Το Ενιαίο 12χρονο βασικό υποχρεωτικό σχολείο έχει ενιαία δομή, διοίκηση και λειτουργία, ώστε μέσα από αληθινά ενιαίο πρόγραμμα να παρέχει σε όλους την απαραίτητη για την εποχή μας πολυτεχνική -Γενική Παιδεία. Είναι σχολείο που ενοποιεί Δημοτικό -Γυμνάσιο - Λύκειο και δε διχοτομείται σε Γενικό - Τεχνικό, γιατί δεν επιδιώκει την αναπαραγωγή της αντίθεσης πνευματικής - χειρωνακτικής εργασίας

Συγκεκριμένα:

α) Στη Β' τάξη τα μαθήματα «Γενικής Παιδείας» ορίζεται να διδάσκονται 17 ώρες και τα μαθήματα των «επαγγελματικών τομέων» 18. Στη Γ' ΕΠΑΛ 12 ώρες και 23 ώρες αντίστοιχα.

β) Προβλέπονται δύο «δυνατότητες πρόσβασης». Η πρώτη, με ποσόστωση, οδηγεί μόνο στα ΤΕΙ και σε Τμήμα αντίστοιχο της ειδικότητας του μαθητή μετά από πανελλαδικές εξετάσεις σε τρία μαθήματα (Μαθηματικά I και δύο μαθήματα ειδικότητας). Στην περίπτωση αυτή ο μαθητής παρακολουθεί, εκτός από τα μαθήματα ειδικότητας, Μαθηματικά Ι, Γλώσσα Γενικού Λυκείου και Φυσική Ι (ομάδα Α') και ένα δίωρο επιλογής. Η δεύτερη οδηγεί στα ΑΕΙ -ΤΕΙ μέσα από κοινές, για ΓΕΛ - ΕΠΑΛ, πανελλαδικές εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα: Νεοελληνική Γλώσσα - Μαθηματικά ΙΙ - Φυσική ΙΙ (ομάδα Β') και ένα επιλογής. Επιπλέον ο μαθητής του ΕΠΑΛ δίνει πανελλαδικές εξετάσεις σε δύο μαθήματα ειδικότητας. «Η βάση του 10» περιορίζει την πρόσβαση και στις δύο περιπτώσεις και ο μαθητής καλείται να επιλέξει ή την πρώτη ή τη δεύτερη δυνατότητα. Οι μαθητές των ΕΠΑΣ δεν έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε ΑΕΙ - ΤΕΙ.

Οι νέες ρυθμίσεις για την Τεχνικοεπαγγελματική Εκπαίδευση (ΤΕΕ) επιβεβαιώνουν ότι η κυρίαρχη στις μέρες μας πολιτική αντιστρατεύεται τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και δυνατότητες, γιατί η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας απαιτεί ανθρώπους με πολύ υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο από αυτό των προηγούμενων γενιών...

Το 1998 ο τότε υπουργός Παιδείας δήλωνε: «Τα ΤΕΛ - ΤΕΣ δεν έκαναν ούτε τεχνική εκπαίδευση ούτε προετοιμασία για την τριτοβάθμια εκπαίδευση».

Τώρα η κυβέρνηση της ΝΔ καταργεί τα ΤΕΕ και δημιουργεί τα ΕΠΑΛ - ΕΠΑΣ προβάλλοντας τρεις βασικούς ισχυρισμούς: α) Τα ΤΕΕ ήταν υποβαθμισμένα γιατί παρείχαν λίγη Γενική Παιδεία, β) δεν επέτρεπαν στους μαθητές να εισαχθούν σε ΑΕΙ, γ) με τις πολλές ειδικότητες και το πρόγραμμά τους δεν ήταν εκπαίδευση αλλά κατάρτιση.

Με τις παραπάνω ρυθμίσεις, που αντιστοιχούν στους τρεις ισχυρισμούς, υποτίθεται ότι θα αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα και θα αναβαθμιστεί η επαγγελματική εκπαίδευση...

Ας δούμε έναν έναν τους ισχυρισμούς:

ΤΑ ΠΕΡΙ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Ισχυρίζονται ότι θα αναβαθμίσουν την ΤΕΕ μέσα από την αύξηση των ωρών της λεγόμενης Γενικής Παιδείας. Την ίδια στιγμή όμως ιδρύονται οι ΕΠΑΣ χωρίς ούτε ώρα μαθημάτων Γενικής Παιδείας, ενώ και στα ΕΠΑΛ η λεγόμενη Γενική Παιδεία είναι αναλογικά μειωμένη στη Β' και Γ' τάξη σε σχέση με τα πρώην ΤΕΛ. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό.

Η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΝ και η πλειοψηφία της ΟΛΜΕ αντιμετωπίζουν τη Γενική Παιδεία σαν ένα σελφ-σέρβις μαγαζί με ράφια, από όπου ο καθένας παίρνει και κάτι, και όχι ως συνολικό πρόγραμμα, με συνοχή και ενιαίο κοινωνικό σκοπό. Ετσι ταυτίζουν τα μαθήματα των Πανελλαδικών εξετάσεων, επιλογής για τα ΑΕΙ - ΤΕΙ, με τη Γενική Παιδεία. Ομως η Γενική Παιδεία, που βασικό σκοπό έχει σφαιρικά να μορφώσει και αρμονικά να διαμορφώσει την προσωπικότητα του κάθε νέου, δεν είναι κάποιο ποσοστό μαθημάτων, αλλά το ενιαίο πρόγραμμα - καταστάλαγμα βασικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

ΤΑ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ

Εδώ η υποκρισία περισσεύει. Την ίδια στιγμή που η βάση του 10 κλείνει τις πόρτες των ΑΕΙ - ΤΕΙ για χιλιάδες αποφοίτους των Γενικών Λυκείων (ΓΕΛ), η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι τις ανοίγει για τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ. Ολοι αυτοί που στηρίζουν το διχασμό του σχολείου σε Γενικό - Τεχνικό και διακηρύσσουν την ανάγκη να στηριχτεί η ΤΕΕ ως εναλλακτική λύση για να μειωθεί η ζήτηση προς τα Πανεπιστήμια, αναμασούν υποκριτικά την καραμέλα της «ισότιμης πρόσβασης».

Η πείρα από τα ΤΕΛ είναι εδώ αποκαλυπτική. Πολύ μικρό ποσοστό μαθητών (2%) συμμετείχε στις εξετάσεις, πολύ μικρότερο εισαγόταν στα ΑΕΙ και ακόμη μικρότερο ολοκλήρωνε τις σπουδές σ' αυτά. Αυτό επιβεβαιώθηκε κι από την πρόσφατη εμπειρία των ΤΕΕ.

Με βάση τις ανακοινώσεις της υπουργού Παιδείας το 1ο και 3ο Επιστημονικό Πεδίο είναι απαγορευτικό για τους μαθητές των ΕΠΑΛ, ενώ για τα υπόλοιπα Πεδία η δυνατότητα πρόσβασης είναι θεωρητική μόνο, αφού τα προγράμματα ΓΕΛ - ΕΠΑΛ διαφέρουν αρκετά¹. Ισότιμη πρόσβαση με άνισα προγράμματα!

ΤΑ ΠΕΡΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ

Το υπουργείο Παιδείας μοιράζει πότε στο ΕΠΑΛ και πότε στις ΕΠΑΣ «ειδικότητες» χωρίς πραγματικό αντίκρισμα. Στο ΕΠΑΛ η περιβόητη ειδικότητα συγχέεται, όπως και η Γενική Παιδεία, με την αποσπασματική παρακολούθηση κάποιων μαθημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης, που στην ουσία προετοιμάζουν για τα ΙΕΚ. Στις ΕΠΑΣ ειδικότητα σημαίνει χαμηλού επιπέδου κατάρτιση σε δεξιότητες μιας χρήσης. Οσο για τα «επαγγελματικά προσόντα» απλά σημειώνουμε ότι η πρόσβαση στο επάγγελμα δεν πιστοποιείται από το πτυχίο, αλλά από τον ΟΕΕΚ και το ΣΕΒ!

Η αμηχανία του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ στις παραπάνω ρυθμίσεις είναι εμφανής. Τα κόμματα αυτά τάσσονται κατά της ενιαίας εκπαίδευσης και πότε στο όνομα τού «δεν παίρνουν όλοι τα γράμματα»²ή πιο εκσυγχρονισμένα στο όνομα των «ευκαιριών και των ατομικών ενδιαφερόντων» συμφωνούν με το χωρισμό της εκπαίδευσης σε Γενική - Τεχνική, με την εκπαιδευτική κατηγοριοποίηση των μαθητών στη βάση ταξικών κριτηρίων. Στηρίζουν το οικοδόμημα της ΕΕ³ της «διά βίου μάθησης» που στόχο έχει τη διαφοροποίηση της εκπαίδευσης και το πρόωρο σπρώξιμο των νέων στην κατάρτιση.

Το ΠΑΣΟΚ περιορίστηκε σε μια δήλωση του υπεύθυνου του Τομέα Παιδείας, όπου χαρακτηρίζει τις ρυθμίσεις «αποπροσανατολιστικές κινήσεις εντυπωσιασμού, χωρίς να προηγηθεί διάλογος και επαρκής μελέτη». Ο λαλίστατος για το άρθρο 16 ΣΥΝ, προτίμησε τη σιωπή για να συγκαλύψει τη συναίνεσή του με την ταξική διαίρεση της εκπαίδευσης. Και οι δυο κρύφτηκαν πίσω από τις παρατάξεις τους στην ΟΛΜΕ.

Η πλειοψηφία της ΟΛΜΕ (ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚ - ΣΥΝ - ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ), προβάλλει χρόνια τώρα τους ίδιους ακριβώς ισχυρισμούς και προτείνει τα ίδια μέτρα «αναβάθμισης» της ΤΕΕ. Το ΕΠΑΛ που οικοδομεί η κυβέρνηση δε διαφέρει σχεδόν σε τίποτα από το ΕΠΑΛ που προτείνει η ΟΛΜΕ.

Σε σχετική ανακοίνωσή της καταγράφει δύο θετικές και δύο αρνητικές εξελίξεις. Αποτέλεσμα δηλαδή ισόρροπο! Ως η πιο αρνητική εξέλιξη αναφέρεται η «πολυδιάσπαση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης». Εδώ ταιριάζει το «Διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν την κάμηλο». Δε λένε κουβέντα για τη διάσπαση της εκπαίδευσης σε Γενική - Τεχνική!

Η ίδια η ύπαρξη του διπλού σχολικού δικτύου στο ανώτερο τμήμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ακυρώνει κάθε πραγματικά μορφωτικό στόχο είτε του ΓΕΛ είτε του ΕΠΑΛ, αφού καταντούν προθάλαμοι των ΑΕΙ και της «επαγγελματικής κατάρτισης» αντίστοιχα. Και οι νέες ρυθμίσεις για την Τεχνικοεπαγγελματική Εκπαίδευση (ΤΕΕ) επιβεβαιώνουν ότι η κυρίαρχη στις μέρες μας πολιτική αντιστρατεύεται τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και δυνατότητες, γιατί η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας απαιτεί ανθρώπους με πολύ υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο από αυτό των προηγούμενων γενιών.

ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΔΕΝ ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ Η ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

Γι' αυτό εμείς αντιπροτείνουμε το Ενιαίο 12χρονο βασικό υποχρεωτικό σχολείο δημόσιο και δωρεάν για όλους τους νέους. Η επιλογή και η εξειδικευμένη προετοιμασία για το επάγγελμα πρέπει ν' ακολουθεί χρονικά και ουσιαστικά. Το Ενιαίο 12χρονο βασικό υποχρεωτικό σχολείο έχει ενιαία δομή, διοίκηση και λειτουργία, ώστε μέσα από αληθινά ενιαίο πρόγραμμα να παρέχει σε όλους την απαραίτητη για την εποχή μας πολυτεχνική - γενική Παιδεία. Είναι σχολείο που ενοποιεί Δημοτικό - Γυμνάσιο - Λύκειο και δε διχοτομείται σε Γενικό - Τεχνικό, γιατί δεν επιδιώκει την αναπαραγωγή της αντίθεσης πνευματικής -χειρωνακτικής εργασίας, δεν εξορίζει από το πρόγραμμά του την τεχνική, σαν «κατώτερη» ενασχόληση των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων, ούτε θεωρεί την τεχνολογία, την επιστήμη των μέσων παραγωγής, προνόμιο κάποιων υψηλά καταρτισμένων ειδικών, που οι πολλοί δεν μπορούν να κατανοήσουν.

ΚΑΝΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΤΗΣ ΤΕΕ ΔΕΝ ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ

Η πείρα των ΤΕΛ - ΤΕΣ και πρόσφατα των ΤΕΕ δείχνει ότι η εργασιακή αβεβαιότητα, το άγχος των ωρών για τους εκπαιδευτικούς έρχεται και επανέρχεται συνεχώς. Χρειάζεται συνολικά να δούμε το ζήτημα της εκπαίδευσης με βάση τις λαϊκές - κοινωνικές ανάγκες και όχι με συντεχνιακό πρίσμα.

Ολοι οι εκπαιδευτικοί και άλλοι τόσοι χρειάζονται, όπως και πολλές ειδικότητες ακόμη έχει ανάγκη η κοινωνία, σε μία επαγγελματική εκπαίδευση που θα παρέχεται εντελώς δωρεάν στους νέους μετά τα 18 τους, μετά την ολοκλήρωση της γενικής τους μόρφωσης, μέσα από αποκλειστικά δημόσιες επαγγελματικές σχολές «μεταλυκειακού» επιπέδου.

Οι «μεταλυκειακές» αυτές αποκλειστικά Δημόσιες Επαγγελματικές Σχολές:

• Θα είναι ενταγμένες στο εκπαιδευτικό σύστημα (όχι σαν τα αδιαβάθμητα ΙΕΚ - ΚΕΚ κλπ).
• Θα δίνουν πτυχίο με επαγγελματική επάρκεια (ουσιαστική ειδίκευση για την ολοκληρωμένη άσκηση επαγγέλματος).
• Δε θα χρειάζεται ο απόφοιτός τους να περάσει από καμιά άλλη πιστοποίηση, που αμφισβητεί κι απαξιώνει το πτυχίο και τις σπουδές τους.

Ο εκπαιδευτικός έτσι:

-- Δε θα δυσκολεύεται να κάνει το μάθημά του, όπως σήμερα, αφού οι μαθητές, έχοντας αποχτήσει γερές βάσεις γενικής Παιδείας, θα κατανοούν, θα συμμετέχουν στη διδασκαλία, στο εργαστήριο κλπ.

-- Ενα τμήμα των εκπαιδευτικών, και πέρα από τους σημερινούς καθηγητές μαθημάτων «Γενικής Παιδείας», θα ενταχτεί στο Ενιαίο 12χρονο, για ν' ασχοληθεί με την τεχνολογία και να διδάξει τις βάσεις της επιστήμης που εφαρμόζονται στην παραγωγή.

-- Πολύ περισσότεροι εκπαιδευτικοί, από αυτούς που ήδη υπηρετούν, θα χρειαστούν για να καλύψουν τις ανάγκες των επαγγελματικών σχολών.

-- Επιπλέον εκπαιδευτικό προσωπικό θα χρειαστεί για να επιμορφώνει περιοδικά, τους εν ενεργεία τεχνικούς στα τμήματα επιμόρφωσης, που θα λειτουργούν σ' αυτές τις επαγγελματικές σχολές.

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΓΕΝΙΚΑ ΔΕΝ ΠΕΡΙΣΣΕΥΟΥΝ

Εμείς δε θέλουμε τους ανθρώπους αντικείμενα εκμετάλλευσης, περισσεύματα της «αγοράς εργασίας» κι αναλώσιμα - ανακυκλώσιμα υλικά της καπιταλιστικής οικονομίας, αλλά αληθινούς δημιουργούς, συνειδητά υποκείμενα της κοινωνικής ζωής. Γι' αυτό κι έχουμε διαφορετική θεώρηση του ρόλου της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της θέσης της μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα.

Στην κατεύθυνση λοιπόν του κεντρικού διεκδικητικού μας στόχου για το Ενιαίο 12χρονο βασικό υποχρεωτικό σχολείο για όλους προβάλλουμε ιδιαίτερα επιτακτικά αιτήματα όπως:

-Κατάργηση τώρα των ΙΕΚ - ΚΕΚ και όλων των μορφών εναλλασσόμενης ψευτοκατάρτισης και ταυτόχρονα δημιουργία δημόσιων και δωρεάν επαγγελματικών σχολών μετά το Λύκειο, ενταγμένων στο εκπαιδευτικό σύστημα.

-Αμεση κατάργηση του διπλού παράλληλου σχολικού δικτύου Γενικής - Επαγγελματικής εκπαίδευσης.

--------

Υποσημειώσεις

1. Π.χ. καθόλου Αρχαία στα ΕΠΑΛ, ελάχιστη Χημεία κλπ. Λιγότερες ώρες ακόμη και στα μαθήματα που δίνονται σε κοινές πανελλαδικές εξετάσεις (άθροισμα ωρών για τα τρία χρόνια: Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία 12 ώρες, Φυσική 10,5 στο ΓΕΛ, ενώ στο ΕΠΑΛ 10 και 9 ώρες αντίστοιχα).

2. Το ιδεολόγημα «δεν παίρνουν όλοι τα γράμματα» καταρρίφτηκε πανηγυρικά από την επιστήμη αλλά και την εμπειρία. Τη σχολική χρονιά 1997-'98 το ποσοστό των μαθητών που φοιτούσαν στην Α' τάξη των ΤΕΛ - ΤΕΣ ήταν 28%. Δύο χρόνια μετά, 1999-2000, όταν άρχισαν να λειτουργούν οι εξεταστικοί φραγμοί στο Λύκειο, το ποσοστό στην Α' τάξη των ΤΕΕ ανέβηκε στο 42%. Η ταξική πολιτική είναι αυτή που θέτει εμπόδια στη μόρφωση των νέων και όχι η φύση.

3. Ο υπέρμαχος του άρθρου 16 σιωπά ή συναινεί με όλα εκείνα τα μέτρα που προωθούνται στα πλαίσια της ΕΕ και ιδιωτικοποιούν την εκπαίδευση, κάνουν το σχολείο πιο ταξικό (π.χ. η ανάθεση των βιβλίων σε ιδιώτες, το διπλό ταξικό δίκτυο, αυτονομία Λυκείου αντί για ενιαίο σχολείο, αποκέντρωση, υποκατάσταση του βασικού προγράμματος με διάφορες ζώνες όπου παραδίδονται στους ιδιώτες κ.ά.). Ο πολέμιος των ιδιωτικών πανεπιστημίων ΣΥΝ, είναι υπέρμαχος της οδηγίας 36/2005 της ΕΕ, με την οποία επιβάλλεται η αναγνώριση ιδιωτικών πανεπιστημίων χωρών της ΕΕ,, που λειτουργούν στη χώρα μας με το σύστημα της δικαιόχρησης.