Συνέχεια στο σκηνικό της πόλωσης των τελευταίων ημερών έδωσε χτες ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης από το βήμα της Βουλής, απαντώντας σε Επίκαιρες Ερωτήσεις του Μ. Εβερτ για τις πρόσφατες δηλώσεις του περί «εκτροπής» και του Ν. Κωνσταντόπουλου για τη «θεσμική θωράκιση από τη διαπλοκή».

Ο Κ. Σημίτης απέδωσε τη δημιουργία του κλίματος των τελευταίων ημερών στη ΝΔ, προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο στόχος της για τη διενέργεια πρόωρων εκλογών. Είπε χαρακτηριστικά ότι η επιδίωξη ήταν «η απαξίωση της πολιτικής, των πολιτικών, του πολιτικού συστήματος. Η αναζήτηση λύσης -γιατί τίποτα δεν πάει πια- οι πρόωρες εκλογές». Για να στηρίξει το επιχείρημά του επικαλέστηκε δημοσιεύματα εφημερίδων που πρόσκεινται στη ΝΔ, καθώς και δηλώσεις του Κ. Καραμανλή και του Θ. Ρουσόπουλου για «σήψη, διαφθορά και διαπλοκή» της κυβέρνησης.

Ο Κ. Σημίτης έφτασε στο σημείο να συγκρίνει το σημερινό κλίμα με τη δεκαετία του '60 λέγοντας ότι «σε κάθε εποχή οι προσπάθειες απαξίωσης οι οποίες επιχειρούνται, έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά. Το 1965 ήταν για παράδειγμα η αποστασία, σήμερα είναι η μεθοδευμένη λασπολογία, η απαξίωση του πολιτικού συστήματος. Υπάρχει μια προσπάθεια δημιουργίας φασιστικού κλίματος, γιατί κάποιοι αφελώς πιστεύουν ότι μπορούν να εισπράξουν αυτό το κλίμα και να κερδίσουν τις εκλογές». Στην ίδια προσπάθεια ενέταξε και τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας για τα «φρουτάκια» και την εμπλοκή σε αυτά του ονόματος του προέδρου της Δημοκρατίας. Θυμήθηκε δε και τη ΜΑΥΟ και απαντώντας στον Μ. Εβερτ που ζήτησε άνοιγμα των τραπεζικών λογαριασμών όσων εμπλέκονται στη «διαπλοκή» ζήτησε από τη ΝΔ να ανοίξει το λογαριασμό που έχει στη λιβεριανή εταιρία.

Απαντώντας στις «θεσμικές εκκλήσεις» του Ν. Κωνσταντόπουλου είπε ότι υπάρχουν όλοι οι απαραίτητοι θεσμοί και οι εγγυήσεις για τη διαχείριση του δημόσιου χρήματος, ενώ αναφερόμενος στις υπεράκτιες εταιρίες είπε ότι δεν είναι δυνατός ο έλεγχός τους. Οσο δε για τους τραπεζικούς λογαριασμούς όσων εμπλέκονται στη «διαπλοκή» -το άνοιγμα των οποίων ζήτησε ο Ν. Κωνσταντόπουλος- είπε ότι δεν μπορούν να ανοίξουν με κυβερνητικές αποφάσεις, αλλά μόνο μετά από δικαστική συνδρομή.

Ο Μ. Εβερτ ζήτησε από τον πρωθυπουργό να προχωρήσει στη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής που θα διερευνήσει το ποιοι επιδιώκουν εκτροπή, ενώ ο Ν. Κωνσταντόπουλος με την ακατάσχετη θεσμολαγνεία του έφτασε στο σημείο να φέρει ως παράδειγμα διαφάνειας τις ΗΠΑ! «Εκεί, είπε, όλα ανοίγουν (λογαριασμοί) από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Και ανοίγουν όλα επειδή υπάρχει αντιμονοπωλιακή και αντιτράστ νομοθεσία. Και η ύπαρξη αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας είναι υπέρ της δημοκρατίας και της ανάπτυξης της χώρας, αλλά είναι και υπέρ της υγιούς επιχειρηματικότητας»!

Στον πόλεμο των διαπλεκόμενων οικονομικοπολιτικών συμφερόντων εμπλέκεται ολοένα και πιο ανοιχτά η ηγεσία της ΝΔ, η οποία ταυτόχρονα επιχειρεί να συσκοτίσει το ρόλο της εμφανιζόμενη ως «αντίπαλος» της διαπλοκής.

Από τη μια πιέζει την κυβέρνηση «να ανοίξει το παιχνίδι», ώστε να μην αποκλείεται «η πλειοψηφία του επιχειρηματικού κόσμου» από τη μοιρασιά της πίτας και τις προμήθειες του δημοσίου, τις οποίες αναλαμβάνουν «οι διαπλεκόμενοι εργολάβοι και προμηθευτές». Από την άλλη επιχειρεί να φθείρει την κυβέρνηση, κατηγορώντας τη για υπόθαλψη της διαφθοράς και αδιαφάνειας και προκαλώντας τη να ανοίξει όλους τους λογαριασμούς που προέρχονται από δικαστικές έρευνες.

Στο πνεύμα αυτό κινήθηκε η απάντηση που έδωσε στον πρωθυπουργό ο Κ. Καραμανλής, μιλώντας χτες το βράδυ σε συνέδριο της ΔΑΚΕ. Τον κατηγόρησε ότι είπε ψέματα στο Κοινοβούλιο, «προσπαθώντας να καλύψει τις τεράστιες ευθύνες του», ενώ διαπίστωσε ότι «θέλησε να συγκαλύψει έτσι τους διαπλεκόμενους και τη διαπλοκή». «Την ώρα που η διαφθορά και η αδιαφάνεια απλώνουν παντού τα πλοκάμια τους, ο πρωθυπουργός τίποτε δεν είδε, τίποτε δεν άκουσε, τίποτε δεν έχει καταλάβει. Συνεχίζει τα παραμύθια», είπε, κατηγορώντας τον Κ. Σημίτη πως «ούτε λίγο, ούτε πολύ, αρνήθηκε ξεκάθαρα να εφαρμόσει τους νόμους που η ίδια η κυβέρνησή του ψήφισε».

Απαντώντας στα περί υποβολέων και υβριστών της δικαιοσύνης, ανέφερε ότι «όταν μιλάει για υβριστές ή υποβολείς της δικαιοσύνης προς εαυτόν και αλλήλους στην κυβέρνησή του θα πρέπει να απευθύνεται» και επανέλαβε την πρότασή του: «Εμείς αυτό που ζητάμε είναι το αυτονόητο: Να ανοίξουν όλοι οι επίμαχοι λογαριασμοί, που έρχονται στο φως από τις προκαταρκτικές εξετάσεις που διενεργεί η Δικαιοσύνη. Να χυθεί άπλετο φως». Αφησε να εννοηθεί ότι δεν είναι αντίθετος με το άνοιγμα των λογαριασμών της «Μάγιο» - εταιρία μέσω της οποίας διοχετεύονταν χρήματα εφοπλιστών του Λονδίνου προς τα ταμεία της ΝΔ. «Εμείς δεν κάνουμε διακρίσεις. Ο κ. Σημίτης ας πάψει να κρύβεται», είπε.

Διευκρίνισε ότι οι προτάσεις του «είναι θεσμικές», συμπληρώνοντας πως «αντίπαλοί μας δεν είναι πρόσωπα και επιχειρηματίες», εννοώντας προφανώς τον Σ. Κόκκαλη. «Και δεν το λέμε τώρα. Αγωνιζόμαστε χρόνια τώρα και γινόμαστε στόχοι των κατεστημένων συμφερόντων που στηρίζονται από την κυβέρνηση και τη στηρίζουν, με τα Μέσα και το χρήμα που της διαθέτουν», κατέληξε.

Η πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων φαίνεται ότι αρχίζει να δημιουργεί σοβαρούς προβληματισμούς στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών, σε βαθμό, μάλιστα, που ο Γ. Παπανδρέου υποχρεώνεται να αναζητήσει - για πρώτη φορά - την «προστασία» των αρμόδιων παραγόντων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, την προσεχή Δευτέρα έχει προγραμματιστεί ευρεία σύσκεψη για τα Ελληνοτουρκικά. Το ενδιαφέρον με αυτή τη σύσκεψη είναι ότι δε θα λάβουν μέρος οι «ειδικοί σύμβουλοι» του υπουργού, οι οποίοι μέχρι τώρα είχαν τον πρώτο λόγο υποκαθιστώντας τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες. Στη σύσκεψη της Δευτέρας, από την οποία θα περάσει για λίγο και ο υπουργός, μεταξύ άλλων θα λάβουν μέρος ο γγ του υπουργείου, πρέσβης Σαβαΐδης, ο διευθυντής πολιτικών υποθέσεων και υπεύθυνος για τον αναβαθμισμένο ελληνοτουρκικό διάλογο, πρέσβης Σκοπελίτης, καθώς και οι πρεσβευτές στην Αγκυρα, Κοραντής, στο Λονδίνο, Σάνδης, στην ελληνική Μόνιμη Αντιπροσωπεία στην ΕΕ, Αγαθοκλής, στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, Κασκαρέλης και ο αρμόδιος του γραφείου για τα Ελληνοτουρκικά στο ΥΠΕΞ στην Αθήνα, Ροδουσάκης.

Σύμφωνα με την εκτίμηση κάποιων διπλωματών, η εν λόγω σύσκεψη αποσκοπεί στο να «οχυρωθεί» θεσμικά ο υπουργός, ενόψει της έναρξης του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Αυτή η οχύρωση κρίνεται απαραίτητη, καθώς τα Ελληνοτουρκικά, όπως και άλλα σοβαρά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, έχουν «παραδοθεί» στα χέρια εξωθεσμικών παραγόντων, δηλαδή στα χέρια των ειδικών συμβούλων του υπουργού.

Σύμφωνα με κάποιες άλλες πληροφορίες, τη σύσκεψη ζήτησε ο διευθυντής πολιτικών υποθέσεων του υπουργείου, ο οποίος έχει οριστεί να ξεκινήσει τη συζήτηση για τα σοβαρά πολιτικά διμερή προβλήματα με τον Τούρκο ομόλογό του, και προφανώς δε θα του ήταν αρκετές οι εισηγήσεις και ιδέες μόνο των εξωθεσμικών ειδικών συμβούλων του υπουργού.

Μια εικόνα διάλυσης του υπουργείου Εξωτερικών παρουσίασε χτες σε συνέντευξη Τύπου το συνδικαλιστικό όργανο των διπλωματικών υπαλλήλων του υπουργείου. Το «καπέλωμα» της υπηρεσιακής ιεραρχίας από εξωθεσμικούς παράγοντες, οι οποίοι κατά κύριο λόγο συγκαταλέγονται μεταξύ των «ειδικών συμβούλων » του υπουργού, οι διαρκείς... βελτιώσεις του Οργανισμού λειτουργίας του υπουργείου, οι ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή και οι τριτοκοσμικές - σε σύγκριση με τους υπόλοιπους εταίρους στην ΕΕ - αμοιβές των διπλωματικών υπαλλήλων, περιγράφουν εύγλωττα την εικόνα διάλυσης του υπουργείου.

Εκτός από το γνωστό πρόβλημα των καθηλωμένων αμοιβών, οι οποίες υπολείπονται στην καλύτερη περίπτωση κατά 50% σε σχέση με τις αμοιβές των διπλωματών των χωρών μελών της ΕΕ, η Ενωση Διπλωματικών Υπαλλήλων θέλησε να προβάλει στον Τύπο τις έντονες ανησυχίες της για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη διοικητική δομή του υπουργείου. Κατάσταση που, όπως σημειώνουν, αν δεν αλλάξει θα δημιουργήσει ανυπέρβλητα προβλήματα κατά την άσκηση της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ.

Ενας από τους βασικούς παράγοντες των δυσλειτουργιών που παρουσιάζει η ελληνική διπλωματία, σύμφωνα με το προεδρείο της Ενωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων, είναι «οι εξωθεσμικές τοποθετήσεις στην ιεραρχική δομή του ΥΠΕΞ». Ως παράδειγμα, αναφέρθηκε η παγκόσμια πρωτοτυπία του ελληνικού υπουργείου να διαθέτει εκτός από τον γενικό γραμματέα του υπουργείου --θέση που αναλαμβάνει συνήθως ο αρχαιότερος εν υπηρεσία διπλωμάτης-- άλλους τρεις γενικούς γραμματείς, οι οποίοι ουδεμία σχέση είχαν (πριν τον διορισμό τους στις συγκεκριμένες θέσεις) με το έργο του υπουργείου Εξωτερικών.

Το προεδρείο της Ενωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων σημείωσε επίσης και το «καπέλωμα» αρμόδιων και θεσμικά υπεύθυνων διπλωματών, για διάφορους τομείς της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, από ειδικούς συμβούλους του υπουργού, των οποίων «ουκ έστιν αριθμός». Η κατάσταση αυτή - όπως υποστηρίζουν οι διπλωμάτες - εκτός όλων των άλλων δημιουργεί και προβλήματα στη «συνέχεια» της πολιτικής στο υπουργείο, καθώς η όποια αλλαγή υπουργού ή κυβέρνησης, θα συνοδευτεί και από την αποδόμηση του εξωθεσμικού μηχανισμού, ο οποίος λειτουργεί παράλληλα με το θεσμικό μηχανισμό του υπουργείου, δημιουργώντας πρόσθετα προβλήματα στην εξωτερική πολιτική της χώρας.

Εν μέσω ενός τέτοιου κλίματος, οι διπλωματικοί υπάλληλοι επισημαίνουν τα προβλήματα που θα ανακύψουν ενόψει της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ. Προβλήματα που πολλαπλασιάζονται, καθώς σε κάποιους τομείς η Ελλάδα αναλαμβάνει την προεδρεία από τον Ιούλιο του 2002 αντί της Δανίας.

Κυβερνητική σύσκεψη, υπό την προεδρία του Κ. Σημίτη, ενόψει των εξελίξεων, στα πλαίσια της ισπανικής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αντικείμενο το θέμα του ευρωστρατού, πραγματοποιήθηκε χτες στο πολιτικό γραφείο του πρωθυπουργού στη Βουλή με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, Εθνικής Αμυνας Γ. Παπαντωνίου, του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Τ. Γιαννίτση και υπηρεσιακών παραγόντων.

Μετά τη σύσκεψη, που ήταν διάρκειας δύο ωρών, ο Γ. Παπανδρέου σε δηλώσεις του ανέφερε ότι κατά τη συνάντηση διαμορφώθηκε η ελληνική στάση, ενόψει των τελικών αποφάσεων που θα λάβει η Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και το πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώνονται οι σχέσεις των 6 χωρών - μελών του ΝΑΤΟ που βρίσκονται εκτός ΕΕ. Από την πλευρά του, ο Γ. Παπαντωνίου ανέφερε ότι η ελληνική θέση είναι ότι δεν πρέπει να μεταφερθεί το πρόβλημα του ΝΑΤΟ στην ΕΕ και ότι ο ευρωστρατός «δε θα πρέπει να αποτελεί απλώς παράρτημα του ΝΑΤΟ». Δήλωση που έρχεται σε αντίθεση με όσα ο ίδιος είχε πει στις 25 του Φλεβάρη, μετά τη συνάντησή του με τον Ισπανό ομόλογό του, σύμφωνα με την οποία «ο ευρωστρατός είναι πράγματι συμπληρωματικός με το ΝΑΤΟ, σε πολλούς τομείς και ασφαλώς το ΝΑΤΟ θα έχει καθοριστική γνώμη όπου είναι αναγκαία η συμμετοχή του».