ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 8 Οχτώβρη 1998
Σελ. /40
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ουκ απέσβετο το λάλον πνεύμα

Να πω ή μάλλον να γράψω κάτι, για τα οικονομικά θέματα, τα καθαρώς οικονομικά, που συγκλονίζουν την ανθρωπότητα - καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, ελεύθερη αγορά και λοιπά - ούτε καν το διανοούμαι. Είμαι κάτι χειρότερο από ντουβάρι στα της οικονομίας. Ποτέ δε διδάχτηκα κάτι γι' αυτά κι ουδέποτε ασχολήθηκα με δαύτα. Τόσο, που να μην ξέρω να ξεχωρίσω, για παράδειγμα, το γραμμάτιο από τη συναλλαγματική.

Ομως, για τον αντίκτυπο, που είχε και έχει αυτός ο οικονομικός ορυμαγδός και κυκεώνας στον πνευματικό τομέα, όπου κινούμαι και δρω, όσο μπορώ, κάτι έχω να διατυπώσω. Κι όταν λέω πνευματικό τομέα, κατά διάκριση από τον οικονομικό, δεν εννοώ ότι ο τομέας αυτός είναι περιχαρακωμένος στα δικά του ενδιαφέροντα και αποκομμένος από τα κοινωνικά προβλήματα, που έχει προκαλέσει η οικονομική θύελλα. Κάθε άλλο. Το τι συμβαίνει στην κοινωνία, από τον καπιταλιστικό αφηνιασμό και την πλουτοκρατική εξαχρείωση, απασχολεί εντονότατα σήμερα την παγκόσμια διανόηση.

Παρατήρησα, λοιπόν, τα εξής: Οταν επήλθε η δραματική υποχώρηση του σοσιαλισμού στη Σοβιετική Ενωση και στις άλλες ανατολικές χώρες, προκλήθηκε ένα σάστισμα στην παγκόσμια διανόηση. Μια αμηχανία και μια βουβαμάρα. Εξαιρώ, βέβαια, τους "βαμμένους" αντιδραστικούς, που έσπευσαν να εξάρουν το γεγονός και να το πανηγυρίσουν. Αλλά οι προοδευτικοί πνευματικοί άνθρωποι, προοδευτικοί κατά διαβαθμίσεις, που πιστεύω ότι αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα, έπαθαν αυτό που ανέφερα. Το σάστισμα και τη βουβαμάρα.

Αυτό το φαινόμενο, όχι μόνο εχαροποίησε τον επικρατήσαντα καπιταλισμό, αλλά τον έκανε να νομίσει ότι συνέβη κάτι παρόμοιο με εκείνο που ανήγγειλε η Πυθία των Δελφών, σχετικά με την πτώση της αρχαίας θρησκείας: Οτι ο Απόλλων δεν είχε πια "καλύβαν", ούτε "παγάν λαλέουσαν", αλλ' "απέσβετο και λάλον ύδωρ". Οτι "απέσβετο" και το πνεύμα, προ του επαίσχυντου θριάμβου του, ενόμισε ο θρασύς καπιταλισμός. Αλλά γελάστηκε. Επλανήθη πλάνην οικτράν.

Δεν πέρασε πολύς καιρός, λίγα μόνον έτη, από την απότομη υποχώρηση του σοσιαλισμού, και το πνεύμα συνήλθε από το ξάφνιασμά του. Συνήλθε και ύψωσε φωνή ανησυχίας, αλλά και αγωνίας μεγάλης. Είναι ένας χρόνος περίπου, που γράφονται - και τι δε γράφονται; - από διανοουμένους σε έντυπα, ακόμη και συντηρητικά: Πού πάει αυτός ο κόσμος, με την "παγκοσμιοποίησή" του, με την απόλυτη "φιλελευθεροποίησή" του; Είναι πέρα από κάθε λογική, να δημιουργείται τόσος πλούτος, όσος ποτέ άλλοτε, κι αυτόν τον πλούτο να τον νέμονται όλο και λιγότεροι άνθρωποι.

Συνέχεια... Αλλες φωνές διανοουμένων: Είναι αφάνταστο, σε σημείο που να παραλύει κάθε λογική σκέψη κι εκτίμηση, το να μαθαίνουμε ακόμα κι από επίσημη έκθεση του ΟΗΕ ότι λίγοι άνθρωποι, μετρημένοι στα δάκτυλα του ενός χεριού, έχουν συγκεντρώσει περιουσία, που ξεπερνάει το προϊόν των σαράντα οχτώ φτωχότερων χωρών.

Αλλο συγκλονιστικό, που καταγγέλλεται, στον ίδιο τόνο, από διανοούμενους: Η ημερήσια παραγωγή πραγματικών προϊόντων και υπηρεσιών στον πλανήτη είναι είκοσι δισεκατομμύρια δολάρια και την ίδια ημέρα ο τζίρος της χρηματιστηριακής και νομισματικής αγοράς - δηλαδή, της αεριτζίδικης - ξεπερνά το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια.

Αλλες φωνές διανοουμένων, εξίσου ισχυρές, αν όχι και ισχυρότερες, καταγγέλλουν την παγκόσμια ανεργία, που συνεχώς αυξάνει ή μάλλον καλπάζει. Σε λίγα χρόνια, αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, ο μισός και παραπάνω πληθυσμός της Γης, τα τρία δισεκατομμύρια άτομα θα είναι άνεργα ή ημιαπασχολούμενα. Πολλές τέτοιες καταγγελίες διανοουμένων, πάμπολλες, θα μπορούσα να αναφέρω. Δεν επιτρέπει ο χώρος. Αρκούν όμως αυτές, για να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι το πνεύμα δεν "απέσβετο", όπως νόμισε ο αχαλίνωτος καπιταλισμός. Κι αυτό είναι, ίσως, το πιο παρήγορο και ελπιδοφόρο αυτή την εποχή.

Ασημάκης ΓΙΑΛΑΜΑΣ

ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΥ
Οταν η αξιοπρέπεια "εκτελείται" κάθε στιγμή

Σε άθλιες συνθήκες ζει μια ομάδα Κούρδων προσφύγων στην πλατεία Κουμουνδούρου. Την αδιαφορία και την απανθρωπιά της κυβέρνησης και της δημοτικής αρχής, καταγγέλλουν οι κάτοικοι της περιοχής

Απ' τη μια πλευρά, οι Κούρδοι. Εξαθλιωμένοι και ταπεινωμένοι, αναζητούν στα παγκάκια της πλατείας Κουμουνδούρου το όνειρο μιας καλύτερης ζωής και κοιμούνται μέσα στα χαρτόκουτα - κρεβάτια τους, με τη μάταιη ελπίδα πως, ίσως, αύριο ξημερώσει μια πιο αξιοπρεπής γι' αυτούς μέρα.

Απ' την άλλη πλευρά - ή, μάλλον, ακριβώς δίπλα σ' αυτό το δράμα - πάνω από πενήντα παιδικές ψυχές έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες με πράγματα και καταστάσεις, που είναι αδύνατον να εξηγηθούν σ' αυτές τις ηλικίες, αφού "συνθέτουν" την πιο σκληρή όψη αυτού του κόσμου. Και μέσα σ' όλο αυτό το "πλαίσιο", οι γονείς που προειδοποιούν πως, αν συνεχιστεί άλλο αυτή η κατάσταση, "τα παιδιά μας θα κολλήσουν ηπατίτιδα", αλλά και οι κάτοικοι της γύρω περιοχής, οι οποίοι καταλογίζουν βαρύτατες ευθύνες, τόσο στην κυβέρνηση που δεν προσφέρει κάποιους ελάχιστα ανθρώπινους όρους διαβίωσης στους Κούρδους, όσο και στον δήμαρχο Αθηναίων Δ. Αβραμόπουλο, που "έχει αφήσει στο έλεος του ...Θεού την πλατεία και τη γειτονιά μας".

Την προηγούμενη Δευτέρα, στον 3ο Παιδικό Σταθμό του Δήμου Αθηναίων, που βρίσκεται στην πλατεία Κουμουνδούρου, έγινε συνέλευση γονέων, όπου ακούστηκαν πράγματα και ...θάματα. Οργισμένοι οι γονείς των 53 παιδιών κατήγγειλαν πως η μόνιμη παρουσία των προσφύγων στο χώρο της πλατείας έχει δημιουργήσει άθλιες συνθήκες υγιεινής, με αποτέλεσμα η λειτουργία του σταθμού να είναι άκρως προβληματική. Τα παιδιά - επισήμαναν οι γονείς - παίζοντας κάθε μέρα στην αυλή, βλέπουν κρεμασμένα πάνω στα κάγκελα του σταθμού τα χαρτόκουτα, τις κουβέρτες και τα ρούχα των Κούρδων, πιάνουν με τα χέρια τους χώματα απ' το σημείο που οι πρόσφυγες το χρησιμοποιούν για τουαλέτα (!), έρχονται αντιμέτωπα με τη φρίκη και το τσαλάκωμα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Η ανησυχία αυτή των γονιών επιβεβαιώνεται μάλιστα και από τη Διεύθυνση Υγείας και Δημόσιας Υγιεινής της Νομαρχίας Αθηνών, η οποία, με έγγραφό της στις 21/10/97 - όταν, δηλαδή, τα πράγματα στην πλατεία ήταν κάπως καλύτερα - τόνιζε: "Οι συνθήκες που επικρατούν στο χώρο της πλατείας προσδίδουν την εικόνα σταβλισμού, που στερείται έργων υποδομής (ύδρευση, αποχέτευση κλπ.) και που έχει σαν επακόλουθο τη δημιουργία σοβαρών προβλημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Επιβάλλονται, λοιπόν, άμεσα και χωρίς καμιά καθυστέρηση να ληφθούν ριζικά μέτρα".

Βαριές οι ευθύνες των αρμοδίων

Μπορεί, βέβαια, από τότε να πέρασε ένας χρόνος, μπορεί ο Σύλλογος Γονέων του Παιδικού Σταθμού όλο αυτό το διάστημα να έχει βομβαρδίσει με έγγραφα το Δήμο Αθηναίων και το υπουργείο Υγείας, αλλά τίποτε δεν έγινε. "Δεν ξέρουμε πια τι άλλο να κάνουμε. Δηλαδή πότε θα ενδιαφερθούν οι αρμόδιοι - ή, μάλλον, όλοι αυτοί που σήμερα δηλώνουν αναρμοδιότητα; Οταν θα αρρωστήσει κανένα παιδί;", αναρωτιέται ο πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων, Χρήστος Σάββας.

Παράλληλα, στην περιοχή έχει συγκροτηθεί Συντονιστική Επιτροπή Κατοίκων, η οποία, επίσης, έχει αναλώσει πολύ χρόνο στη σύνταξη και αποστολή εγγράφων προς κάθε αρμόδιο. "Ξεκαθαρίζουμε απ' την αρχή πως τα συναισθήματά μας απέναντι στους Κούρδους κάθε άλλο παρά ρατσιστικά είναι. Ισα - ίσα, πάρα πολλές φορές βοηθάμε την κατάσταση, όπως μπορούμε. Με λίγο φαγητό, με λίγα ρούχα ή κουβέρτες. Ομως, δε γίνεται να συνεχιστεί άλλο αυτό. Η περιοχή έχει μετατραπεί σ' έναν απέραντο ...βόθρο. Η υγεία μας κινδυνεύει. Τα παιδιά μας δεν έχουν πού να παίξουν. Και το χειρότερο; Ο δήμος, αντί να ανακουφίσει αυτή την κατάσταση, κλειδώνει κάθε βράδυ τις τουαλέτες της πλατείας, κατέστρεψε τη μοναδική παιδική χαρά που υπήρχε στην πλατεία και στέλνει κάθε πρωί τα συνεργεία καθαριότητας για να "μπουγελώνουν" τους Κούρδους που κοιμούνται!", είναι το "κατηγορώ" - καταπέλτης της προέδρου της Επιτροπής, Βασιλικής Νικολακοπούλου.

Κάτοικοι και γονείς ζητούν να μετεγκατασταθούν οι Κούρδοι σ' έναν οργανωμένο καταυλισμό, να καθαριστεί και να αξιοποιηθεί η πλατεία Κουμουνδούρου. "Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε σε δυναμικές κινητοποιήσεις", δηλώνουν και οι δύο πλευρές.

Μπέρρυ ΤΣΟΥΓΚΡΑΝΗ

Ούτε δύο μέτρα δεν είναι η απόσταση, που χωρίζει την αυλή του 3ου Παιδικού Σταθμού, από την "αυλή" των προσφύγων. Γονείς και κάτοικοι φοβούνται και προειδοποιούν: "Θα υπάρξουν κρούσματα ηπατίτιδας"

Σκηνές απελπισίας και εξευτελισμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Κυβέρνηση και δημοτική αρχή παραμένουν απλοί ...θεατές



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ