Ο Σταύρος Χάντζος, διδάκτωρ Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Μπολόνια και ειδικός αθλητίατρος του Πανεπιστημίου Κιέτι της Ιταλίας, μιλά «έξω απ' τα δόντια» στο «Ρ» για όλα όσα συμβαίνουν, όταν οι σούπερ πρωταθλητές μπαίνουν στα σκοτεινά δωμάτια κάποιων «γκουρού» όπως τους χαρακτηρίζει, για να πάρουν το ...«φαρμάκι» και να σπάσουν τα ρεκόρ.

-- Γιατί δεν έχει γίνει κάτι για το ντόπινγκ;

-- Από ποιους να γίνει; Από όσους ανέχτηκαν το φαινόμενο και δεν έκαναν τίποτα για το θέμα; Τώρα που έσπασε η ομερτά θα βγουν πολλά στην επιφάνεια...

Το κουβάρι αρχίζει σιγά - σιγά να ξετυλίγεται και εμείς ζητάμε να ξεκινήσουμε από την αρχή.

Ο αθλητίατρος Σταύρος Χάντζος

-- Υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα. Μια πυραμίδα. Για παράδειγμα: Ενα παιδί ξεκινά στα 12 χρόνια του ένα άθλημα σε έναν σύλλογο. Κολύμπι, τένις, στίβο ή οτιδήποτε άλλο. Ο σύλλογος διοικείται από παράγοντες και έχει και προπονητή. Κάποιοι προπονητές ξεχωρίζουν ότι το παιδί έχει κάποιες ικανότητες σε σχέση με τα υπόλοιπα. Το «πιάνει» και του λέει: «Πρέπει να πάρεις κάποιες βιταμίνες». Το παιδί το λέει στους γονείς και οι γονείς ενδεχομένως πείθονται. Αν και υπάρχουν περιπτώσεις που ο παιδίατρός του μπορεί να αντιδράσει, άλλοι γονείς συμφωνούν και άλλοι τον αγνοούν.

-- Γιατί το κάνουν αυτό κάποιοι προπονητές;

-- Ο προπονητής τη δουλιά του κάνει. Το παιδί, με την προσπάθειά του κι αν είναι ταλέντο μπορεί να χαρίσει επιτυχίες και ιδιαίτερη προβολή. Το παιδί λοιπόν, μεγαλώνει, συνεχίζει να κάνει καλές επιδόσεις μέσω βεβαίως της προπόνησης, των ικανοτήτων του και όχι των βιταμινών. Μετά οι «επιτήδειοι» φωνάζουν τον μπαμπά και τη μαμά...

-- Εκεί αρχίζουν όλα;

-- Απ' αυτό το σημείο και μετά η κατάσταση έχει ως εξής: Τους λένε οι «επιτήδειοι»: «Το παιδί σας μπορεί να γίνει πρωταθλητής Ελλάδος και βλέπουμε και για πιο ψηλά, ακόμα και παγκόσμιος πρωταθλητής». Αν «τσιμπήσουν» οι γονείς η πόρτα έχει ανοίξει.

-- Τα αναβολικά έρχονται από εδώ και μετά;

-- Οι «επιτήδειοι» τους λένε ότι για να προχωρήσει ο μικρός πρωταθλητής σε πιο μεγάλες επιδόσεις πρέπει να πάρει και κάποια βοηθήματα και να έχει και κάποια «ιατρική παρακολούθηση». Δεν τους λέει για αναβολικά. Τους λέει βοηθήματα. Κι εκεί βρίσκεται το σημείο «κλειδί». Αμέσως μετά, όταν το παιδί φτάσει σε ηλικία 16 - 18 χρονών, αυτοί που ελέγχουν αθλητικά το παιδί, αναζητούν χρήματα, σπόνσορες και χορηγούς, γιατί τα βοηθήματα στοιχίζουν ακριβά για το μικρό πρωταθλητή.

Ο χαμός της Τζόινερ ήταν ένα παγκόσμιο SOS για τον αθλητισμό, τα παράλογα ρεκόρ και την αλόγιστη βιομηχανοποίησή του

-- Οχι. Αν ο αθλητής δεν είναι πολύ καλός, το ντοπάρισμα δεν μπορεί να του προσφέρει πολύ υψηλές επιδόσεις. Ξέρουν οι υπεύθυνοι ποιους ντοπάρουν... Τους καλούς αθλητές ντοπάρουν.

-- Εσείς δίνετε συμπληρώματα στους αθλητές που παρακολουθείτε;

-- Εγώ υπογράφω συγκεκριμένες συνταγές που είναι στη διάθεση οποιουδήποτε. Πού είναι οι συνταγές άλλων...;

-- Ακούμε, με αφορμή τα τελευταία γεγονότα, πολλά για τα συμβόλαια των αθλητών και των προπονητών...

-- Οι αθλητές υπογράφουν συμβόλαια όταν κάνουν υψηλές επιδόσεις.

-- Και τα αναβολικά υπάρχουν στις υψηλές επιδόσεις;

-- Στις υψηλές επιδόσεις ενδεχομένως το φαρμάκι παίζει το ρόλο του.

-- Υπάρχει κάποιο όργανο που να πραγματοποιεί ελέγχους στους αθλητές;

-- Πριν από τις εκλογές του Μάρτη, είχε συσταθεί η Εθνική Επιτροπή Αντιντόπινγκ. Αυτή η επιτροπή παραμένει και τώρα. Ξέρετε ότι η επιτροπή εδρεύει στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού; Κανονικά θα έπρεπε να εδρεύει στο Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο στο Μαρούσι. Αυτή η επιτροπή καθήκον πρέπει να έχει να πραγματοποιεί και αιφνιδιαστικούς ελέγχους εκτός από τους προγραμματισμένους. Διότι εκτιμώ πως έτσι μπορούμε να έχουμε μεγαλύτερες επιτυχίες στον εντοπισμό αθλητών που ενδεχομένως κάνουν χρήση απαγορευμένων ουσιών απ' ό,τι μόνο με τους προγραμματισμένους ελέγχους.

-- Μπορώ να αποδείξω, όποτε θέλετε, ότι όταν κάποιος αθλητής είναι ντοπαρισμένος μπορεί και να μη συλληφθεί στον έλεγχο.

-- Ποια είναι η εκτίμησή σας για την εξέλιξη του θορύβου που έχει ξεσπάσει με το θέμα του ντόπινγκ;

-- Δεν ασχολούμαι με συγκεκριμένα ονόματα αλλά με το τεράστιο θέμα που υπάρχει στην Ελλάδα και είναι το ντόπινγκ για το οποίο κόπτονται όλοι.

-- Πώς μπορεί να σπάσει το κύκλωμα του ντόπινγκ;

-- Ορισμένες φορές και τυχαία ή συμπτωματικά και βέβαια με πολιτική βούληση.

-- Εχουμε να δούμε ακόμα πολλά σχετικά;

-- Ενδεχομένως ναι.

-- Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες;

-- Εκτιμώ ότι το πρόβλημα δύναται να εξαλειφθεί και με πολιτική βούληση.

«Δεν πιστεύω στο θεσμό του ντόπινγκ κοντρόλ, έτσι όπως πραγματοποιείται. Και εννοώ στο θέμα χρόνου», αναφέρει στη σχετική μελέτη ο Σταύρος Χάντζος. «Και το λέω αυτό, γιατί η στρατηγική της "κυκλικής χρήσης" ειδικά των στεροειδών αναβολικών, καθιστά τον έλεγχο πολύ "ευάλωτο και ανακριβή". Και αυτό οφείλεται στο ότι η μέθοδος αυτή επιτρέπει σε αθλητές να χρησιμοποιούν απαγορευμένες ουσίες, καθώς εκπονούν προγράμματα εντατικής προπονητικής προετοιμασίας και στη συνέχεια, καθώς ολοκληρώνουν την προπόνηση με αυξητικούς ρυθμούς, σταματούν τη χρήση μερικά μόνο 24ωρα πριν τη συγκεκριμένη αγωνιστική συνάντηση, ανάλογα με το χρόνο που χρειάζεται, ώστε να μην ανιχνεύεται η χρησιμοποιηθείσα ουσία.

Κατ' αυτό τον τρόπο, όταν περάσουν από ντόπινγκ κοντρόλ είναι καθαροί, ενώ μόνο λίγες μέρες πριν έκαναν χρήση απαγορευμένων ουσιών. Γι' αυτό πάντα υποστήριζα ότι ο έλεγχος για ντόπινγκ, για να είναι αξιόπιστος και αποτελεσματικός, πρέπει οπωσδήποτε να γίνεται και κατά τη διάρκεια των προπονήσεων, δηλαδή με τη μορφή των γνωστών αιφνιδιαστικών ελέγχων. Αλλωστε αυτοί που χρησιμοποιούν τα φάρμακα στον πρωταθλητισμό, γνωρίζουν πολύ καλά τις φαρμακο-κινητικές ιδιότητες της ουσίας που χρησιμοποιούν και, το σημαντικότερο, γνωρίζουν το χρόνο ημιζωής της ουσίας αυτής.

Χρόνος ημιζωής είναι ο χρόνος που χρειάζεται για να απομακρυνθεί (αποβληθεί) από τον οργανισμό το 50% της ουσίας του φαρμάκου και δεν εξαρτάται από την ποσότητά της. Π.χ. ο χρόνος ημιζωής ενός φαρμάκου Χ: είναι μία ώρα. Αρα σε μία ώρα θα έχει απομακρυνθεί το 50% του φαρμάκου. Σε άλλη μία ώρα θα απομακρυνθεί το 50% της ποσότητας που έχει απομείνει, δηλαδή, θα μείνει το 25% του φαρμάκου. Σε άλλη μία ώρα θα απομακρυνθεί και πάλι το 50% της ποσότητας που έχει απομείνει, δηλαδή θα μείνει το 12,5% κ.ο.κ., μέχρις ότου απομακρυνθεί πλήρως. Ετσι χρειάζονται περισσότεροι από τέσσερις χρόνοι ημιζωής για την πλήρη απομάκρυνση του φαρμάκου. Αρα γνωρίζοντας τι σημαίνει χρόνος ημιζωής μιας φαρμακευτικής ουσίας αυτόματα καταρρίπτεται αυτό που λένε ορισμένοι ότι "ντοπαρισμένοι είναι όποιοι πιάνονται". Γνωρίζοντας αυτό και πολλά άλλα, που είναι σε όλους γνωστά, είναι ενδεχόμενο ρεκόρ και επιτυχίες να μην "καθαρά" και να οφείλονται στη χρήση απαγορευμένων ουσιών. Δυστυχώς, η χρήση αυτών των ουσιών, δύσκολα θα εξαλειφθεί, θα περιοριστεί με τους αιφνιδιαστικούς ελέγχους, αλλά θα υπάρχει, διότι επιφέρει δόξα, πλούτο και όχι μόνο.

Τα ανατριχιαστικά παραδείγματα όλων εκείνων των Μίστερ "Τζέκιλ" φαίνεται ότι επαναλαμβάνονται στις μέρες μας με τον πιο θρασύ, χυδαίο και επικίνδυνο τρόπο. Μόνο που τώρα εκτός από το ολέθριο παιχνίδι που κάνουν στα παρασκήνια σκορπώντας "φάρμακα" από εδώ και από εκεί, δουλεύουν καλά και στο προσκήνιο, εκμεταλλευόμενοι ακόμη και την ίδια την επικαιρότητα.

Είτε τρώγοντας σε ακριβά εστιατόρια με παράγοντες. Είτε συνδιασκεδάζοντας στα νυχτερινά μαγαζιά και στα πρώτα τραπέζια νυχτερινών κέντρων με υποστηρικτές τους. Την επόμενη μέρα όλοι αναρωτιούνται πώς οι γκουρού, οι απατεώνες, οι φαρμακέμποροι παρελαύνουν σε παράθυρα δελτίων ειδήσεων, προσπαθώντας να αποενοχοποιηθούν από αμαρτίες που τους βαραίνουν. Είναι πολύ απλό. Τελικά, στις μέρες μας ένα μπουκάλι ουίσκι σε πρώτο τραπέζι μαζί με γνωστούς είναι αρκετό για μια θέση σε τηλεπαράθυρα και με κάποιον από αυτούς μάλιστα επαρκή συνήγορο υπεράσπισης σε κάθε δύσκολη στιγμή που θα τους τύχει.

Τελικά, στην Ελλάδα κάποιοι θέλουν να περάσουν ότι τα φάρμακα υπάρχουν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, εκτός από την Ελλάδα. Εδώ δεν υπάρχουν; Ποιοι τα δίνουν; Ποιοι είναι; Γιατί λειτουργούν και ζουν στο σκοτάδι; Οι Ιταλοί, οι Γάλλοι, οι Γερμανοί είναι ηλίθιοι που τους κυνηγούν, έχοντας στο πλευρό τους τις επίσημες εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές; Βεβαίως και όχι».