Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά;

Ο νέος αυτός υπερ-οργανισμός έχει ως σκοπό του να δημιουργήσει με κάθε μέσο τις προϋποθέσεις κερδοφόρων επενδύσεων στον οπτικοακουστικό τομέα. Η σύσταση του ΕΚΟΜΕ πάτησε πάνω στο πρόβλημα της ανυπαρξίας κινηματογραφικής παραγωγής, με στόχο τη διευκόλυνση των επιχειρηματικών ομίλων, ελληνικών και ξένων, να διεισδύσουν και να επενδύσουν στον τομέα.

Με τη σύσταση του ΕΚΟΜΕ προωθούνται και υλοποιούνται μέτρα για την ακόμα πιο αποτελεσματική προώθηση των στρατηγικών επιλογών της ΕΕ, όπως αποτυπώνονται και στο Πρόγραμμά της, «Δημιουργική Ευρώπη 2014 - 2020».

Το παραπάνω κείμενο, ειδικά για τον οπτικοακουστικό τομέα, βάζει ως στόχο την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας των ευρωενωσιακών μονοπωλίων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του οπτικοακουστικού, στις νέες συνθήκες, δηλαδή ξαναμοιράσματος της αγοράς λόγω διεύρυνσης του ανταγωνισμού και μοιράσματος της νέας ψηφιακής αγοράς. Ενισχύονται η συγκέντρωση και η συγκεντροποίηση, η δημιουργία μιας μεγάλης καθετοποιημένης κινηματογραφικής βιομηχανίας και ενιαίας οπτικοακουστικής αγοράς, έτσι ώστε η ευρωπαϊκή «πολιτιστική βιομηχανία» να γίνει πιο ισχυρή, αλλά και να λειτουργεί ως συμπλήρωμα της «τουριστικής βιομηχανίας», υποτάσσοντας σε αυτό τους δημιουργούς.

Και πράγματι σταχυολογώντας και μόνο ορισμένες φράσεις, είναι αρκετές για να κάνουν φανερή αυτήν την κατεύθυνση.

«Στόχος μας είναι ο οπτικοακουστικός τομέας να αποτελέσει κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης των Πολιτιστικών και Δημιουργικών Βιομηχανιών και γενικότερα της οικονομίας, όπως ήδη ισχύει σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, και ειδικότερα στις χώρες της ΕΕ (...) Η οπτική του ΕΚΟΜΕ είναι ότι αντιμετωπίζουμε τον οπτικοακουστικό κλάδο ως έναν ενιαίο και αδιαίρετο κλάδο παραγωγής και δημιουργίας έργων με υψηλή προστιθέμενη αξία», ανέφερε σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ ο πρόεδρος του ΕΚΟΜΕ, Πάνος Κουάνης.

«Η φιλοδοξία μας είναι ακριβώς καθώς η χώρα μας βγαίνει από την κρίση, στην αιχμή του δόρατος αυτής της ανάπτυξης να μπει και ο χώρος της δημιουργίας και της οπτικοακουστικής παραγωγής. Δεν είναι σύνηθες ο κλάδος ο δικός σας να αντιμετωπίζεται ως ένας κλάδος ο οποίος έχει πάρα πολύ σημαντικά αποτελέσματα. Οσες μελέτες όμως έχουν γίνει έχουν αποδείξει το αντίθετο...».

Τα παραπάνω λόγια του Νίκου Παππά στην προαναφερθείσα εκδήλωση επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ αντιμετωπίζει τον Πολιτισμό ως ένα μέσο για να ξαναβάλει την οικονομία σε τροχιά καπιταλιστικής ανάκαμψης, πατώντας πάνω στα συντρίμμια της εθνικής κινηματογραφίας. Αλλωστε, όπως τονίζεται και στο ευρωπαϊκό κείμενο, ο πολιτισμός - πέρα από τον ιδεολογικό του ρόλο - φαίνεται να επιδρά σε άλλους τομείς της οικονομίας αναβαθμίζοντας την κερδοφορία τους, όπως η τουριστική βιομηχανία, οι επικοινωνίες κ.ά. Η αποκαλούμενη «πολιτιστική βιομηχανία» χαρακτηρίζεται ως ένας ανώριμος μεν τομέας της οικονομίας, γρήγορα όμως αναπτυσσόμενος και με αυξημένες δυνατότητες κερδοφορίας.

«Σε αυτό λοιπόν το όραμα για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα δεν μπορεί ο πολιτισμός και οι δημιουργικές βιομηχανίες να μην έχουν πολύ πολύ κεντρική θέση», συμπλήρωσε ο Λευτέρης Κρέτσος, γγ του υπουργείου.

Και για να γίνουν όλα πιο λιανά... «Filming in Greece»! Σε αυτήν λοιπόν την εκδήλωση μάθαμε για τα 15.000 χλμ. ακτογραμμής, το ελληνικό φως, τα 6.000 νησιά, τα 100 λιμάνια, τα 300 βουνά με υψόμετρο μεγαλύτερο των 1.000 μέτρων, τα αρχαία μνημεία, τα παραδοσιακά χωριά, τη μεγάλη ηλιοφάνεια, τη χαμηλή εγκληματικότητα, τα ικανά τοπικά συνεργεία και τόσα άλλα...

Είναι ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση στρώνει μεθοδικά το δρόμο για τη «σωτήρια» έφοδο του ιδιωτικού κεφαλαίου στην κινηματογραφική παραγωγή, σε όλα τα επίπεδα, παρουσιάζοντας την ενίσχυση κεφαλαίων, διατλαντικών ή ευρωπαϊκών, στο πεδίο των συμπαραγωγών, ως ενίσχυση της εθνικής κινηματογραφίας. Μια πρακτική πλήρως ενταγμένη στην αγοραία αντίληψη του κινηματογράφου, που όχι μόνο δεν ενισχύει, αλλά είναι και καταστροφική για τις εθνικές κινηματογραφίες, καθώς υποτάσσει κάθε έννοια δημιουργικότητας στους ισοπεδωτικούς νόμους του κέρδους.

Επομένως, ο στόχος να γίνει η Ελλάδα κινηματογραφικός παράδεισος, όπως διατυμπανίζεται, μέσα και από την απλοποίηση των διαδικασιών κινηματογράφησης και σε εργασιακά θέματα, μόνο τα μονοπώλια του οπτικοακουστικού τομέα θα εξυπηρετεί, μιας και ζητούν χώρες για την παραγωγή ταινιών που να πληρούν δύο βασικά χαρακτηριστικά: Φτηνό αλλά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και ύπαρξη κατάλληλης κινηματογραφικής υποδομής.

Οσο δε γι' αυτά τα 75 εκατομμύρια που έχουν ήδη δεσμευτεί για την παραγωγή κινηματογραφικών και οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα, δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι επιχειρήσεις που είναι εγκαταστημένες ή έχουν υποκατάστημα στην ευρωπαϊκή επικράτεια... Και οι ανεξάρτητοι δημιουργοί σε όλη αυτή την υπόθεση μένουν απέξω. Αν και έχει αποδειχθεί στην ιστορία του κινηματογράφου ότι κυρίως από αυτήν την κατηγορία των δημιουργών, ακριβώς επειδή δεν είναι απόλυτα ελεγχόμενοι από τις μεγάλες κινηματογραφικές επιχειρήσεις, παράγεται το σημαντικότερο και χρησιμότερο καλλιτεχνικά και κοινωνικά κινηματογραφικό έργο.

Είναι γνωστό ότι ο κινηματογράφος είναι μια από τις μαζικότερες και διεισδυτικότερες στην ανθρώπινη συνείδηση τέχνες. Είναι λογικό ότι η κυρίαρχη τάξη τον χρησιμοποιεί ως μέσο χειραγώγησης, αποπροσανατολισμού και ανορθολογισμού. Τα μεγάλα μονοπώλια, ελέγχοντας το κύκλωμα παραγωγής και της διανομής, καθορίζουν και το περιεχόμενο, ώστε να υπηρετεί την κυρίαρχη ιδεολογία. Είναι δε πλέον φανερό ότι διαμορφώνεται ένα ασφυκτικό πλαίσιο για τους περισσότερους δημιουργούς, μιας και από πάνω τους λειτουργεί ως δαμόκλειος σπάθη η λογική τού «τι θέλει η αγορά», μια εξέλιξη που θα κάνει ακόμα πιο δύσκολη την απαγκίστρωση από τον σφιχτό αυτό εναγκαλισμό.

Ετσι, ακόμα πιο επιτακτική είναι σήμερα η ανάγκη οι δημιουργοί να μην παρασυρθούν από τις κάλπικες κυβερνητικές υποσχέσεις πως τάχα θα επωφεληθούν από αυτήν την εξέλιξη, αλλά να απαιτήσουν πιο επιτακτικά τους όρους οι οποίοι θα τους επιτρέψουν να υπηρετήσουν την τέχνη τους και την κοινωνική της χρησιμότητα για τα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Ο Ν. Χικμέτ στη φυλακή της Προύσας

Η ποίηση του Χικμέτ είναι κάλεσμα για μάχη. Εμπνευσή του πάντα ο νέος κόσμος, που θα πνίξει μια μέρα τον παλιό. Και αυτό το πίστευε με όλη του τη δύναμη. Εγραφε στους «Ρομαντικούς». «Πήρα την απόφασή μου: Καλύτερα να πεθάνω παρά ν' απαρνηθώ το δρόμο μου (...). Τι μπορείς και τι είσαι διατεθειμένος να προσφέρεις; Ολα, τα πάντα...». Αλλωστε, όπως έλεγε: «Είμαι ένας κομμουνιστής ποιητής και κάθε μέρα προσπαθώ να γίνω καλύτερος κομουνιστής και καλύτερος ποιητής». Γνώριζε καλά ότι η τέχνη δεν έχει δικό της κόσμο ξέχωρο από τη ζωή, κι όπως άλλωστε έλεγε: «Το Κόμμα μου καταπιάνεται με τα μεγάλα προβλήματα της ζωής και κανείς δεν είναι μεγάλος ποιητής ή συγγραφέας όταν μένει αδιάφορος ή ουδέτερος μπροστά στα μεγάλα προβλήματα».

O Χικμέτ, όπως και χιλιάδες κομμουνιστές, διώχθηκε πολλές φορές εξαιτίας της δράσης του και της στράτευσής του στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Πρώτη φορά καταδικάστηκε το 1925, μετά το 1933. Η τρίτη φυλάκιση το 1938, με την κατηγορία ότι υποκινούσε ανταρσία στο στρατό και στο ναυτικό με τα κείμενά του, ήταν η μεγαλύτερη σε διάρκεια, καθώς κράτησε δώδεκα χρόνια, μέχρι το 1950. Συνολικά ο Χικμέτ πέρασε σχεδόν 15 χρόνια από τη ζωή του στη φυλακή. «Κι εμείς θα περάσουμε ακόμη ένα χειμώνα/ Ζεσταίνοντας τα χέρια μας στη φωτιά/ Της μεγάλης οργής μας και της άγιας ελπίδας μας». Στη φυλακή επίσης, πράττοντας στο ακέραιο το διεθνιστικό του καθήκον, γράφει το ποίημα «Στηθάγχη», με το γνωστό στίχο «Πάντα η καρδιά μου στην Ελλάδα τουφεκίζεται».