Απλή και ανεπίσημη, σύμφωνα με τη δική του επιθυμία, θα είναι η κηδεία σήμερα το απόγευμα του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Κ. Καραμανλή, ο οποίος έφυγε στη 1.40' χτες το πρωί. Η νεκρώσιμη ακολουθία θα ψαλεί στις 6 το απόγευμα, στον Ναό της Αγίας Φιλοθέης στη Φιλοθέη, ενώ δε θα εκφωνηθούν επικήδειοι λόγοι. Εκτός από τους συγγενείς και στενούς συνεργάτες του καθώς και την πολιτική ηγεσία δε θα επιτραπεί η παρουσία κανενός άλλου εντός της εκκλησίας. Αμέσως μετά η σορός του Κ. Καραμανλή θα ενταφιαστεί στον περίβολο του Ιδρύματος Καραμανλή στη Φιλοθέη, όπου βρίσκεται και το αρχείο για το έργο του.

Από καιρό ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε εκφράσει την επιθυμία του να μην υπάρξει λαϊκό προσκύνημα ή άλλες τιμές και επικήδειοι και είχε δώσει σαφείς και αναλυτικές εντολές σε ιδιόχειρο σημείωμα που είχε παραδώσει στον στενό συνεργάτη του Π. Μολυβιάτη. Η σορός μεταφέρθηκε χτες το πρωί από το "Υγεία" στην οικία του στην Πολιτεία, αλλά δεν επετράπη παρά σε ελάχιστους να διαβούν την πόρτα της.

Η κυβέρνηση κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος, ενώ σήμερα οι δημόσιες υπηρεσίες αργούν. Σ' ό,τι αφορά τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες, θα αργήσουν αν το αποφασίσουν τα Διοικητικά τους Συμβούλια.

Από την πλευρά της η ηγεσία της ΝΔ κάλεσε τα μέλη του κόμματος, με εγκύκλιο που απέστειλε ο γραμματέας οργανωτικού, να συμμετέχουν στη σημερινή τελετή της κηδείας "κατακλύζοντας τους γύρω χώρους", ενώ ανέστειλε κάθε κομματική δραστηριότητα. Και η κυβέρνηση ανέβαλε τις προγραμματισμένες για σήμερα δραστηριότητες, ενώ ο Κ. Σημίτης θα εκπροσωπήσει την κυβέρνηση στην κηδεία.

Τα συλλυπητήριά τους στην οικογένεια του Κ. Καραμανλή εξέφρασαν η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα και ο Επίτιμος Πρόεδρος του Κόμματος Χ. Φλωράκης. Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα έστειλε το παρακάτω τηλεγράφημα στην οικογένεια του Κ. Καραμανλή: "Για το θάνατο του προσφιλούς σας προσώπου δεχτείτε τα συλλυπητήριά μου". Από την πλευρά του ο Χαρίλαος Φλωράκης έστειλε στην οικογένεια του Κ. Καραμανλή το παρακάτω τηλεγράφημα: "Συλλυπητήρια για το θάνατο του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας".

Τη βαθιά της θλίψη και οδύνη για το θάνατο του Κ. Καραμανλή εξέφρασαν η πολιτειακή και πολιτική ηγεσία. Κοινός παρoνομαστής των δηλώσεων που έγιναν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, τους αρχηγούς των κομμάτων, κ. α., ήταν η υπογράμμιση του πρωταγωνιστικού ρόλου του στην πολιτική ζωή της τελευταίας 50ετίας και η προσφορά των "πολύτιμων υπηρεσιών" του στον τόπο με κυρίαρχη την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος, ο οποίος επισπεύδει την επιστροφή του από την Ουγγαρία, για να παραστεί στην κηδεία, στη δήλωσή του υπογράμμισε τις ανεκτίμητες υπηρεσίες του Κ. Καραμανλή "αναδειχθείς πρωτεργάτης της οικονομικής αναπτύξεως της χώρας και θεμελιωτής του συγχρόνου δημοκρατικού πολιτεύματος".

Ο Κ. Σημίτης τόνισε τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Κ. Καραμανλή "στην αναίμακτη μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία με την αποκατάσταση και αναμόρφωση των δημοκρατικών θεσμών και την καθιέρωση ισονομίας και ισοπολιτείας για όλους τους Ελληνες".

Ο πρόεδρος της ΝΔ Κώστας Καραμανλής στη δήλωσή του αναφέρει ότι "το όραμα και οι αρχές του ιδρυτή μας πάντα θα μας εμπνέουν και θα μας οδηγούν".

Ο Κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι ο Κ. Καραμανλής "έφυγε πλήρης ημερών και με το έργο του να έχει αναγνωριστεί από ολόκληρο τον ελληνικό λαό. Αυτή είναι η καλύτερη δικαίωση που μπορεί να εύχεται ένας πολιτικός". Ανάλογες δηλώσεις έκανε ο πρόεδρος της Βουλής, ο πρόεδρος του ΣΥΝ, του ΔΗΚΚΙ, της ΠΟΛ.ΑΝ., βουλευτές της ΝΔ, ο Γ. Σουφλιάς, κ.ά.

Συλλυπητήρια τηλεγραφήματα έστειλαν ηγέτες από το εξωτερικό, όπως ο Γερμανός καγκελάριος Χ. Κολ, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Σαντέρ, ο αυστραλός πρωθυπουργός Τζον Χάουρντ, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπ. Ετσεβίτ, ο οικουμενικός πατριάρχης Βαρθολομαίος, κ.ά.

Σε έκτακτη συνεδρίασή του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων αποφάσισε την ανέγερση ανδριάντα του Κ. Καραμανλή σε κεντρική πλατεία, καθώς και τη σχετική μετονομασία κεντρικής οδού ή πλατείας της πόλης.

Εχει εξαρθεί - και με το θάνατό του εξαίρεται ακόμη περισσότερο - η διορατικότητα του Κ. Καραμανλή, η ικανότητά του να ενεργεί με πολιτική πρόβλεψη, μη διστάζοντας να έρχεται σε σύγκρουση με συμφέροντα, όποτε αυτό χρειαζόταν, ακόμη και με στενούς συνεργάτες του, όταν οι διαφωνίες μεταξύ τους έπαιρναν οξύ χαρακτήρα.

Δεν είμαστε εμείς, που θα αμφισβητήσουμε αυτές τις εκτιμήσεις. Με μια διαφορά: Οτι η διορατικότητα του Κ. Καραμανλή κινήθηκε πάντα στην κατεύθυνση της ανασυγκρότησης του καπιταλισμού στην Ελλάδα, της εδραίωσης της αστικής εξουσίας, της θωράκισής της και της καθυπόταξης των εργαζομένων, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα, επιβεβαίωση της ταξικής λειτουργίας του, αποτελεί ο βασικός λόγος με τον οποίο στήριξε την επιλογή ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ (ΕΕ). Δεν επικαλέστηκε κυρίως τα "χρυσά κουτάλια", με τα οποία ...θα έτρωγε ο λαός. Είπε: "Οι λόγοι της ανάγκης ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ είναι πρώτα απ' όλα πολιτικοί"...

Για πολιτικούς λόγους, λοιπόν, πάλεψε με όλες τις δυνάμεις του, προκειμένου η Ελλάδα να ενσωματωθεί περισσότερο στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Ακόμη και οι διάφοροι ελιγμοί που επιχείρησε κατά καιρούς, όπως η προσωρινή έξοδος της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, εκεί αποσκοπούσαν: Στην προσαρμογή του ελληνικού καπιταλισμού στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, με καλύτερους όρους για την εγχώρια πλουτοκρατία. Γι' αυτό και δεν είναι άνευ σημασίας τα χτεσινά λόγια του Τζ. Μπους, πρώην προέδρου των ΗΠΑ, ότι "ο Κ. Καραμανλής υπήρξε πάντα πιστός φίλος των ΗΠΑ"...

Πρόκειται για σοβαρότατο λάθος, όπου δεν πρόκειται για πολιτική σκοπιμότητα άφεσης αμαρτιών.

Η πορεία του Κ. Καραμανλή είναι ενιαία. Είτε κυβέρνησε σε μια περίοδο που στην ημερήσια διάταξη βρίσκονταν τα κλομπ, τα τρίκυκλα των Γκοτζαμάνηδων, ο αντικομμουνισμός, το φακέλωμα, οι πολιτικοί κρατούμενοι, οι εκλογές βίας και νοθείας, η τρομοκρατία της ΚΥΠ και της "καρφίτσας", είτε κυβέρνησε σε μια περίοδο που τα παραπάνω εξέλιπαν, ο στόχος ήταν πάντα ο ίδιος: Η ενίσχυση της αστικής εξουσίας, η ενσωμάτωση του λαού στο σύστημα, η όσο το δυνατόν απρόσκοπτη δράση του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Απλώς, ο Κ. Καραμανλής αποδείχτηκε αρκετά ικανός να προσαρμόζεται στις κάθε φορά συνθήκες, να ελίσσεται, να παίρνει υπόψη στην πολιτική του ορισμένα ώριμα λαϊκά αιτήματα και να τα ικανοποιεί, μη μπορώντας να κάνει διαφορετικά. Το θέμα του ήταν να μη βγαίνει - και δεν έβγαινε - ποτέ από τα πλαίσια της στρατηγικής της άρχουσας τάξης και του ιμπεριαλισμού.

Ορισμένοι δημοσιογράφοι, στη διάρκεια των χτεσινών εκπομπών για τον Κ. Καραμανλή, εκθείασαν τον πρώην πρόεδρο για τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, το 1974.

Δεν είναι ανεξήγητο γιατί τους πολύχρονους αγώνες για τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ ορισμένοι τους παραγνωρίζουν και εξαίρουν την τελική κίνηση, δίχως να υπογραμμίζουν ότι αυτή ήταν υποχρεωτική. Το 1974 ο Κ. Καραμανλής δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά, παρά να νομιμοποιήσει το ΚΚΕ. Η εκσυγχρονισμένη αστική δημοκρατία που επιδίωξε να δημιουργηθεί και σταθεροποιηθεί, δε γινόταν να οικοδομηθεί με τη διατήρηση του ΚΚΕ σε κατάσταση παρανομίας.

Υπάρχει, ωστόσο, κάτι άλλο πολύ σημαντικό: Το ΚΚΕ επέβαλε ντε φάκτο τη νόμιμη παρουσία του από την πρώτη μέρα μετά την κατάρρευση της δικτατορίας. Ανοιξε γραφεία (τα πρώτα ήσαν στην πλατεία Κάνιγγος), εξέδωσε τη "ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ", έδωσε κεντρική συνέντευξη Τύπου, όπου ανάγγειλε τη νόμιμη δράση του. Η επίσημη νομιμοποίησή του ήρθε δύο μήνες αργότερα.Και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι θα γινόταν, αν το ΚΚΕ δεν είχε προχωρήσει στις παραπάνω ενέργειες, αν περίμενε την εξ ύψους απόφαση... Ετσι έχοντας τα πράγματα, ο Κ. Καραμανλής έκανε αυτό που δε θέλησε να κάνει ο Γεώργιος Παπανδρέου το 1964 - '65. Που και τότε το ΚΚΕ θα μπορούσε να είχε επιβάλει τη νομιμοποίησή του, αν δε συναντούσε σφοδρή αντίδραση μέσα από την ΕΔΑ και από στελέχη του, που αρνούνταν να παλέψουν για τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ!.. Αντίθετα, την υπονόμευαν!

Τον Κ. Καραμανλή δε θα τον κρίνει η ιστορία, όπως συνηθίζεται να λένε κατά κόρον. Τον Κ. Καραμανλή τον έχει, ήδη, κρίνει η ιστορία.Κι εξάλλου, η ιστορία γράφεται από ανθρώπους. Δε γράφεται από κάποια αφηρημένα όντα. Το θέμα είναι από ποια ταξική σκοπιά επιχειρεί κανείς να βαθύνει στα ιστορικά γεγονότα. Από τη σκοπιά της τάξης του, ο Κ. Καραμανλής έχει κριθεί και αποθεωθεί. Αλλά και από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης έχει πια τοποθετηθεί, οριστικά και αμετάκλητα, στην αντίπερα όχθη.

Μ. Μ.

Η πολιτική σταδιοδρομία του Κ. Καραμανλή καλύπτει το μισό του αιώνα μας και χωρίς αμφιβολία οι επιλογές του - ταυτισμένες με τις γενικότερες επιλογές της άρχουσας τάξης και των "συμμάχων" - έβαλαν βαθιά τη σφραγίδα τους στον τόπο. Υπήρξε ο πολιτικός που επιλέχτηκε, για να υλοποιήσει μια σειρά"στρατηγικού" χαρακτήρα επιλογές για τη χώρα, γεγονός που του προσέδωσε ευρύτερη "καταξίωση" στους υποστηρικτές του συστήματος.

Ο Κ. Καραμανλής γεννήθηκε στο χωριό Πρώτη του νομού Σερρών το Φλεβάρη του 1907. Αρχικά έγινε δικηγόρος και άσκησε το επάγγελμά του στις Σέρρες. Στην πολιτική εισήλθε το 1935, οπότε και εκλέχτηκε βουλευτής Σερρών του Λαϊκού Κόμματος. Στο διάστημα 1946 - 1952 διατέλεσε πολλές φορές υπουργός. Τον Οκτώβρη του 1955, κατόπιν "υποδείξεων" από τις ΗΠΑ, χρίστηκε από τον τότε βασιλιά Παύλο πρωθυπουργός αντικαθιστώντας τον ετοιμοθάνατο Παπάγο. Αμέσως μετά ίδρυσε την "Εθνική Ριζοσπαστική Ενωση" (ΕΡΕ), με την οποία κέρδισε τρεις φορές τις εκλογές, το 1956, το 1958 και το 1961, μέσα στις γνωστές μετεμφυλιοπολεμικές συνθήκες, και παρέμεινε πρωθυπουργός μέχρι τον Νοέμβρη του 1963. Στις εκλογές της 3ης Νοέμβρη 1963 και κάτω από το βάρος των καταγγελιών για την υπόθεση της δολοφονίας του Γρ. Λαμπράκη - για την οποία ο Κ. Καραμανλής αρνήθηκε επίμονα οποιαδήποτε άμεση ανάμειξη της κυβέρνησής του - ηττήθηκε από την Ενωση Κέντρου. Τότε παραιτήθηκε από την ηγεσία της ΕΡΕ και έφυγε στο Παρίσι μέχρι τη μεταπολίτευση. Τον Ιούλη του 1974, με την υποστήριξη του "συμμαχικού" παράγοντα, σχημάτισε ως πρωθυπουργός την κυβέρνηση "εθνικής ενότητας", ενώ στις εκλογές του Νοέμβρη του ίδιου χρόνου, το κόμμα του, η Νέα Δημοκρατία, αναδείχτηκε πρώτο κόμμα. Ξανακέρδισε, με πολύ μικρότερο ποσοστό τις εκλογές το 1977, αλλά το 1980 "μεταπήδησε" στην προεδρία της Δημοκρατίας μέχρι το 1985. Η δεύτερη θητεία του στο προεδρικό μέγαρο ήταν από το 1990 μέχρι το 1995.

Είναι φανερό ότι ο Κ. Καραμανλής υπήρξε ο πολιτικός εκείνος που έβαλε τη σφραγίδα του στη μεταπολεμική πολιτική ζωή της χώρας και οι επιλογές του - επιλογές που στηρίχτηκαν στο γνωστό δόγμα "ανήκομεν εις την Δύσιν" - και την προσέδεσαν στο άρμα του ΝΑΤΟ και της ΕΟΚ. Παράλληλα, υπήρξε από τους αρχιτέκτονες για τη διαμόρφωση και την επιβολή του δικομματισμού στην Ελλάδα, "εκσυγχρονίζοντας" το πολιτικό σύστημα. Στο "ενεργητικό" του Κ. Καραμανλή οι οπαδοί του εγγράφουν και τη "νομιμοποίηση του ΚΚΕ", το 1974, αλλά, όπως έχει και ιστορικά αποδειχθεί, δεν μπορούσε να μην αναγνωρίσει μια αναγκαιότητα και το σημαντικό ρόλο του Κόμματος στην πολιτική ζωή του τόπου.

Με πολιτικό μνημόσυνο, για τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή, θα ξεκινήσουν οι εργασίες της Βουλής, τη Δευτέρα 27 Απριλίου, προκειμένου να τιμηθεί ο εκλιπών, σύμφωνα με όσα καθορίστηκαν χτες στη διάσκεψη των προέδρων του Κοινοβουλίου. Στην ειδική ημερήσια διάταξη της Βουλής, που θα ξεκινήσει στις 6 το απόγευμα, θα πάρουν το λόγο οι εκπρόσωποι των κομμάτων.

Παράλληλα, η προκαθορισμένη για τη Δευτέρα προ ημερησίας διάταξης συζήτηση για την ανεργία, μεταφέρεται στη Συνεδρίαση της Τρίτης, ενώ την Τετάρτη και την Πέμπτη θα ξεκινήσει η συζήτηση της α' φάσης της αναθεώρησης του Συντάγματος.