Ατυπες Σύνοδοι των υπουργών Αμυνας και Εξωτερικών της ΕΕ γίνονται στην Πράγα (η Τσεχία έχει αυτό το εξάμηνο την προεδρία στο Συμβούλιο της ΕΕ), με κύριο θέμα την αντιπαράθεση με τη Ρωσία όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και σε ζώνες μέχρι την Αφρική, για τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών και διαύλων.

Συγκεκριμένα, χτες έγινε η άτυπη Σύνοδος των υπουργών Αμυνας. Σύμφωνα με την τσεχική προεδρία, το βασικό θέμα της συνάντησης ήταν «η ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας και ο αντίκτυπός της στην ασφάλεια των κρατών - μελών της ΕΕ». Στη συζήτηση πήραν μέρος και ανώτεροι αξιωματούχοι του ΟΗΕ, του ΝΑΤΟ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οι υπουργοί Αμυνας συζήτησαν επίσης «την επιρροή της ρωσικής δραστηριότητας στην Αφρική, με ιδιαίτερη έμφαση στις δεσμεύσεις της ΕΕ στην περιοχή» (βλ. ευρωενωσιακές στρατιωτικές αποστολές).

Ακολούθησε συνεδρία με βάση «Ανάλυση Επενδυτικών Κενών στην Αμυνα της ΕΕ» (EU Defence Investment Gap Analysis), ενώ η Σύνοδος έκλεισε με «γεύμα εργασίας» των υπουργών Αμυνας, με συμμετοχή και του Ουκρανού ομολόγου τους Ολέκσι Ρέζνικοφ, μέσω τηλεδιάσκεψης.

Στη σύνοδο μετείχε και ο Ελληνας υπουργός Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, o οποίος στη συζήτηση για τις εξελίξεις στην Ουκρανία εξέφρασε την «ανησυχία» του για τις «σοβαρές επιπτώσεις» του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ επεσήμανε την «ανάγκη συντονισμού των προσπαθειών για τον τερματισμό του», την ίδια ώρα που ρίχνουν κι άλλο «λάδι στη φωτιά». Επίσης, υπογράμμισε την «ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας και τη διασφάλιση της ενότητας απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, με βάση τη Στρατηγική Πυξίδα της ΕΕ».

Εξάλλου, τόνισε τη σημασία της «στρατηγικής αυτονομίας» της Ευρώπης (να δρα και ανεξάρτητα από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, αν χρειαστεί, για να υπερασπιστεί συμφέροντά της) «και τη συμβολή, στο πλαίσιο αυτό, μελλοντικών προγραμμάτων, όπως οι κοινές προμήθειας αμυντικού εξοπλισμού, βάσει της Πρότασης Κανονισμού της ΕΕ για τις Κοινές Προμήθειες και απαλλαγής τους από ΦΠΑ», αλλά και ζητώντας την εξαίρεση των κοινών προμηθειών από τα υφιστάμενα κριτήρια του δημοσιονομικού ελλείμματος.

Στο «γεύμα εργασίας» με τον Ουκρανό υπουργό Αμυνας, ο Ν. Παναγιωτόπουλος έσπευσε να υπενθυμίσει τη «συνεισφορά» της ελληνικής κυβέρνησης και σε πολεμικό υλικό, καθώς και τη σημασία πλήρους εφαρμογής των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας. Ανέφερε επίσης ότι κατά τη συζήτηση για πρόταση Αποστολής ΕΕ «Στρατιωτικής Συνδρομής» στην Ουκρανία, για στρατιωτική εκπαίδευση, «πρέπει να ληφθεί υπόψη σύνολο πτυχών και παραγόντων που αφορούν στην ανάπτυξή της».

Στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου, ο υπουργός Αμυνας είχε συναντήσεις με την υφυπουργό Αμυνας του ομοσπονδιακού υπουργείου Αμυνας της Γερμανίας κ. Σιέμτγιε Μέλλερ και τον υπουργό Αμυνας της Γαλλίας Σεμπαστιάν Λεκορνύ. Στο παρασκήνιο τρέχει μεγάλο παζάρι για τα ελληνικά εξοπλιστικά προγράμματα, όπως και για την παραπέρα μετακίνηση οπλισμού από την Ελλάδα στην Ουκρανία, με αναπλήρωσή του - υποτίθεται - από τη Γερμανία.

Χτες εξάλλου ξεκίνησε η διήμερη άτυπη Σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Σύμφωνα με την τσεχική προεδρία στο μενού ήταν «δύο βασικά θέματα: Η ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας και οι σχέσεις της ΕΕ με την Αφρική».

Σε αυτό το πλαίσιο, χτες στη συζήτηση για την Αφρική, τονίστηκε ότι «η ΕΕ παρέχει άμεση και μακροπρόθεσμη βοήθεια ως απάντηση στη ρωσική επιθετικότητα», εξ ου και η συζήτηση κάλυψε «το μέλλον της αποστολής EUTM Mali και άλλων εμπλοκών της ΕΕ στην περιοχή, καθώς και θέματα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της ρωσικής παραπληροφόρησης και την ενίσχυση των επαφών με χώρες της Αφρικής».

Σήμερα οι υπουργοί εστιάζουν στις «παγκόσμιες συνέπειες της ρωσικής εισβολής, καθώς και σε περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας». Συζητούν επίσης τις «ευρωπαϊκές προοπτικές» Ουκρανίας, Μολδαβίας και Γεωργίας (το λεγόμενο Associated Trio) και το μέλλον της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης. Θα παρατεθεί εξάλλου «γεύμα εργασίας» στους υπουργούς Εξωτερικών Μολδαβίας, Γεωργίας και Ουκρανίας.

Τη διενέργεια προκαταρκτικής έρευνας για το αδίκημα του άρθρου 252 ΠΚ περί παράνομης χρήσης υπηρεσιακού απορρήτου διέταξε η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, με αφορμή τη δημοσίευση από εφημερίδα εγγράφων που έφεραν την ένδειξη «απόρρητα». Συγκεκριμένα, τα έγγραφα δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Μπαμ στο Ρεπορτάζ» την περασμένη Κυριακή και αναφέρονται σε παρακολουθήσεις με βάση πληροφοριακό δελτίο της ΕΥΠ. Η έρευνα αφορά το γεγονός ότι τα έγγραφα φέρουν την ένδειξη «απόρρητο» ή «άκρως απόρρητο». H εισαγγελική εντολή για έρευνα δόθηκε στο πλαίσιο του αυτοφώρου και σύμφωνα με πληροφορίες αναζητήθηκε ο εκδότης της εφημερίδας για να συλληφθεί, αλλά δεν βρέθηκε.

Στο μεταξύ, σε χτεσινό της δημοσίευμα η «Εφημερίδα των Συντακτών» σημείωνε πως στην ΕΥΠ αλλά και στο Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΚΕΤΥΑΚ) - που αποτελεί αυτόνομη υπηρεσία μέσα στην ΕΥΠ - από τη στιγμή που η ΑΔΑΕ ανακοίνωσε τη διενέργεια ελέγχων, βρίσκεται σε εξέλιξη επιχείρηση καταστροφής εγγράφων και αποδείξεων. Οπως σημείωνε μεταξύ άλλων «μόλις έγινε γνωστή η έναρξη της έρευνας δόθηκε εντολή από τον Δ.Μ., υψηλόβαθμο στέλεχος της Υπηρεσίας, ο οποίος αποτελεί στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού εδώ και πολύ καιρό, να ξεκινήσει η καταστροφή πολλών αρχείων, κρίσιμων για την υπόθεση του σκανδάλου των υποκλοπών. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι άλλα δύο κορυφαία στελέχη ζήτησαν από τους υπαλλήλους να παραδώσουν τα ειδικού τύπου υπηρεσιακά usb ασφαλείας, γνωστά ως iron keys και κυρίως αυτά που χρησιμοποιούνται από τον τομέα της Μερικής Διαχείρισης (σχετίζεται με το ΚΕΤΥΑΚ) με σκοπό να συγκροτηθεί άμεσα η Επιτροπή Καταστροφής Υλικού και να τα αφανίσει. Στα iron keys είναι καταγεγραμμένες όλες οι συνομιλίες, αλλά και τα λοιπά στοιχεία που αποτελούν προϊόντα παρακολούθησης χιλιάδων ατόμων που βρέθηκαν υπό αυτό το καθεστώς από την Υπηρεσία».

Στην απέλαση του Ελληνα δημοσιογράφου Ευάγγελου Αρεταίου «για λόγους δημόσιας τάξης» προχώρησαν οι τουρκικές αρχές, όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο δημοσιογράφος σε ανάρτησή του, στην οποία επισημαίνει ότι, όπως κατάλαβε, ο λόγος «ήταν τα ταξίδια μου στη νοτιοανατολική Τουρκία, ένα ταξίδι μου στη βόρεια Συρία το 2015 και τα ταξίδια μου στην υπόλοιπη Τουρκία». Ο Ευ. Αρεταίος είναι δημοσιογράφος ειδικευμένος στην Τουρκία και στην ευρύτερη περιοχή και ερευνητής στο πρόγραμμα Τουρκίας της Διπλωματικής Ακαδημίας του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας.