***

***

Οι ετήσιες κορυφαίες εκδηλώσεις του, εκτός των άλλων, χρειάζονται ακριβώς για να αποδεικνύουν τη δυναμική του ανάταση. Ο ουσιώδης χαρακτήρας του ως κίνημα διαρκούς αμφισβήτησης, ως μια διαρκής επανάσταση ψυχών, δε χωρά στα παγιωμένα καλούπια μιας χιλιοειπωμένης κομφορμιστικής επετειακής παρουσίας.

Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ

Την πρώτη βδομάδα του Νοέμβρη βρέθηκε στην Αθήνα η Ολγα Μαρίν, μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων των Ενοπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας - Στρατός του Λαού (FARC - EP), προσκεκλημένη της Ελληνικής Επιτροπής Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ). Ο "Ρ" είχε την ευκαιρία να συζητήσει μαζί της για τις πρόσφατες εξελίξεις στην Κολομβία, όπου διαφαίνεται η πιθανότητα, σύντομα, κυβέρνηση και αντάρτικο κίνημα να προχωρήσουν σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα αρκετά εμπόδια στο δρόμο για την επίτευξη της πολυπόθητης ειρήνης, μετά από σχεδόν 30 χρόνια ένοπλων συγκρούσεων.

- Γνωρίζουμε ότι, πρόσφατα, έγινε μια συνάντηση του Προέδρου Παστράνα με τον ηγέτη των Ενοπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC - EP), Μανουέλ Μαρουλάντα. Εκεί ο σ. Μαρουλάντα έθεσε μερικούς όρους των FARC - EP για την έναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, όπως η αποστρατιωτικοποίηση πέντε επαρχιών, η διάλυση των παραστρατιωτικών ομάδων, κλπ. Πώς προχωράει αυτή η διαδικασία; Πώς έχουν τα πράγματα αυτή τη στιγμή; - Ο Πρόεδρος Παστράνα έδωσε την εντολή στις 7 Νοέμβρη να ξεκινήσει η αποστρατιωτικοποίηση των πέντε επαρχιών όπως είχαν ζητήσει οι FARC - EP και στη συνέχεια θα υπάρξει μία περίοδος επιβεβαίωσης εκ μέρους των ανταρτών αν πραγματικά ο στρατός θα έχει αποσυρθεί. Οταν ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, θα προχωρήσουμε στις συνομιλίες, όπου προβλέπεται, μέχρι στιγμής, να συμμετάσχει ο Πρόεδρος Παστράνα και ο σ. Μαρουλάντα. Ωστόσο, ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο αν γίνει έτσι, γιατί υπάρχουν πληροφορίες, για ομάδες που έχει συστήσει ο στρατός, με στόχο την απόπειρα δολοφονίας κατά του Μαρουλάντα, αλλά και του ίδιου του Προέδρου Παστράνα. Ετσι, λοιπόν, δεν είναι γνωστό ακόμα αν συμμετάσχουν αυτοί ή όχι. Οπως φαίνεται, θα γίνει η συνάντηση των δύο πλευρών το επόμενο διάστημα, ίσως τον επόμενο μήνα.Φυσικά θα εξαρτηθεί από την επιβεβαίωση της εκκένωσης του στρατού από τις πέντε επαρχίες. Οσον αφορά τους άλλους όρους, τα πράγματα δεν είναι πολύ ξεκάθαρα, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει δώσει πραγματικά δείγματα στην κατεύθυνση της διάλυσης των παραστρατιωτικών ομάδων. Αντίθετα έχει ενταθεί η δράση αυτών των ομάδων, δολοφονώντας ακόμα περισσότερους αγρότες και επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προτίμηση για τη δράση τους στις περιοχές όπου έχουν μεγάλη επιρροή οι FARC - EP. Ούτε, όμως, και ο όρος της αποποινικοποίησης της κοινωνικής διαμαρτυρίας έχει εκπληρωθεί. Αντίθετα, στις πρόσφατες κινητοποιήσεις, στην απεργία των δημοσίων υπαλλήλων, η κυβέρνηση απάντησε με άγρια καταστολή, ενώ κήρυξε την απεργία παράνομη και απείλησε με απολύσεις. Ηταν μια σκληρή μάχη αυτή που έδωσαν οι εργαζόμενοι, με την οποία πέτυχαν μεν σε μεγάλο βαθμό την ικανοποίηση των αιτημάτων τους, με μεγάλο, όμως, κόστος, αφού δολοφονήθηκαν 7 συνδικαλιστικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένου και του αντιπροέδρου της Ενωσης των Εργαζομένων (CUT).

Εμείς θεωρούμε ότι όλη αυτή η κατάσταση είναι πολύ περίπλοκη. Οι FARC - EP έχουν ξεκινήσει τώρα, ως απάντηση σ' αυτή τη στάση της κυβέρνησης, μία εκστρατεία στήριξης των λαϊκών αγώνων και ενάντια στους παραστρατιωτικούς, με την επωνυμία "Επιχείρηση Μαρκετάλια", η έναρξη της οποίας έγινε με την πρόσφατη έφοδο στο αστυνομικό τμήμα στο Μιτού, στην επαρχία Μπαουπές. Ετσι έχουν τα πράγματα αυτή τη στιγμή. Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε πώς θα προχωρήσει η όλη διαδικασία.

- Δεν είναι κανένα μυστικό ότι τόσο το κολομβιανό κράτος, όσο και οι ΗΠΑ, αλλά και ο Τύπος χρησιμοποίησαν, για πολύ καιρό, το θέμα της καλλιέργειας κόκας ως σημαία για να χτυπήσουν το αντάρτικο κίνημα, κατηγορώντας το ότι έχει άμεση σχέση με το εμπόριο ναρκωτικών. Διαβάσαμε στον Τύπο ότι ο Πρόεδρος Παστράνα συζητάει με τους αντάρτες την πιθανή λύση στο πρόβλημα της καλλιέργειας κόκας. Τι έχετε να μας πείτε πάνω σε αυτό;

- Οσον αφορά το εμπόριο ναρκωτικών, υπάρχουν πολλές πλευρές. Κατ' αρχήν εμείς λέμε ότι στην Κολομβία διεξάγεται ένας αντεπαναστατικός αγώνας, που έχει εξαπολύσει όχι μόνο η κυβέρνηση της Κολομβίας αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο περιβόητος αγώνας κατά του εμπορίου ναρκωτικών, στην πραγματικότητα, είναι μια ιμπεριαλιστική εκστρατεία, είναι το νέο σύνθημα των Αμερικανών, με στόχο την ανάμειξή τους σε ζητήματα άλλων λαών. Στην περίπτωσή μας αυτό παίρνει μία πολύ ειδική διάσταση, γιατί η Κολομβία είναι μία χώρα όπου υπάρχει ένα κομμουνιστικό αντάρτικο, ένα αντάρτικο που στόχο έχει την κατάληψη της εξουσίας ως πραγματική εναλλακτική λύση στο νεοφιλελευθερισμό και τον καπιταλισμό, ένα αντάρτικο που λέει ότι, εφόσον καταλάβει την εξουσία, θα προχωρήσει στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού.Κατά συνέπεια, στην Κολομβία αυτό το αντάρτικο είναι ο πραγματικός και σαφής εχθρός του ιμπεριαλισμού. Ακόμα, επειδή η Κολομβία βρίσκεται στην είσοδο της αμερικανικής ηπείρου και μία επανάσταση στη χώρα θα ήταν μία ωρολογιακή βόμβα για την κατάσταση στη Λατινική Αμερική. Και, φυσικά, καταλαβαίνουμε ότι για τον ιμπεριαλισμό θα ήταν μία σοβαρή απώλεια σε αυτήν την τόσο ευαίσθητη γεωγραφική θέση. Ετσι, λοιπόν, η νέα θέση των ΗΠΑ, για να μπορούν να αναμειγνύονται - όπως είπα και παραπάνω - στους αγώνες των λαών, είναι ο περιβόητος αγώνας κατά του εμπορίου ναρκωτικών. Στην Κολομβία καλλιεργείται η κόκα, γιατί είναι το νέο μέσο επιβίωσης που κληροδότησε η κρίση, όχι μόνο η σημερινή αλλά πολλών χρόνων. Η μετακίνηση αγροτών λόγω της πολιτικής και οικονομικής βίας, καθώς και η όξυνση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής οδήγησαν τους Κολομβιανούς αγρότες σε ακόμα μεγαλύτερη εξαθλίωση.Ετσι αυξήθηκε η καλλιέργεια κόκας, ως το νέο μέσο επιβίωσης για πολλές οικογένειες και γι' αυτό η Κολομβία έφτασε να είναι η πρώτη χώρα παραγωγός κόκας στην αμερικανική ήπειρο.

Εμείς έχουμε μία πολύ καθαρή θέση όσον αφορά το εμπόριο ναρκωτικών. Εχουμε πει ότι η λύση για το θέμα του εμπορίου ναρκωτικών δεν μπορεί να είναι ο πόλεμος, αλλά ένα ολοκληρωμένο οικονομικό και κοινωνικό πρόγραμμα, που θα επιτρέπει πραγματικά στους αγρότες να μπορούν να ζήσουν αντικαθιστώντας την κόκα με παραδοσιακές καλλιέργειες. Ωστόσο, αυτό δεν είναι θέμα βούλησης των ανταρτών, γιατί το αντάρτικο δεν είναι το κράτος. Αυτό είναι καθήκον της κυβέρνησης, του στρατού.

Πάνω σε αυτό το θέμα έχουμε κάνει διάφορες προτάσεις και είπαμε ότι, εάν είχαμε τα οικονομικά μέσα και το κράτος μάς το επέτρεπε, θα μπορούσαμε να κάνουμε ένα πείραμα - πιλότο, για να δείξουμε ότι όταν γίνεται καλή διαχείριση των χρημάτων και όταν υπάρχει καλή οργάνωση των οικονομικών συνθηκών, τότε μπορεί πραγματικά να λυθεί το θέμα της παραγωγής της κόκας και να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που οδήγησαν στην ένοπλη σύγκρουση. Λέμε, λοιπόν, πως μία καλή διαχείριση, χωρίς διαφθορά, και με συγκεκριμένο οικονομικό προσανατολισμό και φυσικά χωρίς κατασταλτικά μέτρα, θα μπορούσε να είναι ένα οικονομικό μοντέλο για την υπόλοιπη χώρα. Ο σ. Μαρουλάντα μίλησε στον Πρόεδρο Παστράνα και για μία μικρή εμπειρία, μία επιχείρηση που ο ίδιος διηύθυνε σε μία περιοχή της Κολομβίας. Εκεί, κατά τη διάρκεια ενός χρόνου, έγιναν έργα από κοινού με τον πληθυσμό, κατασκευάστηκαν δρόμοι και γέφυρες, έργα, δηλαδή, δημιουργίας πραγματικής υποδομής, που θα προσφέρει τη δυνατότητα αντικατάστασης των καλλιεργειών. Στην Κολομβία γίνεται λόγος για την αντικατάσταση των καλλιεργειών κόκας με παραδοσιακές καλλιέργειες, εδώ και κάποια χρόνια, επί Προεδρίας Γκαβίρια. Ωστόσο, λένε στον κόσμο να αντικαταστήσουν αυτές τις καλλιέργειες και να παράγουν κάτι άλλο, χωρίς, όμως, να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη διεκπεραίωση αυτής της παραγωγικής διαδικασίας, χωρίς να δημιουργούν, δηλαδή, τις προϋποθέσεις για να μπορέσουν οι αγρότες να μεταφέρουν τα νέα προϊόντα και στη συνέχεια να τα πουλήσουν.

Εμείς είπαμε στον Πρόεδρο Παστράνα ότι θα ήταν μεγάλη συμβολή της Κολομβίας στη διεθνή κοινότητα - αν πραγματικά υπάρχει πολιτική βούληση να σταματήσει το εμπόριο ναρκωτικών - να προχωρήσει σε ένα οικονομικό, κοινωνικό σχέδιο στις περιοχές καλλιέργειας κόκας, για να γίνει δυνατή η αντικατάσταση των καλλιεργειών, και ότι οι FARC - EP θα είναι οι κύριοι σύμμαχοι σε αυτό το έργο ανοικοδόμησης της χώρας, κυρίως σε αυτές τις περιοχές. Δε λέμε ότι εμείς θα αντικαταστήσουμε τις καλλιέργειες γιατί αυτές δεν είναι ιδιοκτησία των ανταρτών, αλλά των αγροτών, που καλλιεργούν στα μικροκτήματά τους την κόκα.

Αυτό που συμβαίνει, λοιπόν, είναι ότι πολλές φορές ο Τύπος, η κυβέρνηση, αλλά και οι Αμερικανοί σε δηλώσεις τους - προσπαθώντας να διαστρεβλώσουν αυτή τη θέση - λένε ότι το αντάρτικο και η κυβέρνηση έχουν δεσμευτεί να απαλείψουν τις καλλιέργειες κόκας, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί - εμμέσως πλην σαφώς - ότι το αντάρτικο εμπλέκεται άμεσα στο εμπόριο ναρκωτικών.

- Είναι γνωστό ότι σε κάποιες λατινοαμερικανικές χώρες, κυρίως της Κεντρικής Αμερικής, οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις έληξαν - κατόπιν μεγάλης πίεσης - με την παράδοση των όπλων των αντάρτικων κινημάτων και οδήγησαν σε μία ειρήνη, που, τελικά, φαντάζει περισσότερο ως ήττα και αφοπλισμός του επαναστατικού κινήματος, παρά ως χώρος επίλυσης των λαϊκών προβλημάτων. Ποια είναι η θέση των FARC - EP σχετικά με αυτό το θέμα;

- Κατ' αρχάς πρέπει να πω ότι εμείς σεβόμαστε τις αποφάσεις των κοινωνικών οργανώσεων που καθορίζουν την εξέλιξη των αγώνων στις συγκεκριμένες συνθήκες της κάθε χώρας, όπως στην περίπτωση της Γουατεμάλας και του Σαλβαδόρ. Στην περίπτωση της Κολομβίας θεωρούμε ότι ο αφοπλισμός του αντάρτικου κινήματος Μ-19 - στις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε - δε δικαιώθηκε, γιατί στην Κολομβία συνεχίζουν να υφίστανται οι συνθήκες που προκάλεσαν τον πόλεμο. Το θέμα δεν είναι μόνο ότι παρέδωσαν τα όπλα, αλλά και ότι πέρασαν στην άλλη πλευρά. Γιατί στις διαπραγματεύσεις πέτυχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στη νόμιμη ζωή ως κόμμα, που πήρε μέρος στις εκλογές, καταφέρνοντας, στις πρώτες εκλογές, να αποσπάσουν μεγάλο μέρος των ψήφων και της λαϊκής στήριξης. Ομως, τελικά, αφοσιώθηκαν στον πολιτικαντισμό, όπως οποιοδήποτε άλλο παραδοσιακό κόμμα, βολεύοντας τα ηγετικά τους στελέχη και εγκαταλείποντας τον κόσμο χωρίς προσανατολισμό. Φυσικά, το πλήρωσαν στις επόμενες εκλογές, όπου δεν έτυχαν πια της λαϊκής στήριξης. Συνεπώς, το θέμα δεν είναι αν πρέπει να αλλάξεις μία μορφή αγώνα, όταν, στην περίπτωση που συζητάμε, δεν υπήρχε πια θέληση, δύναμη και λογική και, τελικά, στράφηκαν προς τον εχθρό, προς την άλλη πλευρά.

Εμείς προτείνουμε έναν διάλογο για να ανοίξει ένας χώρος, ένας δημοκρατικός, πολιτικός χώρος για τον πολιτικό αγώνα, έτσι ώστε ο πολιτικός αγώνας να μπει μπροστά από τον ένοπλο αγώνα. Ωστόσο, δεν αρνούμαστε το συνδυασμό των μορφών αγώνα. Θεωρούμε ότι τα όπλα είναι αναγκαία για το λαό, γιατί είναι η μόνη εγγύηση ότι η ολιγαρχία θα εκπληρώσει τις υποσχέσεις της. Αλλά και επειδή εμείς αποβλέπουμε στην κατάληψη της εξουσίας και εφόσον καταλάβουμε την εξουσία θα πρέπει να την υπερασπιστούμε. Φυσικά, όχι μόνο οι FARC - EP, αλλά ολόκληρος ο κολομβιανός λαός θα προτιμούσε να να καταλάβουμε την εξουσία με νόμιμο και ειρηνικό τρόπο, όμως αυτό δε θα εξαρτηθεί από εμάς, αλλά από τους άλλους τομείς του κατεστημένου. Οι FARC - EP, λοιπόν, δε σκέφτονται να παραδώσουν τα όπλα. Σε περίπτωση που βεβαιωθούμε ότι δεν είναι αναγκαία η χρήση των όπλων, θα τα φυλάξουμε - όπως σε άλλες εποχές - αλλά δε θα τα παραδώσουμε. Πιστεύουμε ότι η παράδοση των όπλων, χωρίς να έχουμε πετύχει τους στόχους μας, θα ήταν οπισθοχώρηση. Θα ήταν προδοσία στους χιλιάδες αγωνιστές, που έδωσαν τα πάντα, ακόμα και τη ζωή τους, στον αγώνα για μία δίκαιη υπόθεση. Δεν μπορεί σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων, σε 2 - 3 μήνες ή και χρόνια, να σβήσουν τα όνειρα χιλιάδων Κολομβιανών αλλά και ξένων, που βοήθησαν σε όλη αυτή τη διαδικασία.

- Ποια είναι η συμβολή της διεθνούς αλληλεγγύης στον αγώνα του κολομβιανού λαού και τι προσδοκάτε από αυτήν;

- Η διεθνής αλληλεγγύη ήταν πολύ σημαντική και εκφράστηκε, βασικά, με την αναγνώρισή μας ως πολιτική οργάνωση με ξεκάθαρους πολιτικούς στόχους. Ακόμα, κατανοείται ο αγώνας μας, η διεθνής κοινότητα κατανοεί πια γιατί ξεσηκωθήκαμε, γιατί πήραμε τα όπλα. Και αυτά είναι πολύ σημαντικά στοιχεία. Εχουμε καταφέρει να συνάψουμε πολιτικές σχέσεις με διάφορα κράτη. Στη Λατινική Αμερική, για παράδειγμα, με την Αργεντινή, τη Βενεζουέλα, τον Παναμά, το Σαλβαδόρ, τη Γουατεμάλα και το Μεξικό, στην Ευρώπη με τη Νορβηγία, τη Σουηδία, την Ελβετία, την Ιταλία, την Ισπανία. Αυτό είναι μία μορφή αναγνώρισης - που δεν είναι ακόμα επίσημη - ότι, δηλαδή, η οργάνωσή μας είναι μία άλλη έκφραση εξουσίας στο κολομβιανό έδαφος.

Εχουμε δεχτεί, επίσης, αλληλεγγύη από διάφορα πολιτικά κόμματα, αριστερά, κεντρώα και δεξιά, από διαφορετικές χώρες και από πολλές ομάδες στήριξης που δραστηριοποιούνται, κυρίως, στον τομέα της πληροφόρησης, της προπαγάνδας, που προχωρούν ακόμα και σε μερικές οικονομικές δραστηριότητες. Κάθε μέρα πολλαπλασιάζονται αυτές οι εκφράσεις αλληλεγγύης.

Εμείς ζητούμε από τα κόμματα και τις κυβερνήσεις να μας βοηθήσουν στη διάδοση των πληροφοριών, που θα οδηγήσει σε περισσότερες εκφράσεις αλληλεγγύης για την κατάσταση στην Κολομβία, και σε μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης, έτσι ώστε να ασκηθεί ακόμα μεγαλύτερη πίεση στην κολομβιανή κυβέρνηση, προκειμένου να αναζητήσει μια πραγματικά δημοκρατική διέξοδο της χώρας από την κρίση, να υπάρξει ειρήνη με κοινωνική δικαιοσύνη, να διαλυθεί όλος ο μηχανισμός της κρατικής τρομοκρατίας, να υπάρξει πραγματική κάθαρση αυτών των οργανισμών και σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κολομβία. Αυτό θα ήταν μεγάλη βοήθεια, ωστόσο θα πρέπει να γίνεται μία μόνιμη επίθεση καταγγελιών στην κολομβιανή κυβέρνηση, γιατί δεν πρόκειται να προχωρήσει σε τίποτε από όλα αυτά εάν δε νιώσει τη διεθνή πίεση.

Είναι ολοφάνερο ότι οι παραστρατιωτικοί δεν είναι ικανοποιημένοι με την κίνηση του Προέδρου Παστράνα να αποστρατιωτικοποιήσει τις πέντε επαρχίες, με την πιθανότητα να επιτευχθεί ένας δημοκρατικός χώρος. Συνεπώς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο αγώνας των παραστρατιωτικών, του πιο συντηρητικού τομέα, θα ενταθεί ακόμα περισσότερο, με στόχο να πλήξει το αντάρτικο και να εμποδίσει αυτήν την ειρηνευτική διαδικασία.

Οσον αφορά την υλική βοήθεια, εμείς δεχόμαστε τα πάντα, λεφτά, φάρμακα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, έκδοση βιβλίων, μεταφράσεις κλπ. Οποιαδήποτε μορφή αλληλεγγύης ήταν και είναι μεγάλη βοήθεια για τον αγώνα μας.

Πριν τελειώσουμε θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά και την Ελλάδα για την κατανόηση και την αλληλεγγύη στον αγώνα μας.

Γιάννα ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΗ