Το χαρτί της προεδρολογίας ανασύρουν, εκ νέου, στο πολιτικό σκηνικό, τα κόμματα του δικομματισμού τόσο ως στοιχείο αποπροσανατολισμού και "φυγής προς τα μπρος", όσο και για να βολιδοσκοπηθούν αντιδράσεις και να διαμορφωθεί κατάλληλα η κοινή γνώμη για την υπό διαμόρφωση "συναινετική λύση".

Παράλληλα, στο "στόχαστρο" βρίσκεται η ηγεσία της ΝΔ, η οποία σύμφωνα με μια σειρά ενδείξεις των τελευταίων ημερών αναζητεί εναγωνίως τρόπους, για να "απεγκλωβιστεί" από τη διακηρυγμένη θέση της για σύνδεση της προεδρικής εκλογής με τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Ολα συνηγορούν ότι τελικά η ΝΔ θα είναι το κόμμα εκείνο που θα κληθεί να συμβάλει στην ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας, προκειμένου να αποφευχθεί πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Καθώς πλησιάζει η "κρίσιμη ώρα" η ηγεσία της ΝΔ επιχειρεί αφ' ενός να μην χρεωθεί την ευθύνη για την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες και από την άλλη να προσδώσει μια "ευλυγισία" στην "άκαμπτη" μέχρι τώρα στάση της.

Από την άποψη αυτή εντύπωση και εύλογες απορίες προκάλεσε η χτεσινή δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της ΝΔ Β. Μαγγίνα ότι "η ΝΔ δεν εζήτησε εκλογές" (!). Δικαιολογώντας την καινούρια αυτή θέση της ΝΔ ο εκπρόσωπος υποστήριξε ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης με δεδομένη την κοινοβουλευτική δύναμή του και τις συνταγματικές διατάξεις "δεν είναι σε θέση να ματαιώσει την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας".

"Ρεαλιστική" στροφή

Η αλήθεια είναι ότι ο Μ. Εβερτ πολλές φορές μέχρι σήμερα είχε συνδέσει ευθέως την προεδρική διαδικασία με τη διεξαγωγή εκλογών. Στην ομιλία του στην εθνική συνδιάσκεψη, στις 11 Δεκέμβρη 1994, είχε δηλώσει: "Η ΝΔ απερίφραστα δηλώνει ότι δεν πρόκειται έμμεσα ή άμεσα να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης και παράταση ζωής την προσεχή άνοιξη σε μια ανίκανη και χρεοκοπημένη κυβέρνηση. Η δύναμη και η λύση στις δημοκρατίες είναι πάντα στα χέρια του λαού". Ανάλογη ήταν και η διακήρυξη που περιλαμβάνονται στο ομόφωνο ψήφισμα: "Η ΝΔ δε δέχεται με το πρόσχημα της εκλογής προέδρου να διατηρήσει στην εξουσία μια ανίκανη και επικίνδυνη κυβέρνηση".

Υπενθυμίζεται επίσης ότι η θέση αυτή της ΝΔ είχε αποτελέσει αντικείμενο διαφωνιών στη συνεδρίαση της ΚΟ, όπου αρκετοί βουλευτές, μεταξύ των οποίων οι Μ. Λιάπης, Σ. Χατζηγάκης, Στ. Μάνος κ.ά., είχαν διαφοροποιηθεί από τη θέση Εβερτ.

Σε διαφορετικό μήκος κύματος κινήθηκε χτες ο Β. Μαγγίνας: "Το μέγα θέμα, είπε, που απασχολεί σήμερα τον τόπο είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση των πολλών και μεγάλων προβλημάτων". Επανέλαβε, ωστόσο, ότι η ΝΔ δεν πρόκειται να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στο να συνεχίσει το βίο της μια κακή κυβέρνηση, να συνεχιστεί μια κακή πολιτική".

Επίσης, ο εκπρόσωπος της ΝΔ χαρακτήρισε ως πρώιμη την προεδρολογία που υποκινείται από την κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ, ενώ λειτουργεί αποπροσανατολιστικά για το "πόθεν έσχες" του Α. Παπανδρέου.

Ενισχυτική για τη διαφαινόμενη αλλαγή πλεύσης της ΝΔ μπορεί να θεωρηθεί η χτεσινή τοποθέτηση του Στ. Μάνου.Η ΝΔ, είπε στον "Φλας", έχει υποχρέωση να προτείνει το δικό της υποψήφιο για την Προεδρία. Αν οι αντίπαλοί μας στη Βουλή υιοθετήσουν την υποψηφιότητα, που θα προβάλλουμε εμείς, θα εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας και δε θα προκληθούν εκλογές. Το ίδιο ισχύει, πρόσθεσε, και αντίστροφα.

Την εκτίμηση ότι αυτή η Βουλή θα εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας, εξέφρασε ο Μ. Παπακωνσταντίνου,ο οποίος αποκάλυψε ότι ψήφισε υπέρ της πρότασης για αναστολή των δικών για ΑΓΕΤ και υποκλοπών.

Πρόωρα ο Καραμανλής;

Ταυτόχρονα, επανέρχεται στο προσκήνιο το σενάριο της πρόωρης αποχώρησης του Κ. Καραμανλή από την προεδρία, με σκοπό να διευκολυνθεί η σύγκλιση κυβέρνησης - ΝΔ και βεβαίως να διευκολυνθεί η ηγεσία της ΝΔ στη στροφή της. Το ενδεχόμενο αυτό επανήλθε χτες κυρίως από στελέχη του κόμματος Σαμαρά, τα οποία επιχείρησαν με αυτό τον τρόπο να ερμηνεύσουν τις επικρίσεις του Κ. Μητσοτάκη κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αν και ο ίδιος ο Αντ. Σαμαράς απέφυγε να είναι συγκεκριμένος, τις "υποψίες" του ανέλαβε να βγάλει προς τα έξω ο Δ. Σταμάτης.Το στέλεχος της Πολιτικής Ανοιξης, αφού εκτίμησε τις δηλώσεις Μητσοτάκη ως "το αντάλλαγμα της συμπεριφοράς του Α. Παπανδρέου στο πρόσωπο του κ. Μητσοτάκη" προχώρησε ακόμα περισσότερο. "Πιστεύω, είπε, ότι είναι αδύνατο ο Καραμανλής μετά από μια τέτοιας έντασης πολιτική σταδιοδρομία να δεχτεί το τέλος της πολιτικής αυτής σταδιοδρομίας να έχει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα συνταξιοδοτικής πράξης".

Ο Α. Ανδριανόπουλος

Από την πλευρά του ο Α. Ανδριανόπουλος διευκρίνισε χτες ότι δεν έχει αποφασίσει ούτε για το πότε ούτε για το εάν θα προχωρήσει στη δημιουργία κίνησης και την επιστροφή του στην πολιτική σκηνή. Στη δημιουργία κίνησης αντιτάχθηκε ο Στ. Μάνος, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της διατήρησης του δικομματισμού. Ομως ο πρόεδρος του "Φιλελεύθερου Φόρουμ", Γ. Μπήτρος, εξέφρασε την πλήρη συμπαράστασή του στο εγχείρημα του νεοφιλελεύθερου πολιτικού.

Π. Κ.

Η κρίση της κυρίαρχης πολιτικής, της αντιλαϊκής δηλαδή πολιτικής, που για δεκαετίες εφαρμόζεται στη χώρα, εκδηλώνεται πλέον όλο και πιο καθαρά σε όλα τα επίπεδα. Η εκδήλωση ακριβώς αυτής της κρίσης έχει ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά της άρχουσας τάξης, η οποία προωθεί τα δικά της σχέδια και επιδιώκει την προστασία του περιεχομένου του συστήματός της, μέσα από ένα νέο πολιτικό εποικοδόμημα, ένα νέο περιτύλιγμα, για την προώθηση αυτής, της ίδιας πολιτικής που παράγει την πολυεπίπεδη κρίση.

Τις τελευταίες μέρες έντονες διεργασίες παρατηρούνται και από πλευράς των πολιτικών φορέων της άρχουσας τάξης όσο και από "παράγοντες", οι οποίοι, συνεπικουρούμενοι από τα ΜΜΕ, πλασάρονται ως το "νέο αίμα" για τον "εκσυγχρονισμό" και την "ανανέωση" της πολιτικής ζωής... με τελευταία παραδείγματα την περίπτωση Ανδριανόπουλου, αλλά και του Μ. Ανδρουλάκη... Στο παραπάνω πλαίσιο δε λείπει: α) Η όλο και εντονότερη καλλιέργεια συναινετικού κλίματος μετά και την ψήφιση των αναστολών για τις διώξεις. β) Η αναθέρμανση της προεδρολογίας, που σαν ένας από τους στόχους της αναδεικνύεται ο αποπροσανατολισμός της κοινής γνώμης, αλλά παράλληλα μέσω αυτής αναζητούνται οι νέες ισορροπίες στις σχέσεις των αστικών πολιτικών σχηματισμών και πραγματοποιούνται τα σχετικά "κομπρεμί" ενόψει των εξελίξεων του Απρίλη με αφορμή την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. γ) Η κινητικότητα εντός του ΠΑΣΟΚ, με αφορμή την Οργανωτική Συνδιάσκεψη του Μάρτη και τις αναστολές των διώξεων, αλλά και εντός της ΝΔ, με αφορμή τα αντιμαχόμενα κέντρα στο εσωτερικό του κόμματος. δ) Η διαφήμιση των θεσμικών μέτρων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός ως απάντηση, δήθεν, στα κρισιακά φαινόμενα, ώστε να διευκολυνθεί μέσω της πιο ανώδυνης προώθησής τους η ακόμα συντηρητικότερη μετατόπιση της πολιτικής ζωής, που θα σφραγιστεί με την αναθεώρηση του Συντάγματος.

Την ώρα που σχεδόν κανείς δε διστάζει να αναφέρεται στην κρίση της πολιτικής ζωής (για την ακρίβεια να την ομολογεί, αφού όσοι "κρισιολογούν" είναι μεταξύ των υπευθύνων για την εκδήλωσή της) ορισμένοι, όπως η κυβέρνηση διά του εκπροσώπου της, τηρούν στάση του τύπου "δεν άκουσα τίποτα". Είναι ενδεικτικό ότι όταν χτες ρωτήθηκε ο Ε. Βενιζέλος από το "Ρ" τι έχει να σχολιάσει όσον αφορά την κουβέντα περί κρίσης, στην οποία πρωτοστατούν στελέχη του κόμματός του και αν τελικά κρίση παρουσιάζει η πολιτική γενικά ή η κυρίαρχη αντιλαϊκή πολιτική, ο τελευταίος απάντησε: "Δεν πρόκειται για κρίση πολιτικών επιλογών, δεν πρόκειται για κρίση της πολιτικής, πρόκειται για δοκιμασία της πολιτικής, η οποία πρέπει να αντισταθεί στην πλημμυρίδα της παραπολιτικής και της ανεύθυνης σκανδαλολογίας"... Είναι φανερή η προσπάθεια της κυβέρνησης να απεκδυθεί για μια ακόμα φορά των ευθύνων της, αγκιστρωμένη στο αστείο επιχείρημα περί "επαναφοράς του '89". Βέβαια δε χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να ανακαλύψει κανείς ότι η "σκανδαλολογία" υπάρχει και εκδηλώνεται επειδή ακριβώς το επιτρέπει και το περιεχόμενο, αλλά και ο τρόπος μετον οποίο εφαρμόζεται η αντιλαϊκή πολιτική.

Προεδρολογία

και "νέα σελίδα"

Σχετικά με τις διεργασίες μέσα στο ΠΑΣΟΚ, ας σημειωθεί ότι το κυβερνητικό κόμμα έχει εντείνει τις προσπάθειές του για την ενίσχυση της προεδρολογίας. Χτες το θέμα απασχόλησε το ΕΓ του κόμματος και ακούστηκαν απόψεις για τη διασφάλιση του θεσμικού ρόλου του οργάνου για την επιλογή του υποψηφίου. Απόψεις που ερμηνεύτηκαν ως αντίδραση στην "προσπάθεια καπελώματος" του ΕΓ από τον Τηλ. Χυτήρη,ο οποίος προχτές ανέφερε ότι θα ήταν θετικό να ανακοινωθεί ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ μέσα στο Φλεβάρη. Από πλευράς ωστόσο της Χαρ. Τρικούπη, οι παραπάνω ερμηνείες και αναφορές σχετικά με τις δηλώσεις του υφυπουργού Τύπου χαρακτηρίζονταν ως "υπερβολικές". Στις δηλώσεις που ακολούθησαν της συνεδρίασης, ο Α. Τσοχατζόπουλος ανέφερε ότι το ΕΓ συζήτησε τις πολιτικές εξελίξεις. Αξιοποιώντας το ζήτημα της ψηφοφορίας για τις αναστολές των διώξεων, δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει το στόχο της συναίνεσης και έκανε λόγο για "άνοιγμα μιας νέας εποχής" και αφού "γύρισε η σελίδα... και τελείωσε η περίοδος των διχαστικών και πολωτικών αντιπαραθέσεων"... Οσο για το ζήτημα των προεδρικών εκλογών δήλωσε ότι "ο πρόεδρος και το ΕΓ θα έχουν την τελική ευθύνη και απόφαση", την οποία θα παρουσιάσουν "έγκαιρα".

Παράλληλα απαντώντας σε ερωτήματα σχετικά με τις διεργασίες για δημιουργία νέων κομμάτων, ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ επανέφερε το παλιό σχήμα περί "πολυδιάσπασης μέσα στο χώρο της Δεξιάς" και τέλος, σχολιάζοντας τις αναφορές για το ενδεχόμενο υποψηφιότητας του Κ. Μητσοτάκη για την Προεδρία της Δημοκρατίας, μίλησε για "πολιτική απόρριψη" του τελευταίου μέσω των εκλογών τον Οκτώβρη του 1993.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι χτες δεν έγινε η προγραμματισμένη συνάντηση μεταξύ Τσοχατζόπουλου - Πάγκαλου,η οποία δεν αποκλείεται να διεξαχθεί σήμερα. Σήμερα επίσης έχει προγραμματιστεί συνεδρίαση της ομάδας εργασίας για την Οργανωτική Συνδιάσκεψη του Μάρτη, η οποία απαρτίζεται από μέλη της ΚΕ και βουλευτές (συμμετέχουν και οι Θ. Πάγκαλος, Β. Παπανδρέου).