Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας, Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο, αποφάσισε μία ριζική αλλαγή πορείας στην πολιτική απέναντι στους Ινδιάνους.

Παρά τις έντονες διεθνείς επικρίσεις, ο Καρντόσο προχώρησε στις 9 Γενάρη σε αναθεώρηση του Προεδρικού Διατάγματος 22/91, που προέβλεπε ρυθμίσεις όσον αφορά τα εδάφη των Ινδιάνων. Η νέα εκδοχή του Διατάγματος περιορίζει σημαντικά τα κατοχυρωμένα στο Σύνταγμα δικαιώματα 317.000 ιθαγενών. Από εδώ και εμπρός, ο κάθε Βραζιλιανός πολίτης, που θα αισθάνεται ότι απειλούνται τα συμφέροντά του από την εγκατάσταση ενός προστατευόμενου ινδιάνικου καταυλισμού, μπορεί να καταφύγει στη Δικαιοσύνη και, όπως καταλαβαίνετε, με πολλές πιθανότητες να κερδίσει. Φυσικά, ο Καρντόσο, απλά, επικύρωσε διά νόμου αυτό που εδώ και πολύ καιρό είναι κοινή πρακτική. Ωστόσο, ο τελευταίος θα περάσει στην ιστορία της Βραζιλίας ως ο Πρόεδρος που παραβίασε το Σύνταγμα και ολοκλήρωσε το "ευγενές εγχείρημα" του πολιτιστικού αφανισμού 200 ινδιάνικων φυλών.

"Οι Ινδιάνοι της Βραζιλίας χρειάστηκαν πάνω από 500 χρόνια για να καταφέρουν να μετατρέψουν τα μισά από τα παραδοσιακά ζωτικά τους εδάφη σε προστατευόμενα από το κράτος εδάφη. Τώρα με μία μονοκονδυλιά παύει να ισχύει το καθεστώς της "προστασίας", λέει αγανακτισμένος ο Ρομπέρτο Αντόνιο Λίμπγκοτ της καθολικής ινδιάνικης ιεραποστολής "CIMI". Κατά την άποψη του Λίμπγκοτ, η Δικαιοσύνη βρίσκεται στο πλευρό των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών μεταλλευμάτων και των εξαγωγέων τροπικής ξυλείας, οι οποίοι δρομολογούν μία δικαστική χιονοστιβάδα.

Η "καταιγίδα" προμηνιόταν εδώ και πολύ καιρό. Σε μία επίσκεψή τους στη Γερμανία, την άνοιξη του 1995, δύο εκπρόσωποι της ινδιάνικης οργάνωσης CUNPIR, σε πολυάριθμες συναντήσεις με διάφορες οργανώσεις, κατήγγειλαν φοβερά πράγματα.

Τα έργα οδοποιίας μέσα από την Αμαζονία και πολλά άλλα "αναπτυξιακά" έργα της Παγκόσμιας Τράπεζας είχαν, σύμφωνα με τις καταγγελίες των εκπροσώπων της CUNPIR, τις ακόλουθες συνέπειες: Δεκαπλάσιοι θάνατοι λόγω μεταφερόμενων ασθενειών, σφαγές στους κατοίκους ολόκληρων χωριών, δηλητηριάσεις από τον υδράργυρο που προέρχεται από την πλύση του χρυσού, βίαιη επιβολή των ιεραποστολών, καταπάτηση εδαφών, υποχρεωτική μετεγκατάσταση, απόγνωση και συνεχώς αυξανόμενος αριθμός αυτοκτονιών.

Οι εκπρόσωποι της CUNPIR κατέθεσαν, ως δείγμα της κλιμάκωσης της πολιτικής διάθεσης στη Βραζιλία απέναντι στους Ινδιάνους, τις δηλώσεις του γερουσιαστή Χελιό Ζαγκουαρίμπ και άλλοτε υπουργού Ερευνας και Τεχνολογίας, σε ένα σεμινάριο για μέλη των ενόπλων δυνάμεων, που δημοσίευσε η εφημερίδα "Φόλια ντε Σάο Πάολο", όπου μεταξύ των άλλων απαιτούσε: "Να προετοιμάσουν για τους Ινδιάνους έναν ταχύ θάνατο" και κατέληγε με την κορόνα: "Στον 21ο αιώνα δε θα υπάρχει πια ούτε ένας Ινδιάνος"!

Και μόνο η έναρξη της δημόσιας συζήτησης για αλλαγή του Διατάγματος 22/91, που προέβλεπε την οριοθέτηση των εδαφών των Ινδιάνων, ήταν αρκετή για να αυξηθούν απότομα οι επεμβάσεις στις περιοχές των Ινδιάνων. Ετσι, μετά τη συζήτηση για το παραπάνω θέμα στην τοπική Βουλή της Ροντόνια, 50 οπλισμένοι άντρες εισέβαλαν στην περιοχή των Ούρου - Εου - Βάου - Βάου, προκαλώντας σημαντικές ζημιές. Λίγο αργότερα, στην πολιτεία Μάτο Γκρόσο, δολοφονήθηκε ένας υπάλληλος των κρατικών ινδιάνικων αρχών FUNAI στην προσπάθειά του να εκδιώξει, από την περιοχή των Σαράρε, παράνομους χρυσοθήρες. Το Μάη του 1995 εισέβαλαν ξένοι στον καταυλισμό των Ξουκούρου. Ενας δικηγόρος, που είχε αγωνιστεί για την οριοθέτηση των εδαφών τους, βρέθηκε τρεις μέρες αργότερα νεκρός. Παρόμοιες ειδήσεις έβλεπαν, το τελευταίο διάστημα, όλο και συχνότερα το φως της δημοσιότητας.

Ο Νιλμάριο Μιράντα, βουλευτής του Εργατικού Κόμματος (PT), πιστεύει ακράδαντα ότι μετά την αλλαγή του εν λόγω Διατάγματος θα επέλθει "ολοκληρωτική στασιμότητα", όσον αφορά την οριοθέτηση των προστατευόμενων από το κράτος ινδιάνικων καταυλισμών. "Ο Καρντόσο υπολόγισε ψυχρά", τονίζει ο Μιράντα. "Οι επενδύσεις για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, όπως σιδηρομεταλλευμάτων, κασσίτερου, χρυσού και τροπικής ξυλείας είναι σαφώς υψηλότερες από τα διεθνή κονδύλια που προορίζονται για την οριοθέτηση των εδαφών των Ινδιάνων". Εκτός από το λόμπι των πολυεθνικών μονοπωλιακών συγκροτημάτων, ο Καρντόσο στηρίζεται και από το στρατό, ο οποίος μονίμως χαρακτήριζε τη διεθνή πίεση υπέρ της οριοθέτησης των ινδιάνικων εδαφών ως ανάμειξη στα εσωτερικά προβλήματα της Βραζιλίας. "Δε μας μένει παρά μία τελευταία δυνατότητα", συνεχίζει ο Μιράντα: "Θα προχωρήσουμε δικαστικώς ενάντια στην αναθεώρηση του Διατάγματος".

Ωστόσο, οι ιθαγενείς προχωρούν και σε κινητοποιήσεις. Η ινδιάνικη οργάνωση CUNPIR στηρίζει το "συντονισμό της δράσης της Ενωσης των Ινδιάνικων Φυλών στη Ροντόνια, βόρεια του Μάτο Γκρόσο και νότια της Αμαζονίας", όπως επίσης και τις κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας, για παράδειγμα ενάντια στο νέο σχέδιο της Παγκόσμιας Τράπεζας PLANAFLORO.

Ενώ οι συνάνθρωποί μας στην Αμαζονία πορεύονται με κίνδυνο της ζωής τους- με σχεδόν τίποτε στα χέρια τους, χωρίς καμία υποδομή για τον αγώνα τους, ένας αγώνας επιβίωσης, σε μία τεράστια έκταση - οι πανταχού "φίλοι" τούς έχουν, μάλλον, εγκαταλείψει.

Και ενώ διεθνώς συσσωρεύονται τόνοι χαρτιού από τις δηλώσεις συμπαράστασης και αλληλεγγύης προς τους ιθαγενείς, που δυστυχώς μένουν στα χαρτιά, ενώ διασκέψεις καταλήγουν στο πουθενά, εκεί μακριά στο άλλο ημισφαίριο συνεχίζονται, με την ίδια πάντα βαρβαρότητα, τα εγκλήματα ενάντια στα τροπικά δάση και τους παραδοσιακούς τους κατοίκους.

Γιάννα ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΗ

Με διαφορετικό τρόπο, μπορούμε να εκτιμήσουμε τώρα το ρόλο και τη θέση της Κομσομόλ στην Ιστορία, δεν πρέπει, όμως, να αμφισβητηθεί η επιρροή αυτής της ισχυρότατης κάποτε οργάνωσης στη διαμόρφωση της επιστημονικά επεξεργασμένης και ανταποκρινόμενης στις ανάγκες των καιρών νεολαιίστικης πολιτικής. Η Πανενωσιακή Λενινιστική Κομμουνιστική Ενωση Νεολαίας (ΠΛΚΕΝ) κατόρθωσε να εντάξει τη νέα γενιά στις πραγματικές κοινωνικοπολιτικές δραστηριότητες και να διοχετεύσει το τεράστιο ενεργητικό δυναμικό των νέων σε δημιουργικούς σκοπούς, πράγμα που στις μέρες μας δεν έχει κατορθώσει καμιά δομή της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, κανένα πολιτικό κίνημα ή ρεύμα στη Ρωσία.

Εμείς, οι κομσομόλοι της δεκαετίας του '90, δεν προσπαθούμε να εξιδανικεύσουμε το παρελθόν της ΠΛΚΕΝ. Γι' αυτό, όμως, υπάρχει η επιστήμη της Ιστορίας, ώστε, όχι απλώς να διδαχτούμε από τα λάθη των προηγούμενων γενεών, αλλά και να δούμε τα επιτεύγματα και τις νίκες τους για να αξιοποιηθούν σήμερα. Τα εργοστάσια των πρώτων πεντάχρονων πλάνων και η κατασκευή του μετρό, η ανόρθωση της καταστραμμένης από τον πόλεμο εθνικής οικονομίας, οι πτήσεις στο Διάστημα, η συγκοινωνιακή αρτηρία Βαϊκάλη - Αμούρ άνοιξαν νέους ορίζοντες και αποτέλεσαν μια ορμητική είσοδο στο μέλλον.

Σήμερα, στη δύσκολη μετασοσιαλιστική περίοδο, η Κομμουνιστική Ενωση Νεολαίας της Ρωσίας εργάζεται στο νέο ιστορικό στάδιο, με σκοπό να επανεπεξεργαστεί δημιουργικά και να ενεργοποιήσει όλη τη θετική πείρα, που συσσωρεύτηκε στη διάρκεια του μισού και πλέον αιώνα ιστορίας της Κομσομόλ. Η γηραιά Μούσα της Ιστορίας Κλειώ έπαιξε το παμπάλαιο αστείο της με την Κομσομόλ, η οποία, δυστυχώς, διαλύθηκε λόγω του αρμονικού συνδυασμού των αντικειμενικών και υποκειμενικών παραγόντων, αλλά τα αποτελέσματα αυτού του γεγονότος δεν πρέπει να εκτιμηθούν μονοσήμαντα.

Στη θέση της μεγαλύτερης στον κόσμο, αν και, πιθανόν, πολύ τυποποιημένης νεολαιίστικης δομής, ήρθε μια οργάνωση, στην οποία δεν υπάρχουν αδιάφοροι, που η υπόθεσή της έγινε, για σχεδόν δεκαδες χιλιάδες νέους ανθρώπους, υπόθεση της ζωής τους, η ίδια η ζωή τους. Και αυτή η οργάνωση, η Κομμουνιστική Ενωση Νεολαίας της Ρωσίας, ιδρύθηκε το 1991 από ανθρώπους που δεν ήθελαν να συμβιβαστούν με το να ξεχαστούν για πάντα πολλές ένδοξες παραδόσεις της σοβιετικής Κομσομόλ.

Η Κομσομόλ της Ρωσίας κατέληξε στο συμπέρασμα για την αναγκαιότητα της επιστροφής του κινήματός μας στις ρίζες του. Χρειάζεται, κατ' αρχήν, η αλλαγή του καθορισμού των προτεραιοτήτων σε σχέση με τις μορφές και τις μεθόδους δουλιάς - από την υπερίσχυση των πολιτικών δραστηριοτήτων στο δυνάμωμα και τον τονισμό του κοινωνικού πλαισίου της δραστηριότητάς μας. Δεν μπορούμε να μη δούμε ότι η κατάσταση έχει αλλάξει ριζικά από τότε που ιδρύθηκε η οργάνωσή μας. Η "κατά μέτωπο" προπαγάνδα φέρνει καμιά φορά εντελώς αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αν, όμως, κατορθώσουμε να επηρεάσουμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας την επεξεργασία της νομοθεσίας στον τομέα της παιδείας και της κοινωνικής προστασίας της νεολαίας, να πραγματοποιήσουμε ένα ζωντανό νεολαιίστικο φεστιβάλ, ένα μαζικό φοιτητικό φόρουμ, να οργανώσουμε τις καλοκαιρινές διακοπές των μαθητών από τις απομακρυσμένες περιοχές της Ρωσίας, τότε ελπίζουμε ότι αυτά θα μας δώσουν το κλειδί της επιτυχίας.

Στη δουλιά μας πρέπει να σπάμε συνεχώς τα στερεότυπα, τα οποία έντονα επιβάλλονται στους νέους από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και, δυστυχώς, στηρίζονται σε κάποιο έδαφος. Το ολοφάνερο για πολλούς γεγονός ότι το σύγχρονο κομμουνιστικό κίνημα στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό στις νοσταλγικές αναμνήσεις των μεγαλύτερων γενεών, τους κάνει να το αντιλαμβάνονται σαν αρχαϊσμό, που ανήκει δηλαδή σε μια παρωχημένη ήδη ιστορική εποχή. Με βάση αυτά, υποθέτουν ότι πίσω απ' αυτό το κίνημα δεν μπορούν να βρίσκονται πραγματικά δρώσες, σοβαρές και ενεργητικές νεολαιίστικες δομές, οι οποίες δεν αποσκοπούν στην επιστροφή του παρελθόντος, αλλά στην οικοδόμηση του μέλλοντος.

Το μέλλον, κατά την αντίληψή μας, είναι μια κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τα ιδεώδη της οποίας είναι πολύ σημαντικά για τους νέους ανθρώπους. Σήμερα όλο και περισσότερο γίνεται κατανοητό ότι το δυτικό καπιταλιστικό σύστημα αξιών, παρά τα διαμορφωμένα στις τελευταίες δεκαετίες στερεότυπα, έρχεται σε αντίθεση με την πραγματική ελευθερία της δημιουργίας, με την ελευθερία της αυτοπραγμάτωσης, ή αυτοπροβολής, πράγμα που έχει ιδιαίτερη σημασία για κείνους που μόλις μπαίνουν στη μεγάλη ζωή. Από την άλλη μεριά, αποχτάει όλο και βαθύτερο νόημα η θέση ότι η ελευθερία ενός ξεχωριστού ατόμου είναι αναπόσπαστη από την ελευθερία του κράτους του. Αυτές ακριβώς οι τάσεις, μαζί και στη συνείδηση των συνομήλικών μας, υποδείχνουν σε μας τις κύριες προτεραιότητες των κατευθύνσεων της πρακτικής μας δραστηριότητας - την οικονομική, κοινωνική και νομική προστασία της νεολαίας.

Ιγκορ ΜΑΛΙΑΡΟΦ

Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής

της Κομμουνιστικής Ενωσης Νεολαίας της Ρωσίας

Δύο χρόνια μετά από την εφαρμογή της Συνθήκης NAFTA (Βορειοαμερικανική Συνθήκη για το Ελεύθερο Εμπόριο), παρατηρείται μία σαφής επιδείνωση στις σχέσεις ΗΠΑ - Μεξικού.

Υποτίθεται ότι μέσω αυτής της συμφωνίας το Μεξικό, ως ισότιμος, πλέον, εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, θα είχε τη δυνατότητα του άλματος από τον Τρίτο Κόσμο στον Πρώτο. Ωστόσο, η σοβαρή οικονομική κρίση που ξέσπασε στο τέλος του 1994 μετατόπισε αυτόν το στόχο στο πολύ μακρινό μέλλον. Το ποτάμι Ρίο Γκράντε που χωρίζει τις δύο χώρες είναι, όπως και μέχρι πρότινος, η διαχωριστική γραμμή μεταξύ φτώχειας και ευημερίας.

Οι ΗΠΑ, με στόχο τη συγκράτηση της δραματικής υποτίμησης του εθνικού νομίσματος του Μεξικού, πέσο, και της άτακτης αποχώρησης των ξένων επενδυτών, παραχώρησαν στο Μεξικό, το Φλεβάρη του 1994, "οικονομική βοήθεια" ύψους 20 δισ. δολαρίων. Ετσι, έγινε δυνατή η αποφυγή της κάθετης πτώσης της τιμής του πέσο. Η τύχη της κυβέρνησης του Ερνέστο Ζεντίγιο εξαρτάται σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, από την εύνοια της Ουάσιγκτον. Γι' αυτό, πρόσφατα, αντέδρασε πολύ χλιαρά στα μέτρα που εξήγγειλαν οι ΗΠΑ, σε πολλά μέτωπα ταυτόχρονα, ενάντια στο Μεξικό.

Στο πρώτο δεκαπενθήμερο του περασμένου Δεκέμβρη, σύμφωνα με τη Συνθήκη NAFTA, θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει η ελεύθερη διέλευση των φορτηγών μεταξύ των συνοριακών περιοχών νότια και βόρεια του Ρίο - Γκράντε. Ωστόσο, λόγω της πίεσης του λόμπι των φορτηγατζήδων στις ΗΠΑ, το οποίο δε βλέπει με καλό μάτι το φτηνό ανταγωνισμό από τη γειτονική χώρα, η Ουάσιγκτον δεν τήρησε τη συμφωνία και μετέθεσε το άνοιγμα των συνόρων στο αόριστο μέλλον, με τη δικαιολογία ότι τα περισσότερα μεξικάνικα οχήματα δεν πληρούν τους αμερικανικούς κανόνες ασφαλείας.

Για να προστατεύσει, λοιπόν, τους δικούς της παραγωγούς, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποφάσισε να περιορίσει την εισαγωγή ντομάτας από το Μεξικό, γεγονός που, σύμφωνα με το Μεξικό, έρχεται και πάλι σε αντίθεση με τη Συνθήκη NAFTA. Πάνω σε αυτά τα εμπορικά ζητήματα, θα πρέπει να συζητήσουν οι δύο πλευρές και απ' ό,τι υπολογίζεται δεν πρόκειται να δοθεί γρήγορα μία αποδεκτή, και από τις δύο πλευρές, λύση.

Ενα άλλο ζήτημα είναι η παράνομη μετανάστευση. Στα σύνορα συλλαμβάνονται, αυτόν τον καιρό, καθημερινά, πάνω από 1.300 άτομα από το Μεξικό και την Κεντρική Αμερική, τα οποία δοκιμάζουν, χωρίς άδεια, την τύχη τους στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ. Ο παραπάνω αριθμός είναι διπλός απ' ό,τι ένα χρόνο πριν. Η Ουάσιγκτον, για να αναχαιτίσει αυτή την ανεπιθύμητη μετανάστευση, έστειλε στα σύνορα επιπλέον 400 αστυνομικούς και προχώρησε στον τεχνικό επανεξοπλισμό της φύλαξης των συνόρων. Σε ένα από τα σημαντικότερα σημεία"εισβολής" των μεταναστών, στο Τέξας, στήνεται ένα μεταλλικό "προστατευτικό" φράγμα δύο χιλιομέτρων.

Η μεξικάνικη κυβέρνηση διαμαρτυρήθηκε ενάντια σ' αυτά τα μέτρα, ωστόσο, κατά κοινή ομολογία, όχι αρκετά δυναμικά. Αντιπολίτευση, επιχειρηματίες, καθώς και παράγοντες της Εκκλησίας χαρακτήρισαν την παραβίαση της Συνθήκης NAFTA, εκ μέρους των ΗΠΑ, και τη "στρατιωτικοποίηση" των συνόρων ως απαράδεκτη προσβολή και ζητούν την επέμβαση του ΟΗΕ. Ολοι οι παραπάνω αντιλαμβάνονται ότι στη γειτονική χώρα προελαύνει ένα αντιμεξικανικό κύμα που χρησιμοποιείται από τα κόμματα, ενόψει των προεδρικών εκλογών το φθινόπωρο, στην προσπάθειά τους να κερδίσουν ψήφους στις σημαντικές νότιες πολιτείες.

Γ. Καρ.

Μια μικρή ινδιανοπούλα επιστρέφει στην "Μάλοκα" ή καλύβα, αφού για ώρες συγκέντρωνε ρίζες για το γεύμα της οικογένειας