24ο ΜΕΡΟΣ

Απ' την άλλη μεριά, στο χωριό Λα Ιγέρα γύρω στις 12 τη νύχτα, ο Αγιορόα βγήκε να κάνει επιθεώρηση στη μονάδα, όταν άκουσε ένα δυνατό θόρυβο, προερχόμενο από το σημείο όπου βρίσκονταν μερικοί στρατιώτες ρέιντζερ, συντροφιά με το δικαστή Ανίμπαλ Κιρόγα. Επιναν, ήταν ήδη μεθυσμένοι και βρίσκονταν σε έξαψη. Πλησιάζοντας, άκουσε ότι ήθελαν να δολοφονήσουν τον ηρωικό αντάρτη. Ανάμεσα στους αξιωματικούς βρίσκονταν ο Μάριο Τεράν κι ο Μπερναντίνο Ουάνκα, που προηγούμενα είχαν προσβάλει τον Τσε και είχαν απειλήσει να τον δολοφονήσουν.

Ο Αγιορόα έπρεπε να τηρήσει τη διαταγή που είχε να παραμείνει ζωντανός ο Τσε, γι' αυτό και επενέβη ενεργά. Εκείνο το διάστημα πέθανε ο αντάρτης Αλμπέρτο Φερνάντες Μόντες ντε Οκα ή Πάτσο, χωρίς να του δοθεί καμία ιατρική φροντίδα.

Μπροστά στην ανυπακοή αυτή, ο Αγιορόα κι ο Πράδο αποφάσισαν να επιφορτίσουν με την περιφρούρηση και την ασφάλεια του Τσε τους αξιωματικούς Τομάς, Τότι, Αγιλέρα, Κάρλος Πέρες Πανόσο, Εδουάρδο Ουέρτα Λορενσέτι και Ραούλ Εσπινόσα. Καθένας απ' αυτούς έπρεπε να μείνει δίπλα του με βάρδιες.

Στη Λα Ιγέρα, οι αξιωματικοί άρχισαν τη φρούρηση του Τσε. Οταν ήρθε η σειρά του Εδουάρδο Ουέρτα, ενός νέου 22 ετών από τίμια οικογένεια της πόλης Σούκρε, ο ηρωικός αντάρτης συζήτησε για αρκετή ώρα μαζί του. Ο Ουέρτα διηγήθηκε σε φιλικά του πρόσωπα ότι η μορφή και η ματιά του Τσε του έκαναν μεγάλη εντύπωση, μέχρι που σε κάποιες περιπτώσεις να νιώθει σαν υπνωτισμένος. Ο Τσε του μίλησε για την εξαθλίωση μέσα στην οποία ζούσε ο βολιβιανός λαός, για το σεβασμό με τον οποίο φέρονταν οι αντάρτες στους αξιωματικούς και στρατιώτες που έπιαναν αιχμάλωτους. Τον έκανε να δει τη διαφορά μεταξύ αυτής της συμπεριφοράς και της συμπεριφοράς που αντιμετώπιζαν οι αιχμάλωτοι του στρατού.

Ο Ουέρτα ανέφερε ότι του φάνηκε πως ο Τσε ήταν σαν μεγάλος αδελφός του με τον τρόπο που μιλούσε και ότι επειδή κρύωνε, του βρήκε μια κουβέρτα και τον"έντυσε", του άναψε τσιγάρο και του το έβαλε στο στόμα, γιατί είχε τα χέρια του δεμένα πίσω από την πλάτη. Ο Τσε τον ευχαρίστησε, του εξήγησε τους στόχους του αγώνα τους, τη σημασία της επανάστασης και την εκμετάλλευση, στην οποία ο βορειοαμερικάνικος ιμπεριαλισμός υπέβαλλε τους λαούς μας.

Ο Ουέρτα τον ρώτησε για την οικογένειά του και ο Τσε του μίλησε για τα πέντε παιδιά του. Επίσης, του είπε για τη γυναίκα του, για τον Καμίλο Σιενφουέγος, για τον Φιδέλ Κάστρο. Του είπε για όλη την αγάπη και το σεβασμό που ένιωθε γι' αυτούς, για το πώς απελευθέρωσαν την Κούβα και για τα επιτεύγματα της κουβανικής επανάστασης.

Ξημερώνοντας 9 του Οκτώβρη, η Χούλια Κορτές, μία από τις δασκάλες της Λα Ιγέρα, πήγε στο σχολείο. Ο ηρωικός αντάρτης είχε περάσει τη νύχτα στην τάξη όπου εκείνη παρέδιδε μαθήματα. Η Χούλια, επηρεασμένη από τους στρατιωτικούς, πήγε με την πρόθεση να τον προσβάλει και να του ζητήσει να φύγει από την τάξη. Πραγματικά, άρχισε να τον βρίζει. Ο Τσε της μίλησε ήρεμα. Εγινε μια ανταλλαγή ερωτήσεων και απαντήσεων. Της διόρθωσε ένα ορθογραφικό λάθος σε κάτι που είχε γράψει. Της μίλησε για τη δουλιά της σαν εκπαιδευτικού που διαπαιδαγωγεί τις μελλοντικές γενιές της Βολιβίας, για τη σημασία της δουλιάς της, για το ιστορικό εκείνο γεγονός για την Αμερική που συνέβαινε στο σχολείο της και που εκείνη ήταν μάρτυρας. Η δασκάλα έμεινε έκπληκτη, πείστηκε ότι βρισκόταν μπροστά σ' έναν άνθρωπο τελείως διαφορετικό από αυτόν για τον οποίο της είχαν μιλήσει οι στρατιωτικοί. Σ' έναν άνθρωπο ακέραιο, έντιμο κι ευγενικό. Ετσι είπε μετά στους στρατιώτες και τους κατοίκους της Λα Ιγέρα.

Γι' αυτές της τις δηλώσεις την κατηγόρησαν για συμπάθεια και συνεργασία με τους αντάρτες. Για μερικά χρόνια τη συκοφαντούσαν ηθικά από εκδίκηση, επειδή είχε εκφράσει δημόσια την εκτίμησή της για τον Τσε, τη θεωρούσαν δασκάλα με κομμουνιστικές ιδέες. Την απείλησαν επανειλημμένα, ότι, αν μιλούσε, θα την έδιωχναν από το διδασκαλικό σώμα.

Η δασκάλα βγήκε απ' την τάξη όταν ο αξιωματικός που της επέτρεψε να μπει, της ζήτησε ν' απομακρυνθεί απ' το μέρος εκείνο, γιατί επρόκειτο να προσγειωθεί ένα ελικόπτερο κοντά στο χωριό. Η ώρα ήταν 6.30 το πρωί. Από το ελικόπτερο κατέβηκαν ο Σεντένο Ανάγια και ο κουβανικής καταγωγής πράκτορας της CIA, που είχε το ψευδώνυμο Φέλιξ Ράμος.

Ο Σεντένο ανέλαβε τη στρατιωτική πλευρά. Επισκέφτηκε το σπίτι του τηλεγραφητή Ουμπέρτο Ιδάλγο, όπου του παρουσίασαν ένα μέρος από τα υπάρχοντα των ανταρτών. Με τη συνοδεία δύο αξιωματικών και του πράκτορα της CIA, κατευθύνθηκε προς τα εκεί που ήταν ο Τσε. Ο Σεντένο μίλησε λίγο μαζί του. Οταν βγήκε από την τάξη, μπήκε μέσα ο πράκτορας της CIA, ο οποίος με επιθετικό τρόπο άρχισε να τον προσβάλλει και προσπάθησε να του συμπεριφερθεί βίαια. Στρατιωτικοί που ήταν παρόντες σ' αυτή τη συνάντηση, δήλωσαν ότι φαινόταν πως ο κομαντάντε Γκεβάρα γνώριζε αυτό το άτομο και το αντεπαναστατικό του παρελθόν, γιατί απαντούσε περιφρονητικά στις προσβολές του και του φερόταν σαν σε προδότη και μισθοφόρο.

Στις 8.30 περίπου, ο Σεντένο Ανάγια πήγε με τους Αγιορόα και Πράδο στον τόπο όπου είχε γίνει η μάχη της προηγούμενης μέρας.

Ο πράκτορας της CIA αμέσως έστησε ένα μικρό, αλλά πλήρη ασύρματο μεγάλης εμβέλειας, για να στείλει κωδικοποιημένο μήνυμα στη CIA. Αργότερα, τοποθέτησε μια φωτογραφική μηχανή σ' ένα τρίποδο πάνω σ' ένα τραπέζι στον ήλιο, για να φωτογραφίσει μια ροζ ατζέντα γερμανική, πλάτους 20 εκατοστών και ύψους 30. Ηταν το Ημερολόγιο του Τσε. Ενας στρατιώτης τον βοήθησε κρατώντας τις σελίδες, γι' αυτό το δάχτυλό του φαίνεται σε πολλές φωτογραφίες.

ΑΥΡΙΟ ΤΟ 25ο ΜΕΡΟΣ

Δημόσια διοίκηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση, υποταγμένες απόλυτα στις αντιλαϊκές εντολές των Βρυξελλών, θέλει το κυβερνών κόμμα. Οι όποιοι "εκσυγχρονισμοί" και αναπροσαρμογές του διοικητικού συστήματος δεν πρέπει να ξεφεύγουν από το αντεργατικό πλαίσιο των εταίρων και οφείλουν να στοχεύουν στην αμεσότερη εφαρμογή των επιταγών για πρόσθετο χαράτσωμα των εργαζομένων και ιδιωτικοποιήσεις τομέων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης.

Τα παραπάνω φάνηκαν ξεκάθαρα, πρώτη μέρα, χτες, της ειδικής συνόδου της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ για θέματα δημόσιας διοίκησης, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την πορεία του κυβερνητικού κόμματος προς τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές τον επόμενο χρόνο.

Εκτός από την ομιλία του Κ. Σημίτη, αποκαλυπτική είναι και η εισήγηση του ΕΓ στη σύνοδο της ΚΕ. Ευχολόγια για την "ανασυγκρότηση" της δημόσιας διοίκησης και την "αποκέντρωση". Ενταξη των σχετικών προσπαθειών σε αυστηρά τεχνοκρατικό πλαίσιο και όχι πολιτικό. Σύνδεση, βέβαια, με τις "ευρωπαϊκές εξελίξεις" και τις ανάγκες "ανταγωνιστικότητας" της εθνικής οικονομίας. Ο εισηγητής, Κ. Σκανδαλίδης, εμφανίζεται να υπεραμύνεται ενός εκσυγχρονισμού, που δεν εξυπηρετεί τα λαϊκά συμφέροντα και κάνει σαφές ότι η δημόσια διοίκηση εξαρτάται από τις ντιρεκτίβες των εταίρων και τις αναπροσαρμογές που αυτοί αποφασίζουν. "Ξεχνά", όμως, να αναφερθεί στους τομείς του δημόσιου τομέα που ιδιωτικοποιήθηκαν και θα ιδιωτικοποιηθούν, στο πνεύμα αυτής της επαφής με τις "ευρωπαϊκές εξελίξεις" και την οικονομία της αγοράς.

Κουβέντα δεν υπάρχει για την οικονομική και θεσμική αναβάθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ περισσεύουν οι ύμνοι στο κυβερνητικό πρόγραμμα των αναγκαστικών συνενώσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που προβάλλεται και αυτό σαν μονόδρομος. Ενας μονόδρομος διοικητικής αναδιάρθρωσης του θεσμού, για την αμεσότερη εφαρμογή των εντολών που δίνουν οι Βρυξέλλες και μεταφράζονται σε πρόσθετη φορολόγηση των δημοτών, ιδιωτικοποίηση των δημοτικών υπηρεσιών και ανταποδοτικότητα.

Για τα παραπάνω η εισήγηση ζητά, ακόμα, "εθνική συνεννόηση" και ευρύτερη πολιτική συναίνεση. Κάτι που παρέχεται απλόχερα στο ΠΑΣΟΚ από ΝΔ και ΣΥΝ, που αποδέχονται τις επιλογές του προγράμματος σύγκλισης.

Ο υπουργός Εσωτερικών Αλ. Παπαδόπουλος με την ειδική εισήγησή του παρουσιάζει και αυτός "ιδεολογία" τεχνοκρατικής και όχι πολιτικής αντιμετώπισης των προβλημάτων της δημόσιας διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μιλά για την ανάγκη εκσυγχρονισμού, χωρίς να διευκρινίζει προς ποια κατεύθυνση θα κινείται. Μεταφέρει την ευθύνη της αποτυχίας ή επιτυχίας της ανάλογης προσπάθειας στους πολίτες, λέγοντας πως "πρέπει να καταστούν αλληλέγγυοι και συνυπεύθυνοι σ' αυτήν την προσπάθεια".

Κυνικά ομολογεί ότι εξουσίες του εθνικού κράτους έχουν μεταβιβαστεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τοποθετεί τη δημόσια διοίκηση στο πεδίο του ανταγωνισμού των οικονομιών. Συμπληρώνει πως αυτή πρέπει να είναι σε "καθεστώς διαρκούς μεταρρύθμισης", κάνοντας σαφές πως η λειτουργία και η εξέλιξή της καθορίζεται από τις Βρυξέλλες.

Μηδενική είναι η αναφορά στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, που θεσμοθετήθηκε από το ΠΑΣΟΚ ως μηχανισμός προώθησης της αντιλαϊκής πολιτικής του, αλλά ακόμα και έτσι δεν έτυχε καμίας στήριξης.

Υπεραμύνεται, βέβαια, ο υπουργός του διοικητικού μέτρου των αναγκαστικών συνενώσεων, που προωθεί η κυβέρνηση, αποδεικνύοντας ξανά ότι το ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζει την ΤΑ σαν διοικητικό μηχανισμό και όχι σαν μηχανισμό ανάπτυξης. Μιλά για την ερήμωση της υπαίθρου, αλλά δε λέει ποια πολιτική ευθύνεται γι' αυτήν. Ζητά δημόσια διοίκηση "ηθική" και "αξιοκρατική", αλλά δε λέει ποιοι τη χρησιμοποίησαν για προώθηση και εξυπηρέτηση πελατειακών σχέσεων.

Τέλος, αντιλαμβανόμενος ότι οι κινήσεις της κυβέρνησης προκαλούν αντιδράσεις και στα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, σημειώνει ότι για την εφαρμογή των κυβερνητικών προγραμμάτων τα στελέχη του κόμματος έχουν μεγάλη ευθύνη.

Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Γ. Κατσιμπάρδης,έχει δημοσιοποιήσει ήδη μία "αντιεισήγηση" του "καλού ΠΑΣΟΚ", που ασκεί μεν "κριτική" στο κυβερνών "κακό ΠΑΣΟΚ" αλλά το στηρίζει. Συμφωνεί με τις αναγκαστικές συνενώσεις και ζητά την ταυτόχρονη προώθηση και συνταγματική κατοχύρωση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης με εκλεγμένους άμεσα από το λαό Περιφερειάρχες και Περιφερειακά Συμβούλια. Η πρόταση αποτελεί θέση του ΠΑΣΟΚ, ως κόμμα της αντιπολίτευσης, που ως κόμμα κυβερνών την "ξέχασε". Ο ίδιος πάντως δε διευκρινίζει τι θα ψηφίσει αν προωθηθούν μόνο οι αναγκαστικές συνενώσεις.

Στις επιμέρους προτάσεις του, ζητά ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας να μην είναι "αυτοδικαίως" ο δήμαρχος Αθηναίων, όπως γίνεται μέχρι σήμερα. Πρόταση που έχει τη βάση της στο γεγονός ότι ο δήμαρχος Αθηναίων, τις τρεις τελευταίες τετραετίες, προέρχεται από το χώρο της Νέας Δημοκρατίας.

Την πλήρη αντίθεσή τους με τις αναγκαστικές συνενώσεις των Κοινοτήτων που επιβάλει δικτατορικά η κυβέρνηση, δηλώνουν σε ψήφισμα διαμαρτυρίας 15 Γεωτεχνικοί Γεωπόνοι από τα Ψακούδια Ορμυλίας Χαλκιδικής καλώντας παράλληλα τους αγρότες σε εγρήγορση για κάθε είδους κινητοποιήσεις. Στο ψήφισμα οι 15 Γεωτεχνικοί Γεωπόνοι τονίζουν ότι το νομοσχέδιο για τις συνενώσεις είναι πραξικόπημα κατά του αγροτικού πληθυσμού που ζει στα ιστορικά κατά παράδοση χωριά.

Αναφερόμενοι σε διαπιστώσεις που έκαναν από τη μελέτη του σχετικού κυβερνητικού σχεδίου, τονίζουν ότι αυτό επιβάλει αναγκαστικά τις συνενώσεις καταργώντας τη λαϊκή κυριαρχία. Ακόμα ότι τα χωριά που θα καταργηθούν έχουν και παρελθόν και παρόν και μέλλον και πως οι δήμοι που θα δημιουργηθούν θα είναι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί με τις προσλήψεις άχρηστου προσωπικού, του οποίου η μισθοδοσία θα χρεοκοπήσει τους δήμους τον πρώτο κιόλας χρόνο. Επίσης τονίζουν ότι ο δήμαρχος που θα εκλεγεί θα είναι ελεγχόμενος από το κόμμα, άσχετος με τα ζητήματα του δήμου, πολύ σχετικός όμως με την επιβολή φορολογιών. Τα χωριά των οποίων οι Κοινότητες θα συνενωθούν, καταλήγει το ψήφισμα, θα μαραζώσουν και σιγά σιγά ο αγροτικός πληθυσμός θα μειώνεται γιατί οι νέοι θα φεύγουν, όχι προς την έδρα του νέου δήμου, αλλά προς τα μεγάλα αστικά κέντρα.