Eurokinissi

Οπως διαχέεται από την κυβέρνηση, η επίσκεψη του πρωθυπουργού στα ΗΑΕ (συνοδευόταν από τους υπουργούς Εξωτερικών και Ανάπτυξης) και η συνάντησή του με τον διάδοχο του θρόνου σεΐχη Mohammed Bin Zayed Al Nahyan, «επισφράγισε την ενίσχυση και αναβάθμιση των διμερών σχέσεων σε στρατηγικό επίπεδο».

Επισήμως, ο πρωθυπουργός και ο διάδοχος εξέφρασαν «την ισχυρή επιθυμία για την ενίσχυση των οικονομικών σχέσεων, κατ' αντιστοιχία της πολιτικής και αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών» και σε αυτήν τη βάση συζητήθηκαν «οι σημαντικότερες πτυχές της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας - ΗΑΕ, η οποία επισφραγίζεται με την Κοινή Δήλωση των δύο κυβερνήσεων, καθώς και με τις υπογραφές από τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια της Κοινής Διακήρυξης Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης μεταξύ Ελλάδος και ΗΑΕ αλλά και διμερούς Συμφωνίας στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας».

Από πλευράς κυβέρνησης διευκρινίζεται ότι η συμφωνία συνεργασίας στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας προβλέπει δημιουργία επιτροπής υψηλού επιπέδου, η οποία θα επιβλέπει την εφαρμογή της, καθώς και ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας στη βάση της πρότερης συμφωνίας στρατιωτικής συνεργασίας, του 2007.

Καθώς, άλλωστε, τέτοιοι άξονες και σχήματα γίνονται υπό την «υψηλή εποπτεία» των ΗΠΑ, αφού κουμπώνουν ακριβώς πάνω στον ευρωατλαντικό σχεδιασμό ανάσχεσης της επιρροής άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων στην ευρύτερη περιοχή, η κυβέρνηση σπεύδει να διαβεβαιώσει ότι εκείνη είναι ο «προτιμώμενος εταίρος» του αμερικανοΝΑΤΟικού σχεδιασμού στην περιοχή και ότι «η αναβάθμιση και εμβάθυνση των σχέσεων Ελλάδας - ΗΑΕ δίνει νέα προοπτική στην ενδυνάμωση των περιφερειακών σχημάτων πολυμερούς συνεργασίας που κινούνται στον ίδιο στρατηγικό άξονα, με γνώμονα της συνεργασίας την εμπέδωση κλίματος σταθερότητας και ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή, την ώρα που η Τουρκία, με σειρά παράνομων ενεργειών, θέτει σε κίνδυνο την περιφερειακή ασφάλεια».

Χαρακτηριστική των παραπάνω είναι η Κοινή Δήλωση των δύο κυβερνήσεων, όπου επικαλούνται τη σύναψη «Συνολικής Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης» μεταξύ των δύο χωρών και βάζουν «στόχο την κοινή δράση σε νευραλγικούς τομείς κοινού ενδιαφέροντος». Υπογραμμίζουν ότι υπ' αυτό το πρίσμα η «"Συμφωνία Αβραάμ" που υπεγράφη μεταξύ των ΗΑΕ και του Ισραήλ για την εμπέδωση των σχέσεων αποτελεί ένα ιστορικό επίτευγμα», σε άλλο ένα δείγμα ενεργής εμπλοκής της ελληνικής κυβέρνησης στην εμπέδωση του ευρωατλαντικού σχεδιασμού στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, με επίκεντρο το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ.

Επιπρόσθετα, σε ένα τμήμα στην Κοινή Δήλωση που καλύπτει όλες τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην περιοχή με τα γνωστά προσχήματα, «οι δύο κυβερνήσεις εκφράζουν ανησυχία για την εξαγωγή τρομοκρατίας και εξτρεμισμού στην ευρύτερη περιοχή» και «επαναδιατυπώνουν την κοινή τους δέσμευση για πάταξη της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού σε όλες του τις μορφές και καλούν τη διεθνή κοινότητα να αντιμετωπίσει σθεναρά αυτή την απειλή». Επίκληση που από την κυβέρνηση μάλιστα παρουσιάζεται ότι δείχνει την Τουρκία, ενώ είναι «βούτυρο» και στο δικό της ψωμί, καθώς με πρόσχημα την τρομοκρατία έχει γίνει η εισβολή της Τουρκίας σε Συρία και Βόρειο Ιράκ, με τις ευλογίες και έμπρακτη στήριξη του ΝΑΤΟ (παραχώρηση συστοιχιών «Patriot» στην Αγκυρα, περιπολίες ΝΑΤΟικών αεροσκαφών AWACS, πληροφορίες κ.ο.κ.).

Παραπέρα, στο διμερές δούναι και λαβείν και στην προσπάθεια της ντόπιας αστικής τάξης να αναβαθμιστεί γεωστρατηγικά παίζοντας το ρόλο του μεσάζοντα, η Αθήνα «δεσμεύεται να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο, συμβάλλοντας ώστε να ενισχυθούν οι ιστορικοί και φιλικοί δεσμοί μεταξύ των ΗΑΕ και της ΕΕ».

Ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης κάνοντας μια αποτίμηση της επίσκεψής του, σε γλώσσα ταυτόσημη με αυτή που χρησιμοποιούσε ο προκάτοχός του, Αλ. Τσίπρας, δείχνοντας και τη στρατηγική τους ταύτιση στους βασικούς στόχους του κεφαλαίου, είπε ότι ακολουθεί «μια ενεργητική εξωτερική πολιτική», ενώ στις συζητήσεις του με την ηγεσία των ΗΑΕ, αναπαράγοντας τα ευρωατλαντικά προτάγματα, τη διαβεβαίωσε ότι «στο πλαίσιο της ΕΕ, η Ελλάδα προτάσσει την ενίσχυση της συνεργασίας για την αντιμετώπιση διεθνών προκλήσεων - ιδίως της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού - ενώ υποστηρίζει σθεναρά τη διεύρυνση και εμβάθυνση της συνεργασίας των ΗΑΕ με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ».

Σε αυτό το φόντο, σε ό,τι αφορά τους λεγόμενους πυλώνες της «Συνολικής Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης» ξεχωρίζουν αυτοί για την ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς του Εμπορίου, των Επενδύσεων και του Τουρισμού, στην Ενέργεια και την Αμυνα, όπου «οι δύο κυβερνήσεις τόνισαν την ετοιμότητά τους να εντείνουν τη συνεργασία τους στον τομέα και να διερευνήσουν νέες προοπτικές, με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων που θέτουν σε κίνδυνο την περιφερειακή και παγκόσμια ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα». Κατά πληροφορίες θα εντείνουν κοινές ασκήσεις και συνεκπαιδεύσεις, ανταλλαγές σπουδαστών, χωρίς να αποκλείεται ποτέ η ανάπτυξη στελεχών των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στα ΗΑΕ, που κατέχουν στρατηγική θέση στην είσοδο του Περσικού Κόλπου, στα νότια του Ιράν.

«Εχουμε μπει σε μια περίοδο που θα πειστεί η περιοχή και ο κόσμος για την πραγματικότητα της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου», δήλωσε ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν, καθώς η τουρκική αστική τάξη επιταχύνει τις προσπάθειές της για διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους και συνολικά κατοχύρωση των διεκδικήσεών της στην περιοχή. Ο Ερντογάν πρόσθεσε ότι «λόγω της αδιάλλακτης στάσης του δίδυμου Ελληνοκυπρίων - Ελλάδας σηκώνουμε μαζί τα μανίκια για την εγκαθίδρυση ενός νέου μέλλοντος (σ.σ. στην Κύπρο και όλη την περιοχή) αφήνοντας στην άκρη τη συζήτηση και διαπραγμάτευση των στοιχείων που έφτασαν σε σημείο να μην έχουν νόημα».

Ο υπουργός Αμυνας Χουλούσι Ακάρ διαμήνυσε από την πλευρά του ότι «τα πλοία μας συνεχίζουν τις εργασίες τους. Και εμείς διασφαλίζουμε την ασφάλειά τους και τους συνοδεύουμε. Είμαστε αποφασισμένοι στο θέμα αυτό. Ως τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις εμείς είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύουμε τα δικαιώματα, ενδιαφέροντα και συμφέροντα της χώρας μας και του έθνους μας στην ξηρά, στη θάλασσα και τον αέρα». Αναφερόμενος ειδικότερα στο Κυπριακό, τόνισε ότι «η Κύπρος είναι εθνικό ζήτημα της Τουρκίας», η οποία θα συνεχίσει «να εκπληρώνει τις ευθύνες της που απορρέουν από τον ρόλο της εγγυήτριας δύναμης». Απευθυνόμενος δε και προς την Ελλάδα, την κάλεσε να «εγκαταλείψει την αδιάλλακτη στάση» και να αναγνωρίσει την «τουρκική παρουσία εκεί (σ.σ. στην Κύπρο)», μιλώντας για δύο «κυρίαρχες και ίσες οντότητες» στο νησί.

Χαρακτηριστική ήταν και η συνέντευξη που έδωσε ο ίδιος ο ηγέτης του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ στο δίκτυο TRT, κατά την οποία υπεραμύνθηκε του «ανοίγματος» των Βαρωσίων και απηύθυνε «έκκληση να επιστρέψουν οι Ελληνοκύπριοι στις περιουσίες τους, να ανοίξουν και πάλι τις επιχειρήσεις τους αν το επιθυμούν, όμως - ξεκαθάρισε - όλα αυτά θα είναι εντός των συνόρων της ΤΔΒΚ». Επέμεινε δε στη λύση των δύο κρατών, σημειώνοντας ότι «η πολιτική ισότητα είναι μία από τα θεμέλια και τις προϋποθέσεις για μια μόνιμη και βιώσιμη λύση». Επανέλαβε τα περί «δύο χωριστών λαών» και «δύο χωριστών κρατών» που υπάρχουν στο νησί, λέγοντας ότι στο εξής οι προσπάθειες για το Κυπριακό πρέπει να επικεντρωθούν σε αυτήν τη «λύση», αλλά και ότι τα «δύο κράτη» στο νησί θα μπορούσαν να συνεργαστούν σε θέματα όπως η Υγεία και η αντιμετώπιση της πανδημίας, προτείνοντας μεταφορά Ελληνοκυπρίων ασθενών με κορονοϊό σε νοσοκομείο που πρόσφατα χτίστηκε στην κατεχόμενη Λευκωσία. Συμπλήρωσε δε ότι υπάρχουν πολλοί ακόμα τομείς στους οποίους θα μπορούσε να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών, καταλήγοντας ότι αν υπάρξει «ειλικρίνεια και ρεαλισμός» «δεν υπάρχει νόημα να χαθεί άλλος χρόνος».

Παρέμβαση έκανε και ο ηγέτης του Εθνικιστικού Κινήματος ΜΗΡ Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που είπε ότι «το Κυπριακό συνιστά εθνική υπόθεση και δεν θα υπάρξει κανένας συμβιβασμός επ' αυτού (...) Η ανεξαρτησία της ΤΔΒΚ είναι συνώνυμη με την ανεξαρτησία της Τουρκίας. Η ΤΔΒΚ δεν είναι απλά θέμα πολιτικής ή στρατηγικής για την Τουρκία. Η ασφάλειά της είναι η ασφάλεια της Τουρκίας. Η μαγιά της γεωγραφίας της Κύπρου είναι τουρκική, ο ακρογωνιαίος λίθος της ιστορίας της Κύπρου είναι το τουρκικό έθνος. Οταν κοιτάζουμε την Κύπρο βλέπουμε μόνο Τούρκους...».

Στο μεταξύ, πυκνώνουν (τουρκικά αλλά όχι μόνο) δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία η κυβέρνηση Σάρατζ από τη Λιβύη θα προχωρήσει στην αναγνώριση του ψευδοκράτους. Αντίστοιχα σχέδια φέρεται να εξετάζει και το Αζερμπαϊτζάν, όπως και το Πακιστάν.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, δουλειά πιάνουν και τα αστικά επιτελεία, μεταξύ άλλων καθησυχάζοντας για τις διακηρύξεις της Αγκυρας περί «δύο κρατών» στην Κύπρο και επισημαίνοντας ότι πάνω απ' όλα σημασία έχει η επανέναρξη των συνομιλιών, δηλαδή η άμεση κλιμάκωση του παζαριού. Για παράδειγμα, εκπρόσωπος του Κυπριακού Κέντρου του Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη του Οσλο υποστήριξε ότι «οι ισχυρισμοί του Προέδρου Ερντογάν δεν πρέπει να απορριφθούν συνοπτικά», αλλά και ότι «οι ενέργειες της Τουρκίας και οι δηλώσεις του Προέδρου της δεν προέρχονται από το πουθενά, αλλά είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας της ειρηνευτικής διαδικασίας στο Κραν Μοντάνα το καλοκαίρι του 2017». Ουσιαστικά έτσι καλλιεργείται ανοχή στη μία ή την άλλη μορφή διχοτόμησης του νησιού, αφού και το 2017 οι «λύσεις» που συζητούνταν δεν οδηγούσαν παρά στο διαμελισμό της Κύπρου και τη βαθύτερη εμπλοκή της στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.