Οι συχνές "φωτογραφίσεις" αξιωματούχων της ελληνικής κυβέρνησης με ομολόγους τους στην Ουάσιγκτον, το τελευταίο διάστημα, μπορεί να "ωφέλησαν" τη δημόσια εικόνα τους, είχαν όμως και το ανάλογο κόστος για την εξωτερική πολιτική της χώρας. Ο ...λογαριασμός ήρθε χτες από την Αγκυρα, η οποία με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της υιοθετεί επακριβώς τα όσα οι Ελληνες υφυπουργοί και υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας άκουσαν - δίχως να τα αντικρούσουν - για την "ανάγκη" εγκατάστασης Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο, στις επισκέψεις τους στην αμερικανική πρωτεύουσα.

"Η Τουρκία έδειξε από την αρχή την απαιτούμενη προσοχή στην ασφάλεια των ασκήσεων στο διεθνή εναέριο χώρο και στα χωρικά ύδατα του Αιγαίου, καθώς και στη διεξαγωγή των ασκήσεων χωρίς να δημιουργούνται εντάσεις με τη γειτονική και σύμμαχο Ελλάδα", αναφέρει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. "Η Τουρκία, συνεχίζει η ανακοίνωση, υποστηρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλει ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ και αποδέχεται στο σύνολό τους τις προτάσεις του για την αμοιβαία εφαρμογή στο Αιγαίο, καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς, των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Η Τουρκία είναι έτοιμη για την εφαρμογή των προτάσεων του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ", λέει η τουρκική ανακοίνωση. "Η Τουρκία αποφάσισε μονομερώς να εφαρμόσει τις προτάσεις του γενικού γραμματέα μεταξύ της 1ης Ιουλίου και της 15ης Αυγούστου, με σκοπό να συμβάλει στις προσπάθειες του γενικού γραμματέα, ώστε να έχει συγκεκριμένα αποτελέσματα, καθώς και να συμβάλει και στην πλήρη εφαρμογή και από την Ελλάδα των εν λόγω προτάσεων".

Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, τα μέτρα που θα ληφθούν είναι τα εξής:

- Τα αεροσκάφη της τουρκικής αεροπορίας δε θα μεταφέρουν όπλα στις αποστολές τους στο Αιγαίο.

- Η Τουρκία και η Ελλάδα μπορούν να αρχίσουν να αλληλοπληροφορούνται για τις πτήσεις στο Αιγαίο, αν συμφωνήσουν να ανοίξουν τα κυκλώματα αλληλογραφίας των περιφερειακών κέντρων κινήσεως, που είναι ένα από τα σημαντικά στοιχεία του αεροπορικού αμυντικού συστήματος.

- Κατά τις δραστηριότητες εκπαίδευσης και παρατήρησης στη θάλασσα και στον αέρα θα συνεχιστούν να εφαρμόζονται με ευαισθησία οι διεθνείς κανόνες. - Για να μην υπάρξουν αναχαιτίσεις στον αέρα, κατά τις πτήσεις πάνω από το Αιγαίο, θα τίθενται σε λειτουργία τα όργανα των αεροσκαφών που γνωστοποιούν ηλεκτρονικά την ταυτότητα τους (IFF/SIF) και θα ενεργοποιούν τους κώδικές τους, που προβλέπονται από το ΝΑΤΟ.

- Σε περίπτωση που η Ελλάδα ανταποκριθεί στην καλή αυτή χειρονομία, θα γίνει δεκτή από την πλευρά μας η πρόταση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ για την επέκταση του "μορατόριουμ" μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου 1997.

- Σε περίπτωση που η Ελλάδα εφαρμόσει χωρίς διακοπή τα μέτρα αυτά καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, θα γίνει δεκτό η επέκταση του μορατόριουμ για τρεις μήνες κατά το 1998.

- Επιθυμούμε ειλικρινά, καταλήγει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, η Ελλάδα να συμβάλει στην αύξηση της εμπιστοσύνης στο Αιγαίο, συμμετέχοντας πλήρως στις προτάσεις του γενικού γραμματέα.

Η ανακοίνωση της Αγκυρας προκάλεσε αναστάτωση στην Αθήνα και πολύωρες συσκέψεις στα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας, προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση και να διατυπωθεί η ελληνική απάντηση.

Σύμφωνα, πάντως με εκτιμήσεις κύκλων του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, η ανακοίνωση της Αγκυρας αποτελεί έναν έξυπνο και ταυτόχρονα ανέξοδο ελιγμό, ο οποίος δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην ελληνική διπλωματία, καθώς θα πρέπει να πείσει ότι δεν είναι αυτή η αδιάλλακτη πλευρά.

Ο ελιγμός χαρακτηρίζεται ανέξοδος, γιατί η τουρκική απόφαση για μορατόριουμ μέχρι τις 15 Αυγούστου δε θίγει τους σχεδιασμούς των τουρκικών και ΝΑΤΟικών ασκήσεων στο Αιγαίο, οι οποίες είναι προγραμματισμένες να διεξαχθούν το Σεπτέμβρη.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις των ίδιων διπλωματικών πηγών, η Αγκυρα επαναφέρει στο προσκήνιο κάποια συγκεκριμένα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. τα οποία η Αθήνα είχε απορρίψει πρόσφατα, στο πλαίσιο των οργάνων της ΝΑΤΟικής συμμαχίας, όπου εξελισσόταν η σχετική συζήτηση. Τα μέτρα αυτά, είναι: Πρώτον ο αφοπλισμός των μαχητικών αεροσκαφών και δεύτερον, τελικά, η δημιουργία διαδρόμων στον ελληνικό εναέριο χώρο, όπου δε θα γίνονται αναχαιτίσεις και εμπλοκές, με την υιοθέτηση μιας διαδικασίας αλληλοενημέρωσης και τη λειτουργία ενός ΝΑΤΟικού ηλεκτρονικού συστήματος αναγνώρισης των αεροσκαφών.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις Ελλήνων διπλωματών, η συζήτηση γύρω από αυτά τα συγκεκριμένα μέτρα, που έχουν απορριφθεί από την Αθήνα, αναθερμαίνεται για δύο λόγους:

Κατ' αρχάς γιατί προωθούν τους πάγιους στόχους τόσο της Αγκυρας όσο και της Ουάσιγκτον για τη δημιουργία μιας "νέας" κατάστασης στο Αιγαίο.

Ο δεύτερος, εξίσου σημαντικός, λόγος, σύμφωνα με την εκτίμηση των ίδιων πηγών, αφορά την καλλιέργεια των πιέσεων προς την ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου να δεχτεί να συνομιλήσει - με τους συγκεκριμένους όρους - με τη νέα και "σοβαρή" - όπως προβάλλεται - τουρκική κυβέρνηση.

Σε "νέα φάση" φαίνεται να περνάει η "κόντρα" Κόκκαλη - Παπανδρέου, ως συνέπεια της υπαλληλικής σχέσης της κυβέρνησης απέναντι στα κέντρα της πλουτοκρατίας, που δημιουργεί το φαινόμενο ο ένας κεφαλαιοκράτης να την "τραβάει" από εδώ και ο άλλος από εκεί και, μάλιστα, δημοσίως, στο φόντο της λείας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων του δημόσιου πλούτου, που φιλοδοξούν να καρπωθούν ο καθένας για λογαριασμό του. Χτες, λοιπόν, η υπουργός Ανάπτυξης, και ενώ επιχειρούνταν μέχρι εκείνη τη στιγμή να κρατηθούν χαμηλά οι τόνοι, ανταπέδωσε την επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον της, προχτές, ο ιδιοκτήτης της "Ιντρακόμ", εμπλέκοντας, μάλιστα, και τον Κ. Σημίτη. Ας σημειωθεί ότι ο Σ. Κόκκαλης, αναφερόμενος στην υπουργό - και απευθυνόμενος ουσιαστικά στην κυβέρνηση, την οποία κάλεσε να υπάρξει... συνεπής στις υποχρεώσεις της απέναντί του και να μην τον "ρίξει" έναντι των ανταγωνιστών του - την είχε καλέσει να ασχοληθεί με την ανάπτυξη και όχι με τη μεταφορά των καζίνο...

Από την πλευρά της κυβέρνησης, τόσο σε επίσημο, όσο και σε ανεπίσημο επίπεδο, καθώς και από το περιβάλλον της υπουργού, δηλωνόταν "άγνοια" για τους λόγους της επίθεσης Κόκκαλη, οι οποίοι χαρακτηρίζονταν "ανερμήνευτοι". Μάλιστα, λεγόταν ότι "ο Κόκκαλης ανήκει σε κείνη τη δεκάδα επιχειρηματιών που δε θα πρέπει να έχει παράπονο"... Παράλληλα, ο Δ. Ρέππας από το μεσημέρι είχε αφήσει να φανεί ότι η κυβέρνηση "έλαβε το μήνυμα", τονίζοντας ότι το ΠΑΣΟΚ ήδη έχει προχωρήσει σε προγραμματικές συμβάσεις ύψους 100 δισ. δραχμών και αναμένεται μέχρι τέλους του έτους να προχωρήσει σε επιπλέον συμβάσεις ύψους 150 δισ. δραχμών,στη βάση των προγραμματικών συμφωνιών με μεγαλοεπιχειρηματίες.

Οσο για την πλευρά Κόκκαλη, διαμηνυόταν ότι "δεν έχει πρόβλημα με την κυβέρνηση",αλλά το θέμα δημιουργήθηκε επειδή η υπουργός δεν έχει προβεί σε ενέργειες που τον αφορούν στο επιχειρηματικό πεδίο... Πεδίο που σε κάθε περίπτωση σχετίζεται με τις δραστηριότητές, εντός και εκτός συνόρων, και οι οποίες "βγάζουν στο δρόμο του" άλλους κεφαλαιούχους, όπως ο Κοπελούζος,που θεωρεί ότι αντιμετωπίζονται "ευνοϊκότερα" από το υπουργείο Ανάπτυξης.

"Αναζωπυρώνοντας", λοιπόν, το κλίμα, η Β. Παπανδρέου, και ενώ προηγουμένως είχε υπάρξει για δεύτερη μέρα μια εκ νέου χαλαρή κάλυψή της από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, προέβη, χτες το βράδυ, στην ακόλουθη δήλωση:"Εχω ένα κακό. Να δέχομαι εντολές μόνο από τον πρωθυπουργό και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Μερικοί δεν το έχουν καταλάβει ακόμα, αλλά θα το καταλάβουν. Αν ο κ. Κόκκαλης θέλει να ασχοληθεί με την πολιτική ο δρόμος είναι ανοιχτός, όπως σε όλους. Και θα είναι καλό και ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας να ασχοληθεί και με την πολιτική. Θα πρέπει όμως να θυμάται ότι οι πολιτικοί εκλέγονται για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα του λαού και τόπου και όχι τα δικά τους".

Η κίνηση της υπουργού να συντηρήσει την "κόντρα" σε δημόσια θέα, ασφαλώς δεν είναι ανεξάρτητη από την πρόθεσή της να εμφανιστεί σαν "βαλλόμενη" (!) από τα διαπλεκόμενα συμφέροντα... Σε ανάλογες προσπάθειες ενίσχυσης του "ίματζ" της υπουργού, επιδιδόταν το περιβάλλον της καθ' όλη τη διάρκεια της χτεσινής μέρας. Και αυτό ενώ είναι γνωστό ότι η κ. Παπανδρέου έχει... τόσο κακή σχέση με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα, που μετρά στο ενεργητικό της διαδοχικές συναντήσεις των Βαρδινογιάννη, Κόκκαλη, Λάτση και Κοπελούζου, στο γραφείο της, υπό την προεδρία της...

Οσο για την εμπλοκή του πρωθυπουργού που επιδίωξε η υπουργός με τη δήλωσή της, έχει τη δική της αξία. Ας μην ξεχνάμε ότι η πολιτική της Β. Παπανδρέου στο υπουργείο Ανάπτυξης κινείται στις ράγες που ο ίδιος ο Κ. Σημίτης είχε πορευτεί, παλιότερα, ως υπουργός Βιομηχανίας. Ταυτόχρονα, η υπουργός μέσα από την έκφραση... "νομιμοφροσύνης" της απέναντι στον πρωθυπουργό, κάνει ξεκάθαρο ότι η ακολουθούμενη πολιτική στον τομέα ευθύνης της είναι υπόθεση της κυβέρνησης, η οποία και έχει την τελική ευθύνη απέναντι στους ενδιαφερόμενους... Είναι, παράλληλα, σαφές ότι η Β. Παπανδρέου επιδιώκει εμπλοκή του Κ. Σημίτη (κάτι που ζήτησε με δηλώσεις του και ο Κ. Σκανδαλίδης) και στο πεδίο των εσωκομματικών τριβών που την αφορούν και έχουν εκδηλωθεί το τελευταίο διάστημα. Τριβές, στις οποίες ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με συνεργάτες του, δεν επιθυμεί να παρέμβει, αρκούμενος, όπως έλεγαν χαρακτηριστικά, σε ρόλο "Μακιαβέλι" (!)...

Ν. Μπ.

Με κυβερνητική ανακοίνωση που εκδόθηκε αργά χτες, απάντησε η Αθήνα στην κίνηση της Αγκυρας.

Στην ανακοίνωσηπροβάλλεται η επιθυμία της Ελλάδας "για την ύπαρξη συνθηκών ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή μας". Η ανακοίνωση της ελληνικής κυβέρνησης χαρακτηρίζει "απαράδεκτη την απαίτηση της Τουρκίας για αμοιβαιότητα ενημέρωσης των τουρκικών αρχών σχετικά με τις πτήσεις των ελληνικών αεροσκαφών στο Αιγαίο" και καταλήγει με την έκφραση της ελπίδας πως "θα έχει συνέχεια η προσπάθεια που έχει αναλάβει ο ΓΓ του ΟΗΕ για τη διαμόρφωση αμοιβαία αποδεκτών μέτρων που θα μειώσουν την ένταση προς την κατεύθυνση των Συμφωνιών Παπούλια - Γιλμάζ".

"Οι απευθείας συνομιλίες που προβλέπονται στη Νέα Υόρκη, αποτελούν κατάλληλη ευκαιρία για την επίτευξη μόνιμης λύσης με την ελεύθερη βούληση των δύο ηγετών της Κύπρου", αναφέρει η τουρκική ανακοίνωση και καταλήγει ότι "η Τουρκία θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις απόψεις του κοινού ανακοινωθέντος μεταξύ της Τουρκίας και της "ΤΔΒΚ" που έγιναν δεκτές στις 20 Ιανουαρίου 1997". "Η Τουρκία αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην Κύπρο, τόσο από την άποψη της ασφάλειας της "ΤΔΒΚ" όσο και από την άποψη της ασφάλειας της ίδιας της Τουρκίας", αναφέρει ανακοίνωση που εκδόθηκε χτες από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Η ανακοίνωση κατηγορεί την Κυπριακή Δημοκρατία ότι "υποστηρίζει τρομοκρατικές δραστηριότητες, με τρόπο που απειλεί όχι μόνο την ασφάλεια της "ΤΔΒΚ" αλλά της περιοχής και της Τουρκίας".

Η ανακοίνωση επαναλαμβάνει εντούτοις ότι "η Τουρκία υποστηρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών για την επίτευξη μίας ειρηνικής λύσης στο Κυπριακό", δεν παραλείπει όμως να απειλήσει με ενσωμάτωση του κατεχομένου βορείου τμήματος της Κύπρου στην Τουρκία, αν προχωρήσει η διαδικασία ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Περιπλέκεται ακόμα περισσότερο η υπόθεση του θανάτου του στρατιώτη Σπ. Ρωμιόπουλου από τη Χαλκίδα, καθώς σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις οι απόψεις μεταξύ των ιατροδικαστών που διεξήγαγαν την τρίτη νεκροτομή μετά από εκταφή του νεκρού, διίστανται σχετικά με την αιτία θανάτου, ενώ αναμένεται το επίσημο πόρισμα.

Ορισμένοι από τους ιατροδικαστές φέρονται σε δηλώσεις να υποστηρίζουν ότι ο άτυχος νέος δε δολοφονήθηκε, ενώ οι ιατροδικαστές Εμ. Νόνας, Φ. Κουτσάφτης και Π. Γιαμαρέλλος επιμένουν στην εκτίμηση περί δολοφονίας.

Τελευταία ελπίδα, από ιατροδικαστικής πλευράς, είναι το πόρισμα της ιστολογικής εξέτασης, από την οποία θα διευκρινιστεί αν οι κακώσεις στους ιστούς ήταν πριν (άρα υπήρξε συμπλοκή) ή μετά το θάνατο του στρατιώτη. Με δεδομένη αυτή την κατάσταση, η οικογένεια Ρωμιόπουλου στηρίζεται πλέον μόνο στην πορεία του ανακριτικού έργου, στο βαθμό που η ανάκριση, η οποία γίνεται στην Ξάνθη, οδηγήσει σε συγκεκριμένο ένοχο.