Associated Press

Η αστυνομική βία δε σταμάτησε το πλήθος και την αγωνιστικότητα των διαδηλωτών

Εχουν επιστρατεύσει τρομακτικού μεγέθους και έκτασης μηχανισμούς, αφ' ενός για να ενσωματώσουν τις συνειδήσεις σε ένα σύστημα που εμφανίζεται ευκταίο και εφικτό και αφ' ετέρου για να διαπεράσουν την εμπορευσιμότητα ως την τελευταία και πιο μύχια πτυχή της καθημερινής ζωής μας. Εκεί που όλα έδειχναν ότι τώρα πια, που έχουν «κερδίσει» και έχουν κατορθώσει - ως ένα βαθμό - να μας πείσουν, ήρθε η παταγώδης αποτυχία, το φιάσκο, της Συνόδου των 135 Υπουργών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Ο σκοπός αυτής της Συνόδου ήταν ένας: Να δώσει την κατάλληλη ώθηση και κυρίως τις κατευθύνσεις ώστε να αρχίσει υπό όρους ο νέος γύρος των διαπραγματεύσεων, ο λεγόμενος «γύρος της χιλιετίας», για την πλήρη - όσο είναι δυνατόν βάσει των υφιστάμενων δεδομένων - απελευθέρωση του εμπορίου. Αυτός ο μοναδικός σκοπός έμεινε ανεκπλήρωτος τη στιγμή που το εμπόριο και η διακίνηση κεφαλαίων έχει σπάσει τα σύνορα των ηπείρων και ένα πρωτοφανές κερδοσκοπικό στοιχείο έχει τεθεί σε λειτουργία, όσον αφορά τις σχέσεις στη διεθνή αγορά, ανάμεσα στις υφιστάμενες σχέσεις μεταξύ κεφαλαιακών και παραγωγικών ομίλων.

Associated Press

Μια από τις καθημερινές αγωνιστικές εκδηλώσεις

Δέκα χρόνια πριν, με την ανατροπή του παγκόσμιου συσχετισμού και την αλλαγή του χάρτη της υφηλίου, πρωτοεμφανίστηκε η μοναδική ιστορικά ευκαιρία, «για το πέρασμα σε μία νέα εποχή», όπου τα σύνορα πλέον δε θα σημαίνουν και τόσα πολλά πράγματα, όπου οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν πολύ εύκολα να έχουν παγκόσμια εμβέλεια και το εμπόριο θα μπορούσε να είναι ελεύθερο.

Για το λόγο αυτό η δημιουργία - ως απόγονος της γνωστής GATT, της Γενικής Συμφωνίας για τους Εμπορικούς Δασμούς - του ΠΟΕ. Το γεγονός αυτό καθαυτό αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό γεγονός στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς για πρώτη φορά, ένας και μόνο διεθνής οργανισμός ιδρύεται με σκοπό να διαχειρίζεται μία διαρκώς αυξανόμενη ενσωμάτωση της παγκόσμιας οικονομίας. Ωστόσο, αντί για έναν υποτιθέμενο Λεβιάθαν, ο κόσμος είδε μπροστά στα μάτια του στα τέλη του Νοέμβρη να ξεβράζεται μία αποπροσανατολισμένη φάλαινα, από τα νερά της παλίρροιας που λέγεται ανταγωνιστικότητα.

Εξάλλου, το ευαγγέλιο της ανταγωνιστικότητας περιορίζεται σε μερικές απλές ιδέες: Εχουμε εμπλακεί σε έναν ανηλεή τεχνολογικό, βιομηχανικό και οικονομικό πόλεμο σε παγκόσμια κλίμακα. Ο μόνος δρόμος προς την επιβίωση είναι η ανταγωνιστικότητα.

Πριν ακόμη αρχίσει η υπουργική σύνοδος, ο ΠΟΕ έδειχνε να έχει παραλύσει από δεκάδες πολύ μικρές αλλά και μεγάλες υποθέσεις. Για παράδειγμα, την τελευταία διετία προσπαθεί να επιλύσει μία πληθώρα προβλημάτων που σχετίζονται με τη γεωργία και είναι απόρροια του προηγούμενου γύρου των διαπραγματεύσεων της Ουρουγουάης. Ωστόσο, αυτά τα προβλήματα αποδείχτηκαν βουνό και ο ΠΟΕ δεν έχει κατορθώσει να δώσει καμία ουσιαστική λύση. Δεν είναι παράξενο άλλωστε, καθώς η επιβολή ενός καθεστώτος απολύτως ελεύθερου εμπορίου στον τομέα των αγροτικών προϊόντων θα σήμαινε τον οριστικό παραγκωνισμό μεγάλων παραγωγικών αγροτικών μαζών, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία. Κατά συνέπεια, και μία πιθανά ανεξέλεγκτη κοινωνική αναταραχή με διαστάσεις εξέγερσης, όπου οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών των δύο συγκεκριμένων ηπείρων δε θα μπορούσαν να διαχειριστούν και επομένως και να επιβιώσουν από αυτή.

Αυτό το χαρακτηριστικό παράδειγμα δεν είναι διόλου τυχαίο ή υπερβολικά τονισμένο, καθώς ακόμη και μέσα στην υπουργική σύνοδο το θέμα της αγροτικής πολιτικής θεωρούνταν ένα από τα πιο καυτά ζητήματα, που συνέβαλαν στο ναυάγιο των εργασιών.

Οπως ακριβώς συνέβαλαν και τα ζητήματα των εργασιακών δικαιωμάτων, το ζήτημα του αντιντάμπινγκ (ντάμπινγκ=χτύπημα των τιμών), των βιοτεχνολογιών και, πολύ λιγότερο, άλλων περιφερειακών ζητημάτων όπως το περιβάλλον κλπ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι όσοι προσήλθαν στη σύνοδο γνώριζαν το αμετάκλητο του ναυαγίου μια και οι προκαταρκτικές διαπραγματεύσεις στην έδρα του Οργανισμού στη Γενεύη κατέδειξαν το αδιέξοδο, καθώς ουδείς είχε την προθυμία να συμβιβαστεί και να υποχωρήσει προκειμένου να υπάρχει έτοιμη μία ατζέντα υπό συζήτηση.

Συνεπώς από την πρώτη μέρα το κλίμα που επικρατούσε ήταν «πολεμικό», καθώς το ξεπέρασμα των εσωτερικών αντιθέσεων μεταξύ των μελών του ΠΟΕ και κυρίως μεταξύ ΗΠΑ, ΕΕ και Ιαπωνίας φαινόταν ανέφικτο.

Από τη μία πλευρά οι ΗΠΑ και η ΕΕ έδειχναν καθ' όλη τη διάρκεια των εργασιών απρόθυμες να ξεπεράσουν την αμοιβαία έλλειψη εμπιστοσύνης και να βρουν κοινό έδαφος, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές όπου παράξενες συμμαχίες λάμβαναν χώρα ανάλογα με το ζήτημα και φυσικά τα συμφέροντα που κρύβονταν πίσω από την επίσημη ρητορική. Οπως, παραδείγματος χάριν, η συμμαχία της ΕΕ με την Ιαπωνία στον τομέα της γεωργίας, όπου κατηγορούσαν ευθέως τις ΗΠΑ ότι η επιδιωκόμενη ατζέντα που προωθεί περιορίζεται στενά στα βραχυπρόθεσμα εσωτερικά της συμφέροντα, εξαιτίας της προεκλογικής εκστρατείας για την εκλογή του Προέδρου το 2000, που ήδη έχει τεθεί σε τροχιά.

Από την άλλη πλευρά, αυτές οι δύο «αντίπαλες» δυνάμεις συμμαχούσαν όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα, πιέζοντας κατά αυτόν τον τρόπο τις αναπτυσσόμενες χώρες ότι ο μοναδικός και... φυσικά ο καλύτερος τρόπος είναι απλά να ανοίξουν τις αγορές τους, ενώ την ίδια στιγμή κωλυσιεργούσαν για την εξάλειψη των δασμών στις εισαγωγές από τις αναπτυσσόμενες και φτωχότερες χώρες. Παράλληλα, οι ΗΠΑ αρνούνταν πεισματικά να συζητήσουν την περιοριστική για τις εισαγωγές πολιτική του αντιντάμπινγκ.

Τελικά, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να συμφωνήσουν σε κάποια κοινή ατζέντα, με άξονα δύο ζητήματα που εκκρεμούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα: Τα εργασιακά δικαιώματα και η πολιτική του αντιντάμπινγκ. Ενώ ήταν ανένδοτες για το θέμα του αντιντάμπινγκ, όπου πλέον είχε διαμορφωθεί μία πιο ισχυρή συμμαχία στο πλευρό της Ιαπωνίας, καθώς πολλές χώρες και η ΕΕ θεωρούν ότι η επιβολή του αντιντάμπινγκ εκ μέρους της Ουάσιγκτον αποτελεί ένα πρόσχημα για να περιορίσει τις φτηνές εισαγωγές.

Για να μπορέσει να αρθεί το αδιέξοδο, επενέβη ο ίδιος ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπιλ Κλίντον, προς τον Ιάπωνα πρωθυπουργό, Κέιζο Ομπούτσι, ώστε να οπισθοχωρήσει η Ιαπωνία στις αξιώσεις της... Επί ματαίω. Μετά από τις ολονύχτιες διαπραγματεύσεις της Παρασκευής προς το Σάββατο 4 Δεκέμβρη, η υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ και προεδρεύουσα των εργασιών Σαρλίν Μπαρσέφσκι τις τερμάτισε και βγήκε με μία λακωνική ανακοίνωση λέγοντας: «Δε θα υπάρξει νέος γύρος διαπραγματεύσεων».

Προς το παρόν επιμένει να τονίζει ο Κλίντον, καθώς μία βδομάδα μετά σπεύδει να απαντήσει ότι είναι αισιόδοξος πως πολύ σύντομα θα υπάρξει νέος γύρος, μετά τις συνομιλίες που θα ακολουθήσουν μέσα στο Γενάρη στη Γενεύη. Πάντως ο Κλίντον συγκεντρώνει τα πυρά όλων των υπολοίπων ηγετών, καθώς ανέλαβε ο ίδιος να ποδηγετήσει τις συνομιλίες και τις εργασίες που τελικά κατέληξαν σε φιάσκο και με δική του ευθύνη μια και θα έπρεπε να παίξει το ρόλο του παγκόσμιου ηγέτη, όπως τον είχαν προτρέψει οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Εκείνος, προσπαθώντας να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του Δημοκρατικού Κόμματος ενόψει των εκλογών του 2000, φοβήθηκε τη σύγκρουση και δε στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, παρά τη δεδομένη αφοσίωσή του στο όραμα της φιλελευθεροποίησης.

Ομως, κάποιοι στάθηκαν πραγματικά στο ύψος των περιστάσεων, και για την ακρίβεια, το μοναδικό που ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον και πραγματικά παραγωγικό ήταν αυτό που συνέβη όχι μέσα στους διαδρόμους του Συνεδριακού Κέντρου στο Σιάτλ, τις ίδιες ώρες και μέρες, αλλά έξω στους δρόμους αυτής αποστειρωμένης βορειοδυτικής γωνιάς των ΗΠΑ.

Ο αριθμός των διαδηλωτών αλλά και η μαχητικότητά τους ξάφνιασε τους πάντες με πρώτους από όλους τους ίδιους τους διοργανωτές της συνόδου, που δεν περίμεναν ποτέ αυτή η κινητοποίηση να γίνει μανιασμένη θάλασσα, απειλώντας να πνίξει τις προσπάθειές τους να σπάσουν τα «σύνορα» οριστικά. Αν και αναμενόταν μία ευμεγέθης και δυναμική κινητοποίηση πολλών οργανώσεων, όπως Εργατικές Ενώσεις, ανάμεσά τους και η μεγαλύτερη εργατική συνομοσπονδία AFL-CIO, πολλές οικολογικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις, ουδείς περίμενε αυτό που διαδραματίστηκε για μία ολόκληρη βδομάδα και μάλιστα μέσα στην «καρδιά του κτήνους».

Αραγε ήταν ένα τυχαίο ξέσπασμα; Πώς θα μπορούσε να είναι δυνατόν; Περισσότερες από 1.000 οργανώσεις κατάφεραν να συγκεντρώσουν δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές στο Σιάτλ. Σύμφωνα με την Αστυνομία περίπου 50.000 βρέθηκαν στους δρόμους της πόλης, όμως σύμφωνα με τους διοργανωτές αυτού του τεράστιου χρονικά και ποσοτικά συλλαλητηρίου περισσότεροι από 80.000 άνθρωποι έδωσαν το αγωνιστικό τους «παρών» για να καταδείξουν σε όλο τον πλανήτη ότι αυτός ο κόσμος θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερος χωρίς το ελεύθερο εμπόριο και την παγκοσμιοποίηση.

Μετά την ανακοίνωση του αδιεξόδου στις εργασίες, οι περισσότεροι διαδηλωτές δεν έκρυψαν τον ενθουσιασμό τους. «Είμαστε μέσα σε αυτήν την υπόθεση για μεγάλο χρονικό διάστημα», θα τονίσει σε κατοπινές του δηλώσεις ο ηγέτης του AFL-CIO, Τζον Σουίνι, και θα συμπληρώσει «Εργαζόμαστε εδώ και χρόνια και πολύ σκληρά για να μπορέσουμε να οικοδομήσουμε αυτό το μέτωπο, και τώρα πρέπει να δούμε πού αυτό θα μας βγάλει», δίνοντας συνάμα και πολλές υποσχέσεις για το μέλλον και ραντεβού στις ελπίδες του Κλίντον για τον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων για την πλήρη απελευθέρωση του εμπορίου.

Αυτές ακριβώς οι δηλώσεις και κυρίως η ίδια η δυναμική που εμφανίζει το κίνημα κάνει πολλούς οπαδούς και στρατηλάτες της παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου εμπορίου να φοβούνται ότι αυτό το μέτωπο μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό και να φέρει πραγματικά καίρια χτυπήματα στον «πόλεμο για το εμπόριο» από ό,τι οι ίδιες οι διαφωνίες, οι διχογνωμίες και οι εσωτερικές αντιθέσεις που υφέρπουν μεταξύ των κυρίαρχων δυνάμεων αλλά και των κρατών. Σπεύδουν λοιπόν να τονίσουν ότι κυριότερος και πιο μακροχρόνιος αντίπαλος δε θα είναι άλλος από το εργατικό κίνημα.

Το «ήσυχο» Σιάτλ ξαφνικά βρέθηκε σε κατάσταση πολιορκίας, μεταβλήθηκε για μια βδομάδα σε πεδίο μάχης, σε σκηνικό σκληρότατων συγκρούσεων ανάμεσα σε διαδηλωτές και σε ισχυρές δυνάμεις καταστολής. Οι μάχες στους δρόμους διήρκεσαν ολόκληρα εικοσιτετράωρα και ήταν ανηλεείς. Ανηλεής ήταν, όμως, και η παράλληλη «μάχη» της ενημέρωσης. Οι σκηνές των οδομαχιών έκαναν το γύρο του κόσμου, εντούτοις υπάρχει ένας πολύ σημαντικός διαφοροποιητικός παράγοντας: Το πώς παρουσιάστηκαν τα γεγονότα που εκτυλίχτηκαν στους δρόμους της αμερικανικής πόλης και τελικά κατάφεραν, αν όχι να υπερκεράσουν, τουλάχιστον, να ισοσκελίσουν τα τεκταινόμενα εντός του συνεδριακού χώρου.

Δεν είναι η πρώτη, και σίγουρα δεν είναι η τελευταία φορά, που ο τρόπος παρουσίασης ενός γεγονότος διαμορφώνει, τελικά, και την ποιότητα, το μέγεθος, αλλά και την κατεύθυνση της επιρροής που θα ασκήσει στην κοινή γνώμη. Ο καταλυτικός μεσολαβητικός ρόλος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης σε αυτόν τον τομέα είναι δεδομένος, όσο δεδομένος είναι και ο στόχος τους, που δεν είναι άλλος, συνήθως, από τη χειραγώγηση ή τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης από την ουσία ενός θέματος, ανάλογα με τις συμμαχίες συμφερόντων που «εξυπηρετούν» την εκάστοτε στιγμή οι ιδιοκτήτες τους.

Το τι επρόκειτο να γίνει στο Σιάτλ ήταν γνωστό, τόσο στα μεγάλα αμερικανικά ΜΜΕ, όσο και στις αστυνομικές δυνάμεις πολλούς μήνες πριν. Αλλωστε, οι περιβαλλοντικές και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι συνδικαλιστικές και οι αγροτικές ενώσεις, που συμμετείχαν στις διαρκείς διαδηλώσεις, δεν είχαν κρύψει τις προθέσεις τους. Ηδη, από την περασμένη Πρωτομαγιά, είχε αρχίσει η οργάνωση των κινητοποιήσεων, αλλά και η εξασφάλιση εναλλακτικών μεθόδων και τρόπων ενημέρωσης του κοινού, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο. Γι' αυτόν, ακριβώς, το λόγο, πριν αρχίσουν τα δακρυγόνα και τα χημικά να πέφτουν βροχή εναντίον των χιλιάδων διαδηλωτών, είχε αρχίσει η μάχη της παραπληροφόρησης και της λασπολογίας, από τις αρχές, κιόλας, του Νοεμβρίου.

Οι περισσότερες μεγάλες εφημερίδες, αλλά και τα τηλεοπτικά δίκτυα των ΗΠΑ είχαν ως κύριο θέμα τους τη Σύνοδο του ΠΟΕ, τις τελευταίες βδομάδες. Στην πλειοψηφία τους αναφέρθηκαν επιγραμματικά στις επικείμενες διαδηλώσεις, ενώ όσες επέλεξαν να ασχοληθούν κάπως περισσότερο, φρόντισαν να δώσουν τη γνωστή «αντικειμενική» τους άποψη. Η «Washington Post», τις πρώτες μέρες του Νοεμβρίου, αφιέρωσε εκτενές άρθρο στη Σύνοδο του ΠΟΕ, όπου χαρακτήριζε «κακεντρεχή αντίθεση» την πρόθεση των διαδηλωτών να διαμαρτυρηθούν. Η αμερικανική εφημερίδα διανθίζει τα εκθειαστικά σχόλια για την ΠΟΕ με γενικόλογους χαρακτηρισμούς για τους αντιτιθέμενους στις αποφάσεις του Οργανισμού, όπως «παθογενή μειοψηφία», «εξαιρετικά βίαιους και επικίνδυνους», «ανταγωνιστικούς» κλπ. Το αφιέρωμα συμπληρώνεται από εκτενείς συνεντεύξεις ανώτερων στελεχών των επενδυτικών οίκων Goldman και Sachs, γνωστών ονομάτων του αμερικανικού εμπορικού κόσμου, αλλά και ενός Βρετανού βουλευτή.

Λίγες μέρες αργότερα, το τεύχος του «Business Week», που κυκλοφόρησε στις 8 Νοεμβρίου, φιλοξενεί εκτενή συνέντευξη του Jeffrey Garten, πρώην υφυπουργού Εμπορίου της κυβέρνησης Κλίντον, ο οποίος, εμμέσως πλην σαφώς, προειδοποιεί για το ενδεχόμενο πραγματοποίησης μεγάλων διαδηλώσεων κατά τη διάρκεια της συνόδου και «καλεί», τόσο τα μεγάλα ΜΜΕ, όσο και την Ουάσιγκτον να «αναλάβουν τις ευθύνες τους». Συγκεκριμένα, ο Garten τονίζει ότι «είναι μία μεγάλη δοκιμή για τον παγκόσμιο καπιταλισμό, και δυστυχώς αυτές οι οργανώσεις κατάφεραν να εκμεταλλευτούν έξυπνα το κενό ανάμεσα σε αδύναμες κυβερνήσεις, που δεν πέτυχαν να πείσουν τους απλούς πολίτες για τις ευνοϊκές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και σε πολυεθνικές εταιρίες, που είναι οι κύριοι φορείς αυτής της μεγάλης αλλαγής». Καταλήγοντας, ο Αμερικανός αξιωματούχος δε διστάζει να «επιπλήξει» την Ουάσιγκτον και τις πολυεθνικές, γιατί δεν προσπάθησαν να «γίνουν λιγότερο βαρετές» προς το κοινό και άφησαν περιθώριο δράσης σε όλους όσοι αντιστέκονται στην ΠΟΕ, ενώ προειδοποιεί ότι η αντίδραση θα πρέπει να είναι άμεση και αποφασιστική, προκειμένου να «μην κυριαρχήσουν στην κοινή γνώμη οι απόψεις αυτών των οργανώσεων».

Ανάλογο άρθρο λασπολογίας φιλοξένησε, στις αρχές Δεκεμβρίου, και η «US News World Report», η οποία χαρακτηρίζει «σκοτεινά» τα κίνητρα των συμμετεχόντων και προέβαλε ως βασικό αίτημά τους το «δεν εμπορευόμαστε τίποτε και με κανέναν», παρουσιάζοντας ως «μια οπισθοδρομική μειοψηφία» όσους αντιτίθενται στην παγκοσμιοποίηση.

Η «γραμμή» της παραπληροφόρησης ή της επιλεκτικής πληροφόρησης ακολουθήθηκε πιστά και κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στους δρόμους του Σιάτλ από τα μεγάλα αμερικανικά ΜΜΕ. Παρουσιάζοντας ελάχιστες εικόνες από τις οδομαχίες, ο δημοσιογράφος του τηλεοπτικού δικτύου ABC, Peter Jennings, σχολίασε ειρωνικά ότι «μοιάζει στο Σιάτλ να συγκεντρώθηκε κάθε ομάδα, που έχει κάποια τυχαία διαφωνία ή κάποιο άσχετο αίτημα να παρουσιάσει». Λίγες ώρες αργότερα, το ΚΟΜΟ 4 News, θυγατρικό του ABC δίκτυο στο Σιάτλ, το οποίο είχε αναλάβει και την ολική κάλυψη των γεγονότων, ενημέρωνε το κοινό ότι «δε θα αφιερώσει ούτε δευτερόλεπτο κάλυψης σε ανεύθυνες και παράνομες δραστηριότητες ταραχοποιών ομάδων, γι' αυτό και δεν πρόκειται να μεταδώσει εικόνες από τους δρόμους του Σιάτλ», ενώ ο διευθυντής του, Joe Barnes, χαρακτήριζε «απαράδεκτη κοινωνική απειθαρχία» τη συμπεριφορά των διαδηλωτών.

Ελαφρά διαφορετική ήταν η τακτική που ακολούθησε το τηλεοπτικό δίκτυο NBC, του οποίου τα ρεπορτάζ επικεντρώθηκαν σε μέρος, μόνο, των περιβαλλοντικών αιτημάτων των διαδηλωτών. Επίσης, το δίκτυο, επανειλημμένα, εστίασε στο θέμα της «χρήσης βίας» εκ μέρους των διαδηλωτών, καλλιεργώντας μεθοδικά κλίμα τρομοκρατίας και αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι αστυνομικές δυνάμεις θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ακόμη και βιολογικές ή χημικές επιθέσεις. Στο ίδιο σημείο, επικέντρωσε το ενδιαφέρον του και το πρακτορείο FOX, που δεν έπαψε να χρησιμοποιεί χαρακτηρισμούς, όπως «επικίνδυνοι, απρόβλεπτα βίαιοι» και άλλα παρόμοια για τους διαδηλωτές. Οσο για το πρακτορείο Associated Press, παρουσίασε, μεν, τα γεγονότα, αλλά φρόντιζε να «υπενθυμίζει» σε τακτά χρονικά διαστήματα ότι δεν πρόκειται, παρά για «ομάδες με ιδιαίτερα εξεζητημένα και μειωμένης εμβέλειας αιτήματα».

Εκτός από αυτά τα εξόφθαλμα δείγματα παραπληροφόρησης, τα υπόλοιπα αμερικανικά ΜΜΕ ασχολήθηκαν με τις διαδηλώσεις και δε δίστασαν να παρουσιάσουν και αρκετές εικόνες από τις οδομαχίες, όπως, π.χ., έπραξε το CNN. Παρ' όλα αυτά, από όλες αυτές τις «αντικειμενικές» δημοσιογραφικές καλύψεις, εξέλιπε το ουσιώδες: Η γνωστοποίηση των πραγματικών αιτημάτων των διαδηλωτών.

Είναι αλήθεια ότι στους δρόμους του Σιάτλ βρέθηκαν πολλές διαφορετικές οργανώσεις και ενώσεις. Εντούτοις, τα αιτήματά τους είχαν ομαδοποιηθεί και σε καμία περίπτωση δεν είχαν το «ελαφρό» ειδικό βάρος, που τα ΜΜΕ προσπάθησαν να τους αποδώσουν: Κανένα αίτημα δεν ήταν, απλώς και μόνο, μία γενικόλογη έκκληση προστασίας του περιβάλλοντος και, σε καμία περίπτωση, οι διαδηλωτές δεν τάχθηκαν ενάντια στις εμπορικές συναλλαγές, γενικώς και απροσδιορίστως. Τα αιτήματά τους ήταν σαφώς καθορισμένα και προσανατολισμένα ενάντια στις βασικές αρχές του ΠΟΕ, της παγκοσμιοποίησης και της υποταγής όλης της αγοράς και, κατά συνέπεια, των εργαζομένων όλου του κόσμου, του περιβάλλοντος και της οικονομίας, στις επιταγές των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών.

Προνοητικοί, όμως, αποδείχτηκαν και οι διοργανωτές των πολυήμερων διαδηλώσεων. Γνωρίζοντας πολύ καλά την αντιμετώπιση που τους επιφύλασσαν τα κυρίαρχα ΜΜΕ, φρόντισαν από πολύ νωρίς να δημιουργήσουν τα δικά τους ΜΜΕ και να εξασφαλίσουν την αναμετάδοση των πραγματικών γεγονότων, αλλά και τη γνωστοποίηση των αληθινών τους αιτημάτων προς το κοινό. Από τις αρχές του καλοκαιριού, τουλάχιστον 400 δημοσιογράφοι και τεχνικοί, μέλη των οργανώσεων που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, είχαν μετακομίσει μόνιμα στο Σιάτλ, προκειμένου να εγκαταστήσουν ένα ολοκληρωμένο δίκτυο πληροφόρησης. Τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια της συνόδου, υπήρχε συνεχόμενη αναμετάδοση των γεγονότων, που διαδραματίζονταν στους δρόμους του Σιάτλ, τηλεοπτικώς, ραδιοφωνικώς, αλλά και μέσω διαδικτύου, σε όλο τον κόσμο, μέσα από το δίκτυο ενημέρωσης - RealNetworks - που έστησαν οι διοργανωτές, ενώ παράλληλα οι ηλεκτρονικές σελίδες των οργανώσεων, που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις, ενημέρωναν το κοινό και παρέπεμπαν στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των πηγών πληροφόρησης που είχαν απευθείας σύνδεση με το Σιάτλ. Την ίδια στιγμή, λειτουργούσε συνεχόμενα Κέντρο Τύπου -Independent Media Center/IMC - στο οποίο διεξάγονταν συνεντεύξεις Τύπου, παράλληλα με τις επίσημες συνεντεύξεις της Συνόδου. Στόχος ήταν να πληροφορείται το κοινό όλες εκείνες τις πλευρές της Συνόδου, που η επίσημη ενημέρωση άφηνε στο περιθώριο.

Η ειρωνεία, σχολίαζαν οι ίδιοι οι διοργανωτές, είναι ότι μεγάλο μέρος των μηχανημάτων και των εγκαταστάσεων που χρησιμοποιήθηκαν για να στηθεί το ανεξάρτητο δίκτυο ενημέρωσης, χορηγήθηκαν από τις εταιρίες «Microsoft» και «Boeing», οι οποίες εδρεύουν στο Σιάτλ και σχεδόν υπαγόρευσαν τα θέματα, αλλά και τους στόχους της Συνόδου του ΠΟΕ! Η Σύνοδος του ΠΟΕ δεν κατέληξε, όπως, άλλωστε, αναμενόταν από πολλούς, σε κανένα σημαντικό βήμα. Παρ' όλα αυτά, είτε με τον έναν είτε με τον άλλο τρόπο, μεγάλο μέρος της δημοσιότητας που έλαβε κατέλαβαν οι διαδηλώσεις που συγκλόνισαν την αμερικανική πόλη και όση προσπάθεια και αν έγινε, τελικά, μεγάλο μέρος της παγκόσμιας κοινής γνώμης, τουλάχιστον, πληροφορήθηκε ότι αίτημα των διαδηλωτών δεν ήταν κάποιο γενικόλογο μέτρο προστασίας του περιβάλλοντος ούτε η εξασφάλιση των συμφερόντων του ενός ή του άλλου εργασιακού κλάδου. Το βασικό σύνθημα «ΠΟΕ ή Δημοκρατία» έφθασε, παρά τα προβλήματα και τις όποιες διαστρεβλώσεις, σε όλες τις άκρες του κόσμου.