούτσια".

"ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΕΡ ΡΑΝΣΟ" (Γερμανία): "Ηταν τόσο φιλικός, τόσο... ακοντρολάριστος, τόσο νικητής, που οι Αμερικανοί ξέχασαν ότι είναι μαύρος, κι αυτό σημαίνει πολλά...".

"ΜΠΕΪΓΙΝΓΚ ΜΟΡΝΙΝΓΚ ΠΟΣΤ" (Κίνα): "Ο ιπτάμενος Τζόρνταν πάτησε στη γη".

"ΛΕ ΜΑΤΙΝ" (Ελβετία): "Την εποχή των μπίζνες, ο Τζόρνταν έβγαλε τόσα πολλά χρήματα, που μπορεί να αγοράζει εφ' όρου ζωής, ένα γήπεδο μπάσκετ κάθε μέρα".

"ΓΚΑΖΕΤΑ ΝΤΕΛΟ ΣΠΟΡ" (Ιταλία): "Η φήμη του είναι διαχρονική και χωρίς όρια. Ο τρόπος που έπαιζε είναι ο ορισμός του μπάσκετ. Ο Τζόρνταν είναι μύθος, είναι ποιητής".

"ΣΑΝ" (Αγγλία): "Η αποχώρηση του Τζόρνταν αφήνει στις πίσω σελίδες τα σεξουαλικά σκάνδαλα του Κλίντον".

"ΛΑ ΡΕΠΟΥΜΠΛΙΚΑ" (Ιταλία): "Η Αμερική θα προτιμούσε να παραιτηθεί ο Πρόεδρος Κλίντον, παρά ο Τζόρνταν. Δεν ήταν μόνο ο καλύτερος παίκτης όλων των εποχών. Ηταν το ίδιο το μπάσκετ".